(298 S. K. m. 14) (2820 S. K. m. 20, 36)

RGT: 11.05.2022

RG NO: 31832

Karar No: 156 

Yüksek Seçim Kurulunun 20.04.2022 tarihli ve 2022/145 sayılı kararı ile Çankırı İli Orta İlçesi Dodurga Beldesi Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği Seçiminin ilan tarihinden sonra gelen 60’mcı günü takip eden ilk Pazar günü yapılmasına karar verilmiş olup, Orta İlçe Seçim Kurulunun 27.04.2022 tarihli, 2022/7 sayılı kararı ile Çankırı İli Orta İlçesi Dodurga Beldesi Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği Seçiminin 3 Temmuz 2022 Pazar günü yapılmasına karar verilmiştir.

298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrasında; siyasi partilerin milletvekili genel ve ara seçimlerine ve belediye başkanlığı ile belediye meclisi, il genel meclisi üyelikleri genel ve ara seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olmalarının veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunmasının zorunlu olduğu vurgulandıktan sonra bir ilde teşkilatlanmanın, merkez ilçe dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirdiği belirtilmiştir.

2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 20’nci maddesinde ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve parti tüzüğünde öngörülmüşse disiplin kurulundan teşkili öngörülmüştür. İlçe teşkilatının varlığından bahsedilebilmesi için ilçe kongresinin yapılarak anılan organların oluşturulması gerekmektedir.

Aynı Kanun’un 36’ncı maddesinin birinci fıkrasında; siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunmasının şart olduğu, ikinci fıkrasında da; bir ilde teşkilatlanmanın, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektireceği vurgulanmıştır.

Bu esaslar çerçevesinde, seçime katılabilecek olan siyasi partileri tespit ve ilan etme görev ve yetkisi Yüksek Seçim Kuruluna ait bulunmaktadır.

Bu nedenle 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrasına göre 3 Temmuz 2022 Pazar günü yapılacak olan Çankırı İli Orta İlçesi Dodurga Beldesi Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği Seçimlerine katılacak olan siyasi partilerin tespit edilerek ilan edilmesi hususunda gerekli Kurul kararının alınmasını takdirlerinize arz ederim." denilmiş olmakla konu incelendi.

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Yüksek Seçim Kurulunun 20.04.2022 tarihli ve 2022/145 sayılı kararı ile Çankırı İli Orta İlçesi Dodurga Beldesi Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği Seçiminin ilan tarihinden sonra gelen 60’ıncı günü takip eden ilk Pazar günü yapılmasına karar verilmiş olup Orta İlçe Seçim Kurulunun 27.04.2022 tarihli, 2022/7 sayılı kararı ile Çankırı İli Orta İlçesi Dodurga Beldesi Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclis Üyeliği Seçiminin 3 Temmuz 2022 Pazar günü yapılmasına karar verilmiştir.

298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrasında; siyasi partilerin, milletvekili, belediye başkanlığı, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelikleri seçimlerine katılabilmeleri için illerin en az yarısında, oy verme gününden en az altı ay önce teşkilat kurmaları ve büyük kongrelerini yapmış olmaları veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunması gerektiği vurgulanmıştır. Aynı Kanun hükmünün devamında da bir ilde teşkilatlanmanın; merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurma anlamına geldiği hükme bağlanmıştır. 2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinin birinci fıkrasında ise siyasi partilerin ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve kurulmuş ise belde teşkilatından meydana geleceği, parti tüzüğünde ilçe disiplin kurulunun teşkilinin de öngörülebileceği ve beldelerde teşkilat kurulmasının zorunlu olmadığı düzenlemesine yer verilmiştir.

2820 sayılı Kanun'un 36’ncı maddesinin birinci fıkrasında; siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunmasının şart olduğu, ikinci fıkrasında da; bir ilde teşkilatlanmanın, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektireceği vurgulanmıştır.

2820 sayılı Kanun’un 20’nci maddesinde ilçe teşkilatının; ilçe kongresi, ilçe başkanı, ilçe yönetim kurulu ve parti tüzüğünde öngörülmüşse disiplin kurulundan teşkili öngörülmüştür. İlçe teşkilatının varlığından bahsedilebilmesi için ilçe kongresinin yapılarak anılan organların oluşturulması gerekmektedir.

Yukarıda açıklanan kanun hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; siyasi partilerin bir ilde teşkilatlanmasının varlığından bahsedilebilmesi için o ilin merkez ilçe dahil ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmaları ve ilçe kongrelerini yapmaları; seçime katılma yeterliliğini sağlayabilmeleri için de illerin en az yarısında teşkilatlanmaları ya da Türkiye Büyük Millet Meclisinde gruplarının bulunması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Bu esaslar çerçevesinde;

Yukarıda belirtilen kanun hükümleri dikkate alınarak seçimlere katılabilecek siyasi partilerin tespit edilerek yürütülecek seçim iş ve işlemlerinde uygulanmasına ve 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrası uyarınca da ilanına karar verilmesi gerekmekte olup seçime katılabilecek siyasi partileri saptama ve ilan etme görev ve yetkisi 298 ve 2820 sayılı Kanunlara göre Kurulumuza ait bulunduğundan seçimlere katılma yeterliliğini taşıyan siyasi partilerin tespiti gerekmektedir.

Bu nedenle Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 28.04.2022 tarihli ve 1008323 sayılı yazısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 28.04.2022 tarihli ve 3878 sayılı yazısı ve eki belgelerin incelenmesi sonucunda;

a) Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin; 1- Adalet ve Kalkınma Partisi, 2- Cumhuriyet Halk Partisi, 3- Halkların Demokratik Partisi, 4- Milliyetçi Hareket Partisi, 5- İyi Parti olduğu bildirilmiştir.

b) 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrası ile 2820 sayılı Kanun'un 20’nci ve 36’ncı maddelerine göre, illerin en az yarısında oy verme günü olan 3 Temmuz 2022 tarihinden en az altı ay öncesi olan 03.01.2022 tarihi itibariyle teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partilerin; 1-Adalet Partisi, 2- Adalet ve Kalkınma Partisi, 3- Anavatan Partisi, 4- Bağımsız Türkiye Partisi, 5- Büyük Birlik Partisi, 6- Cumhuriyet Halk Partisi, 7- Demokrasi ve Atılım Partisi, 8- Demokratik Sol Parti, 9- Demokrat Parti, 10- Emek Partisi, 11- Gelecek Partisi, 12- Genç Parti, 13- Halkların Demokratik Partisi, 14- Hür Dava Partisi, 15- İyi Parti, 16- Memleket Partisi, 17- Millet Partisi, 18- Milliyetçi Hareket Partisi, 19- Muhafazakar Yükseliş Partisi, 20- Saadet Partisi, 21- Sol Parti, 22- Türkiye Değişim Partisi, 23- Türkiye İşçi Partisi, 24- Türkiye Komünist Hareketi, 25- Türkiye Komünist Partisi, 26- Vatan Partisi, 27- Yeniden Refah Partisi olduğu belirlenmiştir.

c) Diğer partilerin ise genel kongre veya teşkilatlanma koşulunu taşımamaları nedeniyle 298 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin onbirinci fıkrası ile 2820 sayılı Kanun'un 36’ncı maddesinde öngörülen nitelikleri kazanamadıkları tespit edilmiştir.

SONUÇ:

Açıklanan nedenlerle;

1- 298 sayılı Kanun'un 14'üncü maddesinin onbirinci fıkrası ile 2820 sayılı Kanun'un 36'ncı maddesinde öngörülen koşulları taşıyan siyasi partilerin;

a) Adalet Partisi,

b) Adalet ve Kalkınma Partisi,

c) Anavatan Partisi,

ç) Bağımsız Türkiye Partisi,

d) Büyük Birlik Partisi,

e) Cumhuriyet Halk Partisi,

f) Demokrasi ve Atılım Partisi,

g) Demokratik Sol Parti,

ğ) Demokrat Parti,

h) Emek Partisi,

ı) Gelecek Partisi,

i) Genç Parti,

j) Halkların Demokratik Partisi,

k) Hür Dava Partisi,

1) İyi Parti,

m) Memleket Partisi,

n) Millet Partisi,

o) Milliyetçi Hareket Partisi,

ö) Muhafazakar Yükseliş Partisi,

p) Saadet Partisi,

r) Sol Parti,

s) Türkiye Değişim Partisi,

ş) Türkiye İşçi Partisi,

t) Türkiye Komünist Hareketi,

u) Türkiye Komünist Partisi,

ü) Vatan Partisi,

v) Yeniden Refah Partisi olduğunun tespit ve ilanına,

2- Karar örneğinin Resmi Gazete'de yayımlanmasına,

3- Karar örneğinin seçime katılma yeterliliğine sahip siyasi partilerin genel başkanlıklarına gönderilmesine,

4- Karar örneğinin;

a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun www.ysk.gov.tr internet adresinde yayınlanmasına,

b) Çankırı İl Seçim Kurulu Başkanlığı ile Orta İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,

10.05.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy