(2709 S. K. m. 67) (2839 S. K. m. 4, 5) (ANY. MAH. 10.02.2011 T. 2009/88 E. 2011/39 K.)
RGT: 02.03.2011
RG NO: 27862 
Karar No: 119
KARAR
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 19/02/2010 tarihli yazıda, aynen; “2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 5 inci maddesinde, seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde, 4 üncü madde uyarınca tespit edilerek ilan edileceği, hükmü yer almaktadır.
Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığından alınan 04/02/2011 tarihli ve B.02.1.TÜİ.0.09.02.02.163.01.02-144 sayılı yazı ile de, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu çerçevesinde yapılan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2010 Nüfus Sayımı sonuçlarından 31/12/2010 tarihi itibariyle il bazında bildirilmiş, Ankara, İstanbul ve İzmir illerinin ilçe nüfus sayıları ise Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının resmi web (www.tuik.gov.tr) adresinden alınmıştır.
Bu nedenle; Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2010 tarihi itibariyle ilan edilmiş ve Başkanlığımıza gönderilmiş bulunan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2010 nüfus sayımı sonuçları ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 4 ve 5 inci maddeleri nazara alınarak, illerin çıkaracağı milletvekili sayısı ile seçim çevresine bölünmesi gereken illerin hangi ilçelerden oluşacağının ve bu seçim çevrelerinin kaç milletvekili çıkaracağının, 18 Şubat 2011 tarih ve 27850 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış bulunan Anayasa Mahkemesinin 10/02/2011 tarih ve E: 2009/88, K: 2011/39 sayılı kararı göz önünde bulundurularak, gerektiğinde komisyon çalışmasından sonra tespitine karar verilmesini takdirlerinize arz ederim.” denilmiş ve Kurulumuzun 19/02/2010 tarihli, 2011/1106 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyon çalışmasını tamamlamış olmakla, konu ve 23/02/2011 tarihli Komisyon raporu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2010 tarihi itibariyle resmi olarak ilan edilen ve Başkanlığımıza da gönderilmiş bulunan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2010 nüfus sayım sonuçları ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 5 inci maddesi gereğince, Kurulumuz tarafından seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısı genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren en geç altı ay içinde Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca tespit edilerek Resmi Gazetede, Radyo ve Televizyonda ilan edilmektedir.
Kurulumuzun 19/02/2011 tarihli ve 2011/106 sayılı kararı ile Yüksek Seçim Kurulu Üyeleri Hüseyin EKEN Başkanlığında, Üyeler Mehmet KÜRTÜL ve Nilgün İPEK’ten oluşturulan komisyonca hazırlanan ve Kurulumuza sunulan ve 25/02/2011 tarihli Komisyon Raporunda aynen;
“2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun,
3 üncü maddesinde; milletvekili sayısının 550 olduğu,
5 inci maddesinde; seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının Yüksek Seçim Kurulu tarafından genel nüfus sayımı sonuçlarının açıklanmasından itibaren, 4 üncü madde uyarınca tespit edilerek ilan edileceği,
hükümleri yer almaktadır.
Anılan Kanunun 4 üncü maddesine göre; milletvekillerinin seçim çevrelerine dağılımı yapılırken; toplam milletvekili sayısından (550) önce her İl'e bir milletvekili tahsis edilir. Son genel nüfus tespiti ile belli olan Türkiye nüfusu, kalan milletvekili sayısına (469) bölünmek suretiyle bir sayı elde edilir. İl nüfusunun bu sayıya bölünmesi ile her ilin ayrıca çıkaracağı milletvekili sayısı tespit olunur.
Bu suretle hesaplanan milletvekillerinin sayısı, 550'yi bulmadığı takdirde, nüfusu; milletvekili çıkarmaya yetmeyen illerin nüfusları ile artık nüfus bırakan illerin, artık nüfusları büyüklüklerine göre sıraya konulur ve ilk hesapta iller arasında bölüştürülmemiş bulunan milletvekilleri bu sıraya göre dağıtılır.
Yapılan tespit sonunda çıkaracağı milletvekili sayısı (18)'e kadar olan iller bir seçim çevresi sayılır. Çıkaracağı milletvekili sayısı (19)'dan (35)'e kadar olan iller iki, (36) ve daha fazla olan iller üç seçim çevresine bölünür. Bu seçim çevreleri numara sırasına göre adlandırılır.
22/10/2009 tarihli ve 5922 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle 10/06/1983 tarihli ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına eklenen “Şu kadar ki nüfusu iki milletvekili çıkarmaya yetmeyen iller, artık nüfus sıralamasında da milletvekili sayısını ikiye çıkaramazsa, önce iki milletvekili çıkaramayan illere ikinci milletvekili verilir.” hükmü, 18 Şubat 2011 tarih ve 27850 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış bulunan Anayasa Mahkemesinin 10/02/2011 tarih ve E: 2009/88, K: 2011/39 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
Anayasanın 67. maddesinin son fıkrasında “Seçim Kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz.” hükmü yer almakta ise de, Anayasa Mahkemesinin anılan iptal kararı seçim kanunlarında değişiklik yapılması olarak değerlendirilmemiştir.
2839 sayılı Kanunun 3 ve 4 üncü maddelerinin ortaya koyduğu yukarıda belirtilen hükümler ve Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2010 tarihi itibariyle resmi olarak ilan edilmiş ve Başkanlığımıza gönderilmiş bulunan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2010 nüfus sayımı sonuçları birlikte göz önünde bulundurulmak suretiyle, 550 milletvekilinin (81) İl'e dağılımı yapılmıştır.
Yapılan belirlemeye istinaden;
31 milletvekili çıkaracağı tespit edilen Ankara İl’inin 2,
85 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İstanbul İl’inin 3,
26 milletvekili çıkaracağı tespit edilen İzmir İl’inin ise 2,
seçim çevresine bölünmesi gerekli görülmüştür.
Seçim çevreleri belirlenirken, seçim çevrelerinin mümkün olduğu ölçüde eşit veya birbirine yakın sayıda milletvekili çıkaracak şekilde oluşturulması, ilçelerin mülki bütünlüklerinin bozulmaması ve idari teşkilat yapısının değiştirilmemesi gözetilmiş, ayrıca aynı seçim çevresinde yer alan ilçelerin nüfus ve coğrafi yakınlıkları ile ulaşım imkanları da göz önünde bulundurulmuştur.
Öte yandan, birden fazla seçim çevresine bölünen illerin milletvekili sayısının seçim çevrelerine dağılımında da, nüfusları bakımından illerin milletvekili sayısını tespit etmeye ilişkin esaslara göre belirlenmesi ilkesi benimsenmiştir.
………” görüşü bildirilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Kurulumuzun 19/02/2011 tarihli, 2011/106 sayılı kararı ile oluşturulan komisyonca yürütülen çalışma sonrası düzenlenen rapor incelenmiş olmakla,
a) Milletvekillerinin illere göre dağılımını gösterir (EK:1),
b) 18’den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, İstanbul ve İzmir illeri olduğu,
c) İstanbul ve İzmir illerinin EK (II/B) ve EK (II/C) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiği,
yönündeki görüşlerin Kurulumuzca da uygun görüldüğüne,
Ancak, Komisyon raporunda EK (II/A) sayılı cetvelde gösterilen Ankara İli seçim çevresinin ikiye bölünmesinde birinci seçim çevresi (158.658) ile ikinci seçim çevresi (148.897) arasında bir milletvekiline düşen nüfus sayısı farkının (9.779) olması nedeniyle, 2839 sayılı Kanunun 4. maddesinin son fıkrasında yer alan “Bu illerin milletvekili sayısının seçim çevrelerine dağıtımında; seçim çevrelerinin çıkaracakları milletvekili sayısı, nüfusları bakımından illerin milletvekili sayısını tespit etmeye ilişkin esaslara göre belirlenir.” hükmü gözetilerek, Komisyon raporunda birinci seçim çevresinde yer alan Elmadağ İlçesinin, ikinci seçim çevresine alınması gerektiğine ve EK (II/A) sayılı cetvelin bu düzenlemeye göre yapılmasına,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 4 ve 5 inci maddeleri gereğince belirlenecek seçim çevreleri ve her seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısının tespitinde, Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığınca 31/12/2010 tarihi itibariyle resmi olarak ilan edilen ve Başkanlığımıza da gönderilmiş bulunan Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) 2010 nüfus sayım sonuçlarının esas alınmasına,
2- 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 3 ve 4 üncü maddeleri göz önünde bulundurularak, milletvekillerinin illere göre dağılımının (EK:I) sayılı Cetvelde belirtildiği gibi tespitine,
3- Belirlenen duruma göre (18)'den fazla milletvekili çıkaracak illerin Ankara, İstanbul ve İzmir İlleri olduğuna ve bu illerin EK: (II-A) - (II-B) - (II-C) sayılı cetvellerde gösterildiği şekilde birden fazla seçim çevresine bölünmesi gerektiğinin tespit ve kabulüne,
4- Kararın bir örneğinin ve eki cetvellerin İl ve İlçe Seçim Kurulu Başkanlıklarına, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına ve siyasi parti genel başkanlıklarına gönderilmesine,
5- Karar ve eki cetvellerin Resmi Gazete'de yayımlanmasına,
6- Karar özeti ve eki cetvellerin Türkiye Radyo ve Televizyonunda yayınlanmasına,
26/2/2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
EK (I) SAYILI CETVEL
MİLLETVEKİLLERİNİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI
İLİ
 :
MİLLETVEKİLİ SAYISI
İLİ
 :
MİLLETVEKİLİ
SAYISI
ADANA
14
KOCAELİ
11
ADIYAMAN
5
KONYA
14
AFYONKARAHİSAR
5
KÜTAHYA
5
AĞRI
4
MALATYA
6
AMASYA
3
MANİSA
10
ANKARA
31
KAHRAMANMARAŞ
8
ANTALYA
14
MARDİN
6
ARTVİN
2
MUĞLA
6
AYDIN
7
MUŞ
4
BALIKESİR
8
NEVŞEHİR
3
BİLECİK
2
NİĞDE
3
BİNGÖL
3
ORDU
6
BİTLİS
3
RİZE
3
BOLU
3
SAKARYA
7
BURDUR
3
SAMSUN
9
BURSA
18
SİİRT
3
ÇANAKKALE
4
SİNOP
2
ÇANKIRI
2
SİVAS
5
ÇORUM
4
TEKİRDAĞ
6
DENİZLİ
7
TOKAT
5
DİYARBAKIR
11
TRABZON
6
EDİRNE
3
TUNCELİ
2
ELAZIĞ
5
ŞANLIURFA
12
ERZİNCAN
2
UŞAK
3
ERZURUM
6
VAN
8
ESKİŞEHİR
6
YOZGAT
4
GAZİANTEP
12
ZONGULDAK
5
GİRESUN
4
AKSARAY
3
GÜMÜŞHANE
2
BAYBURT
1
HAKKARİ
3
KARAMAN
2
HATAY
10
KIRIKKALE
3
ISPARTA
4
BATMAN
4
MERSİN
11
ŞIRNAK
4
İSTANBUL
85
BARTIN
2
İZMİR
26
ARDAHAN
2
KARS
3
IĞDIR
2
KASTAMONU
3
YALOVA
2
KAYSERİ
9
KARABÜK
2
KIRKLARELİ
3
KİLİS
2
KIRŞEHİR
2
OSMANİYE
4
DÜZCE
3
TOPLAM
550
EK (II/A) SAYILI CETVEL
 İLİ: ANKARA İL NÜFUSU : 4.771.716
 ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI : 31
 BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS : 153.926
 a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
2.495.219
16
155.951
BALA
ÇANKAYA
ETİMESGUT
EVREN
GÖLBAŞI
HAYMANA
MAMAK
POLATLI
SİNCAN
ŞEREFLİKOÇHİSAR
 b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
2.276.497
15
151.766
AKYURT
ALTINDAĞ
AYAŞ
BEYPAZARI
ÇAMLIDERE
ÇUBUK
ELMADAĞ
GÜDÜL
KALECİK
KAZAN
KEÇİÖREN
KIZILCAHAMAM
NALLIHAN
PURSAKLAR
YENİMAHALLE
EK (II/B) SAYILI CETVEL
 İLİ: İSTANBUL İL NÜFUSU : 13.255.685
 ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI : 85
 BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS : 155.949
 a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
4.684.311
30
156.143
ADALAR
ATAŞEHİR
BEYKOZ
ÇEKMEKÖY
KADIKÖY
KARTAL
MALTEPE
PENDİK
SANCAKTEPE
SULTANBEYLİ
ŞİLE
TUZLA
ÜMRANİYE
ÜSKÜDAR
 b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
4.182.120
27
154.893
BAYRAMPAŞA
BEŞİKTAŞ
BEYOĞLU
ESENLER
EYÜP
FATİH
GAZİOSMANPAŞA
KAĞITHANE
SARIYER
SULTANGAZİ
ŞİŞLİ
ZEYTİNBURNU
 c) 3 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
4.389.254
28
156.759
ARNAVUTKÖY
AVCILAR
BAĞCILAR
BAHÇELİEVLER
BAKIRKÖY
BAŞAKŞEHİR
BEYLİKDÜZÜ
BÜYÜKÇEKMECE
ÇATALCA
ESENYURT
GÜNGÖREN
KÜÇÜKÇEKMECE
SİLİVRİ
EK (II/C) SAYILI CETVEL
 İLİ: İZMİR İL NÜFUSU : 3.948.848
 ÇIKARACAĞI MİLLETVEKİLİ SAYISI : 26
 BİR MİLLETVEKİLİNE DÜŞEN NÜFUS : 151.878
 a) 1 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
1.952.259
 13
150.173
BALÇOVA
BUCA
ÇEŞME
GAZİEMİR
GÜZELBAHÇE
KARABAĞLAR
KARABURUN
KONAK
MENDERES
NARLIDERE
SEFERİHİSAR
SELÇUK
TORBALI
URLA
 b) 2 NUMARALI SEÇİM ÇEVRESİ
 SEÇİM ÇEVRESİ ÇIKARACAĞI BİR MİLLETVEKİLİNE
KAPSADIĞI İLÇELER TOPLAM NÜFUSU MİLLETVEKİLİ DÜŞEN NÜFUS
1.996.589
13
 153.583
ALİAĞA
BAYINDIR
BAYRAKLI
BERGAMA
BEYDAĞ
BORNOVA
ÇİĞLİ
DİKİLİ
FOÇA
KARŞIYAKA
KEMALPAŞA
KINIK
KİRAZ
MENEMEN
ÖDEMİŞ
TİRE

Full & Egal Universal Law Academy