Yüksek Seçim Kurulu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2821 S. K. m. 21)
Karar No: 450 
Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 20.10.2005 günlü, 2005/81 sayılı yazıda; Davut ALTUNSARAY ve Mehmet DEMİR tarafından imzalı 17.10.2005 günlü dilekçe ile, 24.09.2005 tarihinde yapılan Cumhuriyet Halk Partisi Kırşehir İl Kongresi seçimini yönetmek üzere görevlendirilen memurların bulunmadığı, bu memurların yerine başka memurların işlem yaptığı, konunun savcılık dosyası üzerinden tutuklanan memurların durumu nedeni ile öğrenildiği, görevli olmayan memurların yaptıkları seçimin yerinde ve usule uygun olmadığı, bu nedenle anılan seçimin bütün sonuçları ile iptal edilmesinin istenildiği belirtilerek, olayın Cumhuriyet Başsavcılığında soruşturulması sırasında sandık kurulu asıl ve yedek üyelerin seçim yerine gelmeden seçimin yapıldığının anlaşıldığı ve resmi görevli olan sandık kurulu üyelerinin isimlerinin tutanaklarda ve ücret bordrosunda yer almasına karşın imzalarının kendilerine ait olmadığının anlaşılması nedeniyle, seçimin iptali konusunda verilen dilekçe üzerine Cumhuriyet Halk Partisi İl Kongresinin iptal edilip edilemeyeceği konusunda görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
Gereği Görüşülüp Düşünüldü:
1- Cumhuriyet Halk Partisinin 24.09.2005 tarihinde yapılan Kırşehir İl Kongresi seçim sonuçlarına, kongrede aday olan Yakup ŞENYÜZ, Haydar ALA ve Yılmaz ZENGİN’in oy sayım ve döküm işlemlerinin hatalı olarak yapıldığı ve seçim tutanaklarının yanlış düzenlendiği biçiminde ayrı ayrı yapmış oldukları itirazlar üzerine Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca, dilekçe içeriklerine göre ayrı ayrı inceleme ve gerekli işlemler yapıldıktan sonra süresinde ve itirazların kapsamlarına göre 2820 sayılı Yasanın 21. maddesinin 10. fıkrası gereğince kesin olarak 26.09.2005 tarih 2005/4 sayılı kararı verilmiştir.
Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca verilen karar içerik itibariyle usul ve yasaya uygun olup kesindir.
2- Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca 26.09.2005 tarihinde seçim sonuçları hakkında karar verildikten sonra Kırşehir Cumhuriyet Başsavcılığınca, Cumhuriyet Halk Partisi Kırşehir İl Kongresinde görevli bulunan kamu görevlilerinin kongre sırasında yapmış oldukları usulsüz iş ve işlemler nedeniyle yapılan 2005/2828 sayılı hazırlık soruşturma evrakının incelenmesinde;
Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından 24.09.2005 tarihinde yapılan İl Kongresinde sandık kurulu başkanı olarak Kırşehir Merkez İlçe Seçmen Kütük Bürosunda görevli Zabıt Katibi Tekin DÖNMEZ, sandık kurulu üyesi olarak ise Seçmen Kütük Bürosunda Hizmetli Ali GÜN ile Kırşehir Adliyesinde Mutemet olarak görevli bulunan Ahmet AKBULUT’un görevlendirildikleri,
Ancak, kongre günü olan 24.09.2005 tarihinde sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ dışında sandık kurulunda görevli bulunan sandık kurulu üyelerinden Ahmet AKBULUT’a usulüne uygun herhangi bir tebligat yapılmadığı gibi sözlü olarak bilgi de verilmediğinden, Seçmen Kütük Bürosunda görevli olması nedeniyle yapılacak kongrede görevli olduğunu bilen Hizmetli Ali GÜN’e ise kongrede büro görevlisi olarak görevlendirilen Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI tarafından seçim günü için sözlü izin verilmesi sonucu, sandık kurulu üyeleri olarak görev yerine gelmedikleri, sandık kurulundaki görevli üyelerin görev yerlerine gelmemelerine ve sandık başında bulunmamalarına karşın Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI’nın “Seçim kolay, beraber yaparız” sözleri üzerine sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ’in tutanak defterine seçime geçildiğine ilişkin 24.09.2005 tarihli tutanağa sandık bölgesinde bulunmayan sandık kurulu üyeleri Ali GÜN ve Ahmet AKBULUT’un isimlerini de yazdığı, adı geçenlerin yerine Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI’nın imzalaması sonucunda seçime geçildiği,
Oy verme işlemlerinin saat 17.00’de tamamlanmasından sonra sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ ile Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI’nın sandığı açarak oyları saydıkları, sayım neticesinde 1 adet kırmızı oy pusulası üzerine önce bir adayın ismi yazılarak çizildiği sonra diğer adayın isminin yazılı olduğunun belirlendiği ve oy pusulasının ismi yazılan adaya sayıldığı 1 adet zarfın içinde iki tane oy pusulasının çıkması sonucu her iki oy pusulasının geçersiz sayıldığı sayım sonucunda İl Başkan adayları Abdullah Gazi ÖZER’in 50, Yılmaz ZENGİN’in 49 oy aldığının belirlendiği,
Seçim sonucunun belirlenmesinden sonra sandık bölgesinde bulunan partililer ile sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ ve Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI arasında seçim sonuçlarıyla ilgili olarak tartışmaların başlaması üzerine her iki görevlinin sandığın güvenliğini sağlamak amacıyla, seçime katılan adayların aldıkları oylara ilişkin seçim sonuçlarını içeren tutanaklar düzenlenmeden ve tutanaklar sandık yerinde asılıp ilan edilmeden oy sandığını adliyeye götürmeye çalıştıkları, ancak sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ’in burnundan yaralanması sonucunda oy sandığını götürmekten vazgeçtikleri, daha sonra olayların büyümesi üzerine il başkan adaylarının da görüşü alınarak sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ’in tedavi için hastaneye gitmesi nedeniyle sandığın Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI tarafından adliyeye götürüldüğü,
Cumhuriyet Halk Partisi Kırşehir İl Başkan adayı olan Yılmaz ZENGİN’in seçim sonuçlarına itirazı üzerine sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ’in hastaneden oy sandığının götürüldüğü adliyeye geldikten sonra oy sandığı tekrar açılarak kullanılan oyların yeniden sayılması sonucunda; birinci sayımda kırmızı oy pusulasına önce bir adayın ismi yazılarak çizildiği, sonra diğer adayın isminin yazıldığı bir oy belirlendiği (ancak, bununla ilgili tutanak tutulmadığı) halde aynı şekilde bir oy pusulasının da bulunduğunun anlaşılması üzerine Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI’nın bu durumu “gözden kaçmış yani bir çizilmiş oy pusulası daha çıkmış” biçiminde açıklamaya çalıştığı,
İkinci kez oy sayım ve döküm işlemleri yapıldıktan ve sonuçlar alındıktan sonra seçim sonuçlarını içeren tutanağı Cumhuriyet Halk Partisi ilgililerine vermek için sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ’in Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI’nın gözetiminde seçmen kütük bürosunda tutanakları düzenlediği, ancak sandık kurulu üyesi olarak görev yerine gelmeyen ve sandık bölgesinde hiç bulunmayan Ahmet AKBULUT ile yine kongrede ne asıl, ne de yedek olarak hiçbir görevi olmayan Reis KAYGUSUZ’un isimlerinin tutanağa yazıldığı ve sandık kurulu üyesi olarak gösterilen Ahmet AKBULUT ile Reis KAYGUSUZ’un isimleri altına ve onların yerine Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI’nın imzaladığı ve tutanağı Cumhuriyet Halk Partisi ilgililerine verdikleri,
Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI, Sandık kurulu başkanı Tekin DÖNMEZ, Cumhuriyet Halk Partisi Kırşehir İl Başkan adayları Abdullah Gazi ÖZER ve Yılmaz ZENGİN ile sandık kurulu üyesi olarak görevlendirilen ancak seçim süresince görev yerinde bulunmayan Ali GÜN, Ahmet AKBULUT, seçimde hiçbir görevi olmayan ancak oy sayım ve dökümünü gösterir tutanakta sandık kurulu üyesi olarak ismi yazılı olan Reis KAYGUSUZ’un anlatımlarından anlaşılmıştır.
3- Yukarıda açıklanan söz konusu olay ile ilgili olarak,
a) 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 79. maddesinin ikinci fıkrasında; “Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur.”
b) 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 130. maddesinin 3. fıkrasında; “…Seçimin sonucuna etkili görüldüğü takdirde, alt kademelerce verilen kararların kesin veya kesinleşmiş olması… bu itirazın incelenmesine ve reddine sebep teşkil etmez.”
c) 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin;
6. fıkrasında; “Seçim kurulu başkanı, bir başkan ile iki üyeden oluşan yeteri kadar seçim sandık kurulu oluşturur. Sandık kurulu başkanı ile bir üyesi memurlar, diğer üyesi de aday olmayan parti üyeleri arasından seçilir. Ayrıca her sandık için aynı şekilde üçer yedek üye de belirlenir. Seçim sandık kurulu başkanının yokluğunda, kurula memur üye başkanlık eder.”,
7. fıkrasında da “Seçim sandık kurulu, kanunun ve parti tüzüğünün öngördüğü esaslara göre seçimlerin yürütülmesi, yönetimi ve oyların tasnifi ile görevli olup, bu görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar aralıksız olarak devam eder.”,
9. fıkrasında; “Seçim süresinin sonunda seçim sonuçları tutanakla tespit edilip, seçim sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır. Tutanakların bir örneği seçim yerinde asılmak suretiyle ilan edilir. Kullanılan oylar ve diğer belgeler, tutanağın bir örneği ile birlikte üç ay süre ile saklanmak üzere seçim kurulu başkanlığına verilir.”,
11. fıkrasında ise; “Hakim, seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük veya kanuna aykırı uygulama nedeniyle seçimlerin iptaline karar verdiği takdirde bir aydan az ve iki aydan fazla bir süre içinde olmamak üzere seçimlerin yenileneceği tarihi tespit ederek ilgili siyasi partiye bildirir. Belirlenen günde yalnız seçim yapılır ve seçim işlemleri bu madde ile Kanunun öngördüğü diğer hükümlere uygun olarak yürütülür.” hükümlerine yer verilmiştir.
4- 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin 6., 7. ve 9. fıkraları ile konu hakkında yapılan açıklamaların birlikte değerlendirilmesi sonucunda;
a) 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin 6. fıkrasında; “Sandık kurulu başkanı ile bir üyesi memurlar, diğer üyesi de aday olmayan parti üyelerinden seçilir.” hükmüne rağmen, 24.09.2005 tarihinde yapılan Cumhuriyet Halk Partisi Kırşehir İl Kongresi sandık kurulu başkan ve üyelerinin tamamının memur olarak belirlendiği ve ilgili partinin üyelerinden sandık kurulu üyesinin atanmadığı,
b) 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin 7. fıkrasında; “Seçim sandık kurulunun görevleri seçim ve tasnif işleri bitinceye kadar aralıksız olarak devam eder.” hükmüne rağmen, kongrenin yapıldığı tarihte sandık kurulu üyesi olarak görevlendirilen Ali GÜN ve Ahmet AKBULUT’un görev yerine hiç gelmedikleri ve sandık kurulu oluşmadığı halde adı geçen üyelerin görev yerinde bulundukları şeklinde tutanak tutularak seçimin Kanuna uygun olarak yapılmış gibi tutanak düzenlenerek seçimin sonuçlandırıldığı,
c) 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin 9. fıkrasında; “Seçim süresinin seçim sonuçları tutanakla tespit edilip sandık kurulu başkan ve üyeleri tarafından imzalanır, tutanakların bir örneği seçim yerinde asılmak suretiyle ilan edilir.” hükmüne rağmen, 24.09.2005 tarihinde yapılan Cumhuriyet Halk Partisi Kırşehir İl Kongresi seçim sonuçlarının belirlenip, tutanakların düzenlenerek sandık yerinde asılmadığı, seçim sonuçlarının oy sandığının Seçim Müdürü Hüseyin BAKIRCI tarafından götürüldüğü adliyede belirlenerek tutanağın Seçmen Kütük Bürosunda düzenlenerek Cumhuriyet Halk Partisi ilgililerine verildiği, anlaşılmıştır.
Bu nedenle, Cumhuriyet Halk Partisinin 24.09.2005 tarihinde yapılan Kırşehir İl Kongresi sandık kurulunun oluşumunun 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununa uygun olarak yapılmaması, kongre seçimi için güvenli bir ortamın yaratılamaması ayrıca seçimin düzen ve disiplin içerisinde sonuçlandırılamaması ve seçimin başlangıcından sonuçların alınmasına, tutanakların düzenlenmesine ve ilan edilmesine kadar devam eden, yukarıda kapsamlı olarak açıklanan seçim iş ve işlemlerinde 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin 6., 7. ve 9. fıkralarına aykırılıklar ve usulsüzlükler bulunduğu, belirtilen aykırılık ve usulsüzlüklerin tam kanunsuzluk halini oluşturduğundan,
A- Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanı tarafından kesin olarak verilen 26.09.2005 tarih, 2005/4 sayılı karar ile aynı tarih ve sayılı ek kararın tam kanunsuzluk nedeniyle kaldırılmasına ve yapılan seçimin tüm sonuçlarıyla birlikte iptaline,
B- Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21/11. maddesi gereğince seçim tarihinin belirlenmesi ve yalnızca kongre seçiminin yapılması için gerekli kararın alınmasına, karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Cumhuriyet Halk Partisinin 24.09.2005 tarihinde yapılan Kırşehir İl Kongresi sandık kurulunun oluşumunun 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununa uygun olarak yapılmaması, kongre seçimi için güvenli bir ortamın yaratılamaması ayrıca seçimin düzen ve disiplin içerisinde sonuçlandırılamaması ve seçimin başlangıcından sonuçların alınmasına, tutanakların düzenlenmesine ve ilan edilmesine kadar devam eden, yukarıda kapsamlı olarak açıklanan seçim iş ve işlemlerinde 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21. maddesinin 6., 7. ve 9. fıkralarına aykırılıklar ve usulsüzlükler bulunduğu, belirtilen aykırılık ve usulsüzlüklerin tam kanunsuzluk halini oluşturduğundan,
A- Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanı tarafından kesin olarak verilen 26.09.2005 tarih, 2005/4 sayılı karar ile aynı tarih ve sayılı ek kararın tam kanunsuzluk nedeniyle kaldırılmasına ve yapılan seçimin tüm sonuçlarıyla birlikte iptaline,
B- Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21/11. maddesi gereğince seçim tarihinin belirlenmesi ve yalnızca kongre seçiminin yapılması için gerekli kararın alınmasına,
2- Karar örneğinin Kırşehir Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
29.10.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy