(2839 S. K. m. 4, 5)
RGT: 17.03.2020
RG NO: 31071
Karar No: 163
KARAR
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 5. maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde, 4. madde uyarınca tespit edilerek ilan edileceği öngörülmüştür.
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının 04/02/2020 tarihli ve E.2740 sayılı yazılarıyla; Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden (ADNKS) 31/12/2019 tarihi itibariyle alman (il, ilçe, belde, köy ve muhtarlık düzeyinde yerleşim yeri kodları ile birlikte) 2019 yılı nüfus bilgileri bildirilmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2019 tarihli veriler esas alınarak ilan edilen ve Başkanlığımıza gönderilen 2019 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 4 ve 5. maddeleri dikkate alınarak, illerin çıkaracağı milletvekili sayısı ile seçim çevresine bölünmesi gereken illerin hangi ilçelerden oluşacağı ve bu seçim çevrelerinin kaç milletvekili çıkaracağına ilişkin Kurulumuzun 26/02/2020 tarihli, 2020/159 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyonca hazırlanan karar taslağı Kurulumuza sunulmuş olmakla konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2019 tarihli veriler esas alınarak ilan edilen 2019 yılı nüfus bilgileri ve 2839 sayılı Kanunun 5. maddesi gereğince, Kurulumuz tarafından seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısı nüfus bilgilerinin açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde Kanunun 4. maddesi uyarınca tespit edilerek Resmi Gazetede, Radyo ve Televizyonda ilan edilmektedir.
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun;
5. maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren, 4. madde uyarınca tespit edilerek ilan edileceği hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun 4. maddesine göre; milletvekillerinin seçim çevrelerine dağılımı yapılırken; toplam milletvekili sayısından (600) önce her ile bir milletvekili tahsis edilir. Son genel nüfus sayımı ile belli olan Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına (519) bölünmek suretiyle bir sayı elde edilir. İl nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit olunur.
Bu suretle hesaplanan milletvekillerinin sayısı 600’ü bulmadığı takdirde, nüfusu; milletvekili çıkarmaya yetmeyen illerin nüfusları ile artık nüfus bırakan illerin, artık nüfusları büyüklüklerine göre sıraya konulur ve ilk hesapta iller arasında bölüştürülmemiş bulunan milletvekilleri bu sıra esas alınarak dağıtıma tabi tutulur.
Yapılan tespit sonunda çıkaracağı milletvekili sayısı (18)'e kadar olan iller bir seçim çevresi sayılır. Çıkaracağı milletvekili sayısı (19)'dan (35)'e kadar olan iller iki, (36) ve daha fazla olan iller üç seçim çevresine bölünür. Bu seçim çevreleri numara sırasına göre adlandırılır.
2839 sayılı Kanunun 4. maddesinin yukarıda belirtilen hükümleri ile 2019 yılı nüfus bilgileri göz önünde bulundurulmak suretiyle, 600 milletvekilinin (81) il'e dağılımı yapılmıştır.
Yapılan belirlemeye istinaden;
36 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Ankara İlinin 3,
20 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Bursa İlinin 2,
98 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İstanbul İlinin 3,
28 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İzmir İlinin ise 2,
seçim çevresine bölünmesi gerekli görülmüştür.
Seçim çevreleri belirlenirken, seçim çevrelerinin mümkün olduğu ölçüde eşit veya birbirine yakın sayıda milletvekili çıkaracak şekilde oluşturulması, ilçelerin mülki bütünlüklerinin bozulmaması ve idari teşkilat yapısının değiştirilmemesi gözetilmiş, ayrıca aynı seçim çevresinde yer alan ilçelerin nüfus ve coğrafi yakınlıkları ile ulaşım imkanları da göz önünde bulundurulmuştur.
Öte yandan, birden fazla seçim çevresine bölünen illerin milletvekili sayısının seçim çevrelerine dağılımında da, nüfusları bakımından illerin milletvekili sayısını tespit etmeye ilişkin esaslara göre belirlenmesi ilkesi benimsenmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, konu incelenmiş olmakla;
a) Milletvekillerinin illere göre dağılımının (EK I)'de yer aldığı şekilde belirlenmesine,
b) 18’den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna,
c) Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illerinin EK (II/A), EK (II/B), EK (II/C) ve EK (II/D) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiği yönündeki görüşlerin Kurulumuzca da uygun görüldüğüne,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 4 ve 5. maddeleri gereğince belirlenecek seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının tespitinde, Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2019 tarihi itibarıyla Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminden (ADNKS) alman (il, ilçe, belde, köy ve muhtarlık düzeyinde yerleşim yeri kodları ile birlikte) 2019 yılı nüfus bilgilerinin esas alınmasına,
2- 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 4. maddesi göz önünde bulundurularak, milletvekillerinin illere göre dağılımının EK (I) sayılı Cetvelde belirtildiği gibi tespitine,
3- Belirlenen duruma göre (18)'den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, Bursa, İstanbul ve İzmir illeri olduğuna ve bu illerin EK: (II-A) - (II-B) - (II-C) - (II-D) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiğinin tespit ve kabulüne,
4- Kararın bir örneğinin ve eki cetvellerin;
a) Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına,
b) Seçime katılma yeterliliği tespit ve ilan edilen siyasi parti genel başkanlıklarına,
c) İl ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına,
gönderilmesine,
d) Resmi Gazete'de yayımlanmasına,
5- Karar özeti ve eki cetvellerin Başkanlık duyurusu olarak Türkiye Radyo Televizyon Kuramımda (TRT) yayınlanmasına,
05/03/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
EK (I) SAYILI CETVEL MİLLETVEKİLLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI
İL MİLLETVEKİLİ İL MİLLETVEKİLİ
SAYISI SAYISI
ADANA 15 KOCAELİ 13
ADIYAMAN 5 KONYA 15
AFYONKARAHİSAR 6 KÜTAHYA 5
AĞRI 4 MALATYA 6
AMASYA 3 MANİSA 10
ANKARA 36 KAHRAMANMARAŞ 8
ANTALYA 17 MARDİN 6
ARTVİN 2 MUĞLA 7
AYDIN 8 MUŞ 4
BALIKESİR 9 NEVŞEHİR 3
BİLECİK 2 NİĞDE 3
BİNGÖL 3 ORDU 6
BİTLİS 3 RİZE 3
BOLU 3 SAKARYA 7
BURDUR 3 SAMSUN 9
BURSA 20 SİİRT 3
ÇANAKKALE 4 SİNOP 2
ÇANKIRI 2 SİVAS 5
ÇORUM 4 TEKİRDAĞ 8
DENİZLİ 7 TOKAT 5
DİYARBAKIR 12 TRABZON 6
EDİRNE 4 TUNCELİ 1
ELAZIĞ 5 ŞANLIURFA 14
ERZİNCAN 2 UŞAK 3
ERZURUM 6 VAN 8
ESKİŞEHİR 7 YOZGAT 4
GAZİANTEP 14 ZONGULDAK 5
GİRESUN 4 AKSARAY 4
GÜMÜŞHANE 2 BAYBURT 2
HAKKARİ 3 KARAMAN 3
HATAY 11 KIRIKKALE 3
İSPARTA 4 BATMAN 5
MERSİN 12 ŞIRNAK 4
İSTANBUL 98 BARTIN 2
İZMİR 28 ARDAHAN 2
KARS 3 IĞDIR 2
KASTAMONU 3 YALOVA 3
KAYSERİ 10 KARABÜK 3
KIRKLARELİ 3 KİLİS 2
KIRŞEHİR 2 OSMANİYE 4
DÜZCE 3
TOPLAM 600
EK (II/A) SAYILI CETVEL
ANKARA İL NÜFUSU 5.639.076
ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI 36
BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS SAYISI 156.641
a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
2.018.291 13 155.253
BALA
ÇANKAYA
ELMADAĞ
EVREN
GÖLBAŞI
HAYMANA
MAMAK
POLATLI
ŞEREFLİKOÇHİSAR
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
1.721.153 11 156.468
AKYURT
ALTINDAĞ
ÇAMLIDERE
ÇUBUK
GÜDÜL
KAHRAMANKAZAN
KALECİK
KEÇİÖREN
KIZILCAHAMAM
PURSAKLAR
c) 3 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
1.899.632 12 158.302
AYAŞ
BEYPAZARI
ETİMESGUT
NALLIHAN
SİNCAN
YENİMAHALLE
EK (II/B) SAYILI CETVEL
BURSA İL NÜFUSU: 3.056.120
ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI: 20
BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS SAYISI: 152.806
a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
1.556.099 10 155.609
BÜYÜKORHAN
KARACABEY
MUSTAFAKEMALPAŞA
NİLÜFER
ORHANELİ
OSMANGAZİ
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
1.500.021 10 150.002
GEMLİK
GÜRSU
HARMANCIK
İNEGÖL
İZNİK
KELEŞ
KESTEL
MUDANYA
ORHANGAZİ
YENİŞEHİR
YILDIRIM
EK (II/C) SAYILI CETVEL
İSTANBUL İL NÜFUSU: 15.519.267
ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI: 98
BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS SAYISI: 158.360
a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
5.451.650 34 160.342
ADALAR
ATAŞEHİR
BEYKOZ
ÇEKMEKÖY
KADIKÖY
KARTAL
MALTEPE
PENDİK
SANCAKTEPE
SULTANBEYLİ
ŞİLE
TUZLA
ÜMRANİYE
ÜSKÜDAR
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
4.379.811 28 156.421
BAYRAMPAŞA
BEŞİKTAŞ
BEYOĞLU
ESENLER
EYÜPSULTAN
FATİH
GAZİOSMANPAŞA
KAĞITHANE
SARIYER
SULTANGAZİ
ŞİŞLİ
ZEYTİNBURNU
c) 3 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
5.687.806 36 157.994
ARNAVUTKÖY
AVCILAR
BAĞCILAR
BAHÇELİEVLER
BAKIRKÖY
BAŞAKŞEHİR
BEYLİKDÜZÜ
BÜYÜKÇEKMECE
ÇATALCA
ESENYURT
GÜNGÖREN
KÜÇÜKÇEKMECE
SİLİVRİ
EK (II/D) SAYILI CETVEL
İZMİR İL NÜFUSU: 4.367.251
ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI: 28
BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS SAYISI: 155.973
a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
2.146.985 14 153.356
BALÇOVA
BUCA
ÇEŞME
GAZİEMİR
GÜZELBAHÇE
KARABAĞLAR
KARABURUN
KONAK
MENDERES
NARLIDERE
SEFERİHİSAR
SELÇUK
TORBALI
URLA
b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
KAPSADIĞI SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
2.220.266 14 158.590
ALİAĞA
BAYINDIR
BAYRAKLI
BERGAMA
BEYDAĞ
BORNOVA
ÇİĞLİ
DİKİLİ
FOÇA
KARŞIYAKA
KEMALPAŞA
KINIK
KİRAZ
MENEMEN
ÖDEMİŞ
TİRE
Full & Egal Universal Law Academy