(2709 S. K. m. 27, Geç. m. 21) (2839 S. K. m. 11) (6721 S. K. m. 7, 8)

Karar No: 391

KARAR

2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Geçici 21. maddesinin (A) fıkrasında; “Türkiye Büyük Millet Meclisinin 27’nci Yasama Dönemi milletvekili genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi 3/11/2019 tarihinde birlikte yapılır. Seçimin yapılacağı tarihe kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri ve Cumhurbaşkanının görevi devam eder. Meclisin seçim kararı alması halinde, 27’nci Yasama Dönemi milletvekili genel seçimi ve Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılır.” hükmü yer almaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimlerinin yenilenmesine ve seçimin 24 Haziran 2018 Pazar günü yapılmasına, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunun 20.04.2018 tarihli 89. Birleşiminde karar verilmiş olup, Türkiye Büyük Millet Meclisinin seçimlerin yenilenmesine ilişkin 20/04/2018 tarihli, 1183 sayılı kararı Resmî Gazete’nin 20/04/2018 tarihli, 30397 Mükerrer sayılı nüshasında yayımlanmıştır.

24 Haziran 2018 tarihinde birlikte yapılacak olan Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde, siyasi partilerce aday gösterilen Cumhurbaşkanı adaylığı için Yüksek Seçim Kuruluna yapılan başvurular incelenmiş olmakla;

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Anayasa’nın 6771 sayılı Kanunun 7. maddesi ile değişik 101. maddesinde;

"Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir.

Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.

Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler ile en az yüzbin seçmen aday gösterebilir.

Cumhurbaşkanı seçilen milletvekilinin Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliği sona erer.

Genel oyla yapılacak seçimde, geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılır. Bu oylamaya, ilk oylamada en çok oy almış iki aday katılır ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday, Cumhurbaşkanı seçilir.

İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması halinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. İkinci oylamaya tek adayın kalması halinde, bu oylama referandum şeklinde yapılır. Aday, geçerli oyların salt çoğunluğunu aldığı takdirde Cumhurbaşkanı seçilir. Oylamada, adayın geçerli oyların çoğunluğunu alamaması halinde, sadece Cumhurbaşkanı seçimi yenilenir.

Seçimlerin tamamlanamaması halinde, yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhurbaşkanının görevi devam eder.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerine ilişkin diğer usul ve esaslar kanunla düzenlenir.”

6271 sayılı Kanunun 6. maddesinde;

"(1) Kırk yaşını doldurmuş ve yükseköğrenim yapmış Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip her Türk vatandaşı Cumhurbaşkanı seçilebilir.",

6271 sayılı Kanunun 7140 sayılı Kanunun 5. maddesi ile değişik 7. maddesinde;

"(1) Cumhurbaşkanlığına;

a) Siyasi parti grupları,

b) En son yapılan milletvekili genel seçiminde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partiler,

c) En az yüzbin seçmen, aday gösterebilir.

(2) Aday gösterilmek, kişinin yazılı muvafakatine bağlıdır.

(3) Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde yeni aday gösterilemez.”

6271 sayılı Kanuna 7140 sayılı Kanunun “Siyasi partilerce aday gösterilme” başlıklı 8. maddesinde;

“(1) Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partiler grup kararıyla, diğer siyasi partiler ise tüzüklerinde gösterilen yetkili organlarının kararıyla Cumhurbaşkanlığına aday gösterebilirler.

(2) Yüksek Seçim Kurulu tarafından ilân edilen süre içinde, adayların isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli diğer belgelerle birlikte Yüksek Seçim Kuruluna başvurularak aday gösterilmiş olur. Her siyasi parti veya parti grubu ancak bir aday için başvuruda bulunabilir. Bir kişiyi birden fazla siyasi parti grubu veya siyasi parti aday gösterebilir.

(3) Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilmesi hâlinde, Yüksek Seçim Kurulunca, ilgili siyasi partilere eksikliklerin giderilmesi için beş günlük süre verilir.

(4) Eksiklikleri, verilen süre içinde gidermeyen siyasi partiler, aday göstermekten vazgeçmiş sayılır.”

2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 11. maddesinde;

"Aşağıda yazılı olanlar milletvekili seçilemezler:

a) İlkokul mezunu olmayanlar,

b) Kısıtlılar,

c) Askerlikle ilişiği olanlar,

d) Kamu hizmetinden yasaklılar,

e) Taksirli suçlar hariç, toplam bir yıl veya daha fazla hapis veya süresi ne olursa olsun ağır hapis cezasına hüküm giymiş olanlar,

f) Affa uğramış olsalar bile;

1. Basit ve nitelikli zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar ile istimal ve istihlak kaçakçılığı dışında kalan kaçakçılık suçları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma veya Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle mahkûm olanlar,

2. Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının, birinci babında yazılı suçlardan veya bu suçların işlenmesini aleni olarak tahrik etme suçundan mahkûm olanlar,

3. Terör eylemlerinden mahkûm olanlar,

4. Türk Ceza Kanununun 536 ncı maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yazılı eylemlerle aynı Kanunun 537 nci maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarında yazılı eylemleri siyasi ve ideolojik amaçlarla işlemekten mahkûm olanlar.”

hükümleri yer almaktadır.

Yüksek Seçim Kurulunun 26/4/2018 tarihli, 2018/289 sayılı kararı ile kabul edilen Seçim Takvimi'nde;

5 Mayıs 2018 Cumartesi günü;

" 1- Siyasi partilerce Cumhurbaşkanı adaylığı için yapılacak başvuruların son günü (Saat 17.00).

6 Mayıs 2018 Pazar günü;

“1-Siyasi partilerce yapılan Cumhurbaşkanı adaylık başvurularının Yüksek Seçim Kurulunca incelenmesine başlanması ve tespit edilen eksikliklerin tamamlanmasına ilişkin yazılı bildirimde bulunulması (6271/8),”

olarak belirlenmiştir.

Yüksek Seçim Kurulunun 26/4/2018 tarihli, 2018/290 sayılı kararının “Aday gösterilmede aranacak belgeler” başlıklı III. maddesinde;

“1- Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunan siyasi partilerin grup başkanı veya vekili tarafından imzalanmış grup kararı alındığını bildirir belge,

2- Grubu bulunmayan ancak en son yapılan milletvekili genel seçiminde geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde beşini almış olan siyasi partilerin, tüzüklerinde gösterilen yetkili organlarının kararı,

3- Adayın;

a) Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını gösteren nüfus cüzdanı örneği,

b) Yükseköğrenim yapmış olduğunu gösteren onaylı diploma örneği,

c) İmzasını içeren yazılı muvafakati,

ç) Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğünden veya e- devlet üzerinden milletvekili adaylığı için alınan adlî sicil ve arşiv kaydının aslı,

d) 6 adet (4x6) santimetre ebadında arka fonu beyaz (arka fonda bayrak, resim, dini sembol vs. olmayan) vesikalık renkli fotoğrafları ile oy pusulasında yer almak üzere fotoğrafın yüksek çözünürlüklü elektronik ortamda hazırlanmış hâli,

aday gösterme başvuru dilekçesine eklenir.”

yine, Yüksek Seçim Kurulunun 30/04/2018 tarihli, 2018/335 sayılı kararı ile kabul edilen Cumhurbaşkanı Seçiminde Cumhurbaşkanı Adaylarının Yardım, Bağış, Mal Bildirimine İlişkin Usul ve Esasları Gösterir Örnek 201 sayılı Genelge’nin “ Mal bildirimi” başlıklı 2. maddesinde; “Siyasi Partilerce gösterilecek Cumhurbaşkanı adayları 1 - 5 Mayıs 2018, seçmenler tarafından aday gösterilecek Cumhurbaşkanı adayları 1 - 2 Mayıs 2018 tarihlerinde mal bildiriminde bulunmak zorundadır.” düzenlemeleri yer almaktadır.

Yüksek Seçim Kurulunca kabul edilen Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde uygulanacak Seçim Takvimi'ne göre, 1 Mayıs 2018 Salı günü başlayıp 5 Mayıs 2018 Cumartesi günü saat 17.00'ye kadar siyasi partilerce Yüksek Seçim Kuruluna yapılan başvuruların incelenmesi neticesinde;

Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu ile Milliyetçi Hareket Partisi Grubu tarafından aday gösterilen Recep Tayyip ERDOĞAN’ın

Cumhuriyet Halk Partisi Grubu tarafından aday gösterilen Muharrem İNCE’nin

Halkların Demokratik Partisi Grubu tarafından aday gösterilen Selahattin DEMİRTAŞ’ın,

başvuru evraklarının incelenmesi neticesinde herhangi bir eksiklik olmadığı anlaşıldığından, adaylık başvurularının kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.

SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;

1- a) Adalet ve Kalkınma Partisi Grubu ile Milliyetçi Hareket Partisi Grubu tarafından aday gösterilen Recep Tayyip ERDOĞAN’ın

b) Cumhuriyet Halk Partisi Grubu tarafından aday gösterilen Muharrem İNCE’nin

c) Halkların Demokratik Partisi Grubu tarafından aday gösterilen Selahattin DEMİRTAŞ’ın,

adaylık başvurularının kabulüne,

2- Karar örneğinin;

a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuz internet sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına,

b) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğünce il-ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta olarak iletilmesine,

06/05/2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

 


Full & Egal Universal Law Academy