(5216 S. K. Geç. m. 2) (3194 S. K. m. 5, 45)
Karar No: 197 
Kocasinan 1. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 05.04.2005 gün ve 2005/137 sayılı yazıda; Başkanlıklarınca Kayseri Valiliğine yazı yazılarak 5216 sayılı Kanunla Kayseri Büyükşehir Belediyesince alınan kararlar gereği en son şekliyle Kocasinan İlçesinden Büyükşehir Belediyesine ilk kademe belediyesi olarak bağlanan belediyelerin ve mahalleye dönüşen köylerin isimlerinin istendiği, Kayseri Valiliğinin cevabi yazılarında, Kocasinan İlçesindeki beldelerden ve köylerden Büyükşehir belediyesine bağlanan ilk kademe belediyeleri ile köy tüzel kişiliği kaldırılarak ilk kademe belediyesine mahalle olarak bağlanan köylerin ve ayrıca Büyükşehir sınırları içerisine dahil edilen orman ve orman bitişiği köy isimlerini gösterir listede, Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde kalan ilk kademe belediyesi muhtarlıklarındaki seçmenler ile orman ve orman bitişiği olarak belirlenen köylerin seçmenleri hangi seçim çevresi ve seçim türünde oy kullanacakları hakkında tereddüde düşüldüğü, ilk kademe belediyesi sınırları içerisinde kalan orman ve orman bitişiği köy olarak Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisine dahil edilen seçmenlerin hangi seçim çevresi ve türünde oy kullanacakları hakkında Başkanlıklarına bilgi verilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
23.07.2004 günlü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun Geçici 2. maddesinde, Kayseri İlinde mülki sınırla Büyükşehir Belediyesi sınırının aynı olduğu belirtilmiş, diğer Büyükşehir Belediyelerinde ise, mevcut valilik binası merkez kabul edilerek, nüfusa göre değişen uzunlukta yarıçapı değişen dairenin sınırının Büyükşehir Belediyesinin sınırını oluşturacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı madde ile, bu sınırlar içinde kalan ilçelerin Büyükşehir İlçe Belediyesi, beldelerin ilk kademe belediyesi haline geleceği ifade edilmiş, aynı sınırlar içinde kalan köylerin tüzel kişiliğinin sona ererek mahalleye dönüşeceği, bu yeni mahallelerin katılacağı ilçe veya ilk kademe belediyelerinin büyükşehir belediye meclisince tespit edileceği, ancak orman köylerinin tüzel kişiliğinin devam edeceği belirtilmiş bulunmaktadır. Ormanlarla ilgili diğer yasa hükümleri saklı tutularak, bu köyler imar bakımından Büyükşehir Belediyesinin mücavir alanı sayılmış, su ve kanalizasyon hizmetleri de büyükşehir belediyesine verilmiştir.
Görüldüğü üzere, yukarıda anlatılan sınırlar içinde kalan orman köylerini, Büyükşehir Belediyesi mücavir alanı haline getiren düzenleme ile bu köylerin tüzel kişiliği korunmuş, bu yerlerin büyükşehir belediyesi ile ilişkisi, imar mevzuatı ile su ve kanalizasyon hizmetleri olarak sınırlandırılmıştır.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 5. maddesinde; mücavir alan, “İmar Mevzuatı bakımından belediyelerin kontrol ve sorumluluğu altına verilen alanlar” olarak tanımlanmış, aynı Yasanın 45. maddesinde de, mücavir alanın ilgili belediye sınırına bitişik olmasının gerekmediği, bu alanların köyleri de ihtiva edebileceği belirtilmiş bulunmaktadır.
Bu açıklamalardan anlaşılacağı gibi, 5216 sayılı Yasanın geçici maddesi uyarınca imar yetkileri çeşitli alt kademe ve ilçe belediyelerine devredilen orman köylerinin, mücavir alan içinde kalmakla beraber, köy niteliği ve tüzel kişiliği devam ettiğinden, bu yerlerde kayıtlı seçmenlerin belediye seçimlerinde oy kullanmalarına olanak bulunmadığının kabulü gerekmektedir.
Diğer yandan, 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Geçici 2. maddesinde açıklandığı üzere; Büyükşehir belediye sınırlarına alınan belediyelerin organları büyükşehir belediyesi ilçe veya ilk kademe belediyesi organları; köy muhtar ve ihtiyar heyeti ise mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti olarak ilk mahalli idareler genel seçimine kadar görevlerine devam edeceği vurgulanmıştır.
Bu hale göre, ilk kademe beldesi sınırları içerisine alınarak mahalleye dönüştürülmüş olan köylerin köy hükmi şahsiyetinin ilk Mahalli İdareler Genel Seçimine kadar devam edeceğinden, bu durumda olan yerlerin muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Geçici 2. maddesi gereğince ilk mahalli idareler genel seçimi ile birlikte yapılması gerekmekte olup, ileride yapılacak seçimlerde seçmenlerin, bu yerlerde yapılacak olan tüm seçim türleri için oy kullanmaları gerektiğine karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Kayseri Büyükşehir Belediyesi mücavir alanı haline gelen ve bu belediyenin sınırları içinde kalan orman köylerindeki seçmenlerin belde ve büyükşehir belediyesi seçimlerinde oy kullanmalarına olanak bulunmadığına,
2- İlk kademe beldesi sınırları içerisine alınarak mahalleye dönüştürülmüş olan köylerin köy hükmi şahsiyetinin ilk Mahalli İdareler Genel Seçimine kadar devam etmesine ve bu durumda olan yerlerin muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Geçici 2. maddesi gereğince ilk mahalli idareler genel seçimi ile birlikte yapılması gerektiğine, bu gibi yerlerde ileride yapılacak seçimlerde seçmenlerin, bu yerlerde yapılacak olan tüm seçim türleri için oy kullanmaları gerektiğine,
3- Karar örneğinin gereği için Kocasinan 1. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına ve bilgi için Kurulumuz İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,
09.04.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy