(2709 S. K. m. 67, 79, 175) (3376 S. K. m. 2) (298 S. K. m. 1, 3, 79, 80) (5237 S. K. m. 6) 
Karar No: 609
Karar Tarihi: 21/08/2010 
Cumhurbaşkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 12/05/2010 tarihli, B.01.0.KKB.01-18/D-1-296 sayılı yazı ile; Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nca 07/05/2010 tarihinde kabul edilen 5982 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”un, Anayasa’nın 175. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazetede yayımlanması için Başbakanlığa gönderildiği belirtilerek, Anayasanın 175. maddesi ve 3376 sayılı Kanun uyarınca gereğinin yapılması istenilmiş olup, 5982 sayılı Kanun 13/05/2010 tarihli Resmi Gazetenin 27580 sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
Yüksek Seçim Kurulunun;
13/05/2010 tarihli, 2010/317 sayılı kararı ile; Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun, Anayasanın 67. maddesinin son fıkrasında ifade edilen seçim kanunları kapsamında olduğundan, Anayasanın 67.maddesinin son fıkrası hükmü gereği seçim kanunlarındaki değişiklikler yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmayacağından; Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında 5982 sayılı Kanunun, Anayasanın 175 ve 3376 Sayılı Kanunun 2. maddesi hükümleri gereği halkoylamasında uygulanacak sürenin 120 gün olmasına ve halkoylamasının 12/09/2010 Pazar günü yapılmasına,
20/05/2010 tarihli, 2010/332 sayılı kararı ile; Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasında oy verme günü uygulanacak seçim yasaklarını belirlemek üzere bir komisyon oluşturulmasına,
karar verilmiştir.
Komisyon 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 79. maddesinde yer alan içki ve silah taşıma yasağı ile 80. maddesinde öngörülen yayın yasağının uygulama usul ve esaslara, ilişkin çalışmasını tamamlamış olmakla, komisyonca hazırlanan rapor incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Anayasanın 79 uncu maddesiyle; seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetilmesi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma seçim süresince ve seçimden sonra seçim konuları ile ilgili bütün yolsuzlukları, şikayet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ... görev ve yetkisi Yüksek Seçim Kuruluna verilmiş, anılan madde diğer seçim kurullarının görev ve yetkilerinin de kanunla düzenleneceği,
Anayasanın 79 uncu maddesinin son fıkrasında; Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halkoyuna sunulması işlemlerinin genel yönetim ve denetimi de milletvekili seçimlerinde uygulanan hükümlere göre olur,
düzenlemesine yer verilmiştir.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 1. maddesinde; Özel kanunlarına göre yapılacak milletvekili, il genel meclisi üyeliği, belediye başkanlığı, belediye meclisi üyeliği, muhtarlık, ihtiyar meclisi üyeliği, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde ve Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunların halk oyuna sunulmasında bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı,
3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunun 1. maddesinde; Anayasa gereğince yapılacak olan halkoylamasında bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin tatbik edileceği,
aynı Kanunun 3. maddesinde ise; Yüksek Seçim Kurulunun, Anayasa değişikliklerinin halkoyuna sunulması için bütün tedbirleri alıp hazırlıkları yapacağı, halkoylamasının sağlıklı ve düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla gerekli ilke kararlarını almaya yetkili olduğu,
öngörülmüştür.
12 Eylül 2010 tarihinde yapılacak halkoylaması da seçim gibi mütalaa edildiğine göre; 298 sayılı Kanunun aykırı olmayan hükümlerinin yapılacak olan Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasında da uygulanması yoluna gidilmelidir.
Bu çerçevede;
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 79 uncu maddesinde; “Oy verme günü, her ne suretle olursa olsun, ispirtolu içki satılması, içkili yerlerle umumi mahallerde her çeşit ispirtolu içki satılması, verilmesi, içilmesi yasaktır.
Oy verme günü, bütün umumi eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalır. Eğlence yeri niteliğine haiz lokantalarda yalnız yemek verilir.
Oy verme günü, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse, köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamaz.
Bu Kanunun uygulanmasında silahtan maksat Türk Ceza Kanununun 6/f bendinin (1), (2), (3) ve (5) numaralı alt bendinde gösterilenlerdir.” hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun 80 inci maddesinde ise; “Seçim günü saat 18.00’e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasaktır.
Saat 18.00 ile 21.00 arasında ancak radyolarda Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçim ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilir.
Saat 21.00’den sonra bütün yayınlar serbesttir.” denilerek yayınlarla ilgili yasak kapsamı belirlenmiştir.
Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasına ilişkin olarak 12 Eylül 2010 Pazar günü yapılacak halkoylamasında anılan maddelerde öngörülen yasakların uygulanması gerekmektedir.
SONUÇ: 1- 298 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi gereğince;
a) Oy verme günü olan 12 Eylül 2010 Pazar günü sabah saat 06.00’dan gece saat 24.00’e kadar; Her ne suretle olursa olsun alkollü içki satılmasının, içkili yerlerde umumi mahallerde her çeşit alkollü içki verilmesinin, içilmesinin yasak olduğuna,
b) Oy verme günü oy verme süresince bütün umumi eğlence yerlerinin kapalı kalacağına, eğlence yeri niteliğini taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebileceğine,
c) Oy verme günü olan 12 Eylül 2010 Pazar günü sabah saat 06.00’dan gece saat 24.00’e kadar; emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimsenin, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 6/f maddesinde sayılan silahları köy, kasaba ve şehirlerde taşıyamayacağına,
2- 298 sayılı Kanunun 80 inci maddesi gereğince;
a) Oy verme günü saat 18.00’e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından halkoylaması ve halkoylaması sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılmasının yasak olduğuna,
b) Saat 18.00 ila 21.00 arasında radyolarda ve her türlü yayın organlarında ancak Yüksek Seçim Kurulu tarafından halkoylaması ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğlerin yayınlanabileceğine,
c) Saat 21.00’den sonra bütün yayınların serbest olduğuna, ancak Yüksek Seçim Kurulunca gerek görülmesi halinde saat 21.00’den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebileceğine,
3- Karar örneğinin tüm il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına, siyasi partiler genel başkanlıklarına,
Cumhuriyet Başsavcılıklarına iletilmek üzere Adalet Bakanlığına, Valiliklere bildirilmek üzere İçişleri Bakanlığına, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Müdürlüğüne ve Radyo ve Televizyon Üst Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
4- Kararın Resmi Gazetede yayımlanmasına,
5- Kararın sonuç kısmının TRT bildirisi halinde yayınlanmasına,
21/08/2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy