(2709 S. K. m. 175) (3376 S. K. m. 2)
RGT: 14.02.2017
RG NO: 29979
Karar No: 96
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 175. maddesinin dördüncü fıkrasında; “Meclisçe üye tam sayısının beşte üçü ile veya üçte ikisinden az oyla kabul edilen Anayasa değişikliği hakkındaki Kanun, Cumhurbaşkanı tarafından Meclise iade edilmediği takdirde halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazetede yayımlanır.” hükmü yer almaktadır.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca 21/01/2017 tarihinde kabul edilen 6771 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” Resmi Gazete’nin 11 Şubat 2017 tarih ve 29976 sayılı nüshasında yayımlanmıştır.
3376 sayılı Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunun 2. maddesinde; “Anayasa değişikliğinin halkoylaması, ilgili Anayasa değişikliği Kanununun Resmi Gazetede yayımını takip eden altmışıncı günden sonraki ilk pazar günü yapılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümler çerçevesinde, Yüksek Seçim Kurulunun 11 Şubat 2017 tarih ve 74 sayılı kararı ile Anayasa Değişikliği Halkoylamasının 16 Nisan 2017 Pazar günü yapılması karar altına alınmıştır.
Anayasa Değişikliği Halkoylamasında kullanılacak Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesi Usul ve Esaslarını Gösterir 140/11 sayılı Genelge karar taslağı Kurulumuza sunulmuş olmakla;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin oy kullanma tarihleri; gümrük kapılarında 27/03/2017 - 16/04/2017, yurt dışında ise oy kullanma tarihleri ve gün sayısı ülkelere göre farklılık göstermekle birlikte 27/03/2017 - 09/04/ 2017 olarak belirlenmiştir.
Halkoylamasında kullanılmak üzere ilan edilecek yurt dışı seçmen kütüğü; Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Adres Kayıt Sisteminden alman, yurt dışında yerleşik ve seçmen niteliğini taşıyan kişilere ait kayıtların, gerekli işlemler yapıldıktan ve seçmen kütüğüne dönüştürüldükten sonra dış temsilcilik görev çevresi esas alınarak yurt dışı seçmen kütüğü haline getirilen listelerdir.
Seçim Takviminde belirtilen süreler içinde yeni seçmen sıfatını kazananlar ile yerleşim yerlerini değiştiren seçmenlerin yurt dışı seçmen kütüğüne yazılabilmelerini sağlamak amacıyla ilan süresinin belirlenmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- Halkoylamasında kullanılmak üzere ilan edilecek Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün; Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünün Adres Kayıt Sisteminden alman, yurt dışında yerleşik ve seçmen niteliğini taşıyan kişilere ait kayıtların, gerekli işlemler yapıldıktan ve seçmen kütüğüne dönüştürüldükten sonra dış temsilcilik görev çevresi esas alınarak Yurt Dışı Seçmen Kütüğü haline getirilen listeler olduğuna,
2- Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün 18 Şubat 2017 Cumartesi günü Türkiye saati ile saat 08.00’de www.ysk.gov.tr adresinde ilan edilmesine ve 26 Şubat 2017 Pazar günü Türkiye saati ile saat 17.00’de ilanın sona erdirilmesine,
3- Ekli 140/11 sayılı Genelge'nin bu Karar metnine dahil olduğuna,
4- Kararın ve eki 140/11 sayılı Genelge'nin;
a) Resmi Gazete'de yayımlanmasına,
b) Adalet Bakanlığına,
c) İçişleri Bakanlığına,
d) Dışişleri Bakanlığına,
e) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne,
f) Duyum için Türkiye Radyo Televizyon Kurumuna,
g) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına ve il-ilçe seçim Kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta ile iletilmesine ve Yüksek Seçim Kurulu kurumsal portalında yayımlanmasına,
h) Seçime katılma yeterliğine sahip siyasi parti genel başkanlıklarına, gönderilmesine,
14/02/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ HALKOYLAMASINDA YURT DIŞI SEÇMEN KÜTÜĞÜNÜN GÜNCELLEŞTİRİLMESİ USUL VE ESASLARI (140/II SAYILI GENELGE)
Amaç, kapsam ve dayanak
MADDE 1- Bu Genelge, yurt dışında yaşayan seçmen niteliğini haiz Türk vatandaşlarının 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14/13, 20/A, 28/8, 33, 34, 35 ve 94/A maddeleri uyarınca, Cumhurbaşkanı, milletvekili genel seçimleri ile halkoylamasında oy kullanmalarım sağlamak amacıyla oluşturulan ve Anayasa Değişikliklerinin Halkoyuna Sunulmasında kullanılacak olan Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün; güncelleştirilmesi, kütükte kayıtlı seçmenlerin Yüksek Seçim Kurulunun www.vsk.gov.tr adresinden ilan edilmesi ve süresi, kütüğe yazılacak ve yazılamayacak olan seçmenlerin kütük kayıtlarında düzeltme yapılması, yerleşim yerini değiştirenlerin SEÇSİS’e işlenmesi, seçmenlerin kayıtlarının dondurulması ve silinmesi, kimlerin itiraz edebileceği, itirazların karara bağlanması ve kesinleştirilmesine ilişkin usul ve esasları kapsar.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün güncelleştirilmesi
MADDE 2- Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce 16 Şubat 2017 Perşembe gününden önce;
a) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden oy verme günü itibariyle 18 yaşını dolduracak olan ve yurt dışında yerleşik Türk vatandaşlarına ait bilgiler alınır.
b) Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alman olay bilgileri (Örneğin; ölüm, vatandaşlığın kaybedilmesi veya kazanılması vb.) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne işlenir.
c) Oy verme günü itibariyle silahaltında olan er ve erbaşlara ilişkin bilgiler, Milli Savunma Bakanlığı Askeralma Genel Müdürlüğünden, askeri öğrenciler, yedek subay öğrencilere ait bilgiler de Genelkurmay Başkanlığından alınır ve bu kişilerin seçmen kütüğündeki kayıtları dondurulur.
Askerliği nedeniyle daha önceden kayıtları dondurulanlardan oy verme günü itibariyle terhis olacaklar var ise kayıtları "Oy Kullanabilir" hale getirilir.
d) Ceza infaz kuramlarında bulunan taksirli suçlar dışındaki hükümlülere ait (Ceza infaz kuramımdan firar edenler dahil) bilgiler Adalet Bakanlığından alınarak kayıtları dondurulur.
Kasıtlı suç nedeniyle haklarında verilen mahkûmiyet kararları kesinleşmekle birlikte henüz ceza infaz kurumuna alınmayanlarla, koşullu ya da denetimli serbestlikten yararlanarak salıverilenler ile uzun süreli hapis cezası ertelenen veya 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 16. maddesinin ikinci fıkrası gereğince infazı geri bırakılan hükümlülerin kayıtlan dondurulmaz.
e) 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 405 ve 406. maddelerindeki sebeplerle haklarında kısıtlama kararı kesinleşenlere ait bilgiler, Adalet Bakanlığından topluca alınarak, bu kişilerin kayıtları dondurulur. Kısıtlılığı sona ermiş olanlar var ise kayıtları "Oy Kullanabilir" hale getirilir.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün ilan edilmesi, süresi ve sonlandırılması
MADDE 3- Yurt dışında yaşayan ve seçmen niteliğini taşıyan Türk vatandaşlarının Yurt Dışı Seçmen Kütüğündeki kayıtları, Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce, www.ysk.gov.tr adresinde 18 Şubat 2017 Cumartesi günü Türkiye saati ile 08.00'de ilan edilir.
Yurt dışı seçmen kütüğünün ilanı ile ilgili duyuru, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunca yapılır. Ayrıca; Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla yurt dışı temsilciliklerde de duyurulur.
İlan süresince vatandaşlar, www.ysk.gov.tr adresindeki “Yurt Dışı Seçmen Sorgulama” sayfasından kütüğe kayıtlı olup olmadıklarını kontrol ederler.
Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün ilanı; 26 Şubat 2017 Pazar günü Türkiye saati ile 17.00'de sonlandırılarak tutanak altına alınır. Bu tarihten sonra yapılacak başvurular, ilçe seçim kurulları, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu ve dış temsilciliklerce kabul edilmez.
İlan süresi içinde Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılacak olanlar
MADDE 4-a) Seçmen niteliğine sahip ve yerleşim yeri yurt dışı olduğu halde, Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde ismi bulunmayanlar ile kayıtlarında düzeltme veya yerleşim yeri değişildiği yapmak isteyen seçmenler, askı süresi içinde dış temsilciliklere başvurarak Adres Beyan Formu (B) doldurmak zorundadır. Temsilciliklerce, “Konsolos.Net” sisteminden adres tescili yapılan seçmene ait Adres Beyan Formu taranarak, Yüksek Seçim Kurulu tarafından belirlenen yöntem ile Yurt Dışı ilçe Seçim Kuruluna gönderilir.
b) Dış temsilcilikler, kendi görev çevresi dışında yerleşim yeri beyan eden seçmenlerin düzenleyecekleri Adres Beyan Formu hakkında da yukarıdaki hükümler çerçevesinde işlem yaparlar.
c) Yerleşim yeri yurt dışı olanlardan askı süresi içinde yurt içinde bulunanların, en yakın nüfus müdürlüğüne pasaportları ile birlikte müracaat ederek Adres Beyan Formu doldurmaları ve adres tescil işlemini yaptırmaları gerekli olup, nüfus müdürlüğünce tescil edilen adrese ilişkin imzalı ve onaylı Adres Beyan Formunun bir örneği ve eklerini Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına ya da bulundukları yer ilçe seçim kurullarına vermeleri halinde kayıtları yapılır. İlçe seçim kurulu, bu evrakı Yurt Dışı Seçmen Adres Beyanı Kayıt İşlemleri (SEC 003 2) ekranını kullanarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kuruluna gönderir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde öğrenci olan seçmenlerden pasaportu bulunmayanların, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde okuduğuna dair öğrenci kimliği ve geçerli kimlik belgesi ile başvurmaları halinde işlemleri yukarıdaki usule göre yapılır.
d) Askerlikten terhis olmasına ya da asteğmenliğe nasbedilmesine rağmen ilan edilen Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde kaydı bulunmayanların, terhis belgesi veya askerlik şubesince verilen belge veya görev belgeleri ile dış temsilciliklere veya Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla başvurmaları üzerine kayıtları yapılır.
e) Kesinleşmiş mahkeme kararıyla kısıtlı olup da, kısıtlılık hali sona erenler ile 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 408. maddesinde belirtilen ve ayırt etme gücü olan ilgilinin yaşlılığı, engelliliği, deneyimsizliği veya ağır hastalığı sebebiyle işlerini gerektiği gibi yönetememesi sebeplerine bağlı olarak kendi istekleri üzerine verilen kısıtlama kararı kesinleşenlerin, kararı veren mahkemeden alacakları onaylı karar örneği ile dış temsilcilikler aracılığıyla veya Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan ya da ilçe seçim kurulları aracılığıyla başvurmaları üzerine kayıtları yapılır.
f) 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 407. maddesinde belirtilen; "Bir yıl veya daha uzun süreli özgürlüğü bağlayıcı bir cezaya mahkûm olan her ergin kısıtlanır." hükmü uyarınca kısıtlanan hükümlünün kısıtlılık hali, aynı Kanunun 471. maddesindeki; "Özgürlüğü bağlayıcı cezaya mahkûmiyet sebebiyle kısıtlı bulunan kişi üzerindeki vesayet, hapis halinin sona ermesiyle kendiliğinden ortadan kalkar." hükmü gereğince hapis hali sona ermekle kısıtlılık hali de sona ermesi sebebiyle seçmen olabilecek kişiler tarafından yapılan başvurulardan Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca kabul kararları verilenler, Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne işlenir (Tahliyesine ilişkin Cumhuriyet başsavcılığından alacağı belgenin ibrazı gereklidir.).
g) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıt veya değişiklik için posta ile yapılan müracaatlar dikkate alınmaz.
İlan süresi içinde Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yapılamayacak olanlar
MADDE 5-a) 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 405 ve 406. maddelerindeki sebeplerle haklarında kısıtlama kararı kesinleşenler (4721 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen maddeleri uyarınca, haklarında kısıtlılık kararı verilenlere ilişkin listenin, vesayet ad defterleri ve UYAP kayıtları esas alınmak suretiyle hazırlanıp gönderilmesinin ilçe seçim kurullarınca vesayet makamı olan sulh hukuk mahkemelerinden istenmesi ve SEÇSİS'e girilmesi gerekmektedir.),
b) Seçmen niteliğine sahip Türk vatandaşlarından Adres Kayıt Sisteminde yer almayanlar 5490 sayılı Kanunun 50. maddesi hükmü gereği askı süresi içinde "Adres Beyan Formu"nu doldurmadıkları sürece,
c) İzinli olsalar bile silahaltında bulunan er ve erbaşlar ile askeri öğrenciler (yedek subay öğrencileri dahil),
d) Türk vatandaşlığını kaybedenler,
kütüğe yazılamazlar.
Adres Kayıt Sistemindeki değişikliklerin SEÇSİS’e işlenmesi
MADDE 6- Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün ilanının sonlandırılmasından sonra, ilan süresi içinde Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı kararı ile yapılan değişiklik/düzeltme işlemleri, “Seçmen Yurt Dışı Adres Günleme (SEC_003_1_ASKI) ekranı aracılığı ile SEÇSİS veritabanına 9 Mart 2017 Perşembe günü saat 17.00’ye kadar işlenir.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğündeki kayıtların dondurulması veya silinmesi
MADDE 7-a) Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde kayıtları olmakla beraber;
- Silahaltında bulunan er ve erbaşların,
- Askeri öğrencilerin (yedek subay öğrencileri dahil),
- Kesinleşmiş mahkeme kararlarına (tenfiz edilenler dahil) göre kısıtlı olan seçmenlerin (4721 sayılı Kanunun 405 ve 406. maddelerine göre),
- Taksirli suçlar dışında, kasıtlı suçlardan ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin (Ceza infaz kurumundan firar edenler dahil),
- Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılmaması gerekenlerden yazılmış olduğu anlaşılanların kayıtları 9 Mart 2017 Perşembe günü saat 17.00’ye kadar SEÇSİS'in SEC_003_1 ekranı kullanılarak Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulunun kararı ile seçmenin yukarıda belirtilen durumuna uygun seçenekle dondurulur.
b) Yurt Dışı Seçmen Kütüğünde kayıtlı bulunan seçmenlerden, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünden alman nüfus olay bilgisine (ölüm, vatandaşlığın kaybedilmesi vb.) göre kayıtları silinmesi gerekenlerin kayıtları, seçmen kütüklerinin kesinleşme tarihinden bir gün öncesi olan 9 Mart 2017 Perşembe günü saat 17.00 itibariyle Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce silinir.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne itiraz edebilecekler
MADDE 8- İlan edilen Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne; seçmenler ve siyasi partilerin genel merkezlerince görevlendirilenler ilan süresi içinde itiraz edebilirler.
Siyasi partiler, mühürlü ve imzalı bir yazıyla partileri adına kimlerin itiraz edebileceklerini Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına bildirirler.
A- Siyasi partiler adına itiraza yetkili kılman kişiler;
a) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı tüm seçmenler,
b) Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılmaması gerekenlerden yazılmış olduğu anlaşılanlar (Örneğin; askeri öğrenci, ölü, kısıtlı, seçmen yaşına ve ehliyetine sahip olmayan kişilerin yazımı vb.),
ile ilgili olarak,
B- Seçmen niteliğini taşıyan vatandaşlar ise ancak kendileriyle ilgili olarakitirazda bulunabilirler.
Yazılı itirazlar ile bu işler için düzenlenecek tutanaklardan hiçbir suretle resim ve harç alınmaz.
İtirazlar, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına doğrudan veya ilçe seçim kurulları ya da konsolosluklar aracılığıyla Seçim Takviminde belirtilen süre içinde yazılı olarak yapılır. Kimliğini ispat edemeyenlerle, delil ve gerekçe göstermeyen ve bunları itiraz dilekçesine eklemeyenlerin itirazları ile süresinde yapılmayan itirazlar incelenmez. Bu sebeple incelenmediği tutanağa yazılır.
Kimliğin ispatında Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan; Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı, Geçici Kimlik Belgesi, nüfus cüzdanı, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, hakim, savcı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi kimliğini tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgelerden birine itibar edilir.
Belediyeler ile köy veya mahalle muhtarlarınca düzenlenip onaylanan kimlik belgeleri kimliğin tespitinde geçerli değildir (298/87, 91).
Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşımayan kimlik belgelerine itibar edilmez.
Seçmenin bulunduğu ülke makamlarınca düzenlenmiş kimlik belgeleri kimliğin tespitinde geçerli kabul edilmez.
Listelere siyasi parti adına yapılan itirazlarda ise itiraz eden kişinin yetkili olduğuna ilişkin belgesi olup olmadığına bakılır.
Yazılı itirazlarda yukarıda açıklanan koşullar aranır ve deliller itiraz dilekçesine eklenir.
İtiraz dilekçesinin alındığına ve hangi tarihte itirazın yapıldığına dair itiraz edene bir alındı belgesi verilir. İtiraz dilekçesi, Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanına veya ilçe seçim kurulu başkanlıklarına, bunların bulunmaması halinde ise o yer nöbetçi Cumhuriyet savcısına da verilebilir. İlçe seçim kurulu başkanları veya Cumhuriyet savcısı itiraz dilekçesinin kaydını yapmak suretiyle dilekçeyi hemen Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderir.
İlan süresi içinde gerçekleşen tüm değişiklikleri içeren Yurt Dışı Seçmen Kütüğü, Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce SEÇSİS Siyasi Parti Portalı (SİPPORT) üzerinden erişime açılır. Ayrıca talepleri halinde bu değişiklikler manyetik ortamda (DVD) hazırlanıp siyasi partilerin genel merkez yetkililerine tutanak karşılığında elden teslim edilir.
İtirazların karara bağlanması ve Yurt Dışı Seçmen Kütüğünün kesinleştirilmesi
MADDE 9- Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne karşı yapılan itirazlar, bu Genelge'nin 8. maddesi çerçevesinde, Yurt Dışı ilçe Seçim Kurulunca 5 Mart 2017 Pazar günü saat 21.00’e kadar karara bağlanır. Bu karara karşı 6 Mart 2017 Pazartesi günü saat 15.00’e kadar Ankara İl Seçim Kurulu Başkanlığına yapılan itirazlar, Ankara İl Seçim Kurulu tarafından 7 Mart 2017 Salı günü saat 23.59'a kadar ve 8 Mart 2017 Çarşamba günü de Yüksek Seçim Kurulunca kesin olarak karara bağlanır. Gerekli kayıt ve düzeltme işlemleri, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 9 Mart 2017 Perşembe günü saat 17.00'ye kadar yapılır; 10 Mart 2017 Cuma günü Yurt Dışı Seçmen Kütüğü kesinleştirilir.
Yurt Dışı Seçmen Kütüğüne yazılmak için ilan süresi içinde başvurduğu ve kütüğe kaydedilmesine karar verildiği halde kesinleşen kütükte ismi yer almayan seçmenlerin, kütüğün kesinleşmesine bakılmaksızın kütüğe ilave edilmelerine Yurt Dışı İlçe Seçim Kurulu tarafından karar verilir ve gereği Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce yerine getirilir (298/86-2).
MADDE 10- Bu Genelge, Yüksek Seçim Kurulunun 14/02/2017 tarih ve 96 sayılı kararı ile "140/II sayılı Genelge" olarak kabul edilmiştir. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy