Yüksek Seçim Kurulu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2839 S. K. m. 29, 31, 32, 33, 34, 35) (298 S. K. m. 94/E, 109)
RGT: 16.03.2011
RG NO: 27876
Karar No: 199
KARAR
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Seçimlerinin yenilenmesine, seçimin 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılmasına, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunun 03/03/2011 günü, 73 üncü Birleşiminde 987 sayı ile karar verilmiş olup, bu karar 4/3/2011 tarihli ve 27864 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde İl Seçim Kurullarının Seçim Sonuçlarına İlişkin Görevleri ile Türkiye Geneli Seçim Sonuçlarının Belirlenmesinde Uygulanacak Esas ve İlkeleri Gösterir Örnek: 136 sayılı Genelgeyi hazırlamak üzere oluşturulan komisyon çalışmalarını tamamlamış olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun değişik 29., 31., 32., 33., 34., 35. ve 36. maddeleri ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun değişik 94/E ve 109. maddeleri ile diğer ilgili kanun maddeleri göz önünde bulundurularak; komisyonca hazırlanan Örnek: 136 sayılı İl Seçim Kurullarının Seçim Sonuçlarına İlişkin Görevleri ile Türkiye Geneli Seçim Sonuçlarının Belirlenmesinde Uygulanacak Esas ve İlkeleri Gösterir Genelgenin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:
1- XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde uygulanacak İl Seçim Kurullarının Seçim Sonuçlarına İlişkin Görevleri ile Türkiye Geneli Seçim Sonuçlarının Belirlenmesinde Uygulanacak Esas ve İlkeleri Gösterir Örnek: 136 sayılı Genelgenin kabulüne ve karar metnine dahil bulunduğuna,
2- Bu Genelgenin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce iç-mail olarak tüm il seçim kurulu başkanlıklarına, Yüksek Seçim Kurulunun 5/3/2011 tarihli, 2011/144 sayılı kararı ile tespit edilen siyasi partilerin genel başkanlıklarına gönderilmesine,
3- Kararın ve eki Genelgenin Resmi Gazetede yayımlanmasına,
14/3/2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi. 
XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde Uygulanacak İl Seçim Kurullarının Seçim Sonuçlarına İlişkin Görevleri İle Türkiye Geneli Seçim Sonuçlarının Belirlenmesinde Uygulanacak Esas Ve İlkeleri Gösterir Genelge (Örnek: 136) 
Amaç Ve Kapsam
Madde 1 - Bu Genelge, 12/6/2011 Pazar günü yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde; İl seçim kurullarınca, İl’e bağlı ilçe seçim kurullarından gelen sonuç tutanaklarının birleştirilmesi, ilan edilmesi, seçilenlerin tespiti, bildirilmesi ve tutanakların verilmesi; Türkiye geneli seçim sonuçlarının birleştirilmesi, siyasi partilerin oy yüzdelerinin hesaplanmasına ilişkin usul ve esasları düzenler.
İl Seçim Kurullarında Birleştirme
Madde 2 - İl seçim kurulları, ilçe seçim kurullarından aldıkları (Örnek: 90, 91) sayılı tutanakları, aşağıdaki bilgileri kapsayan (Örnek: 92) sayılı tutanağa ilçe itibariyle geçirmek suretiyle birleştirir. (Birden fazla seçim çevresini içeren illerde her seçim çevresine ait birleştirme tutanakları ilçe seçim kurulları numaraları itibariyle yapılır.)
Bu tutanağa;
1- Seçmen listesinde yazılı seçmenlerin sayısı,
2- Oy kullanan seçmenlerin sayısı,
3- İtiraz edilmeksizin geçerli sayılan oy pusulalarının sayısı,
4- İtiraz üzerine geçerli sayılan veya hesaba katılan oy pusulalarının sayısı,
5- Geçerli sayılan ve hesaba katılan oy pusulalarının toplamı,
6- Geçersiz sayılan ve hesaba katılmayan oy pusulalarının toplamı,
7- Birleşik oy pusulalarındaki sıraya göre siyasi partilerin adları,
8- Siyasi partilerin her birinin aldığı geçerli oy sayısı,
9- Bağımsız adayların her birinin aldığı geçerli oy sayısı,
rakam ve yazı ile yazılır (298/108-12, 2839/32).
İl Seçim Kurullarının Birleştirme Tutanağının İlanı
Madde 3 - İl seçim kurullarınca 2. madde hükmü gereğince düzenlenen birleştirme tutanağı (Örnek: 92) SEÇSİS’den alınır ve hazır bulunanlara ilan edilir, bir örneği de il seçim kurulu kapısına bir hafta süre ile asılır (298/109).
Sonuçların Yüksek Seçim Kuruluna Bildirilmesi 
Madde 4 - İl seçim kurulları birleştirme tutanaklarını düzenledikten sonra bunların birer örneğini Yüksek Seçim Kuruluna göndermekle beraber tutanak özetini de; 1- İl adı, 2- Seçim Çevresi, 3- Seçim çevresindeki sandık kurullarının toplam sayısı, 4- Sandık seçmen listesinde yazılı olan seçmenlerin toplam sayısı, 5- Oy kullanan seçmenlerin toplam sayısı, 6- İtiraz edilmeksizin geçerli sayılan oy pusulalarının toplam sayısını, 7- İtiraz üzerine geçerli sayılan veya hesaba katılan oy pusulalarının toplam sayısı, 8- Geçerli oy pusulalarının toplam sayısı, 9- Geçersiz sayılan veya hesaba katılmayan oy pusulalarının toplamını, 10- Siyasi partilerin her birinin aldığı geçerli oy sayısı, 11- Bağımsız adayların her birinin adı ve soyadı, aldığı geçerli oy sayısını derhal SEÇSİS çerçevesinde veya telefonla bildirirler ve ayrıca telefax ile iletirler (Örnek 92/A) (2839/33-2).
Gümrük Kapılarından Gelen Sonuçların Birleştirilmesi
Madde 5 - Gümrük kapıları ilçe seçim kurullarından gelen ( Örnek 145/H-1_Kurul) bilgiler SEÇSİS’te birleştirilerek;
1- Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmen sayısı,
2-Gümrük kapılarında oy kullanan seçmen sayısı,
3-Geçerli oyların sayısı,
4-Geçersiz oyların sayısı,
5-Seçime katılan her bir siyasi partiye verilen geçerli oy sayısı,
Gümrük kapısı oylarının Birleştirme Tutanağına (Örnek: 201/A) geçirilir.
Genel Barajın Hesaplanması, Barajı Aşan Partilerin Belirlenmesi, İlanı, İl Seçim Kurullarının Sonuçları Seçsis den Alması
Madde 6 - Yüksek Seçim Kurulu, SEÇSİS’de il seçim kurullarından gelen toplam geçerli oy sayısına (+) gümrük kapısı ilçe seçim kurullarından gelen toplam geçerli oy sayısını ilave ederek = Türkiye genelinde geçerli oy toplamı ve her siyasi partinin Türkiye genelinde aldığı geçerli oy miktarını bulur (Örnek 201, 298/94-B-8, 2839/33). Tespit edilen geçerli oy toplamına göre, siyasi partilerin Türkiye genelinde oy yüzdesini hesaplar; %10’luk genel barajı aşan siyasi partileri belirler ve ilan eder.
Yüksek Seçim Kurulu; Türkiye genelinde geçerli oyların %10’unu geçen siyasi partilerin, il seçim kurullarından gelen oy miktarlarına ilgili siyasi partinin gümrük kapılarında aldığı toplam oydan her il seçim çevresine isabet eden oy miktarını ilave eder. İl seçim kurulları SEÇSİS’ den “İl Seçim Çevresi Seçim Sonuçlarını” alır (298/94/B).
ÖRNEK: 1
İllerden gelen toplam geçerli oy sayısının 39.750.000; gümrük kapılarından gelen geçerli oy sayısının da 250.000 olduğunu düşünelim. Türkiye genelinde geçerli toplam oy sayısı 40.000.000’dur. Partilerin ve bağımsızların aldığı toplam oy sayısı (gümrük kapıları dahil) ve genel oy toplamına oranı (%) aşağıdaki gibi olacaktır.
Partiler ve Bağımsızlar:          Aldığı Oy:                 Genel Toplam Oy:     Oran (%):
A Partisi                                 14.500.000                40.000.000                36,25
B Partisi                                 100.000                     40.000.000                0,25
C Partisi                                  180.000                     40.000.000                0,45
D Partisi                                 820.000                     40.000.000                2,05
E Partisi                                   128.000                     40.000.000                0,32
F Partisi                                  6.500.000                  40.000.000                16,25
G Partisi                                 180.000                     40.000.000                0,45
H Partisi                                 45.000                       40.000.000                0,11
I Partisi                                   1.000.000                  40.000.000                2,50
J Partisi                                   1.500.000                  40.000.000                3,75
K Partisi                                 100.000                     40.000.000                0,25
L Partisi                                  5.500.000                  40.000.000                13,75
M Partisi                                 300.000                     40.000.000                0,75
N Partisi                                 725.000                     40.000.000                1,81
O Partisi                                 152.000                     40.000.000                0,38
P Partisi                                  1.800.000                  40.000.000                4,50
R Partisi                                 1.670.000                  40.000.000                4,18
S Partisi                                  4.375.000                  40.000.000                10,94
Bağımsızlar                            425.000                     40.000.000                1,06
TOPLAM =                           40.000.000                                                    100,00
Yukarıdaki tablodan anlaşılacağı üzere Türkiye genelinde % 10’luk barajı aşan partiler A, F, L ve S Partileridir.
Genel Barajı Aşmanın Sonucu
Madde 7 - Türkiye genelinde geçerli oyların % 10 unu geçmeyen partiler milletvekili çıkaramazlar. Genel barajı aşamayan siyasi partinin listesinde yer almış bağımsız aday da seçim çevresinde aldığı oy miktarı ne olursa olsun seçilmiş sayılmaz (2839/33-1).
Gümrük Kapılarında Verilmiş Oyların, Siyasi Partilerin, Seçim Çevrelerindeki Oylarına Yansıtılması
Madde 8 - Siyasi partinin, il seçim kurullarından gelen toplam geçerli oy sayısı ile gümrük kapılarından aldığı oy toplamı Türkiye genelinde aldığı geçerli oy toplamını ifade eder. Aynı siyasi partinin, her seçim çevresinde aldığı geçerli toplam oyu esas alınarak, il seçim kurullarından gelen toplam aldığı geçerli oy’a oranı ile gümrük kapısında aldığı toplam oy arasında doğru orantılı bir denklem kurulur ve gümrük kapısından o seçim çevresine yansıyacak oy miktarı tespit edilip, o seçim çevresindeki geçerli oyuna ilave edilir. Elde edilen toplam rakamlar, siyasi partinin o seçim çevresinde aldığı geçerli oy toplamını ifade eder.
ÖRNEK: 2
A siyasi partisinin il seçim kurullarından gelen toplam aldığı geçerli oy 14.450.000 olsun. Bu siyasi partinin H seçim çevresinde aldığı geçerli oy miktarı 250.000, gümrük kapısında aldığı geçerli oy miktarının da 50.000 olduğunu varsayalım. H seçim çevresinde A siyasi partisine yansıyacak oy miktarını bulmak için bir doğru orantı hesabı yapılır ve 
14.450.000 250.000 50.000 x 250.000
50.000 X = ______________ = 865 (yaklaşık) rakam
bulunur. 14.450.000
Bu duruma göre;
 A siyasi partisinin 
İl seçim kurullarından gelen toplam aldığı geçerli oy = 14.450.000
Gümrük kapısında aldığı geçerli oy = 50.000
Türkiye genelinde aldığı geçerli oy toplamı = 14.500.000
H seçim çevresinde aldığı geçerli oy = 250.000
H seçim çevresine yansıyan yurt dışı oy miktarı = 865
H seçim çevresinin toplam geçerli oy miktarı = 250.000 + 865= 250.865’dir.
Bir Seçim Çevresinde Siyasi Partiler Ve Bağımsız Adayların Kazanacağı Milletvekili Sayısının Hesabı
Madde 9 - Genelgenin 7 nci maddesi uyarınca, Türkiye genelinde geçerli oyların % 10’ u aştıkları Yüksek Seçim Kurulunca belirlenen ve ilan edilen siyasi partiler ile bağımsız adayların bir seçim çevresinde elde edecekleri milletvekili sayısı aşağıdaki şekilde belirlenir.
1- Gümrük kapılarından yansıyanlar da dahil olmak üzere seçim çevresinde kullanılan geçerli oyların toplamı, çevrenin çıkaracağı milletvekili sayısı (Örnek: 93) numaralı çizelgenin (2) işaretli bölümüne yazılır.
2- %10 genel barajı aşan siyasi partilerle o seçim çevresinde seçime giren bağımsız adaylar, (Örnek: 93) numaralı çizelgenin (1) işaretli bölümüne, önce birleşik oy pusulasındaki sıraya göre siyasi partiler, daha sonra da alfabe sırasına göre bağımsız adaylar olmak üzere alt alta yazılır; her birinin karşısında aldıkları geçerli oyların sayısı belirtilir.
3- Siyasi partilerin seçim çevresinde aldıkları geçerli oylar önce bire, sonra ikiye ... seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısına (Örneğimizde beşe) ulaşıncaya kadar bölünür. Bulunan bölüm sonuçları (Örnek: 93) numaralı çizelgenin (3) işaretli bölümüne yazılır.
Bu sonuçlar, siyasi parti ve bağımsız aday farkı gözetilmeksizin büyüklük sırasına göre (Örnek: 93) numaralı çizelgenin (4) işaretli bölümüne yazılır.
Seçim çevresinden çıkacak milletvekili sayısı kadar, bu payların sahibi olan partilere ve bağımsız adaylara, rakamların büyüklük sırasına göre milletvekillikleri tahsis edilir.
Siyasi partilerin ve bağımsız adayların kazandığı milletvekili sayısı (Örnek: 93) numaralı çizelgenin (5), milletvekili seçilenlerin adları da (6) işaretli bölümüne yazılır.
ÖRNEK: 3
Gümrük kapılarından gelen oylarla birlikte seçim çevresinde geçerli oyların toplamının 468.000 ve bu seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının da beş olması öngörülmüş olsun. Bu çevrede de üç siyasi parti ile iki bağımsız adayın seçime katıldığını varsayalım.
Siyasi partilerin ve bağımsız adayların geçerli oyları; 
A Partisi                        220.000
B Partisi                      160.000
C Partisi                      60.000
Bağımsız Aday (a)        22.500
Bağımsız Aday (b)       5.500
Beş milletvekilliğini bölüştürmek için partilerin oyları aşağıda görüldüğü gibi birden beşe kadar bölünür.
A PARTİSİ
Aldığı Geçerli Oy            1/1                   1/2                   1/3                   1/4                   1/5
   
220.000                      220.000          110.000           73.333             55.000             44.000
B PARTİSİ
160.000                      160.000           80.000             53.333             40.000             32.000
C PARTİSİ
60.000                        60.000             30.000             20.000             15.000             12.000
Bu sayıları büyükten küçüğe doğru sıralayalım.
 220.000          A Partisi
 160.000          B Partisi
 110.000          A Partisi
 80.000            B Partisi
 73.333            A Partisi
Böylece beş milletvekilliğinden üçünün A Partisine, ikisinin de B Partisine tahsisi gerekir.
ÖRNEK: 4
Bir seçim çevresinde seçime katılan ve genel barajı aşan siyasi partiler ile bağımsız adayların geçerli oylarının dağılımının aşağıdaki gibi olduğunu varsayalım.
A Partisi                     56.000
B Partisi                      42.000
C Partisi                      40.000
Bağımsız Aday (a)     90.500
Bağımsız Aday (b)     80.000
Bu durumda milletvekili dağılımı şöyle olacaktır.
Örnek: 3’de açıklandığı gibi işlem yapılarak siyasi partilerin aldıkları geçerli oyları milletvekili sayısınca bölelim.
A PARTİSİ
Aldığı Geçerli Oy       1/1                   1/2                   1/3                   1/4                   1/5
 56.000                       56.000             28.000             18.667             14.000             11.200
B PARTİSİ
 42.000                       42.000             21.000             14.000             10.500             8.400
C PARTİSİ
 40.000                       40.000             20.000             13.333             10.000             8.000 
Bağımsız adaylarla siyasi partilerin oylarını alt alta yazalım.
90.500             Bağımsız Aday (a)
80.000             Bağımsız Aday (b)
56.000             A Partisi
42.000             B Partisi
40.000             C Partisi
Böylece iki bağımsız ile A, B ve C Partileri birer milletvekilliği kazanmış olurlar.
ÖRNEK: 5
Bir seçim çevresinde genel barajı aşan siyasi partiler ile bağımsız adayların oylarının dağılımının aşağıdaki gibi olduğunu varsayalım.
A Partisi .................................... 35.000
B Partisi .................................... 34.000
C Partisi .................................... 33.000
D Partisi .................................... 32.000
E Partisi .................................... 31.500
F Partisi .................................... 30.250
G Partisi .................................... 29.000
H Partisi .................................... 28.000
Bağımsız Aday (a)..................... 33.500
Bağımsız Aday (b)..................... 32.750
Bağımsız Aday (c)..................... 31.750
Bağımsız Aday (d)..................... 32.500
Yukarıdaki örnekte olduğu gibi siyasi partilerin aldıkları oyları bölelim. 
                        1/1                   1/2                   1/3                   1/4                   1/5
A Partisi          35.000             17.500             11.667             8.750               7.000
B Partisi          34.000             17.000             11.333             8.500               6.800
C Partisi          33.000             16.500             11.000             8.250               6.600
D Partisi          32.000            16.000             10.667             8.000               6.400
E Partisi          31.500             15.750             10.500             7.875               6.300
F Partisi          30.250             15.125             10.083             7.563               6.050
G Partisi          29.000             14.500             9.667               7.250               5.800
H Partisi          28.000             14.000            9.333               7.000               5.600
Bu sayıların büyüklük sırasına göre sıralanışı:
35.000 ................... A Partisi
34.000 ................... B Partisi
33.500 ................... Bağımsız (a)
33.000 ................... C Partisi
32.750 ................... Bağımsız (b)
Böylece seçim çevresinin çıkaracağı beş milletvekilliğini A, B ve C Partileri ile (a) ve (b) bağımsız aday kazanmış olacaktır.
Oyların Eşit Olması Halinde Yapılacak İşlem
Madde 10 - Son kalan milletvekilliği için birbirine eşit rakamlar bulunduğu takdirde bunlar arasında ad çekilmek suretiyle tahsis yapılır (2839/34).
Siyasi Partilerden Ve Varsa Bağımsız Adaylardan Seçilenlerin Tespiti
Madde 11 - İl seçim kurulu başkanı, alınan sonuçlara göre o seçim çevresinde; siyasi parti aday listelerinden ve varsa bağımsız adaylardan seçilenleri yukarıdaki maddelerde açıklanan biçimde tespit ettikten sonra (Örnek:93) Milletvekili Seçilenleri Gösterir Tutanağı (Örnek:94) SEÇSİS’den alarak ilan eder ve diğer suretini de bir hafta süreyle il seçim kurulunun kapısına astırır.
Milletvekili Seçilenlerin Yüksek Seçim Kuruluna Bildirilmesi Ve Tutanakların Verilmesi
Madde 12 - Milletvekili seçilenler belli olur olmaz, seçilenlerin ad ve soyadları ve mensup oldukları siyasi parti, il seçim kurullarınca SEÇSİS’de veya telefaks yahut telefonla Yüksek Seçim Kuruluna bildirilir.
Milletvekili seçilenlere il seçim kurulu tarafından milletvekili seçildiklerine dair Örnek:95 sayılı tutanak verilir.
Milletvekili Seçimi Sonunda Yüksek Seçim Kuruluna Gönderilecek Tutanaklar
Madde 13 - İl seçim kurulu başkanı, aşağıda yazılı tutanak ve yazıları, seçilenleri belirleme işlemleri biter bitmez her seçim çevresi için ayrı ayrı olmak üzere SEÇSİS’de veya en seri vasıtayla derhal Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığına gönderir.
1) (Örnek: 92) sayılı tutanağın onaylı iki örneği,
2) (Örnek: 93) sayılı tutanağın onaylı iki örneği,
3) (Örnek: 94) sayılı tutanağın onaylı iki örneği,
4) Milletvekilliğine seçilmiş olanlara verilmiş bulunan (Örnek: 95) sayılı tutanağın onaylı iki örneği,
Bu Genelge hükümleri gereğince Yüksek Seçim Kuruluna SEÇSİS kapsamında veya telefaks ve telefon ile iletilen bilgilerin teyidini içeren yazı örnekleri.
Genelgenin Dayanağı
Madde 14 - Bu Genelge 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu hükümleri dikkate alınarak hazırlanmış ve 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 10 uncu bendi hükmü gereği Yüksek Seçim Kurulunun 14/3/2011 gün ve 199 sayılı kararıyla kabul edilmiştir. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy