(298 S. K. m. 33) (5393 S. K. m. 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12) (Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik m. 7, 8, 9)
Karar No: 120
Karar Tarihi: 20/02/2010 
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 18/02/2010 tarihli, C.05.SKG.0.04.020/36 sayılı yazıda aynen; “298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 33. maddesinde “Seçmen Kütüğü; Adres Kayıt Sistemindeki (AKS) bilgiler esas alınarak Yüksek Seçim Kurulu’nca belirlenecek usul ve esaslara göre her yıl yeniden düzenlenir, sürekli bilgi toplama ile her seçim döneminde güncelleştirilir” denilmektedir.
Seçmen kütükleri, MERNİS-AKS bilgileri esas alınarak oluşturulmuş olup, MERNİS ile Yüksek Seçim Kurulu arasındaki on-line bağlantı ile değişiklikler günlük olarak otomatik alınmakta ve seçmen kütüğü bilgileri (Kimlik bilgileri, Adres bilgileri, Yerleşim bilgileri) güncel tutulmaktadır.
Tüm ilçelerde yerleşim bilgilerindeki değişikliklerin Adres Kayıt Sistemine işlenmesinde bütünlüğün sağlanması amacıyla; Genel Müdürlüğümüzce hazırlanan Yerleşim Yerleri İle İlgili Değişiklik ve Güncellemelere ait Genelge Taslağı ekte sunulmuştur.
Gerektiğinde bir komisyon çalışmasından sonra karara bağlanmasını takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 33. maddesinde “Seçmen kütüğü; adres kayıt sistemindeki bilgiler esas alınarak Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek usul ve esaslara göre her yıl yeniden düzenlenir, sürekli bilgi toplama ile her seçim döneminde güncelleştirilir” denilmektedir.
Seçmen kütükleri, MERNİS-AKS (Adres Kayıt Sistemi) bilgileri esas alınarak oluşturulmuş olup, MERNİS ile Yüksek Seçim Kurulu arasındaki on-line bağlantı ile değişiklikler günlük olarak otomatik alınmakta ve seçmen kütüğü bilgileri (Kimlik bilgileri, Adres bilgileri, Yerleşim bilgileri) güncel tutulmaktadır.
Yerleşim yerlerine ilişkin işlemler; 5393 sayılı Belediye Kanununun 4. maddesinde Belediye kurulması, 6. maddesinde Sınırların kesinleşmesi, 7. maddesinde Sınır uyuşmazlıklarının çözümü, 8. maddesinde Birleşme ve katılma, 9. maddesinde Mahalle ve yönetimi, 10. maddesinde Belde adının değiştirilmesi başlığı altında anlatılmaktadır.
Aynı kanunun, 12. maddesinde kararların uygulanması ve nüfus tespiti başlığı adı altında, kararların nasıl uygulanacağı ve nüfusun tespitinin nasıl olacağı açıklanmaktadır.
"4, 6, 7, 8 inci ve 9 uncu maddelerde belirtilen kararlar kesinleşme tarihini takip eden yılın Ocak ayının birinci gününden itibaren yürürlüğe girer. 4 üncü maddeye göre belediye kurulan yerlerde 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 29 uncu maddesine göre seçim yapılır.
8 inci maddede geçen birleşme ve katılmalara, 9 uncu maddede geçen mahalle kaldırılmasına, 11 inci maddede geçen belediye ve köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasına veya bir beldenin köye dönüştürülmesine dair kararlar ilk mahalli idareler seçimlerinde uygulanır ve seçimler bu yerlerin yeni durumlarına göre yapılır.
Bu Kanunda öngörülen nüfus büyüklüğü için Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığınca bildirilen nüfus esas alınır.”
Yukarıda belirtilen 5393 sayılı Belediye Kanununun 12. maddesinde açıklandığı gibi, yerleşim yerlerine ilişkin değişiklikler, 4.maddedeki Belediye kurulması hariç, ilk Genel Mahalli İdareler Seçimine kadar MERNİS-AKS sistemine işlenmemektedir.
Yerleşim yerlerine ilişkin işlemlerin hangi kurumun yetkisinde olacağı hususu 31/07/2006 tarih ve 26245 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik ile belirlenmiştir. Bu yönetmeliğin 7. maddesinin 2. fıkrasında “Bir belde veya köyün veya bunların bazı kısımlarının bir başka belde veya köye katılması ya da ayrılması veya yeni bir köy ya da belde kurulması ve adının değişmesi durumunda, adreslerin idari bağlılıklarında meydana gelen değişiklikler bu işlemlerin kesinleşmesinden sonra Ulusal Adres Veri Tabanına Genel Müdürlük tarafından işlenir.”
şeklinde düzenlenmiş olup, AKS sisteminde yerleşim yerlerindeki değişiklikleri İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün tanımlayacağı veya güncelleyeceği;
Aynı yönetmeliğin 8 ve 9. maddelerinde ise Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce oluşturulan belde, köy veya mahalleye ilişkin cadde ve sokakların tanımlanması veya güncellenmesi yetkisinin, belediye sınırları ve mücavir alan sınırları içinde belediyelerin, büyükşehir belediye sınırları içinde büyükşehir belediyesinin, bu alanlar dışında il özel idaresinin sorumluluğunda olduğu belirtilmektedir.
Söz konusu yerleşim yerlerine ilişkin, İlçe Seçim Kurulunuzca veya Başkanlığımız’ca bir ara veya yenileme seçim kararı alınmış ise yerleşim yerlerine ilişkin değişikliklerin en kısa sürede MERNİS-AKS SİSTEMİNDE yapılabilmesi için İlçe Seçim Kurulu Başkanlıklarının;
1. Yerleşim yerleri ile ilgili değişikliklerin tanımlanması için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden, (Valilik veya Kaymakamlık’tan gönderilen yazı fotokopisi eklenecektir.)
2. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından tanımlanan yerleşim yerinin cadde ve sokaklarının AKS’de oluşturulması için yerleşim yerinin bağlı olduğu Belediye Başkanlığından,
istemde bulunması gerekmektedir.
MERNİS-AKS’de yapılan tüm bu değişiklikler takip eden gün SEÇSİS sistemine otomatik olarak aktarılmaktadır. Bu işlem sonrasında seçim iş ve işlemleri SEÇSİS üzerinden yapılacaktır.
SONUÇ: İlçe Seçim Kurulunuzca veya Başkanlığımız’ca bir ara veya yenileme seçim kararı alınmış ise yerleşim yerlerine ilişkin değişikliklerin MERNİS-AKS SİSTEMİNDE en kısa sürede yapılabilmesi için;
1- Yerleşim yerleri ile ilgili değişikliklerin tanımlanması için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden istemde bulunulmasına,
2- Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından tanımlanan yerleşim yerinin cadde ve sokaklarının AKS’de oluşturulması için yerleşim yerinin bağlı olduğu Belediye Başkanlığından istemde bulunmasına,
3- Karar örneğinin tüm İl ve İlçe Seçim Kurulu Başkanlıkları ile Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğüne ve İdari ve Mali İşler Daire Başkanlığına gönderilmesine,
20/02/2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy