1 REKABET KURUMU
REKABET KURULU KARARI
Dosya No : D3/1/A.İ.Ç.-00/1 (SORUŞTURMA)
Karar No : 01-10/100-24
Karar Tarihi : 27.2.2001
A- TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER
Başkan : Prof. Dr. M. Tamer MÜFTÜOĞLU.
Üyeler : Dr. Kemal EROL (İkinci Başkan), Mehmet Zeki UZUN,
Sadık KUTLU, İsmet CANTÜRK, Nejdet KARACEHENNEM, Mustafa PARLAK,
A. Ersan GÖKMEN, R. Müfit SONBAY, Kubilay ATASAYAR, Murat GENCER.
B- SORUŞTURMA HEYETİ
Başkan : Rekabet Kurulu Üyesi, İsmet CANTÜRK
Raportörler : Hakan SABUNCU, Hilmi BOLATOĞLU
C- ŞİKAYET EDEN
T.C. Ankara Altındağ Belediyesi Başkanlığı
Samanpazarı-ANKARA
D- HAKKINDA SORUŞTURMA YAPILANLAR
D.1. Ankara Motor Yenileme-İzzet GÜLER
1. Cadde, Oktay Pasajı, No:48/12, Büyük Sanayi/ANKARA
D.2. Güney Motor Yenileme-Satılmış GÜNEY
Oto Sanayi Sitesi, 1. Cadde, 4. Sokak, No:2, Şaşmaz/ANKARA
D.3. Anadolu Motor Yenileme-Sinan ONURLU, Sema ONURLU
Demir Sanayi, İznik Caddesi, No:21, İskitler/ANKARA
D.4. Y. Başkent Motor Yenileme-Satılmış GÜNEY, İbrahim KAYA
Sedef Sokak, No: 16/L, İskitler/ANKARA
D.5. Azim Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.,
İskitler Caddesi, No:56/19, İskitler/ANKARA
D.6. Bilgin Motor Yenileme S Tic. Ltd. Şti.,
Oto Sanayi Sitesi, 16. Sokak, No:9, Şaşmaz/ANKARA
2 REKABET KURUMU
D.7. Özgür Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd Şti.,
Ata Sanayi, 1. Sokak, No:1, İskitler/ANKARA
D.8. Çağ Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Adalararası, 217. Sokak, No:12, Ostim/ANKARA
D.9. Öz Lider Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.,
31/A Sokak, No:25, Ostim/ANKARA
D.10. Serdar Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Turgut Özal Bulvarı, No:6/A, İskitler/ANKARA
D.11. Yıldırım Motor Yenileme Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti.,
Oto Sanayi Sitesi, 17. Sokak, No:15, Şaşmaz/ANKARA
D.12. Nur-İş Motor Yenileme Torna Tesviye İnş. Taah.Tic. San. Ltd. Şti.,
Yeni Sanayi, Tunç Caddesi, No:15, İskitler/ANKARA
D.13. Yeni Özbil Motor San. ve Tic. A.Ş.,
Sebzebahçeleri Sokak, No:4/1-2, İskitler/ANKARA
D.1.-D.13. No’lu Firmaların Vekilleri:
Av. Şevket ÇİZMELİ-Önder ÇELİK
Çevre Sokak, No:16/12, Çankaya/ANKARA
D.14. Lider Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.,
47. Sokak, No:12, Ostim/ANKARA
Vekili:
Av. Hüseyin Y. BİÇEN
Alınteri Bulvarı, Ostim İşhanları, D Blok
Kat 3, No:30, Ostim/ANKARA
D.15. Serhat Motor Yenileme-Mehmet Ali ERDOĞAN
12. Sokak, No:17, Ostim/ANKARA
D.16. Çiftçiler Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.,
31. Sokak, No:2, Ostim/ANKARA
D.17. Destek Motor Yenileme S Tic. Ltd. Şti.,
Tunç Caddesi, No:8, Yenisanayi/ANKARA
D.18. Emsa-Erkal Motor San. A.Ş.,
İstanbul Caddesi, Elif Sokak, No:11-12, ANKARA
3 REKABET KURUMU
E- DOSYA KONUSU: İçten yanmalı motorların yenilenme pazarında faaliyet
gösteren motor yenilemeci firmaların aralarında anlaşmak suretiyle 4054 sayılı
Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. maddesini ihlal ettiklerine ilişkin
şikayet.
F- İDDİALARIN ÖZETİ
T.C. Ankara Altındağ Belediye Başkanlığı’nın 29.12.1999 tarihli şikayet dilekçesinde;
- Motor yenileme pazarında faaliyet gösteren teşebbüslerin “Ankara Motor
Yenilemeciler Derneği” adıyla anılan bir dernek kurdukları ve anılan dernek çatısı
altında biraraya gelerek ortak fiyat listesi belirledikleri,
- Teşebbüslerin liste dışına çıkarak iş yapmalarının yasaklandığı,
- Belediye araçlarının motor yenileme işlerinde birlikte hareket ederek rekabeti
ortadan kaldırdıkları
iddialarına yer verilerek gereğinin yapılması istenmiştir.
G- DOSYA EVRELERİ
1. T.C. Altındağ Belediye Başkanlığı’nın şikayet dilekçesi 29.12.1999 tarihinde
Rekabet Kurumu kayıtlarına girmiştir.
2. Söz konusu şikayet dilekçesi üzerine hazırlanan 23.2.2000 tarih ve D3/1/A.İ.Ç.-
00/1 sayılı İlk İnceleme Raporu, Rekabet Kurulu’nun 29.2.2000 tarih ve 00-9 sayılı
toplantısında görüşülmüş, Kanun’un 40/1 ve Rekabet Kurumu Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik’in 55/1. maddeleri uyarınca önaraştırma yapılmasına
karar verilmiştir.
3. Önaraştırma sonucunda Kurum raportörlerince düzenlenen 9.5.2000 tarih ve
D3/2/H.S.-00/2 sayılı Önaraştırma Raporu, Rekabet Kurulu'nun 23.5.2000 tarihli
toplantısında görüşülmüş ve 00-19/192-104 sayılı karar ile 4054 sayılı Kanun’un 41.
ve 43/1. maddeleri uyarınca yukarıda adı geçen 18 teşebbüs hakkında soruşturma
açılmasına karar verilmiştir.
4. Alınan karar üzerine 5.6.2000 tarihinde Kanun’un 43/2. maddesi uyarınca ilgili
teşebbüslere soruşturma açıldığına dair bildirimde bulunularak 30 gün içinde ilk
yazılı savunmalarını göndermeleri istenmiştir. 6.6.2000 tarihinde söz konusu karara
ilişkin tebligatı alan mezkur firmaların ilk yazılı savunmaları yasal süresi içinde
Kurum kayıtlarına girmiştir.
5. Soruşturma Heyetince tamamlanan 26.10.2000 tarih ve S.R./00-13 sayılı
Soruşturma Raporu, Kanun’un 45/1. maddesi uyarınca, Kurul Üyeleri ile ilgili
teşebbüslere 31.10.2000 tarihinde gönderilmiş ve ilgili teşebbüsler Soruşturma
Raporu’nu 1.11.2000 tarihinde tebellüğ etmiştir. Yine aynı maddenin ikinci fıkrası
4 REKABET KURUMU
gereğince ilgili teşebbüslerden 30 gün içinde yazılı savunmalarını göndermeleri
istenmiştir.
6. Hakkında soruşturma yürütülen teşebbüslerin ikinci savunma yazıları
28.11.2000-30.11.2000 tarihleri arasında Kurum kayıtlarına girmiştir.
7. Soruşturma Heyeti’nin hazırladığı, 15.12.2000 tarihli ek yazılı görüş, Kanun’un
45/2. maddesi uyarınca, 15.12.2000 tarihinde Kurul Üyeleri ile ilgili teşebbüslere
gönderilmiş ve ilgili teşebbüsler, 16.12.2000 tarihinde ek yazılı görüşü tebellüğ
etmiştir.
8. İlgili teşebbüslerin ek yazılı görüşe karşı yazılı savunmaları 15.1.2001, 16.1.2001
tarihlerinde Kurum kayıtlarına girmiştir.
9. Soruşturma kapsamındaki teşebbüslerin talebi üzerine; Rekabet Kurulu’nun
23.1.2001 tarih ve 01-05 sayılı toplantısında, yürütülen soruşturma ile ilgili olarak
26.2.2001 tarihinde sözlü savunma toplantısı yapılmasına karar verilmiş ve sözlü
savunma toplantısı davetiyeleri, Kanun’un 46. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca
ilgililere gönderilmiştir.
10. 26.2.2001 tarihinde yapılan sözlü savunma toplantısında taraflar son
savunmalarını yapmışlardır.
11. Rekabet Kurulu 27.2.2001 tarihinde nihai kararını vermiş ve karar 28.2.2001
tarihinde tefhim edilmiştir.
H- RAPORTÖRLERİN GÖRÜŞÜ
1. Rekabet Kurulu’nun aldığı soruşturma kararı uyarınca yapılan incelemeler ve
teşebbüslerin savunmaları çerçevesinde; motor yenileme firmalarının rekabet
ihlalleri içeren kararlarının, Ankara Motor Yenilemeciler Derneği’nin faaliyete geçtiği
27.5.1998 tarihinden önce 3.12.1997 tarihli “Ankara Motor Yenileme Atelyeleri
Anlaşma Protokolü” ile uygulanmaya başladığı tespit edilmiştir.
Protokol’de; fiyat listelerinin belirlenmesi, iskonto şartları, yayımlanan fiyat listelerinin
altındaki bir fiyatla hizmet ya da teklif vermeme, kura seçimi sonucu belirlenen
firmaların verilen sıra numarası ile ihalelere girebilmesi ve gerek fiyat listelerinin
oluşturulmasının gerekse alınmış olan kararlara göre verilen tekliflerin oluşturulan
yönetim kurulunca denetlenebilmesi şeklinde sıralanabilecek yükümlülük ve
sınırlamalar getirilmektedir. Ayrıca, 3.12.1997 tarihinde yapılan toplantı sonucu oy
birliği ile alınan kararların uygulanmasında ve kurulacak olan derneğin yönetiminde
yer almak üzere aynı yönetim kurulunun yetkilendirildiği de söz konusu Protokol’de
yer almaktadır.
Kararın alındığı tarihte Ankara Motor Yenilemeciler Derneği’nin henüz kurulmuş
olmaması (Dernek 27.5.1998 tarihinde tescil edilmiş ve faaliyete geçmiştir.), dernek
yönetim kurulu karar defterinde Kanun’u ihlal edici herhangi bir karara
5 REKABET KURUMU
rastlanılamaması ve tarafların da ifade ettikleri gibi söz konusu anlaşmanın firmalar
arası alınmış bir karar olması, anılan derneğin sektörde faaliyet gösteren firmaların
biraraya gelmesini sağlayan, sektör ile ilgili sorunların ve bunlara ilişkin çözümlerin
arandığı bir toplantı yeri olarak algılanmasını sağlamaktadır.
Dolayısıyla mevcut bulguların ışığında şikayet dilekçesinde yer alan rekabet
ihlallerine ilişkin durumun Ankara Motor Yenilemeciler Derneği’nin kurulmasından
önce de varolduğu ve söz konusu Protokol’de yer alan firmalarca oluşturulan fiili
birliktelik neticesinde tüzel kişiliği olmayan bir teşebbüs birliği meydana getirilerek
kararlar alındığı ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple, “Ankara Motor Yenileme Atelyeleri
Anlaşma Protokolü” adı ile anılan anlaşmaya taraf olan teşebbüslerce alınmış olan
kararlar teşebbüs birliği kararı niteliğindedir.
Anlaşmanın 4054 sayılı Kanun'a aykırılığı ve bu Kanun gereğince söz konusu motor
yenileme firmalarının oluşturduğu teşebbüs birliğinin bildirim mükellefiyeti altında
bulunması dolayısıyla, Kanun’un 4. maddesinin (a), (b), (c) maddelerine uyumlu
olduğu tespit edilen söz konusu kararların alınmasında taraf olan mezkur birlik üyesi
firmaların Kanun’un 16. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca (2000/1 no’lu Tebliğ ile
değişik) 2.433.600.000 TL’den az olmamak üzere bir önceki yıl sonunda oluşan yıllık
gayrisafi gelirlerinin %10’una kadar para cezası ile ve bildirim yapılmaması
nedeniyle teşebbüs birliği ve/veya üyelerinin aynı Kanun maddesi uyarınca
cezalandırılması gerekmektedir.
2. Dernek amaçlarından biri olarak işçilik ücretlerinin programlanmasında üyelere
önerilerde bulunulması şeklindeki tavsiyeye üyelerin fiilen uyması halinde birbirine
rakip teşebbüsler arasındaki rekabette kulanılabilecek tek araç olan fiyat
değişkeninin işbirliği ile belirleneceği ve bu durumun da 4054 sayılı Kanun’un 4.
maddesinin (a) bendine uyumlu olduğu tespit edilmiştir.
Bu nedenle 2908 sayılı Dernekler Kanunu’nun 1. maddesinde yer alan “...kanunlarla
yasaklanmamış belirli ve ortak gayeyi gerçekleştirmek üzere...” şeklindeki hükümden
hareketle, Ankara Motor Yenilemeciler Derneği’nin Tüzüğünde yer alan söz konusu
hükmün 4054 sayılı Kanun’da yasaklanan faaliyetler arasında sayılması sebebiyle
Dernek Tüzüğü'nden çıkartılması, ayrıca mevcut ve gelecekte kurulacak olan
derneklerin tüzüğünde 4054 sayılı Kanun’a aykırı hükümlerin yer almaması amacıyla
konunun İçişleri Bakanlığı’na bildirilmesi gerekmektedir.
İ- İNCELEME VE DEĞERLENDİRME
I.1. İLGİLİ PAZAR
I.1.1. İlgili Ürün Pazarı
Motor yenileme hizmetleri tamir ve bakım hizmetlerinden nitelik ve kapsam açısından
farklı olup, nispeten büyük ve sabit mekanik yatırımlarla birlikte kalifiye işgücü
gerektirmektedir. Motor yenileme hizmeti, kısmen de olsa yeni parçalarla yeni bir
6 REKABET KURUMU
motor yaratma amacı taşır. Halbuki tamir ve bakım hizmetleri motorun ve yardımcı
ekipmanın mevcut halini iyileştirmeye yöneliktir.
Bu nedenle; ilgili ürün pazarı, her türlü içten yanmalı motorların kısmen ya da
tamamen yenilenmesi hizmetini içeren “İçten Yanmalı Motorların Yenilenme Pazarı”
olarak belirlenmiştir
I.1.2. İlgili Coğrafi Pazar
Yenilenecek motorların atölyelere nakil maliyetinin belli bir mesafeden sonra bu
hizmetin değerini geçtiği ve mesafe uzadıkça optimum faydadan uzaklaşıldığı için
motor yenileme hizmeti doğal bir pazara sahip olmaktadır. Senelere dayanan müşteri
alışkanlıkları, Ankara sınırları içinde faaliyet gösteren kuruluşlar ile yenileme
işlemine ilişkin yapılan anlaşmalar da dikkate alındığında söz konusu hizmetin
Ankara ili ve çevre ilçelerde gerçekleştirildiği ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle ilgili
coğrafi pazar Ankara İli Sınırları olarak belirlenmiştir.
I.2. HAKKINDA SORUŞTURMA YAPILAN TEŞEBBÜSLER
I.2.1. Çiftçiler Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 30/561 sicil numarası ile kayıtlı olan firma; 31.
Sokak No:2 Ostim/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir. Soruşturmanın
yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %40 İ. K. Ç., %30 M. A. Ç. ve %30 A. E. Ç.
adlı şahıslar üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 13.423.681.876 TL.
1998 yılı cirosu : 25.547.694.101 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.2. Özlider Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 1.2.1994 tarih ve 100680 sicil numarası ile
kayıtlı olan firma; 31/A Sokak No:25 Ostim/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %40 S. Ç., %40 A. R. D. ve
% A. Ç. adlı şahıslar üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 35.199.640.820 TL.
1998 yılı cirosu : 67.906.296.385 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
7 REKABET KURUMU
I.2.3. Çağ Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 20.5.1986 tarih ve 60692 sicil numarası ile
kayıtlı olan firma; Adalararası 217. Sokak No:12 Ostim/Ankara adresinde faaliyet
göstermektedir. Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %95 C. Ç.,
%5 S. Ç. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 5.685.473.174 TL.
1998 yılı cirosu : 12.005.980.652 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.4. Lider Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 71248 sicil numarası ile kayıtlı olan firma; 47.
Sokak No:12 Ostim/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir. Soruşturmanın
yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %95 S. Ş., %5 M. Ü. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 13.602.043.014 TL.
1998 yılı cirosu : 36.259.403.405 TL.
1999 yılı cirosu : …………………TL.
I.2.5. Serhat Motor Yenileme
Ankara İli Esnaf ve Sanatkar Sicili Memurluğu’nda 23.8.1991 tarih ve 06/196807 sicil
numarası ile M. A. E. adına kayıtlı olan firma bir şahıs işletmesi olup, 12. Sokak
No:17 Ostim/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 3.957.216.314 TL.
1998 yılı cirosu : 9.052.687.826 TL.
1999 yılı cirosu : ..……………….TL.
I.2.6. Yıldırım Motor Yenileme Rek. San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 29.6.1994 tarih ve 103404 sicil numarası ile
kayıtlı olan firma; Oto Sanayi Sitesi 17. Sokak No:15 Şaşmaz/Ankara adresinde
faaliyet göstermektedir. Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri;
%30 S. Ö., %35 Y. Ö., %35 A. Ö. üzerine kayıtlıdır.
Adı geçen teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
8 REKABET KURUMU
1997 yılı cirosu : 7.335.661.000 TL.
1998 yılı cirosu : 18.317.054.000 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.7. Nur-İş Motor Yenileme Tor. İnş. Taah. Tic. San. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicil Memurluğu’nda 9.7.1997 tarih ve 129215 sicil numarası ile
kayıtlı olan firma; Yenisanayi Tunç Caddesi No:15 İskitler/Ankara adresinde faaliyet
göstermektedir. Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %33,3 B.
A., %33,3 H. A. ve %33,3 H. A. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 1.243.963.000 TL.
1998 yılı cirosu : 5.069.270.000 TL.
1999 yılı cirosu : ….……………..TL.
I.2.8. Azim Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 30/1087 sicil numarası ile kayıtlı olan firma,
İskitler Caddesi No: 56/19 İskitler/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %20 Ç. E., %20 İ. U., %20
K. K., %20 M. T., %20 T. T. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 3.421.665.000 TL.
1998 yılı cirosu : 4.805.678.000 TL.
1999 yılı cirosu : ………………..TL.
I.2.9. Anadolu Motor Yenileme Atelyesi
Ankara İli Esnaf ve Sanatkar Odası’nda 06/182150 sicil numarası ile S. O.-S. O.
adına kayıtlı bir şahıs işletmesi olan firma; Demir Sanayi İznik Caddesi No:21
İskitler/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 3.392.688.957 TL.
1998 yılı cirosu : 4.728.832.500 TL.
1999 yılı cirosu : ………………..TL.
I.2.10. Özgür Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 152026 sicil numarası ile kayıtlı olan firma; Ata
Sanayi 1. Sokak No:1 İskitler/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
9 REKABET KURUMU
Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %30 R. A., %26 M. Ç.,
%11 H. B. A., %11 L. A., %11 K. G., %11 K. Ö. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 5.659.148.478 TL.
1998 yılı cirosu : 11.856.490.000 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.11. Serdar Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 107461 sicil numarası ile kayıtlı olan firma;
Turgut Özal Bulvarı No:6/A İskitler/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %56,24 Y. A. B., %23,75 S.
A. B. ve %20 B. B. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 11.250.111.000 TL.
1998 yılı cirosu : 21.560.106.000 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.12. Ankara Motor Yenileme
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 26.1.1983 tarih ve 30417 sicil numarası ile İ. G.
adına kayıtlı olan firma bir şahıs işletmesi olup, 1.Cadde Oktay Pasajı No:48/12
Büyüksanayi/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 5.445.947.717 TL.
1998 yılı cirosu : 8.899.300.739 TL.
1999 yılı cirosu : ………………..TL.
I.2.13. Emsa-Erkal Motor Sanayi A.Ş.
Merkezi İstanbul Caddesi Elif Sokak No:11-12 Ankara olan firmanın iki şubesi
bulunmaktadır. Bunlardan ilki 100. Yıl Bulvarı No:19 Ostim/Ankara, ikincisi ise Oto
Sanatkarlar Sitesi 21. Sokak No:16 Şaşmaz/Ankara adresinde faaliyet
göstermektedir. Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %47,5 G.
K., %25 A. Ö., %25 G. K., %1,25 İ. H. Ö., %1,25 Ö. Ö. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 28.712.274.935 TL.
1998 yılı cirosu : 60.858.275.172 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
10 REKABET KURUMU
I.2.14. Yeni Özbil Motor Sanayi A.Ş.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 57387 sicil numarası ile kayıtlı olan firma;
Sebzebahçeleri Sokak No:4/1-2 İskitler/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hiiseleri; %84,5 S. S. Ö., %5 S.Ö.,
%5 S. Ö., %5 S. Y., %0.5 C. B. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 15.714.766.000 TL.
1998 yılı cirosu : 27.042.507.000 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.15. Destek Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 51937 sicil numarası ile kayıtlı olan firma; Tunç
Caddesi No:8 Yenisanayi/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir. Soruşturmanın
yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %50 S. D., %20 M. D., %15 Z. D. ve %15
D. D. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 5.289.556.000 TL.
1998 yılı cirosu : 8.717.045.000 TL.
1999 yılı cirosu : …..…………….TL.
I.2.16. Bilgin Motor Yenileme San. ve Tic. Ltd. Şti.
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 123971 sicil numarası ile kayıtlı olan firma; Oto
Sanayi Sitesi 16. Sokak No:9 Şaşmaz/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Soruşturmanın yapıldığı dönem itibarıyla şirket hisseleri; %60 B. B., %20 B. O., %20
M. D. üzerine kayıtlıdır.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 6.446.159.000 TL.
1998 yılı cirosu : 12.300.696.000 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.17. Yeni Başkent Motor Yenileme
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 30/1590 sicil numarası ile İ. K. adına kayıtlı olan
firma bir şahıs işletmesi olup; Sedef Sokak No:16/L İskitler/Ankara adresinde faaliyet
göstermektedir.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
11 REKABET KURUMU
1997 yılı cirosu : 13.237.107.608 TL.
1998 yılı cirosu : 24.336.515.371 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.2.18. Güney Motor Yenileme
Ankara Ticaret Sicili Memurluğu’nda 27/2641 sicil numarası ile S. G. adına kayıtlı
olan firma bir şahıs işletmesi olup, Oto Sanayi Sitesi 1. Cadde 4. Sokak No:2
Şaşmaz/Ankara adresinde faaliyet göstermektedir.
Anılan teşebbüsün son 3 yıllık cirosu aşağıdaki gibidir:
1997 yılı cirosu : 3.823.161.868 TL.
1998 yılı cirosu : 4.905.479.686 TL.
1999 yılı cirosu : ………………….TL.
I.3. TESPİTLER
I.3.1. Ankara Motor Yenileme Atölyeleri Anlaşma Protokolü
Yapılan yerinde incelemelerde 3.12.1997 tarihli, “Ankara Motor Yenileme Atölyeleri
Anlaşma Protokolü” adıyla anılan metin tespit edilmiştir. Söz konusu Protokol’de yer
alan konuya ilişkin hükümler aşağıdaki gibidir:
...
Madde: 2
Kurul yürürlüğe konmak üzere hazırlanan fiyat listelerini oy birliği ile kabul etmiştir.
Madde: 2/a
Tespit edilen fiyatların resmi dairelere 15/12/1997 tarihinden itibaren, Piyasaya
01/01/1998 tarihinden itibaren geçerli olmasına.
Madde: 2/b
Yıl içinde yapılacak zamların her altı ayda bir yapılmasına resmi ve şirketlere verilen
tekliflerin 1/7/1998 tarihine kadar geçerli olduğu belirtilecek. Teklif verirken
hazırlanan ön kapak yazısı doldurularak teklif verilecek. 4/12/1997 tarihinden sonra
eski fiyatla teklif verilemez.
Madde: 2/c
1/7/1998’deki yapılacak zamlar Dolara endekslenmiştir. Bu kararın alındığı tarihte
ABD Doları alış fiyatı 195.000 TL’dir.
Madde: 2/d
Özel şirket veya servislere daha önce protokolle yapılmış sözleşmeler varsa
sözleşme sonuna kadar devamına, Bu sözleşmeler idare kuruluna icap ederse ibraz
edilecek.
12 REKABET KURUMU
Madde: 3
Tespit edilen fiyat listelerinin başlıklarına firma isimleri yazılarak çoğaltılacak. Fiyat
Listeleri büyük basılıp atölyelere asılacak.
Madde: 3/a
İmzalanan fiyat listeleri ve kararlar dosya halinde her firmaya verilecek.
Madde: 4
Firmalar yukarıda alınan tarihten itibaren yalnızca bu listelerden çalışacaklar yapılan
sözleşme gereği bunun altına inemeyecek, indirim veya başkaca bir yola
gidilmeyecek.
Madde: 5/a
Tekliflerde iskonto gösterilmeyecek. Teklif talep eden kuruluşa bütün firmalar teklif
verecek. İşin tanzimi yönetim kurulu tarafından yürütülecek.
Madde: 5/b
Tekliflerde hiçbir şekilde tahrifat yapılmayacak, ek yazı yazılmayacak, yalnızca
gerekli pul mühür ile tasdik edilecek.
Madde: 5/c
Resmi dairelerce hazırlanan liste ve fiyatlara teklif verilmeyecek yalnızca bizim
tekliflerimiz verilecek.
Madde: 5/d
Verilen tekliflerin birer kopyası fotokopisi çekilerek gerekirse kurula verilecek. Kurul
gerekli görürse her firmanın faturalarını denetleyebilecek.
Madde: 5/e
El altından işin hilesine kaçarak. Atölyelere, ustalara; Kira bedeli, elektrik fatura
ödemeleri, takım tezgah alma ve bunun gibi avantalar sağlayanların benim haberim
yoktu kalfa usta yapmış gibi olayların tespiti halinde o firma suçlu sayılacak.
Madde: 6
Açık ihalelerde yönetim kurulunca önce bir sıralama kurası çekilecek ve bu
sıralamaya göre firmalar numaralanacak. İlk ihale 1 numaradan başlayarak devam
edecek (şubeler giremez) Aldığımız karara göre işi alan firma yaptığı işin fatura
bedeli üzerinden (havuza) diğer firmalara kestiği fatura bedelinin %30 unu fatura
karşılığı ödeme yapacak.
Madde: 7
Bu sistem teklifli ihalelerde aynen uygulanacak.
Madde: 7/a
İhale üzerinde kalan firma kestiği fatura bedeli üzerinden diğer firmalara %30 pay
ödeyecek ödediği bedel kadar fatura alacak.
13 REKABET KURUMU
Madde: 7/b
Bazı firmalar anlaşmalı olduğu resmi kuruluşlara önce işi yapmakta bedelini sonra
tahsil etmekte olduğundan teklif gerekmektedir. Bu firma işi önce yaptığını
belgelediğinde kendisine yardımcı olunacaktır...
Madde: 7/c
Açık ihalelerde konulan muhammen bedel bizim liste fiyatlarımızın altında ise ihaleye
girilmeyecek. Bu tip ihale hazırlayan yerlere bizim fiyat listelerimiz verilecek.
Madde: 7/d
Bütün bu işlemlerden yürütme kuruluna bilgi verilecek ve tutulan kayıtlarla sıralama
ve diğer işlemler yürütülecektir.
Madde: 8
Seçeceğimiz idare kurulu bütün işlerin sıralamasında alınan kararlara uyulup
uyulmadığını gelen duyumların takipçisi olacak ve karar merci olacaktır.
Madde: 9
İş yerlerine peşin ödeme yapılmadan işin teslim edilmeyeceğini belirten yazılar
koyacağız. Veresiye vermek firmanın kendi insiyatifine bırakılacak, yalnız yapılan
işin bedelini tahsil etmeyerek bunu ustalara bir pay çıkar yolu yapmak suç olacaktır.
Bütün firmalar birbirlerini otokontrol sistemi ile takip edeceklerdir.
Madde: 9/a
Kötü ünü olan ustalar ve firmalar kara listeye alınarak zor durumda bırakılacak
başka bir firmaya borcu varsa önce oraya olan borcunu ödeyecek ve ondan sonra
peşin ödeme kaydı ile işi yapılacak. Bu tip ustalar veya başkaları hakkında yönetime
bilgi verilecek yönetim bütün firmaları bilgilendirecek.
Madde:10
İş dalımızda her zaman karşılaştığımız tamirci hatalarının dahi bizlere yüklenmesini
önlemek ve hakkında bir karar vermek için yönetime bilgi verilecek, yönetimin tayin
edeceği bilirkişi kurulu hatanın tespitini yaparak rapor verecek.
Madde:11
Yukarıda almış olduğumuz kararlara aynen uymayı, uymadığım takdirde önce
yönetim kurulunun ve daha sonra tüm firmaların (ben hariç) oybirliği ile hatalı
olduğum kararı verilirse, vermiş olduğum 5.000.000.000.TL (Beş Milyar TL) senedimi
ödemeyi taahhüt ediyorum...
I.3.2. Fiyat Listelerine İlişkin Tespitler
İlgili hizmet pazarında faaliyet gösteren motor yenilemeci firmaların yapmış oldukları
hizmetlere ilişkin fiyat listeleri, uygulamada resmi ve özel kesime yönelik olarak
hazırlanmış iki ayrı liste şeklindedir. Resmi kurum ve kuruluşların talep edecekleri
hizmetlere ilişkin listeler yıllık; özel kesimin talep edeceği hizmetlere ilişkin listeler
14 REKABET KURUMU
ise altı aylık dönemler halinde hazırlanmaktadır. Listeler motorların yakıt cinsi ve
silindir çap büyüklükleri bakımından beş temel ayrıma göre oluşturulmuş toplam 36
kalem işçilik ve imalat fiyatlarını içermektedir.
Anılan listelerin devamında motor yapısı ve büyüklükleri standart ölçülerden farklı
olan (sınırlı sayıda) araçların yenileme işlerine ilişkin özel fiyatlandırmalar
yapılmıştır.
I.3.3. İhalelere Verilen Teklifler
Aşağıda motor revizyon işine ilişkin Altındağ Belediyesi ve Başkent Elektrik Dağıtım
A.Ş.’nin 1997,1998,1999,2000 tarihlerinde açmış oldukları ihalelere motor
yenilemeci firmalar tarafından verilen teklifler sunulmuştur.
I.3.3.1. BEDAŞ’a Verilen Teklifler
Başkent Elektrik Dağıtım A.Ş.’den alınan 5.5.2000 tarihli bilgi yazısında özetle;
Benzinli ya da dizel motorlar ile iş makinalarının motor yenileme işleri için piyasada
belirlenen tahmini bedeller (tek tip liste fiyatı) üzerinden 27.2.1997 tarihinde yapılan
ihaleye 5 firmanın katılmış olduğu belirtilerek söz konusu ihaleye Ankara Motor
