(2709 S. K. m. 67, 175) (298 S. K. m. 20, 74) (12 Eylül 2010 Pazar Günü Yapılacak Olan Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulmasında İl Ve İlçe Seçim Kurullarının Görev Ve Yetkilerini Gösterir Genelge (ÖRNEK: 139/1) Sandık Kurulu Başkanları İçin Kurs Düzenlenmesi) (YSK 13.05.2010 T. 2010/317 K.) (YSK 10.07.2010 T. 2010/451 K.)
Karar No: 471
Karar Tarihi: 14/07/2010
Cumhurbaşkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 12/05/2010 tarihli, B.01.0.KKB.01-18/D-1-296 sayılı yazı ile; Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nca 07/05/2010 tarihinde kabul edilen 5982 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un, Anayasa’nın 175. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazetede yayımlanması için Başbakanlığa gönderildiği belirtilerek, Anayasanın 175. maddesi ve 3376 sayılı Kanun uyarınca gereğinin yapılması istenilmiş olup, 5982 sayılı Kanun 13/05/2010 tarihli Resmi Gazetenin 27580 sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
Yüksek Seçim Kurulunun;
13/05/2010 tarihli, 2010/317 sayılı kararı ile; Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Anayasanın 67. maddesinin son fıkrasında ifade edilen seçim kanunları kapsamında olduğundan, Anayasanın 67.maddesinin son fıkrası hükmü gereği seçim kanunlarındaki değişiklikler yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağından; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında 5982 sayılı Kanunun, Anayasanın 175 ve 3376 Sayılı Kanunun 2. maddesi hükümleri gereği halkoylamasında uygulanacak sürenin 120 gün olmasına ve halkoylamasının 12/09/2010 Pazar günü yapılmasına,
20/05/2010 tarihli, 2010/332 sayılı kararı ile; Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasında gündelik miktarının belirlenmesi çalışmaları için Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Ali EM başkanlığında Üyeler Turan KARAKAYA ve Mehmet KÜRTÜL’den komisyon oluşturulmasına,
karar verilmiştir.
Komisyon gündelik miktarını belirleme çalışmasını tamamlamış olmakla, komisyonca hazırlanan karar taslağı incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Yapılacak olan halkoylamasının sağlıklı ve düzenli olarak yürütülmesini teminen 12 Eylül 2010 tarihinde yapılacak Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasında görev alacak kişilere ödenecek gündelik miktarı ile sair harcamalara ilişkin usul ve esasların belirlenerek açıklığa kavuşturulması için 20/05/2010 tarihinde oluşturulan Komisyonun çalışmalarını tamamlayarak Kurulumuza sunduğu karar taslağı Kurulumuzca da benimsenerek uygulamaya konulması kararlaştırılmıştır.
Teklifte de belirtildiği üzere, 12 Eylül 2010 tarihinde yapılacak olan Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasının sağlıklı ve düzenli yürütülebilmesi, öncelikle bu işlerde görevli seçim kurulu başkanları ile seçmen kütük bürosu personeli ve ayrıca sandık kurulu başkanı ve üyelerinin çalışmalarıyla sağlanabilecektir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 20. maddesiyle, sandık kurullarının oluşturulması görevi ilçe seçim kurullarına verilmiştir.
139/1 sayılı Genelgemizde, sandık kurulu başkanı ile kurulun memur üyesinin eğitiminin ilçe seçim kurulu başkanı hakim tarafından bizzat yerine getirilmesi öngörülmüştür.
Ayrıca, 298 sayılı Kanunun 74. maddesi uyarınca; üçten fazla sandık konulan binalara, bina sorumlularının görev usulleri Yüksek Seçim Kurulunca belirlenmektedir. Anılan maddeden anlaşılacağı üzere, aynı binada üçten fazla sandık kurulu görev ifa edecek ise sandıkların konulacağı binanın yöneticisi veya yardımcısının bu işle görevlendirilmesi gerekmektedir. Sandıkların konulduğu binaların bina sorumluları, genelde o binanın yöneticisi konumunda bulunan kişilerden olduğu ve Anayasa değişikliklerinin Halkoyuna sunulmasının yapılacağı 12 Eylül 2010 Pazar günü sandık kurullarının görevi bittikten sonra binaların eski durumuna getirilmesini sağlamak işlemini geç saatlere kadar sürdürdüğü de bilinmektedir.
Sandık kurulunun siyasi partili üyeleri ise, bugüne kadarki uygulamalarımıza göre seçim günü dışında başka bir görev yapmamaktadırlar.
Bu açıklamalar karşısında;
12 Eylül 2010 Pazar günü yapılacak olan Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasına münhasır olmak üzere;
I- GENEL HÜKÜMLER
1) Halkoylaması harcamalarında kullanılmak üzere gönderilecek ödenekler, hazırlanan ve halen uygulamakta olan takvim döneminde sadece halkoylaması hizmetlerinde kullanılacak ve bunun dışında hiç bir harcama yapılmayacaktır. (Çok acil durumlar olmadığı sürece; büro malzemesi, büroların tamir ve tefrişi ile demirbaş alımları halkoylaması sonunda değerlendirilecektir.)
Ödeneğin harcamasında tasarruf ilkelerine özen gösterilecek ve harcama konularıyla ilgili bu kararımızdaki esaslara mutlak surette uyulacaktır.
2) Halkoylaması iş ve işlemlerinde görev verileceklere ödenecek ücretler, Yüksek Seçim Kurulunun 10/07/2010 tarih ve 2010/451 sayılı kararında belirtilen ilkeler doğrultusunda yapılacaktır.
Bu nedenle:
Halkoylamasının yapılmasını müteakip en geç (15) onbeş gün içinde;
Halkoylaması seçiminde yapılacak harcamaları gösteren Örnek: 104 sayılı Harcama Çizelgesi (ödemelerin yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın) ivedilikle kararımıza uygun bir şekilde düzenlenerek yazı ekinde Başkanlığımıza ulaştırılacaktır. (Gereksiz kağıt sarfiyatı ve zaman kaybı olmaması bakımından Örnek: 104 sayılı Harcama Çizelgeleri fakslanmayacaktır.)
3) Harcamalarda; uygulamada birliğin sağlanması, çalışanların mağdur edilmemesi bakımından, Yüksek Seçim Kurulunca benimsenen ve bütün seçimlerde göz önünde bulundurulan aşağıdaki ilkeler uyarınca işlemlerin yapılmasına devam edilecektir.
4) Gündelik ödenmesinde ana ilke; gündeliğe hak kazandıracak bir işin resmi çalışma saatlerinin tamamını kapsayacak süre içinde yapılmış olmasıdır. Yapılan işin niteliği çalışma tutanağına ayrıntılı olarak yazılacaktır.
5) İlçe seçim kurullarında mutemetlik görevini yürüten zabıt katibi veya seçim müdürlerinin, halkoylamasında görevlendirilen kişilerin ücretlerini öderken, mutemetlik adı altında kesinti yapmaları nedeniyle, adli ve idari soruşturmaya maruz kaldıkları, bu durumun da seçim kurullarına olan güven ve itibarı zedelediği gözlenmiştir.
Bu nedenle; seçimlerde görevli personelden mutemetlik adı altında hiçbir şekilde kesinti yapılmayacaktır. Ödemeler hak sahiplerine bankalar aracılığıyla kanunun öngördüğü usul ve şekil şartlarına uyularak büyük bir titizlik gösterilmek suretiyle gerçekleştirilecektir.
6) Halkoylaması için gönderilecek ödeneklerden hak sahiplerine yapılacak ödemeler 15/12/2010 tarihine kadar devam edecektir. Buna rağmen ödenmeyen miktar olursa, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Merkezi Yönetim Muhasebe Yönetmeliği göz önünde bulundurularak, seçim çalışmalarından dolayı hak edişlerini alamayanların ücretlerini almaları mümkün olduğundan, ödenmeyen paraların 2010 yılı sonu itibariyle mal müdürlüklerinin emanet hesabına yatırılması ve bu tarihe kadar hak edişlerini alamayanların listesinin çıkartılarak ilgili mal müdürlüğüne yazı ile bildirilmesi ve seçimlerde görevli olup hak edişini alamayan kişilerin seçmen
kütük bürosuna müracaat etmeleri halinde mal müdürlüklerinden hak edişini alabilmelerinin sağlanması gerekmektedir.
7) 12 Eylül 2010 Pazar günü yapılacak olan Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulması ile ilgili olarak, halkoylamasından sonra itirazlar için yapılan çalışmalar da dahil olmak üzere, halkoylamasında görev verilenlere aşağıda belirtilen miktarda gündelik ödenecektir.
II- İLÇE SEÇİM KURULLARI TARAFINDAN YAPILACAK HARCAMALAR
1) İlçe Seçim Kurulu Başkanlarına Yapılacak Ödemeler: 
Seçmen sayısı 25.000’e kadar olan ilçelerde en çok                         (20),
Seçmen sayısı 50.000’e kadar olan ilçelerde en çok                         (35),
Seçmen sayısı 75.000’e kadar olan ilçelerde ise en çok                    (40),
Seçmen sayısı 100.000’e kadar olan ilçelerde en çok                       (50),
Seçmen sayısı 150.000’e kadar olan ilçelerde en çok                       (55),
Seçmen sayısı 150.000’den fazla olan ilçelerde ise en çok               (60),
gündelik tahakkuk ettirilmesi gerekmektedir.
2) İlçe Seçim Kurulu Üyelerine Yapılacak Ödemeler:
İlçe seçim kurulu üyelerine ise, kanunda belirten görevleri yapmak üzere çalıştıkları süreler esas alınmak suretiyle (I/4) maddedeki ana ilke ve ilçedeki iş yoğunluğu göz önünde bulundurularak en fazla (10) on gündelik ödenecektir.
3) Büro Personeline Yapılacak Ödemeler:
Halkoylaması çalışmalarının, halkoylamasının başlangıç tarihi olan 31/05/2010 tarihinden itibaren 19/09/2010 tarihine kadar devam edeceği varsayılarak; ilçe seçmen kütük büro personeline (müdür, zabıt katibi, hizmetli) seçim takvimi içinde varsa hafta sonu tatil günlerindeki çalışmalarından dolayı ilçe seçim kurulu başkanınca belirlenecek en çok (35) otuz beş gündelik ödenecektir.
Uygulamakta olan takvim içinde veya 12 Eylül 2010 tarihinde yapılabilmesi muhtemel kongre, seçmen yazımı, muhtarlık veya ihtiyar meclisi – heyeti üyeliği seçimi, belediye organ seçimleri gibi çalışmaları için büro personeline ayrıca gündelik ödenmeyecektir. Gündelik ödenmişse, ödenen gündelikler toplam gündelik sayısından düşülerek gündelik tahakkuk ettirilecektir.
4) Askı Yeri Görevlileri:
İlçe Seçim Kurulu Başkanı, askı devam ettiği sürece, seçmenlerin muhtarlık bölgesi askı listelerini incelemelerinde yardımcı olmak üzere, köy ve mahalle muhtarı veya ihtiyar meclisi/heyeti üyelerinden birisini görevlendirecek bu şekilde görevlendirilen askı yeri görevlilerine 09/06/2010 - 22/06/2010 tarihleri arasında en çok (4) dört gündelik ödenecektir. Ancak, muhtar veya ihtiyar meclisi/heyeti üyelerinin olmaması halinde görevlendirilecek kişiye çalıştıkları gün esasına göre ödeme yapılacaktır.
5) Dışarıdan Görevlendirilen Geçici Personel:
Halkoylaması işlerinin, seçmen kütük bürolarındaki daimi görevliler tarafından yapılması asıl olmakla beraber;
a) Kadrolu elemanı bulunmayan veya sayıca personeli yetersiz olan ilçe seçim kurullarında ve ayrıca Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı Merkez Binasında, 298 sayılı Kanunun 31. maddesinin son fıkrası gereği sosyal güvenliğe sahip olmak koşuluyla kısmi veya devamlı olarak çalıştırılan geçici personele, bu kararımızın “I - Genel Hükümler“ başlıklı (4) maddesindeki ana ilke göz önünde bulundurularak gündelik ödenecektir.
Personeli sayıca yetersiz olan İlçe Seçim Kurulu Başkanlıklarınca, Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığımızdan izin alınarak çalıştırılan personellere 18/05/2010 tarihli ve 2010/5 sayılı genelgemiz doğrultusunda ödeme yapılacaktır.
İlçe seçim kurullarınca yapılacak ödemelerde Kurulumuzca belirlenmiş olan ücret tarifesi üzerinden,
İhtiyaçtan dolayı Yüksek Seçim Kurulu Merkezinde diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarından görevlendirilen şoför ve hizmetlilere ise 41,80 TL. üzerinden,
ödeme yapılacaktır.
b) Personeli bulunmayan bazı ilçelerimizde, 298 sayılı Kanunun 182. maddesinin son fıkrası gereğince, diğer ilçelerden geçici olarak görevlendirilen zabıt katiplerine görevli oldukları sürece Harcırah Kanunu hükümlerine göre yolluk tahakkuk ettirilecek ve yolluk bedelleri bütçemizin 08.69.00.04.01.9.9.00.1.03.3. Yolluklar harcama kaleminden karşılanacaktır.
Ancak, bu maddeye göre yolluk alan seçim personeline (II.3) maddesinde belirtilen gündelikler ödenmeyecektir.
6) Sandık Kurullarına ve Bina Sorumlularına Yapılacak Ödemeler:
Yüksek Seçim Kurulunun 10/07/2010 tarih, 2010/451 sayılı ücret kararında belirtilen ücret tarifesi esas alınarak,
Kurs verilen Sandık Kurulu Başkanlarına (3) üç, kurs verilmeyen başkanlara (2) iki, Devlet memuru olan ve eğitim verilen üyeye (2) iki, eğitim verilmeyen sandık kurulu memur üyesi ile siyasi parti üyelerine (1) bir, bina sorumlularına ise (3) üç’ er gündelik ödenecektir.
Ancak, (3) üç sandığı aşan mahallerde bina görevlisi görevlendirilerek en çok (3) üç gündelik verilmesi gerekmektedir. Bunun dışında bina sorumlusu görevlendirilmesine yasal olanak yoktur.
Sandık kurullarının bir üyesi Devlet memuru olması gerekir. Ancak, bazı nedenlerle siyasi partili üye yerine yazılan memur üyelere (1) bir gündelik ödenmesi gerekir.
Ayrıca, sandık kurullarından gelen bordrolar ile sayım - döküm cetveli, tutanak defteri ve Örnek: 129/ A’daki isim ve imzalar kontrol edilip birliktelik sağlandıktan sonra, gerçek görev ifa eden sandık kurulu için tahakkuk yapılmalıdır.
Sandık kurulu başkanlarınca; çoğunluk sağlandığı halde (başkan ve 3 üye olduğu takdirde) göreve gelmeyen sandık kurulu üyelerinin yerine üye tamamlama yoluna gidilmesine gerek bulunmamaktadır. Bu durum verilen kurslarda sandık kurulu başkan ve üyelerine izah edilecektir. Ancak, 3 üyeye tamamlamak için görev verilen üyelerin mutlaka T.C. Kimlik Numaraları alınarak tutanağa yazılacak ve durum İlçe Seçim Kuruluna bildirilecektir.
7) Gümrük kapılarında kurulan İlçe Seçim Kurulları ve Sandık Kurullarına yapılacak Ödemeler:
Gümrük kapılarında oy verme işlemi 03/08/2010 tarihinde başlayıp, 12/09/2010 tarihinde sona erecektir.
Gündelik Miktarı
İlçe Seçim Kurulu Başkanına : (15) gündelik,
İlçe Seçim Kurulu Üyelerine  : (10) gündelik,
ödenecektir.
Gümrük kapılarında kurulan sandık kurullarında görev alan sandık kurulu başkan ve üyelerine çalıştıkları süreler göz önüne alınmak suretiyle gündelik ödenecektir.
(Büro personeline görev yaptıkları ilçelerden gündelik tahakkuk ettirileceğinden, gümrük kapılarındaki iş ve işlemlerden dolayı ayrıca gündelik ödenmeyecektir.)
8) İl, ilçe seçim ve sandık kurullarının yedek üyelerine ise, ancak asıl üye yerine kurula katılıp çalıştıkları günler için ücret ödemesi yapılacaktır.
9) Adli teşkilatı kapatılan ilçeler ile bugüne kadar adli teşkilatı hiç kurulmamış olan ilçe seçim kurullarının halkoylaması işlemlerinin yürütülmesinde, bakmakta oldukları ilçelerin iş ve işlemlerinden dolayı büro personeline ayrıca gündelik tahakkuk ettirilmeyecektir.
Bu güne kadar adli teşkilatı hiç kurulmamış ilçelerin ödenekleri, onlar adına işlemi yürüten yetkili ilçeler emrine gönderilecek,
Adli teşkilatı kapatılan ilçelerin ödenekleri ise, kendi adlarına gönderilecek ve harcamalar için ayrı ayrı Örnek: 104 sayılı Harcama Çizelgesi düzenlenecektir.
10) Yüksek Seçim Kurulunca gümrük kapılarında kurulan ilçe seçim kurullarının yapacağı çalışmalar için gereken ödenek, bağlı bulundukları ilçe seçim kurullarına gönderilecek ve ödemeler buradan yapılacaktır.
Gümrük kapıları için ayrı bir Örnek: 104 sayılı Harcama Çizelgesi düzenlenecektir.
III- İL SEÇİM KURULLARI TARAFINDAN YAPILACAK ÖDEMELER
İl seçim kurulu başkanlarının yapacağı çalışmalar ilçelere göre farklılık gösterdiğinden; bakacağı itirazlar dahil olmak üzere, il seçim kurulunun halkoylaması ile ilgili görevlerinden dolayı il seçim kurulu başkanlarına aşağıdaki şekilde ödeme yapılacaktır.
Gündelik Miktarı 
Seçmen sayısı 150.000’e kadar olan illerde en çok   : (20) gündelik,
Seçmen sayısı 300.000’e kadar olan illerde en çok   : (30) gündelik,
Seçmen sayısı 300.000’den fazla illerde en çok        : (40) gündelik,
ödenecektir.
İl seçim kurulu üyelerine ise, Kanunda belirtilen görevleri yapmak üzere çalıştıkları süreler esas alınmak suretiyle genel yazımızın I/4. maddesinde belirtilen ana ilke göz önünde bulundurularak ödemede bulunulacaktır.
IV-DİĞER HUSUSLAR
1) Kamu kurum ve kuruluşlardan görevlendirilen araçların yakıt bedelleri ilçe seçim kurulları tarafından karşılanması durumunda, benzin alımı ve tüketimi ile aracın yaptığı kilometre denetlenecek, araçların kullanımı esnasında tasarruf ilkelerine özen gösterilecektir. (yapılan harcamalar denetim için ayrı bir dosyada saklanacaktır.)
2) Bu şekilde görevlendirilen araç şoförlerine her gün için bir gündelik tahakkuk ettirilecek, bunlar geç saatlere kadar çalışmış olsalar dahi bir günde birden fazla gündelik ödenmeyecektir.
3) İlçe seçim kurulları, gerekli hallerde oy sandıklarını dağıtmak ve toplamak için, ayrıca uzak mahallerde (köylerde) görev yapacak sandık kurulu görevlilerini görev yerlerine götürülüp getirilmesi amacıyla, kamu kurumlarından yeterli sayıda araç temin edemezlerse (sadece halkoylaması günü veya önceki (2) İki günde dahil olmak üzere en çok (3) gün için), tasarruf ilkelerine uymak kaydıyla, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22 (d) maddesi gereğince piyasadan taşıt kiralayarak benzin ve kira bedelini gönderilen ödenekten karşılayabileceklerdir.
4) Halkoylaması günü veya öncesinde siyasi partilerce görevlendirilen parti temsilcilerine herhangi bir ödemede bulunulmayacaktır.
5) İl ve ilçe seçim kurullarında değişik tarihlerde birden fazla seçim kurulu başkanı görev yaptığı takdirde, takvimde öngörülen işlerin yoğunluğu dikkate alınarak gündelik miktarı görev yaptıkları süreler esas alınarak ödenecektir.
6) İlçe seçmen kütük bürosunda seçim müdürlüğü kadrosu münhal olan ilçelerde; zabıt katiplerine yaptıkları görevlerden dolayı seçim müdürü ücretinden tahakkuk yapılmayacak ve bu kişilere sadece kendi unvanlarında öngörülen ücret üzerinden ödemede bulunulacaktır.
7) Oy sandıklarının bulunduğu okullarda görev yapan hizmetlilere, seçim günü okulların temizliğinden ve ertesi gün okulların eğitime hazır hale getirilmesinden dolayı (3) üç’er, birden fazla hizmetlisi olan okullarda aynı görevi ifa edenlere (2) iki’şer gündelik ödenecek olup, bir okulda ikiden fazla hizmetli görevlendirilmeyecektir.
8) Seçmen kütük bürosunda bulunan telefonun halkoylaması süresince şehirlerarası görüşmelere açtırılmış olanların, halkoylaması çalışmaları bittikten yani halkoylaması kesin sonuçları alındıktan sonra şehirlerarası görüşmelere kapatılması, görüşme ücretlerinin ise 08.69.00.04.01.9.9.00.1.05.3.1.07 seçim giderlerinden karşılanması,
Halkoylaması iş ve işlemleri süreli olduğundan, seçmen kütük bürolarına anında ulaşılabilmesi için, telefonların seçmen kütük bürolarında bulunmasının sağlanması, şayet teknik olarak imkan olduğu takdirde telefonların seçim kurulu başkanlarının makam odası ile seçmen kütük bürosu arasında paralel bağlantı yapılarak hizmetin müştereken yürütülmesi,
9) Halkoylaması süresince adliye veya hükümet konağı dışındaki mekanlarda yapılan çalışmalardan dolayı geçici olarak bağlatılmış olan telefonun halkoylaması kesin sonuçlarının alınmasını müteakiben iade edilerek kapatılması sağlanacaktır.
10) Halkoylaması çalışmaları sonrasında düzenlenip Başkanlığımıza gönderilecek olan Örnek: 104 Harcama Çizelgesinde ilçe seçmen sayısının mutlaka belirtilmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede; 12 Eylül 2010 tarihinde yapılacak olan Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasında yapılacak her türlü harcamanın yukarıda belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılmasına karar verilmelidir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 12 Eylül 2010 Pazar günü yapılacak olan Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulmasında yapılacak her türlü harcamanın yukarıda belirtilen usul ve esaslar doğrultusunda yapılmasına,
2- Karar örneğinin tüm il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına, Kurulumuz İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,
14/07/2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy