(2709 S. K. m. 79) (298 S. K. m. 49) (YSK 23.02.2015 T. 2015/236 K.) (YSK 04.03.2015 T. 2015/290 K.) 
Karar No: 799
Karar Tarihi: 05/05/2015 
Halkların Demokratik Partisi Genel Merkezi adına Av. Pınar AKDEMİR KÖKLÜ tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 05/05/2015 tarihli dilekçede özetle; 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak olan 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimine ilişkin Sayın Cumhurbaşkanının uzunca bir süredir Anayasal tarafsızlığına ve tarafsızlık yeminine aykırı olarak iktidar partisi yöneticisi gibi davrandığı, Devletin ve dolayısıyla halkın olanaklarını kullanarak açılışlara katıldığı, mitingler düzenlediği, Halkların Demokratik Partisi ve Eş Genel Başkanları Selahattin DEMİRTAŞ ile birlikte diğer muhalefet ve ana muhalefet partileri ve genel başkanlarının aleyhine açıklamalar bulunduğu, kutsal dini duyguları istismar edecek biçimde dini semboller kullandığı, Sayın Cumhurbaşkanının Seçim Takviminin başladığı 10 Mart 2015 tarihinden bu yana Türkiye'nin değişik illerinde toplu açılış törenleri adı altında halka açık 7 miting gerçekleştirdiği, tamamı TRT başta olmak üzere televizyon kanallarının büyük çoğunluğunda canlı yayınlanan siyasi içerikli mitinglerde Adalet ve Kalkınma Partisini işaret eden siyasi propaganda yaptığı, 400 vekil için oy istediği, partilerinin başta olmak üzere muhalefet partilerini hedef göstererek, suçlayıcı, karalayıcı, seçmen tercihlerini yönlendirme amaçlı ifadeler kullandığı, "Gönlümde yatan bir parti var" diyerek uzunca bir süre genel başkanlığını yaptığı iktidar partisi Adalet ve Kalkınma Partisini açıkça seçmenlere işaret ettiği, mitinglerde partilerini yuhalattığı, mitinglere Adalet ve Kalkınma Partili bakanlar ve milletvekili adayları katılarak protokol sıralarında yer aldığının gözlemlendiği, dini sembollerden biri olan Kur'an-ı Kerim Cumhurbaşkanı tarafından kişilere gösterilmek suretiyle propaganda aracı olarak kullanıldığı, bu süre içerisinde 14 Mart Çanakkale, 15 Mart Balıkesir, 21 Mart Denizli, 27 Mart Karabük, 2 Mayıs Batman, 2 Mayıs Diyarbakır, 4 Mayıs Siirt mitinglerini gerçekleştirdiği, bu mitinglerin tamamında iktidar partisinin yararına ve muhalefet partilerinin zararına olacak açıklamalar yaptığı, Sayın Cumhurbaşkanının açık hava toplantılarının yanı sıra Cumhurbaşkanlığı sarayında düzenlediği kabul törenleri ve dışarıda katıldığı toplantı, açılış töreni, kongre buluşması, açılış, sempozyum şeklinde 23'ü aşkın etkinlikte siyasi içerikli mesajlar verdiği, partilerine yönelik suçlayıcı ifadeler kullandığı, bu etkinliklerdeki konuşmalarının televizyonlardan canlı olarak yayınlandığı, konuşmaların TRT HABER kanalında 13.5 saat canlı yayın olarak yer aldığı, bu tür konuşmaların süre ve detaylarının RTÜK'ten istenildiğinde rahatlıkla kanıtlanabileceğini, 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın "Seçimlerin genel yönetimi ve denetimi" başlıklı 79. maddesinde; "….seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçim tutanaklarını kabul etme görevinin Yüksek Seçim Kurulunun olduğu,…" hükmünün yer aldığı, Sayın Cumhurbaşkanının yansızlık ilkesine aykırı hareket ettiği, 298 sayılı Kanun'un 49. maddesi ve devamı maddeleri ile seçim yasaklarına aykırı davrandığını gösterdiği, Yüksek Seçim Kurulunun seçimin düzen içinde ve dürüstlük ilkelerine uygun olarak yapılmasının sağlanması amacıyla, Cumhurbaşkanı Makamının uyarılması ve yayın ilkelerine uygun davranılmasının da sağlanması içerisinde olmakla gerekli önlemlerin alınması istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Yüksek Seçim Kurulunun yerleşmiş uygulamalarına göre, seçim işlemlerinin ve seçim sürecinin işlemeye başladığı tarih, aynı zamanda seçimin başlangıç tarihi olarak kabul edilmekte, seçim sürecinin başlaması ile oy verme gününe kadar bütün ilgililerce uyulması gereken seçim yasakları her seçim türüne göre 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un yukarıda belirtilen ilgili hükümleri göz önünde bulundurularak Yüksek Seçim Kurulunca ayrıntılı olarak düzenlenmektedir.
298 sayılı Kanun'un "Seçim Propagandası" başlıklı "İkinci kesim" indeki 49 ila 66. maddelerindeki hükümler göz önünde bulundurularak, 25. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde, propaganda döneminin başlangıç tarihinden bitimine kadar uyulması gereken usul ve esaslara ilişkin Kurulumuzun 23/02/2015 tarihli, 2015/236 sayılı kararı Resmi Gazete'nin 03/03/2015 tarihli, 29284 sayılı nüshasında ve Kurulumuzun www.ysk.gov.tr internet adresinde yayınlanmıştır
Bununla birlikte, Kurulumuzun 04/03/2015 tarihli, 2015/290 sayılı 25. Dönem Milletvekili Genel Seçiminin 10 Mart 2015 olan başlangıç tarihinden bitimine kadar olan dönemde basın ve yayın kuruluşlarının yayın ilkelerinin belirlenmesine ilişkin kararı ile yine 04/03/2015 tarihli, 2015/291 sayılı siyasi reklama ilişkin usul ve esasların belirlenmesi hususundaki kararı Resmi Gazetenin 08/03/2015 tarihli, 29289 sayılı nüshasında ve Kurulumuzun www.ysk.gov.tr internet adresinde yayınlanmıştır.
Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 49 ila 66. maddelerinde seçim propagandasının usul ve esasları düzenlenmiş olup, bu maddelerdeki düzenlemeler siyasi parti ve adaylara yönelik olduğu gibi, anılan Kanun'da ve diğer seçim kanunlarında Yüksek Seçim Kurulunun Cumhurbaşkanının faaliyetlerini denetleme yetkisi bulunmamaktadır.
04/03/2015 tarihli, 2015/290 sayılı Türkiye Radyo Televizyon Kurumu ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarının, seçimin başlangıç tarihi olan 10 Mart 2015 tarihinden oy verme gününün bitimine kadar yapacakları yayınlarda uymakla yükümlü oldukları yayın ilkelerinin belirlenmesine ilişkin kararında, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu ile özel radyo ve televizyon kuruluşlarının siyasi partiler ve adaylar arasında fırsat eşitliği tanıması esası düzenlenmiş olup, söz konusu kararda Cumhurbaşkanının faaliyetlerinin de denetlenmesine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı gibi Cumhurbaşkanının faaliyetlerine ait yayınların bu kapsamda değerlendirilmesi olanağı bulunmadığından istemin reddine,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- İstemin reddine,
2- Karar örneğinin Halkların Demokratik Partisi Genel Başkanlığına gönderilmesine, 05.05.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy