(298 S. K. m. 4, 11, 14, 47)
RGT: 09.01.2016
RG NO: 29588 
Karar No: 9   
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 08/12/2015 tarihli yazıda aynen; “298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 15, 17, 18 ve 19. maddeleri hükümleri uyarınca, 2016 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre ile görev yapacak olan il ve ilçe seçim kurulları yeniden oluşturulacağından;
a) İlçe seçim kurulu başkanınca sürecin başında o ilçede teşkilatı bulunan ve 01/11/2015 tarihinde yapılan 26. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde o ilçede en çok oy almış olan dört siyasi partiden birer asıl ve birer yedek üye adının istenmesi, bu şekilde üyeler belirlenmediği takdirde 14. maddenin 4. fıkrası gereğince Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen ve o ilçede teşkilatı bulunan siyasi partiler tespit edilerek bunlar arasından ad çekilerek belirlenmesine,
b) 298 sayılı Kanun'un 47. maddesi hükümleri gereğince seçmen kütüğü verilebilecek olan ve seçime katılma yeterliliği bulunan siyasi partilerin aynı Kanun'un 14. maddesinin 4 ve 11. fıkraları gereğince tespit edilmesine,
ilişkin çalışmaları yapmak üzere, bir komisyon kurulmasına karar verilmesi hususunu takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, Yüksek Seçim Kurulunun 08/12/2015 tarihli ve 2425 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyon çalışmalarını tamamlamış bulunduğundan, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 14. maddesinin 4, fıkrasında; Yüksek Seçim Kurulu, “Tüzüklerine göre ilk genel kongresini yapmış olup, illerin en az yarısında ve en az altı ay evvel il ve ilçe teşkilatını kurmuş bulunan siyasi partilerin adlarını, ilçe seçim kurullarının yeniden kurulması için öngörülen ayların ikinci haftasında tespit ve ilan etmek” ile görevlendirilmiştir.
298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin onbirinci fıkrasında; siyasi partilerin, milletvekili, belediye başkanlığı, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay önce teşkilat kurmaları ve büyük kongrelerini yapmış olmaları veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunması gerektiği vurgulanmıştır. Aynı Kanun hükmünün devamında da bir ilde teşkilatlanmanın; merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurma anlamına geldiği hükme bağlanmıştır. 2820 sayılı Kanun’un 20. maddesinin birinci fıkrasında ise, siyasi partilerin ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve kurulmuş ise belde teşkilatından meydana geleceği, parti tüzüğünde ilçe disiplin kurulunun teşkilinin de öngörülebileceği ve beldelerde teşkilat kurulmasının zorunlu olmadığı düzenlemesine yer verilmiştir.
2820 sayılı Kanun'un 36. maddesinin birinci fıkrasında; siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunmasının şart olduğu, ikinci fıkrasında da; bir ilde teşkilatlanmanın, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektireceği vurgulanmıştır.
Bu esaslar çerçevesinde;
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 15, 17, 18 ve 19. maddeleri hükümleri uyarınca, 2016 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre için yeniden oluşturulacak ilçe seçim kurullarının oluşumunda üye istenilecek ve 17. maddesi gereğince de il ve ilçe seçim kurullarında temsilci bulundurabilecek,
Yine, söz konusu Kanun'un 47. maddesi hükümleri gereğince seçmen kütüğü verilebilecek,
olan ve seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partileri tespit ve ilan etme görev ve yetkisi 298 ve 2820 sayılı Kanunlara göre Yüksek Seçim Kuruluna ait bulunduğundan, sözü edilen 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 4. fıkrasında öngörülen koşullara sahip siyasi partilerin ve aynı Kanun'un 47. maddesine göre seçmen kütüklerinin verilebileceği siyasi partilerin ayrı ayrı araştırılıp saptanması gerekmektedir.
Bu nedenle; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10/12/2015 tarihli, 3148 sayılı yazısı ile bu yazı ekinde gönderilen bilgisayar disketinin incelenmesi sonucunda;
a) 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 4. fıkrasındaki koşullara uygun olarak kendi tüzüklerine göre ilk genel kongrelerini yapmış ve Ocak/2016 ayının ikinci haftasından altı (6) ay öncesi olan 15/07/2015 tarihi itibariyle illerin en az yarısında teşkilatını kurmuş siyasi partilerle, yine aynı Kanun'un 14. maddesinin 11. fıkrası ve 2820 sayılı Kanun'un 36. maddesindeki koşullara uygun olarak 01/01/2016 tarihinden altı (6) ay öncesi olan 01/07/2015 tarihi itibariyle illerin en az yarısında teşkilatını kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olan ve 298 sayılı Kanun'un 47. maddesine göre seçmen kütüklerinin verileceği siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Anadolu Partisi, 3- Bağımsız Türkiye Partisi, 4- Büyük Birlik Partisi, 5- Cumhuriyet Halk Partisi, 6- Demokrat Parti, 7- Demokratik Sol Parti, 8- Doğru Yol Partisi, 9- Emek Partisi, 10- Genç Parti, 11- Hak ve Adalet Partisi, 12- Hak ve Özgürlükler Partisi, 13- Halkın Kurtuluş Partisi, 14- Halkın Yükselişi Partisi, 15- Halkların Demokratik Partisi, 16- İlk Parti, 17- Komünist Parti, 18- Liberal Demokrat Parti, 19- Merkez Parti, 20- Millet Partisi, 21- Millet ve Adalet Partisi, 22- Milliyetçi Hareket Partisi, 23- Muhafazakar Yükseliş Partisi, 24- Özgürlük ve Dayanışma Partisi, 25- Saadet Partisi, 26- Türkiye Halk Partisi, 27- Vatan Partisi olduğu belirlenmiştir.
Bunun sonucu olarak; adları geçen ve belirlenen yirmiyedi (27) siyasi partinin, 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 4. fıkrası uyarınca, 2016 yılı Ocak ayının son haftasında iki yıl süre için yeniden kurulacak olan ilçe seçim kurullarının kuruluşunda üye istenebilecek ve aynı Kanun'un 47. maddesine göre seçmen kütüklerinin verilebileceği siyasi partiler olarak tespit ve ilanı gerekir.
b) Diğer partilerin ise, genel kongre veya teşkilatlanma koşulunu taşımamaları nedeniyle, 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 4 ve 11. fıkraları ile 2820 sayılı Kanun'un 36. maddesinde öngörülen nitelikleri kazanamadıkları tespit edilmiştir.
c) Öte yandan, il ve ilçe seçim kurullarında birer temsilci bulundurabilecek siyasi partilerin hangileri olduğu 298 sayılı Kanun'un 17. maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre; 14. maddenin 4. fıkrası gereğince Yüksek Seçim Kurulunca tespit ve ilan edilen siyasi partiler, maddede öngörülen teşkilatlanma koşuluna uyulması suretiyle, il ve ilçe seçim kurullarında birer temsilci bulundurabilirler.
ç) Bundan ayrı olarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde grubu bulunan siyasi partilerin de belirlenmesi gerekmiş ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 09/12/2015 günlü, 6255 sayılı yazılarında, Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Cumhuriyet Halk Partisi, 3-Halkların Demokratik Partisi, 4- Milliyetçi Hareket Partisi olduğu bildirilmiştir.
Bütün bu işlemlerden sonra, 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 4 ve 11. fıkraları ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 36. maddesinde öngörülen koşullara sahip siyasi partilerin hangileri olduğu yukarıda tespit edilmiş bulunmaktadır.
SONUÇ: Açıklanan durum karşısında;
1- a) 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un; 14. maddesinin 4. fıkrasında öngörülen koşulları 2016 yılı Ocak ayının ikinci haftasından altı (6) ay öncesi olan 15/07/2015 tarihi itibariyle taşıyan,
b) Aynı Kanun'un 47. maddesine göre seçmen kütüğü verilebilecek olan ve 14. maddenin 11. fıkra ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 36. maddesinde öngörülen koşulları 01/01/2016 tarihinden altı (6) ay öncesi olan 01/07/2015 tarihi itibariyle taşıyan siyasi partilerin;
1- Adalet ve Kalkınma Partisi,
2- Anadolu Partisi,
3- Bağımsız Türkiye Partisi,
4- Büyük Birlik Partisi,
5- Cumhuriyet Halk Partisi,
6- Demokrat Parti,
7- Demokratik Sol Parti,
8- Doğru Yol Partisi,
9- Emek Partisi,
10- Genç Parti,
11- Hak ve Adalet Partisi,
12- Hak ve Özgürlükler Partisi,
13- Halkın Kurtuluş Partisi,
14- Halkın Yükselişi Partisi,
15- Halkların Demokratik Partisi,
16- İlk Parti,
17- Komünist Parti,
18- Liberal Demokrat Parti,
19- Merkez Parti,
20- Millet Partisi,
21- Millet ve Adalet Partisi,
22- Milliyetçi Hareket Partisi,
23- Muhafazakar Yükseliş Partisi,
24- Özgürlük ve Dayanışma Partisi,
25- Saadet Partisi,
26- Türkiye Halk Partisi,
27- Vatan Partisi olduğunun tespit ve ilanına,
2- Karar örneğinin Resmi Gazete'de yayımlanmasına,
3- Karar örneğinin seçime katılma yeterliliğine sahip siyasi partilerin genel başkanlıklarına gönderilmesine,
4- Karar örneğinin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun www.ysk.gov.tr internet adresinde yayınlanmasına, il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta ile iletilmesine,
07/01/2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy