(2709 S. K. m. 69) (2820 S. K. m. 19, 21)
Karar No: 78
KARAR
………. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 04.02.2022 tarihli ve E.62107 sayılı yazı ile ………. Parti ………. İl Başkanlığı 20 Şubat 2022 Pazar günü 1. Olağan Kongresi Genel Kurul Seçimlerini yapmak üzere başvuruda bulunduğu, başvuru evraklarında il teşkilatının herhangi bir adresinin olmadığı, ………. Parti ………. İl Başkanı ………. 'ın parti il teşkilatının kuruluşu aşamasında ………. Parti ………. İl Başkanlığı adresi olarak kendi ikametgah adresi olan "………. Mahallesi ………. Sokak No:24/13 ………. / ………. " adresini bildirdiği, ilgili partinin sadece ………. ve ………. ilçe kongrelerinin yapıldığını, il teşkilatı delegelerinin ………. ve ………. ilçe kongrelerinde seçilen delegelerden oluştuğu, bahse konu başvuruda seçimin yapılacağı adresin ………. ilçesi olması nedeniyle ………. Parti ………. 1. Olağan İl Kongresinin hangi ilçe seçim kurulu başkanlığı tarafından yapılacağı hususunda görüş verilmesi istenilmiş olmakla konu incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ
Anayasanın 69'uncu maddesinde siyasi partilerin faaliyetlerinin, parti içi düzenlemelerin ve çalışmaların demokratik ilkelere uygun olacağı, bu ilkelerin uygulanmasının Kanunla düzenleneceği belirtilmektedir.
Siyasi partilerin, Anayasanın 69'uncu maddesi hükmüne uygun şekilde 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu çerçevesinde teşkilatlanması zorunludur. Anılan Kanunun dördüncü bölümünde, 19'uncu ve devamı maddelerinde, siyasi partilerin il ve ilçe teşkilatları düzenlenmekte; "İl teşkilatı" başlıklı 19'uncu maddede, il kongresi il başkanı, il yönetim kurulu ve il disiplin kurulu ile birlikte il teşkilatının bir öğesi olarak sayılmaktadır. Aynı maddenin ikinci fıkrasında da; "İl kongresi, sayısı altı yüzden fazla olmamak üzere, parti tüzüğüne göre ilçe kongrelerince seçilen delegelerden oluşur." kuralı yer almaktadır. Bu yasa kuralına göre, ilçe kongreleri toplanıp, delege seçimleri yapılmadan il kongresinin oluşturulması mümkün değildir.
Bir ilde teşkilatlanmanın ne şekilde tamamlanmış sayılacağı hususu 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 14/11'inci maddesinde; "Bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirir." şeklindeki kural ile açıklanmakta, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun "Siyasi partilerin seçimlere katılması" başlıklı 36'ncı maddesinin ikinci fıkrasındaki; "Bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirir." hükmü ile bu husus teyit edilmektedir.
2820 sayılı Kanun'un 21'inci maddesinin;
Üçüncü fıkrasında; "Seçim kurulu başkanı, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa noksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacakları belirleyen liste ile yukarıdaki fıkrada belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ilişkin diğer hususlar kongrenin toplantı tarihinden yedi gün önce siyasi partinin ilgili teşkilatının bulunduğu binada asılmak suretiyle ilan edilir. İlan süresi üç gündür."
Dördüncü fıkrasında; "İlan süresi içinde, listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde kesin olarak karara bağlanır. Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer hususlar, hakim tarafından onaylanarak siyasi partinin ilgili teşkilatına gönderilir."
Beşinci fıkrasında; "Kongrelerde yapılacak seçimler ilgili seçim kurulunun gözetimi ve denetiminde yapılır. Bu seçimlerin usul ve şekilleri ile seçimlerde kullanılacak oy pusulası ve listelerin tanzim tarzı siyasi partilerin tüzük ve kongre yönetmelikleri ile düzenlenir."
Onuncu fıkrasında; "Seçimin devamı sırasında yapılan işlemler ile tutanakların düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde seçim sonuçlarına yapılacak itirazlar hakim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır." hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer alan hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden, ilin mevcut ilçelerinden üçte birinde teşkilatlanmasını sağlamayan siyasi partilerin il teşkilatını sağladığından söz edilemeyeceğinden, ilde teşkilatlanıp, ilçe kongrelerini yapmamış veya yeterli ilçede teşkilat kurmamış olan siyasi partilerin, il kongrelerini yapmalarına imkan bulunmadığı sonucuna varılmaktadır.
Dosya muhteviyatının incelenmesinden; ………. Parti ………. İl Başkanlığının 04.02.2022 tarihli ve 2022/002 sayılı yazısı ile partilerinin 1. Olağan Kongresinin çoğunluklu 20 Şubat 2022 günü saat 10.00'da, çoğunluk sağlanamadığı takdirde aynı gün saat 14.00'da yapılacağının bildirildiği,
………. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının 07/02/2022 tarih ve E.63877 sayılı yazısı ile ………. Parti ………. İl üye listesinin istendiği, anılan yazıya cevaben Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gönderilen 07/02/2022 tarih ve E.92273015-2022/1081 sayılı yazı ile üyelerin tamamının ………. ve ………. Teşkilatı üyesi olduklarının bildirildiği, ………. Parti ………. İl Teşkilat Raporunun incelenmesi neticesinde, ………. İlinde yer alan 35 ilçeden sadece ikisinde (………. -……….) teşkilatının bulunduğu anlaşılmıştır.
Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; ………. İlinin mevcut ilçelerinden üçte birinde teşkilatlanma koşulunu sağlamadığından, ………. Parti ………. İl Kongresinin yapılamayacağına, diğer hususlar yönünden bu aşamada görüş verilmesine gerek bulunmadığına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan gerekçelerle;
1- ………. Parti ………. İl Kongresinin yapılamayacağına,
2 - Diğer hususlar yönünden görüş verilmesine gerek bulunmadığına,
3- Karar örneğinin ……….. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
10.02.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy