(2709 S. K. m. 76, 79) (2972 S. K. m. 31) (442 S. K. m. 30, 33, Ek m. 7)
Karar No: 270 
Taşkent İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 16.04.2002 günlü, 2002/14 Muh. sayılı yazıda; İlçeleri Kecimen Köyünde son yapılan muhtar ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinde muhtar seçilen İbrahim YAVUZ ve ihtiyar meclisi üyeliğine seçilen Iraziye ŞİPLEME’nin okur-yazar olmadıkları, aynı zamanda ihtiyar meclisi üyesi Meryem YAVUZ’un muhtar İbrahim YAVUZ’un eşi olduğu Ramazan ALPASLAR imzalı şikayet dilekçesi ile Taşkent Kaymakamlığına bildirildiği, İdari makamca da bu durum Taşkent İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına intikal ettirildiği belirtilerek, adı geçenler hakkında gerekli araştırma yapılması istenilmiş ve Kurulumuzun 20.04.2002 gün ve 230 sayılı ara kararı ile istenen bilgi ve belgeler gelmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2972 sayılı Kanunda yer alan seçilme yeterliğine ilişkin hükümlerin bir kısmı T.C. Anayasasının 76. maddesindeki amir hükme dayandığından, seçilenin Türk olmadığı, yaşının kanunda gösterilenden küçük olduğu, okur-yazar olmadığı ve seçilme yeterliğini kaybettiren bir mahkumiyeti bulunduğu ile ilgili iddia ve itirazların süresine bakılmaksızın ve seçim sonuçlarının kesinleşmesinden sonra dahi T.C. Anayasasının 79. maddesinin verdiği görev ve tam kanunsuzluk hali sebebiyle Yüksek Seçim Kurulunca her zaman ele alınıp incelenebileceği kabul edilmektedir.
İstek, Konya İli Taşkent İlçesi Kecimen Köyü muhtarı İbrahim YAVUZ ve ihtiyar meclisi üyesi Iraziye ŞİPLEME‘nin okur-yazar olmadıkları ve ihtiyar meclisi üyesi Meryem YAVUZ’un muhtar İbrahim YAVUZ’un eşi olduğuna ilişkindir. Bu yönüyle istemin yasal dayanağı belirgin olarak 2972 sayılı Kanunun 31 inci maddesidir. Anılan madde hükmüne göre de muhtar ve ihtiyar meclisi üyesi seçilebilmek için sayılan diğer koşulların yanında okuma-yazma bilmenin zorunlu olduğu vurgulanmıştır.
Taşkent İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca gönderilen 06.05.2002 günlü, 2002/17 Muh. sayılı yazı ekindeki belgenin incelenmesi sonucu, adı geçen köy muhtarı İbrahim YAVUZ’un okur-yazar olduğu, ihtiyar meclisi üyesi Iraziye ŞİPLEME’nin ise okur-yazar olmadığının ara kararımız gereği oluşturulan üç kişilik sınav komisyonunca tutulan tutanakla tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Ayrıca, ihtiyar meclisi üyelerinden Meryem YAVUZ’un, Köy muhtarı İbrahim YAVUZ’un eşi olduğu dolayısıyla yakın akraba oldukları tespit edilmiştir.
Hal böyle olunca; seçilmeye engel okur-yazarlık açısından, Kecimen Köyü muhtarı İbrahim YAVUZ’un 2972 sayılı Kanunun 31. maddesinin öngördüğü koşula sahip olması nedeniyle tutanağının iptaline ilişkin istemin reddine,
Aynı Köy ihtiyar meclisi üyesi Iraziye ŞİPLEME’nin ise aynı Kanunun 31 inci maddesinin öngördüğü okur - yazar olma koşuluna sahip olmadığından tutanağının iptaline, karar verilmelidir.
Diğer taraftan gerek seçim yasalarında gerekse köy seçimlerine ilişkin olan Köy Kanununun Ek-7 nci maddesinde seçim kurullarına verilen görevler, seçimden önce mevcut seçilme engellerine ilişkindir. Seçimden sonra gerçekleşen seçilme engelleri, Köy Kanununun 33 üncü maddesinde yazılı olduğu gibi seçim kurullarınca değil, idari mercilerce denetlenir.
Ayrıca, 442 sayılı Köy Kanununun değişik 30. maddesinde; bir mecliste birleşemeyecek kişiler sayılmıştır. Bu husus köy muhtarlığına, ihtiyar meclisi üyeliğine seçilebilme şartları arasında gösterilmemiştir. Bu nedenle seçim sonucu oluşan iki yakın akrabanın aynı mecliste bulunması, konusunun incelenmesi de ilgili idari mercilere ait olup, bu konuda Yüksek Seçim Kurulunun görevi dışındadır.
 Sonuç: Açıklanan nedenlerle;
1 - Konya İli Taşkent İlçesi Kecimen Köyü muhtarı İbrahim YAVUZ’un seçilmeye engel durumu bulunmadığından itirazın reddine,
2 - İhtiyar meclisi üyesi Iraziye ŞİPLEME’nin okur-yazar olmadığı tespit edildiğinden tutanağının iptaline,
3 - İki yakın akrabanın aynı mecliste görev alıp almayacağının karara bağlanması hususunda Yüksek Seçim Kurulunun görevli ve yetkili olmadığına,
4 - Karar örneğinin Taşkent İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına, İbrahim YAVUZ, Meryem YAVUZ ve tutanağı iptal edilen Iraziye ŞİPLEME ile Taşkent Kaymakamlığına gönderilmesine,
11.05.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy