(2709 S. K. m. 79) (298 S. K. m. 14, 74, 75, 76)
RGT: 14.03.2011
RG NO: 27874
Karar No: 170
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Seçimlerinin yenilenmesine ve seçimin 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılmasına Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunun 3/3/2011 günü, 73. Birleşiminde karar verilmiştir.
Türkiye Büyük Millet Meclisinin 3/3/2011 gün ve 987 sayılı kararı 4/3/2011 tarihli ve 27864 Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
12 Haziran 2011 Pazar günü yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinde siyasi partilerin önseçim veya aday yoklaması yöntemiyle seçim kurullarının yönetim ve denetimi altında yapacakları aday tespitine ilişkin esas ve usullerin uygulamada birlik, iş ve işlemlerin düzenli, sağlıklı, gecikmeksizin süratle yürütülmesini sağlamak amacıyla aday tespitine ilişkin 2839 sayılı Kanun hükmüyle, bu kanunun yollamada bulunduğu 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununda yer alan hükümler birlikte değerlendirilerek uygulanacak kuralların ve önseçim ile ilgili Genelgenin hazırlanması ve yürürlüğe konulması gerekmektedir.
Yüksek Seçim Kurulunun;
8/1/2011 tarihli, 2011/13 sayılı kararı ile; XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde Siyasi Partilerin Milletvekili Seçiminde Önseçim Veya Aday Yoklaması Usulleriyle Aday Tespitine İlişkin Örnek: 125 sayılı Genelgeyi hazırlamak için komisyon oluşturulmasına,
karar verilmiştir.
Komisyon, konu hakkında çalışmasını tamamlamış olmakla, komisyonca hazırlanan Genelge taslağı incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
4/3/2011 gün ve 27864 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanan 3/3/2011 gün ve 987 sayılı Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Seçimlerinin yenilenmesine ilişkin kararda; Milletvekili Genel Seçiminin oy verme gününün 12/6/2011 Pazar günü olduğu belirtilmiştir.
Milletvekili Genel Seçiminde; önseçim veya aday yoklaması yöntemi ile aday tespiti konusunda uygulanacak usul ve esasları tespit için bu Genelge hazırlanmıştır.
Genelgede; önseçim ve aday yoklamasında birlik ve beraberliğin sağlanması, oy vermede karışıklıkların önlenmesi için parti seçmen listeleriyle ilgili izlenecek yol ve yöntemler, listelerin askıya çıkarılması ve kesinleştirilmesi, siyasi partilerin aday adayı listelerini vermeleri, önseçimi yapacak önseçim ilçe seçim kurulları ile önseçim sandık kurullarının oluşumu, önseçimde yapılacak itirazların karara bağlanmaları ve kesinleştirilmeleri belirtilmiştir.
Yukarıda belirtilen konular yanında önseçim ve aday yoklaması ile ilgili 298, 2820 ve 2839 sayılı Yasa hükümleri dikkate alınmak suretiyle hazırlanan bu Genelgenin kabul edilerek yürürlüğe konulması uygun görülmekle;
SONUÇ: Yukarıda açıklandığı üzere;
1 - 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılacak XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde önseçim ve aday yoklaması yöntemiyle aday tespitine ilişkin Genelgenin kabulü ile yürürlüğe konulmasına,
2 - Karar örneği ve eki Genelgenin Yüksek Seçim Kurulunun 5/3/2011 tarihli, 2011/144 sayılı kararı ile tespit edilen siyasi partilerin genel başkanlıklarına gönderilmesine,
3 - Karar örneği ve eki Genelgenin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce iç -mail yoluyla tüm il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine,
4 - Karar örneği ve eki Genelgenin Resmi Gazete’de yayımlanmasına,
9/3/2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
  
Siyasi Partilerin Milletvekili Seçiminde Önseçim Veya Aday Yoklaması Usulleriyle Aday Tespitine İlişkin Genelge (Örnek: 125) 
Amaç Ve Kapsam
MADDE 1 - Bu Genelge, siyasi partilerin 12/6/2011 tarihinde yapılacak olan XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde, önseçim veya aday yoklaması yöntemiyle seçim kurullarının yönetimi ve denetimi altında yapılacak aday tespit işlemlerinde uygulanacak yasa hükümlerini açıklığa kavuşturmak, görevlilerin karşılaşacakları tereddütleri gidermek ve uygulamada birliği sağlamak amacıyla hazırlanmıştır.
Önseçim Çevresi
MADDE 2 - Önseçim ve aday yoklamasında seçim çevreleri; milletvekili seçimleri için il veya birden çok seçim çevresine ayrılan illerde ise ayrılan her bir çevre, ayrı bir seçim çevresidir (2839/4, 5).
Genel seçimler için kabul edilen seçim çevresi aday tespiti için de esas alınır (2820/37 -son).
Önseçim Günü
MADDE 3 - Seçime katılacak bütün siyasi partilerin önseçim ve aday yoklaması yöntemiyle yapacakları aday tespitleri, Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim takviminde belirlenip ilan edilen 3 Nisan 2011 Pazar günü yapılır (2820/37 -5).
Aday Tespitine İlişkin Bildirim
MADDE 4 - Seçimlere katılacak siyasi partiler, hangi seçim çevrelerinde, hangi usul ve esaslarla aday tespiti yapacaklarını 18 Mart 2011 Cuma günü saat 17:00’ye kadar Yüksek Seçim Kuruluna bildirirler. Bu bildirim, il seçim kurulları aracılığı ile ilçe seçim kurullarına iletilir.
Önseçimi Yönetecek Olan Önseçim İlçe Seçim Kurullarının Oluşumu
MADDE 5 - Önseçimde görev yapacak olan önseçim ilçe seçim kurulu; ilçe seçim kurulu başkanı ile dört üyeden oluşur. Bu üyelerden ikisi o ilçede görev yapan Devlet memurları arasından seçilir. Bunlar kurulun devamlı üyeleridir. Diğer iki üyesi ise önseçimi yapılacak olan siyasi partinin aday adayı olmayan parti üyeleri arasından belirlenir. Bunlar üyesi bulundukları parti adına o parti adayları için yapılacak önseçim işlemleri ile ilgili olarak kurula katılırlar.
Aynı usulle ikişer yedek üye de seçilir (2820/41 -a).
12/6/2011 Pazar günü yapılacak Milletvekili Genel Seçimi için bir önseçim ilçe seçim kurulu oluşturulur.
Milletvekili önseçim ilçe seçim kurulu görevi, birinci ilçe seçim kurulu başkanı tarafından yerine getirilir.
Üyelerin Belirlenmesi
MADDE 6 - a) Önseçim ilçe seçim kurullarının, siyasi partilerin üyeleri arasından seçilecek olan üyelerinin belirlenmesi:
Önseçim ilçe seçim kurulu başkanı, önseçim ilçe seçim kurulunun kurulması için öngörülen sürenin başında, önseçimi yapacak olan siyasi partilerin ilçe başkanlıklarına ikişer asıl ve ikişer yedek üye adını bir gün içinde bildirmelerini tebliğ eder. Siyasi partilerin bildirecekleri parti üyeleri, o siyasi partilerin önseçim ilçe seçim kurulu asıl ve yedek üyeleri olurlar.
Önseçim ilçe seçim kurulunun bu bentte gösterilen üyeliklerinden eksik kalanlar aşağıdaki (b) bendi hükümleri gereğince tamamlanır (298/19).
b) Önseçim ilçe seçim kurullarının Devlet memurları arasından seçilecek olan üyelerinin belirlenmesi:
Bu üyeler, ilçe merkezinde görev yapan, yasama meclisi veya yerel idare seçimlerinden herhangi birine siyasi parti adayı veya aday adayı olarak katılmamış ve evvelce hiçbir siyasi partiye kaydolmamış Devlet memurlarını gösteren o ilçedeki görev süreleri esas alınarak düzenlenecek listenin ilk sekiz sırasında yer alanlar arasından ad çekme ile belli edilir. Bu ad çekme (a) bendi hükümleri gereğince tespit edilen asıl üyeler huzurunda önseçim ilçe seçim kurulu başkanı tarafından yapılır. Ad çekme sırasında adları önce çıkanlar asıl, sonrakiler sıra ile yedek üye olur. Bu yoldan her asıl üyenin yedeği de belirlenir. Ancak, aynı bakanlığa mensup memurlardan birden fazla asıl üye olamaz; zorunlu durumlar saklıdır.
Görev süresi içinde asıl üyeliklerde meydana gelecek boşalmalar, eksilen asıl üyenin yerine kendi yedeği getirilmek suretiyle doldurulur. Yedek üyeliklerdeki eksilmeler eksilen üyenin niteliğine göre, seçilmesinde uygulanan hükümler gereğince tamamlanır.
Boşalan göreve getirilenler, yerine getirildikleri üyelerin görev sürelerini tamamlarlar (298/19).
Yetki
MADDE 7 - Birden fazla ilçe seçim kurulu bulunan ilçelerde, ilçe seçim kurulu başkanına veya ilçe seçim kuruluna verilmiş olan görevler, birinci ilçe seçim kurulu başkanı veya kurulu tarafından yerine getirilir (2820/41 -a).
Büyükşehir statüsündeki illerin ilçelerinde oluşturulan önseçim ilçe seçim kurullarının çalışmasında, bu genelgenin 9, 10, 11 ve 12. maddelerinde yer alan siyasi parti seçmen listelerinin alınması, aday yoklaması, seçmen listelerinin askıya çıkarılması, seçmen listelerine itiraz ve listelerin kesinleştirilmesi ve bir kimsenin birden fazla seçmen listesine yazılması halinde yapılacak işlemler birinci önseçim ilçe seçim kurulu tarafından sonuçlandırılarak kesinleştirilir.
Büyükşehir statüsündeki illerde bu listeler kullanılarak önseçim sandık kurulları, oy verme, sayım, döküm ve sonuçların birleştirilmesi işleri önseçim kurulları tarafından yapılacaktır.
Önseçim İlçe Seçim Kurullarının And İçmesi
MADDE 8 - Önseçim ilçe seçim kurullarının başkan ve üyeleri, görevlerine başlamadan önce Kurul önünde 298 sayılı Kanunun 27 nci maddesi uyarınca and içerler (2820/39 - 298/27).
Parti Seçmen Listeleri
MADDE 9 - A) Önseçim Parti Seçmen Listeleri
Siyasi partilerin ilçelerde bütün üyelerinin katılımıyla yapacakları önseçimlerde, üye kayıt defterlerinde parti üyesi olarak kayıtlı olup, 31 Aralık 2010 tarihine kadar Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilen ve Başsavcılıkça ilçe seçim kuruluna gönderilen listelerde yer alan üyeler oy kullanabilirler (2820/42 -4).
Yukarıda sözü edilen partili seçmenlere ait listeler, Yüksek Seçim Kurulunun bildirmesi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca ilgili ilçe seçim kurullarına gönderilir.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca gönderilen listeler alındığında, ilgili siyasi partinin üye kayıt defterleri getirtilerek bu defterlerdeki kayıtlar ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından alınan listeler, ilgili parti yöneticilerinin ve gerektiğinde onların sağlayacağı personelin katılımıyla, ilçe seçim kurulu başkanının yönetimi ve gözetimi altında incelenir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca gönderilen listelerde, ilçe bazında ilgili parti üyeleri gösterilmekle birlikte üyelerin yerleşim yerini içeren bilgilerin yer almaması halinde, üye kayıt defterlerindeki yerleşim yeri adreslerinden de yararlanılmak suretiyle siyasi partinin önseçim yapacağı seçim çevreleri için ayrı ayrı seçmen listeleri hazırlanır. Bu listeler dörder nüsha olarak düzenlenir.
Bu işlem ve aşağıda verilen örnek dışında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından gönderilen listelerle parti üye kayıt defterlerinin önceden uygunluklarının sağlanmasına çalışılmayacaktır.
Milletvekili önseçimi ilçe bazında yapılacağından, bu önseçimler için adres karşılaştırılmasına ve adrese göre ayırıma gerek yoktur.
İlçe seçim kurulu başkanı, Seçim Takvimi uyarınca Yüksek Seçim Kurulunca ve il seçim kurulunca gönderilen bilgileri göz önüne alarak ilçede hangi partinin önseçimle aday belirleyeceğini tespit eder.
İlçe seçim kurulunca; bu fıkra uyarınca listede yer alan üyelerin hangilerinin ilçede oturdukları belirlenir. Bu listelerin düzenlenmesinde, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı listesi esas alınacak, üye kayıt defterinde yer alan bir isim Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı listesinde yer almıyorsa yukarıda sözü edilen listelerin hiçbirisine yazılmayacaktır.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca büyükşehir belediyeleri sınırları içinde bulunan yeni kurulmuş ilçelerin eski merkez ilçe adıyla gönderilmiş olan çizelgeler yeni kuruluşa göre gözden geçirilip yukarıdaki fıkralara göre önseçmenler belirlenecektir.
Adli teşkilat kurulmamış olan ilçelerin siyasi parti üye çizelgeleri, bağlı bulundukları ilçe seçim kurullarınca ve bu ilçeler adıyla askıya çıkarılacaktır.
Yukarıda sözü edilen seçmenlere ait listeler, ilgili parti yönetiminin sağlayacağı olanaklarla yeteri sayıda çoğaltılacaktır.
B) Aday Yoklaması Seçmen Listeleri
Aday yoklaması yapacak siyasi parti, bir seçim çevresinde kayıtlı üyelerinin tamamı dışında başka bir usulle aday yoklaması yapacaksa, bu halde oy kullanacak seçmen listelerini, seçmenler o seçim çevresinin dahil olduğu ilçe parti teşkilatına kayıtlı ise, üye kayıt defterleri ile birlikte aday yoklaması yapacağı her seçim çevresi için ve yalnız o seçim ve çevresinden oy kullanacakları içerir biçimde dörder nüsha olmak üzere 22/3/2011 Salı günü önseçim ilçe seçim kurulu başkanlığına vermek zorundadır. İlçe seçim kurulu başkanlığınca bu listeler üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın onaylanarak Seçim Takviminde belirlenen 23/3/2011 Çarşamba günü askıya çıkarılır (2820/42 -6).
Seçmen Listelerinin Askıya Çıkarılması
MADDE 10 - Önceki madde hükümleri uyarınca ilçe seçim kurulu başkanlığınca hazırlanan önseçim seçmen listeleriyle, 9 uncu maddenin "B" bendi uyarınca ilçe seçim kurulu başkanlığına siyasi partilerce verilen aday yoklaması seçmeni parti üyelerini içeren listelerin birer nüshası ait oldukları önseçim ve çevresi belirtilmek suretiyle Yüksek Seçim Kurulunca Seçim Takviminde belirlenen tarihler arasında ilgili parti ilçe yönetim kurulu ile ilçe seçim kurulu binaları önüne asılır (2820/ 42 -7).
Seçmen Listelerine İtiraz Ve Listelerin Kesinleştirilmesi
MADDE 11 - Siyasi parti seçmen listesinde adları bulunsun veya bulunmasın siyasi parti üyeleri, kendi parti seçmen listelerine askı süresi içinde, yazılı olarak itiraz edebilirler. İtirazlar, önseçim ilçe seçim kurulu tarafından ilgili siyasi parti tüzük ve yönetmeliği hükümlerine göre incelenir ve seçim takviminde belirlenen süre içinde kesin olarak karara bağlanır. İtirazın yerinde görülmesi halinde parti seçmen listesi düzeltilir (2820/42 -son - 298/112).
Siyasi parti üyelerinin tamamının katılımı ile yapılacak önseçimlerde, yalnız o seçim çevresinde oturan ve üye kayıt defterinde adı yazılı olup Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca gönderilen listelerde de adları bulunanlar oy kullanabileceklerinden, hazırlanıp askıya çıkarılan listelere karşı, listede adı geçen kişinin o parti üyesi olmadığı, önseçim yapılacak seçim çevresinde oturmadığı veya 31 Aralık 2010 tarihine kadar üye kaydedilerek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmediği iddialarıyla yapılacak itirazlar, üye kayıt defteri de incelenerek sonuca bağlanacaktır.
Bu listeler kesinleştikten sonra, ilçe seçim kurulu başkanlığınca, yeteri kadar seçmen için bir liste hesabıyla sandık seçmen listelerine ayrılır. Listeler üçer nüsha olarak düzenlenir.
Ayrıca, seçmen listeleri kesinleştikten sonra, bu listelere göre 141 Örnek sayılı parti seçmen kartı, belli süre içinde düzenlenerek ilçe seçim kurulu başkanlığınca üyelere dağıtılır. Kesinleşen listeler üzerinde aşağıdaki maddenin uygulanması dışında hiçbir değişiklik yapılamaz.
Bir Kimsenin Birden Fazla Siyasi Parti Seçmen Listesine Yazılması
MADDE 12 - Bir kimse, aynı zamanda birden fazla siyasi partinin üyesi olamayacağı ve olduğu takdirde üyelik sıfatı bu siyasi partilerin hepsinde sona ermiş sayılacağından, birden fazla siyasi parti için ayrı ayrı düzenlenmiş ve kesinleşmiş olan siyasi parti seçmen listelerinde aynı isimlerin bulunması ve bu isimlerin başka başka kişilere ilişkin bulunmaması halinde, bu isimler bütün partilere ait seçmen listelerinden silinir ve bu kişilerin bu partilerin hepsinde birden üyelik sıfatları kalkar.
Ayrıca, bu kişilere verilmiş olan siyasi parti seçmen kartları iptal edilerek durum önseçim ilçe seçim kurullarınca, ilgili siyasi partilerin ilçe yönetim kurullarına ve ilgili sandık kurulları başkanlıklarına derhal bildirilir (2820/6).
Siyasi Partilerin Aday Adayı Listelerini Vermeleri
MADDE 13 - Milletvekili seçimi için siyasi partilerin genel başkanlıklarınca, partilerinin önseçim yapılacak tüm çevrelerine ait aday adayları listelerinin 28/3/2011 Pazartesi günü saat:17.00’ye kadar Yüksek Seçim Kuruluna, ilgili seçim çevrelerine ait listelerin de aynı tarihte o çevrelerin siyasi parti ilçe başkanlıklarınca, il ve ilçe seçim kurullarına verilmesi gerekir.
Siyasi partiler, tüzüklerinde hüküm bulunmayan hallerde, aday adayı listelerini soyadına göre alfabetik sırayla düzenlerler (2820/40).
Basılı Oy Pusulası Ve Zarfların Verilmesi
MADDE 14 - Önseçim veya aday yoklamasına katılacak siyasi partiler, katılacakları seçim çevreleri ile seçimlere ait aday adaylarını içeren ve yukarıdaki madde uyarınca verilen listelere uygun olarak, önseçim seçmen sayısı dikkate alınarak, yeterli sayıdaki basılı oy pusulası ile zarfları, Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen takvimde belirlenen tarihte ilçe seçim kurulu başkanlığına verirler.
Oy pusulasının baş tarafına siyasi partinin adıyla birlikte hangi seçim çevresine ait olduğu da yazılır.
Eksik Aday Bildirilmesi Ve Aday Adaylığından Çekilme
MADDE 15 - Milletvekili seçimi için siyasi partiler yapacakları önseçimlerde o çevrede seçilecek milletvekili sayısı kadar aday gösterme durumunda olduklarından, aday adayı listelerindeki sayı bu sayıdan az olamaz.
Ancak 2820 sayılı Kanun'un 37 nci maddesinin 4381 sayılı Kanunla değişik ikinci fıkrası gereğince o seçim çevresi için bildirilecek merkez kontenjan aday sayısı toplam aday sayısından düşülür.
Aday adaylarının ilçe seçim kuruluna bildirilmesinden sonra, önseçim sonuçlanıncaya kadar, aday adaylığından çekilme dikkate alınmaz. Ancak bu gibiler önseçimde aday seçilmişlerse çekilmeleri hüküm ifade eder ve onların yerine, oy sıralamasında daha sonra gelenler aday seçilmiş sayılırlar. Ölüm halinde de aynı hüküm uygulanır (2820/40 -son).
Önseçim Sandık Kurullarının Oluşturulması
MADDE 16 - Önseçimlerde görev alacak sandık kurulu, bir başkan ile dört asıl ve dört yedek üyeden oluşur. Sandık başkanı ile iki asıl, iki yedek üye Devlet memurları arasından; iki asıl, iki yedek üye de siyasi partiler tarafından 5 inci maddedeki esaslara göre belirlenir.
Sandık kurulları, Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen seçim takviminde belirlenen 30/3/2011 Çarşamba günü oluşturulur.
Oy Sandıkları Ve Sandık Kurulları
MADDE 17 - Önseçimle aday belirleyecek her siyasi parti ve her seçim çevresi için ayrı ayrı birer sandık kurulu oluşturulur. Ayrıca sandık kurulu sayısı, yeteri kadar seçmen için bir sandık hesabıyla arttırılır.
ÖRNEĞİN: Bir siyasi parti bir ilçede milletvekili önseçimi yapacaktır. Merkez ilçenin; milletvekili önseçimi için bir sandık kurulu oluşacaktır. Oy kullanacak kaç seçmen varsa, yeteri kadar seçmene bir sandık hesabıyla (Bu belirleme önseçim ilçe seçim kurulu başkanına aittir.) ek sandık kurulu oluşturulacak ve bunların sayısınca da oy sandığı olacaktır.
Her sandık kurulu için bir kapalı oy verme yeri bulundurulur. Sandıkların yerleri tespit edilerek alışılmış araçlarla ilan olunmakla birlikte ilgili siyasi partilere de duyurulur (2820/41 -son).
Her siyasi parti ve önseçim için ayrı ayrı olmak üzere kapalı oy verme yerleri, 298 sayılı Kanunun 74, 75 ve 76 ncı maddelerindeki esaslar dikkate alınarak hazırlanır. Kapalı oy verme yerlerinin her birinde masa veya benzeri gereçler ile kalem bulundurulur.
Sandıklar, yukarıdaki fıkrada belirtilen esaslara göre belirlenecek yerlere konulur. Her sandığın üzerinde parti adı ile birlikte ait olduğu seçim çevresi yazılı bir levha bulundurulur.
Müşahitler
MADDE 18 - Önseçim sırasında siyasi partilerin birer müşahidi kendi partilerine ait sandık başı işlemlerini takip etmek üzere hazır bulunabilir. Önseçimde aday olanlar, müşahit sıfatıyla sandık başında bulunamazlar (2820/45).
Önseçim Gününe Hazırlık
MADDE 19 - Önseçim ilçe seçim kurulu başkanı, aşağıdaki seçim araç ve gereçlerini sandık kurullarına, sandık alanında bulundurmak üzere temin ve teslim eder:
a) Yukarıdaki madde uyarınca belirlenecek sayıda oy sandığı,
b) Numarası önceden önseçim ilçe seçim kurulunca belirlenen sandık kurulu mühürü,
c) Önseçim yapacak siyasi partiye ait kesinleşen önseçim seçmen listelerinden gerekiyorsa sandık listelerine ayrılmış onaylı ikişer nüsha (biri sandık alanına asılır, diğeri oyunu veren seçmenin imzası alınmak üzere sandık kurulu önünde bulunur) liste,
ç) Önseçim yapacak siyasi parti tarafından bastırılarak gönderilen ve ilçe seçim kurulu başkanlığınca mühürlenmiş yeterli sayıda zarf ve oy pusulası,
d) Istampa ve mürekkebi, onaylı tutanak defteri, döküm - sayım cetveli ve diğer basılı kağıtlar, boş torba,
e) İlgili siyasi partinin önseçime ait aday adaylarının listesi (sandık alanına asılacak).
Oy Vermeye Ait Esaslar
MADDE 20 - Siyasi parti önseçim sandık seçmen listesine kayıtlı her seçmen önseçimde oy verme hakkına sahiptir. Sandık listesinde kaydı olmayanlar oy kullanamazlar.
Önseçimde oy vermek için parti seçmen kartının gösterilmesi şarttır. Bu belge ile birlikte kimlik de (nüfus hüviyet cüzdanı vb.) istenir (298/87).
Sandık başına gelen partili seçmene, sandık kurulu başkanı veya görevlendireceği kurul üyesi, kimlik ve parti seçmen kartını gördükten sonra oy pusulasını sandık kurulu başkanlığının mühürü ile mühürleyerek verir (2820/46 -2).
Partili seçmen, sandık kurulunca kendisine verilen (ilçe seçim kurulu ile sandık kurulu mühürünü içeren) oy pusulasını ve ilçe seçim kurulunca mühürlü zarfı alarak, oyunu kullanmak üzere kapalı oy verme yerine geçer.
Oy Verme
MADDE 21 - Seçmen, sandığa atılacak oy pusulasını ve zarfını aldıktan sonra kapalı oy verme yerine girer ve oyunu aşağıdaki şekillerde kullanır:
A - Partili seçmen oyunu kullanırken siyasi partilerin oy pusulasında adları yazılı bulunan aday adaylarının karşısına (X) çarpı işareti koymak suretiyle tercihini belli eder. İşaret sayısı; o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısından çok ve bu sayının yarısından az olamaz (2820/46 -son).
ÖRNEK 1: İki milletvekili çıkaracak bir seçim çevresinde en fazla iki, en az bir aday için işaretleme yapılacaktır.
ÖRNEK 2: Üç milletvekili çıkaracak bir seçim çevresinde en fazla üç, en az iki aday için işaretleme yapılacaktır. Bu halde bir aday için işaret yapıldığında oy pusulası geçersiz sayılacaktır.
B - 2820 sayılı Kanunun 37 nci maddesi uyarınca siyasi parti genel başkanlıklarınca 30/3/2011 Çarşamba günü Yüksek Seçim Kuruluna bildirilen önseçim merkez adayı isimleri o seçim çevresinin çıkaracağı milletvekili sayısından düşüldükten sonra, işaretleme kalan milletvekili sayısından çok ve bu sayının yarısından az olamaz.
ÖRNEK: Ondört milletvekili çıkaracak bir seçim çevresinde önseçim merkez adayı olarak üç isim bildirilmişse, en fazla onbir, en az altı aday için işaretleme yapılacaktır.
İşaretlemede bu miktarlara ve oranlara uyulmaması, oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirir.
Oy Verme Süresi, Oyların Dökümü Ve Sayımı.
MADDE 22 - Oy verme süresi, oyların döküm ve sayımı oy kullanma usulü, geçersiz oylar ve sandık başı işlemleri ile tutanakların birleştirilmesinde, 298 sayılı Kanun hükümleri ile bu Genelge hükümlerine aykırı olmayan sandık ve ilçe seçim kurullarının görev ve yetkileri hakkındaki 135 ve 139 sayılı Genelge hükümleri uygulanır.
Oyların dökümü ve sayımı ile tutanak düzenlemelerinde Yüksek Seçim Kurulunca hazırlanıp her sandık kurulunda bulundurulmak üzere teşkilata dağıtılan (Örnek:146 Önseçim Sayım Döküm Cetveli), (Örnek:146/1 Önseçim Sandık Kurulu Tutanağı), (Örnek:146/2 Önseçim İlçe Birleştirme Tutanağı) form kullanılır ve tarif edildiği üzere doldurulup düzenlenir.
İtiraz Hakkı
MADDE 23 - Seçim ve sandık kurullarıyla kurul başkanlarının kesin olmayan kararlarına karşı ilgili siyasi parti, o siyasi partiden önseçimde aday adayı olanlar veya o siyasi partinin teşkilat kademelerinin başkanları veya vekilleri ile parti müşahitleri itiraz edebilirler (2820/50).
Milletvekili Seçiminde Önseçim Tutanaklarının Düzenlenmesi Ve Tutanağın İptali
MADDE 24 - Önseçim sandık kurulları 146 nolu cetvelde oyların döküm ve sayımını yaparak 146/1 numaralı tutanağı düzenler ve bunları aynı gün önseçim ilçe seçim kuruluna iletir.
Önseçim ilçe seçim kurulları her siyasi parti için ayrı ayrı düzenlenecek 146/2 numaralı birleştirme tutanaklarında, o partiden aday adayı olanların her birinin aldıkları oyların toplamını rakam ve yazı ile belirtirler. Bu tutanaklar önseçim ilçe seçim kurulu başkanı ve üyelerince imzalanarak başkan ve en az bir üye tarafından il seçim kuruluna iletilir.
İl seçim kurulları kendilerine önseçim ilçe seçim kurullarından gelen tutanakları her bir seçim çevresi itibariyle birleştirerek, 146/3 numaralı birleştirme tutanağını düzenler, önseçimi kazanan parti adaylarına 146/5 sayılı tutanak örneğini düzenleyerek verirler. Sonuçları 146/4 numaralı tutanak ile en seri şekilde (telefaks vs.) Yüksek Seçim Kuruluna bildirirler.
Aynı miktarda oy almış olanlar arasındaki sırayı ilgili siyasi partinin merkez karar ve yönetim kurulu tespit eder.
Adaylık tutanağına yapılan itiraz, oyların dökümüne veya sayımına ilişkin olduğu ve yeniden yapılan döküm ve sayım sonucunda tutanakların iptaline karar verildiği takdirde, yeniden yapılan döküm ve sayım sonucuna göre seçildikleri anlaşılanlara Yüksek Seçim Kurulu tarafından Örnek 146/5 sayılı tutanak verilir.
Bir seçim çevresinde önseçimin, önseçim işlemleri sebebiyle iptaline karar verildiği takdirde, önseçim yenilenmez ve bu seçim çevresi için bütün adaylar ilgili siyasi partinin yetkili kurulları tarafından tespit edilir.
Adayların yalnız birinin veya birkaçının tutanağının iptaline karar verildiği hallerde, tutanakları iptal olunan adayların yerine, önseçimde alınan oy sırasına göre tutanak verilir. Sırada olanlar yetmediği takdirde boş kalan yerlerin doldurulması için bu maddenin yukarıdaki fıkrası uygulanır.
Parti adaylarının Yüksek Seçim Kuruluna bildirilmesinden sonra önseçim ve adaylarla ilgili itiraz ve şikayetler dikkate alınmaz. Daha önce yapılmış olan itiraz ve şikayetler üzerine başlamış olan işlemler dondurulur (2820/51).
Önseçim Evrakının Saklanması
MADDE 25 - Hesaba katılan, katılmayan ve itiraza uğramış olan oy pusulaları, sayım döküm cetvelleri ve adaylığa seçilme tutanaklarıyla diğer her türlü evrak, seçimin kesin sonuçlarının ilanı tarihinden itibaren üç ay süreyle ilçelerde ilçe seçim kurulu başkanı ve illerde il seçim kurulu başkanı tarafından saklanır.
Bu evrak, Yüksek Seçim Kurulunun izni olmaksızın hiçbir yere gönderilemez (2820/49)
Genelgede Hüküm Bulunmayan Haller İçin Yapılacak İşlem
MADDE 26 - İl seçim kurulları ile önseçim ilçe seçim kurulları ve önseçim sandık kurulları, bu Genelgede yer almayan diğer seçim işlerini 298 sayılı Kanunda yazılı yetki ve görevler dahilinde ve bu Kanunun aykırı olmayan hükümleri ile ilçe seçim ve sandık kurullarının görev ve yetkilerini gösterir 135 ve 139 sayılı Genelge hükümleri dairesinde yürütürler.
Genelgenin Kabul Ve Yürürlüğe Konulması
MADDE 27 - Anayasanın 79 uncu maddesi ile Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında 298 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin 10 uncu bendinin verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanan bu Genelge, Yüksek Seçim Kurulunun 9/3/2011 gün ve 170 sayılı kararı uyarınca kabul edilerek yürürlüğe konulmuştur. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy