(298 S. K. m. 86, 94) 
Karar No: 159 
Mudanya İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 14/03/2007 tarihli, C.05.0.SKB.4.16.12.100-12 sayılı yazıda; İlçelerine 14 mil uzaklıkta İmralı Adasında bulunan cezaevinde 150 civarında subay ve astsubayın görevli olduğu, bu kişilerin oy verme gününde Mudanya’ya gelip gitmelerinin mümkün olmadığı, oy sandığı konulması halinde sandık kurulu ve üyelerinin ada komutanlığının gemisiyle götürüp getireceklerinin ada komutanlığınca belirtildiği, bu nedenle oy sandığı konulması talebinde bulunulduğu, ilçede her hangi bir muhtarlıkta ikametgahı bulunmayan ve burada görevli bulunan subay ve astsubayların muhtarlık bölgesi askı listesine kayıt yaptırabilmeleri için değişiklik ve yeni kayıt formlarının hangi muhtarlık tarafından tasdik edileceği, ayrıca İmralı Adasına sandık konulması halinde nasıl bir prosedür takip edileceği hususlarında görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 4381 sayılı Kanunla değişik 74. maddesi, aynen; “Sandıkların konulacağı yerleri ve oy verme işinin vaktinde sona ermesi için gerekli tedbirleri ilçe seçim kurullarının denetiminde sandık kurulu tespit eder. Sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesi gözetilir. Özürlü seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için gerekli tedbirler alınır. Sandıklar okul (özel okullar ve özel dersaneler dahil) avlusu ve salonların elverişli kısımları gibi genel yerlere, yetmediği takdirde kiralanacak kahvehane, lokanta gibi yerlere konur. Kışla, karargah, ordugah gibi askeri bina ve tesislerle karakollara ve parti binalarına, muhtarlık odalarına sandık konulamaz. Üçten fazla sandık konulan binalarda bina sorumlularının görev esasları Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.” hükmünü içermektedir.
Anılan maddede; sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesinin gözetileceği öngörülmüş ve anılan maddede ayrıca sandıkların nerelere konulup konulamayacağı belirtilmiştir.
Seçim işlerinin düzenli yürütülebilmesi için gerekli görülmesi durumunda seçim sandıklarının konulacağı yerleri belirlemek görev ve yetki yukarıda belirtilen Kanun hükmü gereğince ilçe seçim kuruluna aittir.
Öte yandan; her seçim döneminde, seçmen listeleri ilgili muhtarlıklarda askıya çıkartılmak suretiyle Yüksek Seçim Kurulu kararı üzerine seçimden belirli bir süre önce askıdan indirilmek suretiyle kesinleştirilmekte ve seçimlerde kesinleşen bu listeler kullanılmaktadır. Sandık seçmen listesinin kesinleşmesinden sonra ise listelerde herhangi bir değişiklik yapılamamakta ve tüm seçmenler listelerde hangi adreste, yani muhtarlık bölgesinde kayıtlı iseler ancak o yerde oylarını kullanabilmektedirler.
Bu kuralın tek istisnası, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun değişik 94. maddesi ile mümkün olabilmektedir.
Anılan 94. maddenin (I) numaralı bendinde aynen; “İlçe seçim kurulu başkanı, seçimin yapıldığı çevrede oy verme hakkına sahip olduğu halde, görev yaptığı sandığa ait seçmen listesinde kayıtlı bulunmayan sandık kurulu başkan ve üyelerinin her birine seçmen olduğunu ve hangi seçimde oy kullanabileceğini belirleyen ve sandık seçmen listesindeki bilgileri kapsayan bir belge verir, ayrıca esas kayıtlı olduğu sandık seçmen listesine meşruhat verilmek üzere kayıtlı bulunduğu sandık kurulu başkanlığına durumu yazı ile bildirir.
Başkan ve üyeler, bu belgeyi sandık kuruluna teslim ederek görevli oldukları sandıkta oy verirler.
Milletvekilleri ile milletvekili adayları seçmen kartını göstermek suretiyle kayıtlı oldukları seçim çevresi dışında da oylarını kullanabilirler.
Bunların adları ve hüviyetleri o sandık seçmen listesinin sonuna yazılarak adları hizasına imzaları alınır.
Bu fıkraya göre yapılan işlemler tutanağa geçirilir.”,
Keza, aynı Kanunun 86. maddesinin ikinci fıkrasında da, “Bu Kanunun 94 üncü maddesinin (II) numaralı fıkrasında sayılanların dışında, sandık seçmen listesinde kaydı olmayanların oy kullanmalarına izin verilmez.”,
hükümlerine yer verilmiştir.  
Söz konusu madde içeriklerinden anlaşılacağı üzere; özel istisnalar dışında başka yerlere sandık kurulması mümkün olmamaktadır.
Yukarıda da belirtildiği gibi, muhtarlık bölgesi askı listelerinin kesinleşmesinden sonra, listelerde kayıtlı olmayan hiçbir kişiye kayıtlı olduğu seçim bölgesi (çevresi) dışında oy kullandırılması yasa gereği mümkün değildir.
Kaldı ki, bir seçim bölgesinde sandık kurulu oluşturulabilmesi için o seçim bölgesine ait sandık seçmen listesinin oluşturulmuş olması da ön koşuldur.
Bu nedenle; 298 sayılı Kanunun 86. maddesi uyarınca seçmenlerin seçmen listesinde isimlerinin bulunduğu sandıklarda oy kullanmaları gerektiğinden ve görevli olduğu belirtilen subay ve astsubaylar yukarıda bahsedilen 94 üncü maddede yazılı istisnalar arasında da yer almadıklarından, seçmen kütüğüne kayıtlı olmadıkları seçim bölgesinde oy kullanmalarına yasal imkan bulunmadığına, ancak görevli olan subay ve astsubayların muhtarlık bölgesi askı listelerine kayıt yaptırabilmeleri için öncelikle Mudanya Kaymakamlığından İmralı Adasının hangi muhtarlığa bağlı olduğunun araştırılıp tespit edilmesi ve bu tespitten sonra da muhtarlık bölgesi askı listelerine yeni kayıt ve değişiklik/düzeltme formlarıyla başvuru yapılarak, başvuru yoluyla alınacak olan seçmen formalarının da o yer muhtarı tarafından tasdik edilmesi gerektiğine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 298 sayılı Kanunun 86. maddesi uyarınca seçmenlerin seçmen listesinde isimlerinin bulunduğu sandıklarda oy kullanmaları gerektiğinden ve görevli olduğu belirtilen subay ve astsubaylar yukarıda bahsedilen 94 üncü maddede yazılı istisnalar arasında da yer almadıklarından, seçmen kütüğüne kayıtlı olmadıkları seçim bölgesinde oy kullanmalarına yasal imkan bulunmadığına,
2- Görevli olan subay ve astsubayların muhtarlık bölgesi askı listelerine kayıt yaptırabilmeleri için öncelikle Mudanya Kaymakamlığından İmralı Adasının hangi muhtarlığa bağlı olduğunun araştırılıp tespit edilmesi ve bu tespitten sonra da muhtarlık bölgesi askı listelerine yeni kayıt ve değişiklik/düzeltme formlarıyla başvuru yapılarak, başvuru yoluyla alınacak olan seçmen formalarının da o yer muhtarı tarafından tasdik edilmesi gerektiğine,
3- Karar örneğinin Mudanya İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
24/03/2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy