(442 S. K. m. 70, 74) (5237 S. K. m. 6) (657 S. K. m. 4) (2839 S. K. m. 18, 19) (Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği m. 3) 
Karar No: 440
Karar Tarihi: 26.10.2013
Büyük Birlik Partisi Genel Sekreteri Üzeyir TUNÇ tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 23/10/2013 tarihli, 572 sayılı yazıda; 30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler Seçimleri ile ilgili olarak; Kurulumuzun 28/9/2013 tarihli, 400 sayılı kararı gereğince, aday olmak için istifası gereken kamu görevlilerinin en geç 01 Aralık 2013 tarihine kadar görevlerinden istifa etmeleri gerektiğini, bu karar kapsamında köy korucularının görevlerinden istifalarının gerekip gerekmediği hususunda bilgi verilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu’nun “Adaylık için görevden çekilmesi gerekenler” başlıklı 18. maddesinde;
“Hakimler ve savcılar, yüksek yargı organları mensupları, yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, aday olmak isteyen belediye başkanları ve subaylar ile astsubaylar, aday olmak isteyen siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile belediye meclisi üyeleri, il genel meclisi üyeleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanlar genel ve ara seçimlerin başlangıcından bir ay önce seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde yenileme kararının ilanından başlayarak yedi gün içinde görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmadıkça adaylıklarını koyamazlar ve aday gösterilemezler.”
hükmü yer almaktadır.
30 Mart 2014 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler Seçimlerinde, aday olabilmek için kanun gereği çekilmesi veya görevlerinden ayrılması gerekenlerin çekilme veya görevlerinden ayrılma isteğinde bulunma tarihlerinin belirlendiği, Kurulumuzun 28/09/2013 tarih ve 2013/400 sayılı kararının “SONUÇ” bölümünün;
1. maddesinde;
“Aday olmak isteyen;
• Hâkimler ve savcılar,
• Yüksek yargı organları mensupları,
• Yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları,
• Yükseköğretim Kurulu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri,
• Kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri,
• Türk Silahlı Kuvvetleri mensupları (subay ve astsubaylar),
• Siyasi partilerin il, ilçe ve belde yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile
• Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sendikalar, kamu bankaları ile üst birliklerin ve bunların üst kuruluşlarının ve katıldıkları teşebbüs veya ortaklıkların yönetim ve denetim kurullarında görev alanların,
en geç 1 Aralık 2013 Pazar günü saat: 17.00’ye kadar 2839 sayılı Kanun’un 18. maddesi uyarınca görevlerinden ayrılma isteğinde bulunmaları gerektiğine ve ayrıca bunlar için aynı Kanun’un 19. maddesinde yer alan görevden ayrılmaya ilişkin hükümlerin uygulanmasına,” karar verilmiştir.
Bununla birlikte; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 6. maddesinin (c) bendinde; “Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi,…
anlaşılır.”
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesinin (A) fıkrasında;
“Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur sayılır.
Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti, araştırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve yetkili olanlar da memur sayılır.”
442 sayılı Köy Kanunu’nun;
70. maddesinin birinci fıkrasında; “Korucular ihtiyar meclisi tarafından tutulur ve köy muhtarının vereceği haber üzerine kaymakamın buyurultusu ile işe başlar.”
74. maddesinde; ” Köy muhtarı ve ihtiyar meclisi mahsul zamanlarında çapulcular ve eşkıya türemiş ise yağmadan köy halkını korumak için köylünün eli silah tutanlarından lüzumu kadarını gönüllü korucu ayırarak bunların isimlerini bir kağıda yazıp kaymakama götürür. Kaymakamın müsaadesi olursa bu gönüllü korucular asıl korucularla beraber yağmacılara ve eşkıyaya karşı köy ve köylüyü korurlar.
Bakanlar Kurulunca tespit edilecek illerde; olağanüstü hal ilanını gerektiren sebeplere ve şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin köyde veya çevrede ortaya çıkması veya her ne sebeple olursa olsun köylünün canına ve malına tecavüz hareketlerinin artması hallerinde, valinin teklifi ve İçişleri Bakanının onayı ile yeteri kadar geçici köy korucusu görevlendirilmesi kararlaştırılabilir. Bu şekilde görevlendirilecek geçici köy korucusu sayısı 40.000 kişiyi geçemez. Bakanlar Kurulu bu sayıyı yüzde elliye kadar artırmaya yetkilidir. Görevlendirmeyi gerektiren hallerin ortadan kalkması durumunda veya idarî zaruret hallerinde görevlendirmeye ilişkin aynı usûl uygulanmak suretiyle geçici köy korucusu olarak yapılan görevlendirmelere son verilebilir.”
Ek 18. maddesinde; “Geçici köy korucuları ile korucu başlarının; görevlendirme şekilleri, göreve alınmalarında aranacak şartlar, görevleri, uygulanacak disiplin cezaları ve görevlerine son verilmesini gerektiren haller, disiplin amirleri, yararlanacakları giyim eşyaları ile bunların şekli ve verilme zamanları, eğitim ve denetim usûl ve esasları, sicil ve izinleri, ilk müracaatlarında sahip olmaları gereken sağlık şartları, başka bir işte çalışma hakları ile bu Kanunda yer alan diğer hususlara ilişkin uygulamalar Milli Savunma Bakanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak ve bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.”
Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği’nin 3. maddesinin (a) fıkrasının 6. bendinde; “Özel Kolluk: Devlet ve yetkili diğer kamu tüzel kişilerince, özel kanunlar çerçevesinde kurulup, teşkilatlandırılan; kendi hizmet alanında güvenliği sağlamak amacı taşıyan ve kendi kanunlarına göre silah taşıma ve kullanma yetkisine sahip; jandarma ve polis dışındaki (gümrük, orman, belediye zabıtası, köy korucusu vb.) kolluk kuvvetleridir.”
hükümleri yer almaktadır.
Kanun gereğince adaylık için görevlerinden çekilmesi gerekenler “kamu kurumu ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri,” olarak belirtilmiş olup, köy korucularının ise, Jandarma Teşkilatı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği’nin 3. maddesinin (a) fıkrasının 6. bendine göre, özel kolluk bölümünde yer alan kamu görevlileri oldukları anlaşılmaktadır.
Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde; köy korucuları ile geçici köy korucularının seçim hukuku bakımından memur olmadıkları ancak, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri arasında yer almaları nedeniyle, 2014 yılında yapılacak olan Mahalli İdareler Seçimlerinde aday olmak isteyen köy korucuları ile geçici köy korucularının istifa etmeleri gerektiğine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenle;
1- Köy korucuları ile geçici köy korucularının seçim hukuku bakımından memur olmadıkları ancak, yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri arasında yer almaları nedeniyle, 2014 yılında yapılacak olan Mahalli İdareler Seçimlerinde aday olmak isteyen köy korucuları ile geçici köy korucularının istifa etmeleri gerektiğine,
2- Karar örneğinin Büyük Birlik Partisi Genel Başkanlığına gönderilmesine, 26/10/2013 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy