(2972 S. K. m. 8, 31, Ek m. 2)
RGT: 11.01.2014
RG NO:28879
Karar No: 19
KARAR
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasında yer alan; “Mahalli idareler seçimleri beş yılda bir yapılır. Her seçim döneminin beşinci yılındaki 1 Ocak günü seçimin başlangıç tarihidir. Aynı yılın Mart ayının son Pazar günü oy verme günüdür.” hükmüne istinaden, mahalli idareler seçimleri 30 Mart 2014 Pazar günü yapılacaktır.
Bu nedenle, 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak köy muhtarlığı ve ihtiyar meclisi üyeliği ile mahalle muhtarlığı ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerine ilişkin olarak uygulanacak usul ve esasların belirlenmesi amacıyla Kurulumuzun 14/9/2013 tarih, 2013/374 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyon yaptığı çalışmaları tamamlayarak konu hakkında düzenlediği karar taslağını Kurulumuza sunmuş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'da, köy ve mahalleye ilişkin seçim hükümleri ayrı bir bölüm halinde düzenlenmiştir.
Köylerde siyasi parti kuruluşlarının bulunmaması da göz önünde bulundurularak köy muhtarı, köy ihtiyar meclisi üyeliği, mahalle muhtarı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde uygulanacak usul ve esasların ayrıca belirlenmesi gerekli görülmüştür.
Köy muhtarlığı ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinde her köy, mahalle muhtarı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde de her mahalle bir seçim çevresidir (2972/32).
Ancak, 2972 sayılı Kanun'un Ek 2. maddesinde ve Yüksek Seçim Kurulunun 31/12/2013 tarihli ve 2013/627 sayılı kararı eki Örnek: 139 sayılı Genelge’de, dağınık mahalle ve yerleşim yerleri bulunan köylerde veya köylerin birbirine yakın olduğu durumlarda seçim sandıklarının bir tek mahallede veya bir köyde toplanmasının, seçim gününden en az bir hafta önce ilan edilmek koşuluyla ilçe seçim kurulunca kararlaştırılabileceği belirtilmiştir.
İlçe seçim kurulları bu hükmün verdiği yetkiye dayanarak ve yöresel durumu değerlendirerek takdir yetkilerini kullanmak suretiyle birden fazla seçim çevresine ait sandığın bir yerde veya bir köyde toplanmasına karar verebilirler. Böyle bir toplama durumunda her seçim çevresindeki seçmenler oylarını ancak kayıtlı oldukları sandıklarda kullanırlar.
2972 sayılı Kanun'un 31. maddesinde; köy muhtarlığı ve köy ihtiyar meclisi üyeliği ile mahalle muhtarlığı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde adaylık usulü bulunmadığı belirtilmiştir.
Bilindiği üzere siyasi partiler, muhtarlık ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçimlerinde aday gösteremezler. Bu seçimlerde adaylığa ilişkin hükümler uygulanmaz.
Bu hüküm, seçmenin seçeceği muhtar ve ihtiyar meclisi/ihtiyar heyeti üyelerini bilmesi ve iradesini sağlıklı bir şekilde oluşturabilmesi için, bu seçimlere girecek kişilerin seçime gireceklerini belirtmelerine ve bu amaçla kendilerini tanıtmalarına engel teşkil etmez.
Oy pusulalarının renk ve biçimi konusunda da köy muhtarlığı ve köy ihtiyar meclisi üyeliği seçimleri ile mahalle muhtarlığı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde uygulanacak usullerin aşağıdaki şekilde saptanmasına karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- İlçe seçim kurullarının 2972 sayılı Kanun'un Ek 2. maddesi gereğince; dağınık seçim çevrelerinde ve yakın köylerde sandıkları bir köy veya bir yerde toplamaya yetkileri bulunduğuna,
2- Sandıkların bir yerde toplanmasına karar verilmesi halinde Örnek: 139 sayılı Genelge uyarınca, durumun seçim gününden en az bir hafta önce ilgili çevrelerde duyurulması gerektiğine,
3- Sandıkların bir yer veya köyde toplanması durumunda, her çevrenin seçmeninin kayıtlı olduğu çevre sandığında oy kullanabileceğine,
4- Köy muhtarlığı ve köy ihtiyar meclisi üyeliği, mahalle muhtarlığı ve mahalle ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde adaylık usulü bulunmadığından, seçime girecek kişilerin seçime gireceklerini belirtmekle ve kendilerini tanıtmakla sınırlı olarak etkinlik gösterebileceklerine,
5- Adaylık söz konusu olmadığından, bu seçimlere katılmak isteyenlerin 298 sayılı Kanun ile diğer seçim kanunlarında siyasi partilere ve bağımsız adaylara tanınan propaganda hakkından yararlanamayacaklarına ancak seçime girecek kişilerin oy verme gününden önce, resimli veya kendisini yazı ile tanıtıcı nitelik taşıyan el ilanı mahiyetindeki matbuaları dağıtabileceklerine,
6- a) Bu seçimler için kullanılacak oy pusulalarının adaylar tarafından bastırılabileceğine, her türlü araçla (bilgisayar, daktilo, fotokopi ve teksir gibi) çoğaltılabileceğine veya kapalı oy verme yerinde seçmenler tarafından beyaz kâğıda da yazılabileceğine,
b) Muhtar ile ihtiyar meclisi/heyeti üyelerinin seçiminde; muhtar ile o seçim çevresinden seçilmesi gereken ihtiyar meclisi/heyeti üye sayısı kadar ismin birlikte yazılı olduğu oy pusulası kullanılacağına, oy pusulası üzerine “Muhtar” veya “Muhtar Adayı” ile “Üye Adayı”, “İhtiyar Meclisi Üyesi” veya “İhtiyar Heyeti Üyesi” sözcüklerinin yazılabileceğine (2972/6360 ile değişik 32/3),
c) Muhtar ile ihtiyar meclisi/heyeti üyelerinin seçiminde kullanılacak oy pusulalarına, köy ihtiyar meclisine son genel nüfus sayımı sonuçlarına göre;
Ø Nüfusu 1000’e kadar olan köylerde 8,
Ø 1001’den 2000’e kadar olan köylerde 10,
Ø 2000’den fazla olan köylerde 12,
Ø Mahalle ihtiyar heyeti üyeliği için 8 isim yazılacağına (2972/30),
Ø O seçim çevresinde seçilen ihtiyar meclisi/heyeti üyesinden en çok oy alandan başlamak üzere yarısının asıl, diğer yarısının da yedek üye olacağına,
Aza ve üye kelimeleri eş anlamlı kelimeler olduğundan, oy pusulalarında her iki kelimenin de kullanılabileceğine,
7- Ad ve soyadları aynı olan muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üye adlarının yanına parantez içinde baba-anne adlarının, bu da aynı olduğu takdirde baba-anne adının yanına doğum tarihi yazılı oy pusulalarının kullanılabileceğine, bu hususun o yer seçim çevresinde duyurulması gerektiğine,
8- Seçime girecek kişilerin bastırdıkları oy pusulalarını sandık kurulunun gözetiminde kapalı oy verme yerine koyabilecekleri gibi seçim gününden önce de dağıtabileceklerine,
9- Oy pusulaları için ancak beyaz kâğıt kullanılabileceğine ve renkli kâğıtlara basılmış veya yazılmış oyların geçersiz sayılacağına,
10- Oy pusulalarının, üzerinde Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranı bulunan kâğıttan imal edilmiş ve ilçe seçim kurulu ile sandık kurulu mührünü taşıyan MOR renkli zarfa konularak ilgili oy sandığına atılması gerektiğine,
11- Köy ve mahalle seçimlerinde kullanılacak basılı veya yazılı oy pusulalarındaki isimlerden bir veya birkaçının çizilerek oy kullanılabileceği gibi, çizilenlerin yerine o seçim çevresinde seçilecek kişi sayısını geçmemek üzere başka isimlerin de yazılabileceğine,
12- Muhtar ve ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçimi oy pusulalarına “EVET" veya "TERCİH” yazılı mührün basılmasına gerek bulunmadığına, “EVET" veya "TERCİH” yazılı mührü basılmış olanların da geçersiz sayılmayacağına,
13- Karar örneğinin;
a) Resmi Gazete’de yayımlanmasına,
b) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce, Kurulumuz internet sitesinde yayınlanmasına ve il-ilçe seçim kurulu başkanlıklarına elektronik posta olarak gönderilmesine,
07/01/2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy