(298 S. K. m. 3, 4, 5, 20, 74) (2972 S. K. Ek. m. 2) (Yurt İçi Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesinin Usul Ve Esasları (140/1 Sayılı Genelge) m.12)
Karar No: 500
KARAR
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 17/05/2018 tarihli yazıda aynen; “Yüksek Seçim Kurulunun 2017/174 sayılı kararı ile 16 Nisan 2017 Pazar günü yapılacak olan Anayasa Değişikliği Halkoylamasına esas olmak üzere;
a) 10 Mart 2017 Cuma günü Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapılan sandık ataması sonucunda, seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının oluşturulamayacağı,
b) Seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerindeki (mahalle/köy) seçmenlerin; uygun görülen yerleşim yerlerindeki sandık alanlarındaki seçmen listelerine dahil edilmesi işleminin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılarak, bu yerleşim yerlerindeki seçmenlerin bu suretle oylarını kullanmalarının sağlanmasına,
karar verilmiştir.
24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde seçmen sayısı 9 ve 9’dan az olan muhtarlıklarda seçim bölgesi birleştirme işlemlerinin hangi mahalle veya köyde birleştirileceğinin ilgili ilçe seçim kurullarından görüş alınarak Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS’te yapılması hususunda gerekli olan kurul kararının alınması hususunu takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un;
“Seçim çevresi” başlıklı 3. maddesinde; “Özel kanunlarındaki çevre ayırmaları saklı kalmak şartiyle, seçimlerde her il bir seçim çevresidir.”
“Seçim bölgesi” başlıklı 4. maddesinde; “Seçimlerde, her muhtarlık, bir seçim bölgesidir.”
“Sandık bölgesi” başlıklı 5. maddesinde; “Seçimlerde, her seçim bölgesi gerektiği kadar sandık bölgesine ayrılır.
İlçe seçim kullarının görev ve yetkilerini düzenleyen “Görev ve yetkileri” başlıklı 20. maddesinde; “İlçe seçim kurullarının, başlıca görev ve yetkileri şunlardır:
1. İlçe çevresinde seçimin düzenle yürütülmesini sağlamak için gereken bütün tedbirleri almak ve seçim işlerini denetlemek,
2. Sandık kurullarını kurmak,
“Sandığın konulacağı yer” başlıklı 74. maddesinde; “Sandıkların konulacağı yerleri ve oy verme işinin vaktinde sona ermesi için gerekli tedbirleri ilçe seçim kurullarının denetiminde sandık kurulu tespit eder. Sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesi gözetilir. Engelli seçmenlerin oylarını rahatlıkla kullanabilmeleri için gerekli tedbirler alınır. Sandıklar okul (özel okullar ve özel dersaneler dahil) avlusu ve salonların elverişli kısımları gibi genel yerlere, yetmediği takdirde kiralanacak kahvehane, lokanta gibi yerlere konur. Kışla, karargah, ordugah gibi askeri bina ve tesislerle karakollara ve parti binalarına, muhtarlık odalarına sandık konulamaz. Üçten fazla sandık konulan binalarda bina sorumlularının görev esasları Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.”
hükümlerine yer verilmiştir.
Bununla birlikte; Resmî Gazete'nin 26/4/2018 tarihli, 30403 mükerrer sayılı nüshasında yayımlanan Kurulumuzun 26/4/2018 tarihli, 2018/289 sayılı karar metnine dâhil olan "Cumhurbaşkanı ve 27.Dönem Milletvekili Genel Seçiminde Uygulanacak Seçim Takvimi"nin 22 Mayıs 2018 Salı gününde;
“1. Yurt içi ve yurt dışı seçmen kütüklerinin kesinleştirilmesi,
2. Yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesi...”
Yine, Yüksek Seçim Kurulunun 26/4/2018 tarihli ve 2018/295 sayılı kararı ile kabul edilerek 26/4/2018 tarihli, 30403 sayılı Resmî Gazete’nin mükerrer nüshasında yayımlanan "Yurt İçi Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesinin Usul ve Esaslarını Gösterir 140/I sayılı Genelge"nin “Sandık bölgesi ve yeniden sandık bölgesi oluşturulması” başlıklı 12. maddesinde; “Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde her muhtarlık bir seçim bölgesidir. Her seçim bölgesi gerektiği kadar sandık bölgesine ayrılır. Bir sandık bölgesi 360-380 seçmeni kapsar. Ancak köylerde bir sandık bölgesi 400 seçmeni kapsayabilir. Birden çok semtin birleşiminden oluşan muhtarlıklar, her birinde 360-380 seçmenin varlığı aranmaksızın mesafe durumu ve ulaşım güçlükleri dikkate alınarak gerekli sayıda sandık bölgesine ayrılabilir. Bu ayrımda aynı hane mensubu olan seçmenlerin bir sandıkta oy vermesi ve mümkün olduğunca seçmen sayısı bakımından dengenin sağlanması ilkeleri gözetilir.
Mezra gibi toplu yerleşim birimleri için de mesafe durumu ve ulaşım güçlükleri ile 298 sayılı Kanun'un 5. maddesi uyarınca sandık bölgesi oluşturulması bakımından, öngörülen seçmen sayısı göz önünde tutularak bir sandık bölgesi oluşturulabilir.
Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yukarıda belirlenen esaslara göre 22 Mayıs 2018 Salı günü yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesi işlemi (sandık ataması) yapılır.” şeklinde düzenlemelere yer verilmiştir.
298 sayılı Kanun’un 74. maddesinde; sandıkların konulacağı yerlerin belirlenmesinde seçmenin oyunu kolaylıkla, serbestçe ve gizli şekilde verebilmesinin gözetileceği öngörülmüş ve anılan maddede ayrıca sandıkların nerelere konulup konulamayacağı belirtilmiştir.
Ayrıca, 2972 sayılı Kanun’un Ek 2. maddesinde; “Dağınık mahalle ve sair yerleşim yerleri bulunan köylerde veya köylerin birbirlerine yakın olduğu durumlarda seçim sandıklarının bir tek mahalle veya bir tek köyde toplanması, seçim gününden en az bir hafta önce ilan edilmek koşuluyla İlçe Seçim Kurulunca kararlaştırılabilir.” kuralına yer verilmiştir.
Seçim işlerinin düzenli yürütülebilmesi için gerekli görülmesi durumunda, aynı mahalle/köy içinde seçim sandıklarının konulacağı yerlerin tespiti/değiştirilmesi yukarıda belirtilen Kanun hükmü gereğince ilçe seçim kuruluna aittir.
Yukarıda yer verilen yasal düzenlemeler, konu ve başvurular birlikte değerlendirildiğinde;
298 sayılı Kanun ve 140/I sayılı Genelgemize göre, Cumhurbaşkanı ve 27.Dönem Milletvekili Genel Seçiminde her muhtarlık bir seçim bölgesi olduğundan, asıl prensip her mahalle veya köy seçim sandığının müstakil olarak yerlerinde kurulması esas olmakla birlikte, 22 Mayıs 2018 Salı günü yurt içi seçmenlerin oy vereceği yer ve sandıkların belirlenmesi işlemi (sandık ataması) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapıldıktan sonra, seçmen sayısı 9’dan az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının oluşturulmayarak, bu mahalle/köy seçmenlerinin, ilgili ilçe seçim kurullarınca belirlenecek en yakın yerleşim yerlerindeki sandık alanlarına dahil edilmesi ve bu işlemin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılması uygun olacaktır.
Bu itibarla; 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak Cumhurbaşkanı ve 27.Dönem Milletvekili Genel Seçimine esas olmak üzere,
a) 22 Mayıs 2018 Salı günü Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapılan sandık ataması sonucunda, seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının oluşturulamayacağına,
b) Seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerindeki (mahalle/köy) seçmenlerin, uygun görülen yerleşim yerlerindeki sandık alanlarındaki seçmen listelerine dahil edilmesi işleminin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılarak, bu yerleşim yerlerindeki seçmenlerin bu suretle oylarını kullanmalarının sağlanmasına,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak Cumhurbaşkanı ve 27.Dönem Milletvekili Genel Seçimine esas olmak üzere,
a) 22 Mayıs 2018 Salı günü Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yapılan sandık ataması sonucunda, seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerinde (mahalle/köy) sandık kurullarının oluşturulamayacağına,
b) Seçmen sayısı 9 ve daha az olan yerleşim birimlerindeki (mahalle/köy) seçmenlerin, uygun görülen yerleşim yerlerindeki sandık alanlarındaki seçmen listelerine dahil edilmesi işleminin Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS üzerinden yapılarak, bu yerleşim yerlerindeki seçmenlerin bu suretle oylarını kullanmalarının sağlanmasına,
2- Karar örneğinin;
a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde ve Yüksek Seçim Kurulu Kurumsal portalında yayınlanmasına,
b) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğünce il-ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta ile iletilmesine,
17/5/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy