(2709 S. K. m. 69) (298 S. K. m. 14) (2820 S. K. m. 19, 20, 21)
Karar No: 235 
Kurulumuz Başkanlığına Karatay İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından gönderilen 26/08/2008 tarihli C.05.0.SKB.4.42.02.140.99/231 sayılı yazıda; Halkın Kurtuluşu Partisi İl Başkanlığınca 14/09/2008’de, çoğunluk sağlanamadığı takdirde 21/09/2008 tarihinde 1. Olağan Genel Kurulunu yapmak üzere Başkanlıklarına müracaatta bulunulduğu, ancak anılan partinin 298 sayılı Kanunun 14/11. maddesi uyarınca Karatay Merkez İlçe dışında hiçbir ilçede teşkilatlanmasının olmadığı ve vermiş oldukları delege listesinde sadece Karatay İlçesi delegeleri ile İl Kurucu üyelerinin bulunduğu belirtilerek, anılan parti il başkanlığı kongresinin yapılıp yapılamayacağı hususunda görüş istenilmiş olmakla, konu incelendi;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Anayasanın 69 uncu maddesinde siyasi partilerin faaliyetlerinin, parti içi düzenlemelerin ve çalışmalarının demokratik ilkelere uygun olacağı, bu ilkelerin uygulanmasının Kanunla düzenleneceği belirtilmektedir.
Siyasi partilerin, Anayasanın 69 uncu maddesine dayalı 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu çerçevesinde teşkilatlanması zorunludur. Anılan Yasanın dördüncü bölümünde, 19 uncu ve devamı maddelerinde, siyasi partilerin il ve ilçe teşkilatı düzenlemekte; il teşkilatı başlıklı 19 uncu maddede, il kongresi il başkanı, il yönetim kurulu ve il disiplin kurulu ile birlikte il teşkilatının bir öğesi olarak sayılmaktadır. Aynı maddenin ikinci fıkrasında da; “il kongresi, sayısı altı yüzden fazla olmamak üzere, parti tüzüğüne göre ilçe kongrelerince seçilen delegelerden oluşur.” kuralı yer almaktadır. Bu yasa kuralına göre, ilçe kongreleri toplanıp, delege seçimleri yapılmadan il kongresinin oluşturulması mümkün değildir.
Bir ilde teşkilatlanmanın ne şekilde tamamlanmış sayılacağı da 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14/11. maddesinde açıklanmakta; “bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirir.” kuralına yer verilmektedir.
Ayrıca, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun;
20 nci maddesinin birinci fıkrasında; “Bir ilçede teşkilatlanma, ilçe sınırları içerisindeki beldelerin en az yarısında teşkilat kurmayı gerektirir. Belde sayısı üç veya daha az ise beldenin sadece birinde teşkilat kurulmuş olması yeterlidir.”,
Aynı Kanunun 21. maddesinin 3 - 4 ve 5. fıkralarında ise;
“Seçim kurulu başkanı, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip incelemek suretiyle varsa noksanları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacakları belirleyen liste ile yukarıdaki fıkrada belirtilen diğer hususları onaylar. Onaylanan liste ile toplantıya ilişkin diğer hususlar kongrenin toplantı tarihinden yedi gün önce siyasi partinin ilgili teşkilatının bulunduğu binada asılmak suretiyle ilan edilir. İlan süresi üç gündür.
İlan süresi içinde, listeye yapılacak itirazlar hakim tarafından incelenir ve en geç iki gün içinde kesin olarak karara bağlanır. Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer hususlar, hakim tarafından onaylanarak siyasi partinin ilgili teşkilatına gönderilir.
Kongrelerde yapılacak seçimler ilgili seçim kurulunun gözetimi ve denetiminde yapılır. Bu seçimlerin usul ve şekilleri ile seçimlerde kullanılacak oy pusulası ve listelerin tanzim tarzı siyasi partilerin tüzük ve kongre yönetmelikleri ile düzenlenir.”
hükümleri yer almaktadır.
Kaldı ki, Halkın Kurtuluşu Partisi Tüzüğünün 7/c. maddesinde de; il kongresinin, ilin üye sayısının 600’e kadar olması durumunda tüm üyelerle, 600’ü aşan illerde ise her ilçenin üye sayısına oranlanarak ilçe kongrelerinden seçilen 600 delege ile yapılacağı yer almaktadır.
Yukarıda anılan yasal düzenlemeler çerçevesinde ilde teşkilatlanıp, ilçe kongrelerini yapmamış olan siyasi partilerin, sadece bir ilçede ve il merkezine kayıtlı il kurucu üyelerinin katılımıyla il kongrelerini yapmalarına olanak bulunmamaktadır.
Bu nedenle, ilçe kongreleri yapılmadan il kongresinin yapılması hukuka uygun olmadığından, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21 inci maddesine göre siyasi parti il kongresine katılacakları onaylamaya yetkili ilçe seçim kurulu başkanınca, teşkilatlanması tamamlanmayan ilde il kongresinin yapılamayacağına karar verilmelidir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- İlçe kongresi yapılmadan il kongresinin yapılması hukuka uygun olmadığından, Halkın Kurtuluşu Partisi Konya İl Kongresinin yapılamayacağına,
2- Karar örneğinin Karatay İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
06/09/2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy