(2709 S. K. m. 79) (2954 S. K. m. 5, 20, 22, 23, 31) (298 S. K. m. 55/A) (6112 S. K. m. 3)
RGT: 28.03.2011
RG NO: 27888 
Karar No: 231 
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 12/03/2011 tarihli yazıda, aynen; “04/03/2011 tarihli, 27864 Mükerrer sayılı Resmi Gazete yayımlanan 03/03/2011 tarihli, 987 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi kararı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Seçimlerinin yenilenmesine ve seçimin 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılmasına karar verilmiştir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 55/A maddesinin son fıkrasında; “Ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonların hangileri olduğunu belirlemeye Yüksek Seçim Kurulu yetkilidir. Yüksek Seçim Kurulunun buna ilişkin kararı Resmi Gazete’de yayımlanır.” hükmü yer almaktadır.
Bu nedenle, ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın yapan özel radyo ve televizyonlar ile bölgesel yayın tipinde olup, uydu yayını yapan televizyonların belirlenerek ilan edilmesini takdirlerinize arz ederim.” denilmiş ve Kurulumuzun 12/3/2011 tarih ve 196 sayılı ara kararı ile istenilen bilgi ve belgeler Radyo ve Televizyon Üst Kurulu İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığının 17/3/2011 tarihli, 2247 sayılı yazısı ile gönderilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 79. maddesinde; Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi, dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama görevinin Yüksek Seçim Kuruluna ait olduğu, Yüksek Seçim Kurulu ve diğer seçim kurullarının görev ve yetkilerinin Kanunla düzenleneceği belirtilmiştir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 1. maddesinde; Özel kanunlarına göre yapılacak milletvekili, il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, muhtarlık, ihtiyar meclisi üyeliği, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halk oyuna sunulmasında bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür.
Anılan Kanun’un 55/A maddesinin;
Birinci fıkrasında; seçimlerin başlangıç tarihinden oy verme gününün bitimine kadar özel radyo ve televizyon kuruluşlarının yapacakları yayınlarda; 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nun 5., 20., 22., 23., maddeleri ile 31. maddesinin ikinci fıkrası hükümlerine tâbi olduğu,
Üçüncü fıkrasında; birinci fıkra hükmüne göre özel radyo ve televizyonların yayın ilkelerinin belirlenmesinde Yüksek Seçim Kurulunun görevli ve yetkili olduğu,
Dördüncü fıkrasında; yapılacak yayınların bu ilkelere uygunluğunun gözetim, denetim ve değerlendirilmesinde, ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için Yüksek Seçim Kurulu; bunun dışında yayın yapan özel radyo ve televizyonlar için yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurullarının görevli ve yetkili olduğu,
Son fıkrasında da; Ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyonların hangileri olduğunu belirlemeye Yüksek Seçim Kurulunun yetkili olduğu,
belirtilmiş,
2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanunu’nda da “seçim hukuku” yönünden yayın ilkelerine yer verilmiştir.
Konunun bu hükümler ışığında incelenmesi gerekmektedir.
Anayasa’nın 79. maddesi hükümleri ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 14. maddesinde, Yüksek Seçim Kurulunun görev ve yetkileri; seçimlerin düzen ve dürüstlük içinde yapılması ve bu konuyla ilgili kararları almakla sınırlandırılmıştır.
Bu hükümler çerçevesinde 3959 sayılı Kanunla eklenen 298 sayılı Kanunun 55/A. maddesi ve aynı maddeyi değiştiren 4928 sayılı Kanunla, Yüksek Seçim Kurulu’na verilen görev ve yetkilerin bu sınırlar içinde yerine getirilmesi gerekir.
Özellikle Kanunda yerel düzeyde yayın yapan özel radyo ve televizyon kuruluşlarının yayınlarının gözetim, denetim ve değerlendirilmesinde, yayının yapıldığı yer ilçe seçim kurullarının görevli ve yetkili kılınacak merciler olduğu göz önünde tutularak;
6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun 3. maddesinin;
e) bendinde; “Bölgesel yayın: Bir coğrafi bölge içindeki illerin toplam nüfusunun asgari yüzde yetmişine ve Üst Kurulca coğrafi bölge içinde belirlenen illere ulaştırılan yayın hizmetini,”
aa) bendinde; “Ulusal yayın: Ülke nüfusunun asgari yüzde yetmişine ve Üst Kurulca belirlenen yerleşim yerlerine karasal ortamdan ulaştırılan yayın hizmetini,”
jj) bendinde; “Yerel yayın: En fazla bir ilin sınırları içine karasal ortamdan ulaştırılan yayın hizmetini,”
ifade ettiği hükmü yer almaktadır.
Bunlardan hareketle, “Yayının yapıldığı yer” kavramının ise yönetim ve yayın merkezinin bulunduğu yer olarak anlaşılması gerekir.
Bu kavramlar ve ölçütlere göre ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın yapan radyo ve televizyonların belirlenmesiyle Yüksek Seçim Kurulu ile ilçe seçim kurullarının görev ve yetki alanları da belirlenmiş olacaktır.
Ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın ölçütlerine uyan televizyonlarla radyolar ülke çapında (ulusal düzeyde) yayın yapan televizyon ve radyolar olarak belirlenmelidir.
Özel radyo ve televizyonların seçim dönemindeki yayınlarında uygulayacakları yayın ilkelerinin belirlenmesinde de 298 sayılı Kanunun 55/A maddesi hükümlerinin öncelikle göz önünde bulundurulması gerekir.
12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde iş ve işlemlerine başlanılmasıyla birlikte, Kurulumuzun 12/3/2011 tarih ve 196 sayılı ara kararı ile; 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 55/A maddesinin son fıkrası gereğince; Ülke çapında yayın yapan özel radyo ve televizyon kanallarının (hangi tür yayın Analog – Dijital yaptıklarının), tam adı, yazışma adresi ve telefon numaraları Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığından sorulmuş ve alınan cevabi yazıda;
Karasal ve uydu ortamında ulusal lisans tipine uygun olarak ülke çapında yayın yapan televizyon kanallarının;
SHOW TV, CİNE 5, HABER TÜRK, 24, KANAL D, TNT, CNBC – e, FLASH TV, KANAL 7, FOX, STAR TV, CNN TÜRK, MELTEM TV, TV 8, TV NET, NTV, STV, ATV, KANAL TÜRK, 6 NEWS, ATV AVRUPA, BENGÜ TÜRK TV, BEYAZ TV, CEM TV, HALK TV, HİLAL TV, KANAL B, MEHTAP TV, OLAY TV, SAMANYOLU HABER, SHOW TÜRK, SKY TÜRK, TELEVİZYON 5 (TV 5), TGRT HABER, ULUSAL 1, ÜLKE TV, YENİ ASIR,
Uydu yayını da yapan bölgesel televizyon kanallarının;
KANAL A, KÖY TV, EGE TV, KON TV, KAÇKAR TV, KADIRGA TV, MESAJ TV,
Karasal ve uydu ortamında ulusal lisans tipine uygun olarak ülke çapında yayın yapan radyo kanallarının ise;
KRAL FM, AKRA FM, SHOW RADYO, ALEM FM, RADYO VİVA, RADYO SLOW TİME, BEST FM, NUMBER ONE, DÜNYA RADYO, RADYO MYDONOSE, RADYO 7, İZMİR FM EGE, VİRGİN RADİO, RD KLAS, POWER TÜRK, MARMARA FM, MELTEM FM, METRO FM, RADYO 5, NTV RADYO, PAL FM, RADYO D, KRAL TÜRK, SLOW TÜRK, BURÇ FM, SÜPER FM, RD TATLISES, TGRT FM, RADYO TURKUVAZ, RADYO 15, POWER FM, MORAL FM,
oldukları bildirilmiştir.
Açıklanan hukuki temeller ve gerekçeler ışığında ülke çapında yayın yapan televizyon ve radyoların yukarıda belirtildiği şekilde saptanması gerektiği sonucuna varılmıştır.
SONUÇ: Açıklanan nedenle;
1- 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunun 3. maddesinin;
e) bendinde; “Bölgesel yayın: Bir coğrafi bölge içindeki illerin toplam nüfusunun asgari yüzde yetmişine ve Üst Kurulca coğrafi bölge içinde belirlenen illere ulaştırılan yayın hizmetini,”
aa) bendinde; “Ulusal yayın: Ülke nüfusunun asgari yüzde yetmişine ve Üst Kurulca belirlenen yerleşim yerlerine karasal ortamdan ulaştırılan yayın hizmetini,”
jj) bendinde; “Yerel yayın: En fazla bir ilin sınırları içine karasal ortamdan ulaştırılan yayın hizmetini,”
ifade ettiğine,
2- Yayının yapıldığı yer kavramından, yayın yönetim ve merkezinin bulunduğu yerin anlaşılması gerektiğine,
3- Bu ölçütlere göre Türkiye’de ve Türkiye’ye yönelik olarak ülke çapında Türkçe yayın yapan;
a) Özel Televizyonların,
SHOW TV, CİNE 5, HABER TÜRK, 24, KANAL D, TNT, CNBC – e, FLASH TV, KANAL 7, FOX, STAR TV, CNN TÜRK, MELTEM TV, TV 8, TV NET, NTV, STV, ATV, KANAL TÜRK, 6 NEWS, ATV AVRUPA, BENGÜ TÜRK TV, BEYAZ TV, CEM TV, HALK TV, HİLAL TV, KANAL B, MEHTAP TV, OLAY TV, SAMANYOLU HABER, SHOW TÜRK, SKY TÜRK, TELEVİZYON 5 (TV 5), TGRT HABER, ULUSAL 1, ÜLKE TV, YENİ ASIR,
b) Özel Radyoların;
KRAL FM, AKRA FM, SHOW RADYO, ALEM FM, RADYO VİVA, RADYO SLOW TİME, BEST FM, NUMBER ONE, DÜNYA RADYO, RADYO MYDONOSE, RADYO 7, İZMİR FM EGE, VİRGİN RADİO, RD KLAS, POWER TÜRK, MARMARA FM, MELTEM FM, METRO FM, RADYO 5, NTV RADYO, PAL FM, RADYO D, KRAL TÜRK, SLOW TÜRK, BURÇ FM, SÜPER FM, RD TATLISES, TGRT FM, RADYO TURKUVAZ, RADYO 15, POWER FM, MORAL FM,
4- Uydu yayını da yapan bölgesel televizyon kanallarının ise KANAL A, KÖY TV, EGE TV, KON TV, KAÇKAR TV, KADIRGA TV, MESAJ TV,
olduğuna,
5- Kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasına ve ayrıca karar özetinin TRT bildirisi olarak kamuoyuna duyurulmasına,
6- Kararın bir örneğinin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığı ile İçişleri Bakanlığına gönderilmesine,
22/3/2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy