(2820 S. K. m. 21) (6643 S. K. Ek. m. 2) (5174 S. K. m. 81)
Karar No: 896 
Erzurum İl Seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 19/11/2007 tarihli, C.05.0.SKB.4.25.00.104.99/2-247 sayılı yazıda; Erzurum İlinde 1 ve 2 Nolu Merkez İlçe Seçim Kurullarının bulunduğu, bugüne kadar siyasi parti kongre seçimleri ile oda ve birlik seçimlerinin 1. ilçe seçim kurulu hakimliğinin gözetiminde yapıldığı, muhtarlık ara seçimlerinin ise ilçe seçim kurullarının bağlı oldukları belediye sınırlarına göre ilgisi yönünden ilgili ilçe seçim kurulunca yapıldığı, meslek grupları ile kuruluşlarının seçimlerinin adreslere göre ilgili seçim kurulunca yapıldığı, sendika seçimlerinin ise 2. merkez ilçe seçim kurulunca yapıldığı, bu konuda dengeli bir dağılımın yapılması gerektiği, yapılan araştırmada konuyla ilgili herhangi bir kayıt yada defter tutulmadığı ve herhangi bir resmi yazıya rastlanmadığı, 1 ve 2 nolu seçim kurullarının belediyeler sınırları itibariyle seçmen sayısı ve sandık sayısı arasındaki farklılıkların nedenlerinin de araştırılması hususunda başkanlıklarına ilgili ilçe seçim kurullarınca yakınmalar olduğu ve şifai olarak talepte bulunulması üzerine bu konuda görüş istenmesine ihtiyaç duyulduğu belirtilerek, İl Seçim Kurulunun bu konudaki yetki ve görevlerinin de bulunup bulunmadığı ve düzenlemenin nasıl yapılacağı hususunda görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrası, siyasi partilerin il ve ilçe organları seçimleri ile il kongresi ve büyük kongre delegelerinin seçimlerinin yargı gözetimi altında yapılacağı hükmünü içermektedir.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise ilçede birden fazla ilçe seçim kurulunun bulunması halinde görevin birinci ilçe seçim kurulunca yerine getirileceği öngörülmüştür. Yasanın bu hükmü emredici bir hüküm olup mutlak şekilde uyma zorunluluğu vardır. Kanunun sözü edilen maddesinde bir ilçede birden ziyade ilçe seçim kurulunun varlığı halinde görevin birinci ilçe seçim kuruluna ait olduğu vurgulandığına göre siyasi parti organ ve delege seçimlerinin birinci ilçe seçim kurulu başkanının gözetimi ve denetimi altında yapılması gerekeceği açık seçik ortadadır.
Meslek kuruluşlarının organ seçimlerinin hangi ilçe seçim kurulu başkanının denetimi altında yapılması gerektiği meselesine gelince; 6643 sayılı Türk Eczacılar Birliği Kanununun Ek-2. maddesinde aynen; "Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde görevli hakim Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir." Keza 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanununun 8/b. maddesine göre; “Birden fazla İlçe Seçim Kurulu Başkanı bulunan yerlerde görevli hakim Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.” hükümlerinin yer aldığı görülmektedir. Diğer meslek kuruluşları ile ilgili yasalarda da aynı doğrultuda hükümler mevcuttur.
5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 81. maddesinin ikinci fıkrasında da; Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde, görevli hakimin il seçim kurulunca belirleneceği, birlik organları seçimlerinde görevli hakimin merkez ilçe seçim kurulu başkanı olduğu öngörülmüştür.
Yasal kurallar böyle olmakla beraber genel nitelikte bir ilke koymak gerekirse, uygulamada birliği sağlamak, iletişim ve irtibat kolaylığı bakımından meslek kuruluşlarının organ seçimlerinin bu kuruluşların iş merkezlerinin bulunduğu yer ilçe seçim kurulu başkanının gözetim ve denetimi altında yapılması hizmet icabı daha münasip olacaktır.
Kuşkusuz, her somut olayın özelliği itibarıyla Yüksek Seçim Kurulunun görevli ilçe seçim kurulu başkanını belirleme yetkisi saklıdır.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- Bir ilçede birden ziyade ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde; 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasına göre, siyasi partilerin il ve ilçe organları seçimleri ile il kongresi ve büyük kongre delegelerinin seçimlerinin birinci ilçe seçim kurulu başkanının gözetimi ve denetimi altında yapılması,
2- Keza bir ilçede birden ziyade ilçe seçim kurulu mevcut ise, meslek kuruluşlarının organ seçimlerinde görevin meslek kuruluşunun iş merkezinin bulunduğu yer ilçe seçim kurulu başkanına ait olması gerektiği,
yönünde görüş bildirilmesine,
3- Karar örneğinin Erzurum İl Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
27/11/2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy