(2709 S. K. m. 76) (2972 S. K. m. 17, 36) (2839 S. K. m. 18) (298 S. K. Ek m. 7) 
Karar No: 360
Karar Tarihi: 12.09.2013
Gemlik İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı aracılığı ile Bursa Gemlik Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı İbrahim TALAN tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 5/9/2013 tarihli dilekçede; Gemlik İlçesi Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı olduğu, 2014 yılında yapılacak olan Mahalli İdareler seçiminde herhangi bir siyasi partiden yada bağımsız olarak belediye başkanlığı veya belediye meclis üyeliğine kendisinin ve oda organında görev alan yöneticilerin aday olmak istemeleri halinde odadaki görevlerinden çekilmelerine gerek olup olmadığı, seçilemedikleri takdirde tekrar görevlerine iade edilip edilmeyecekleri hususunda görüş istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 76. maddesinde; Hakimler ve Savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yükseköğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu Üyeleri, kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri ve Silahlı Kuvvetler mensuplarının görevlerinden çekilmedikçe aday olamayacakları ve milletvekili seçilemeyecekleri belirtilmiştir.
Öte yandan, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun;
17. maddesinde; “Milletvekilleri, belediye başkanları, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile muhtarlar mahalli idareler seçimlerinde adaylıklarını koyabilmek veya aday gösterilebilmek için görevlerinden istifa etmek zorunda değildirler. Milletvekilliği, belediye başkanlığı, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği ile muhtarlık bir şahıs uhdesinde birleşemez. Bu görevlerin birisinde bulunanlardan bir diğerine seçilenler, seçim sonuçlarının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde tercih haklarını kullanırlar. Bu süre içinde tercih haklarını kullanmayanlar seçildikleri yeni görevi reddetmiş sayılırlar.” hükmü mevcuttur.
Görüleceği üzere anılan maddede, aday olabilmek için görevlerinden ayrılmak zorunda olmayan kamu görevlilerinin hangileri olduğu ayrıntılı biçimde düzenlendiği halde, istifaları zorunlu bulunan kamu görevlilerinin kimler olduğu hususunda bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının organlarında görev alan yöneticilerin adaylığı konusunda 2972 sayılı Kanun’un 36. maddesi ile atıf yapılan 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun 18. maddesinin uygulanması gerekmektedir.
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun;
“Adaylık için görevden çekilmesi gerekenler” başlıklı 18. maddesi; “Hakimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, aday olmak isteyen belediye başkanları ve subaylar ile astsubaylar, aday olmak isteyen siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar genel ve ara seçimlerin başlangıcından bir ay önce seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde yenileme kararının ilanından başlayarak yedi gün içinde görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmadıkça adaylıklarını koyamazlar ve aday gösterilemezler.”
şeklinde düzenlenmiştir.
Bu nedenle; 5362 sayılı Kanuna tabi kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları olan esnaf odaları organlarında görev alan yöneticilerin yapılacak olan mahalli idareler seçimlerinde aday olabilmeleri için 2839 sayılı Kanunun 18. maddesi uyarınca istifa etmelerinin zorunlu bulunduğuna,
Diğer taraftan seçimlerde adaylık için görevinden istifa eden ve sonrasında seçilemeyen kamu görevlilerinin tekrar görevlerine dönmeleri ise, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun Ek. 7. maddesinde düzenlenmiş olup, konunun kurumlarınca değerlendirilmesi gerektiği ve Kurumumuzu ilgilendiren bir husus olmadığından görüş verilmesine yer olmadığına,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 5362 sayılı Kanuna tabi kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları olan esnaf odaları organlarında görev alan yöneticilerin yapılacak olan mahalli idareler seçimlerinde aday olabilmeleri için 2839 sayılı Kanunun 18. maddesi uyarınca istifa etmeleri gerektiğine,
2- Seçimlerde adaylık için görevinden istifa eden ve sonrasında seçilemeyen kamu görevlilerinin tekrar görevlerine dönmeleri ise, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun Ek: 7. maddesinde düzenlenmiş olup, konunun kurumlarınca değerlendirilmesi gerektiği ve Kurumumuzu ilgilendiren bir husus olmadığından görüş verilmesine yer olmadığına
3- Karar örneğinin İbrahim TALAN’a tebliğ için Gemlik İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
12/9/2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy