(2709 S. K. m. 79) (298 S. K. m. 10, 14, 31, 36) (2820 S. K. m. 20, 36)
Karar No: 175 
KARAR
Komünist Parti Genel Merkezi tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 9/2/2015 tarihli, 456 sayılı yazıda; Yüksek Seçim Kurulunun 30/1/2015 tarihli, 98 sayılı kararı ile seçime katılabilecek siyasi partilerin belirtildiği, partilerinin seçime katılabilecek siyasi partiler arasında yer almadığı, Komünist Partinin 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerinden en az 6 ay önce teşkilatlanma koşulunu sağladığı, büyük kongrenin 6 Aralık 2014 tarihinde yapıldığı, Yüksek Seçim Kurulunun seçime katılabilecek siyasi partileri belirlerken siyasi partiler sicilini tutan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 20/01/2015 tarihli ve 154 sayılı yazısı ekindeki bilgisayar disketindeki verilere göre karar verdiği, anılan karardan sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı kayıtlarında yaptıkları incelemede, kuruluşu yapılan bazı il ve ilçe teşkilatlarının kayıtlarının Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 20/01/2015 tarihli yazısından sonra ulaştığının tespit edildiği, dolayısıyla 20/01/2015 tarihli, 154 sayılı yazı ekinde Yüksek Seçim Kuruluna gönderilen Komünist Parti ile ilgili örgütlenme verilerinin eksik olduğu, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığındaki eksik verilerin düzeltildiği, 6 Aralık 2015 tarihi itibarıyla 41 ilde örgütlenmenin tamamlandığı, örgütlenme verilerinin tekrar istenip incelendiğinde Komünist Partinin örgütlenme koşullarını yerine getirdiği ve ilk büyük kongresini de seçimlerden en az 6 ay önce yaptığının anlaşılacağı belirtilerek partileriyle ilgili seçime katılma yeterliliği konusunda yeniden değerlendirme yapılması istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Kumlumuzun 30/01/2015 tarihli ve 98 sayılı kararı ile;
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının 6/1/2015 günlü, 209460 sayılı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 20/1/2015 günlü, 154 sayılı yazılan ile bu yazı ekinde gönderilen bilgisayar disketinin incelenmesi sonucunda;
I- A) 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin onbirinci fıkrası ile 2820 sayılı Kanun'un 20. ve 36. maddelerine göre, illerin en az yansında oy verme günü olan 7 Haziran 2015 tarihinden en az altı ay öncesi itibariyle teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partilerin (alfabetik sıralamaya göre);
1- Adalet ve Kalkınma Partisi,
2- Alternatif Parti,
3- Anadolu Partisi,
4- Bağımsız Türkiye Partisi,
5- Büyük Birlik Partisi,
6- Cumhuriyet Halk Partisi,
7- Demokrat Parti,
8- Demokratik Gelişim Partisi,
9- Demokratik Sol Parti,
10- Doğru Yol Partisi, 1 1- Emek Partisi,
12- Genç Parti,
13- Hak ve Adalet Partisi,
14- Hak ve Eşitlik Partisi,
15- Hak ve Özgürlükler Partisi,
16- Halkın Kurtuluş Partisi,
17- Halkın Yükselişi Partisi,
18- Halkların Demokratik Partisi,
19- Hür Dava Partisi,
20- İşçi Partisi,
21- Liberal Demokrat Parti,
22- Merkez Parti, 23-Millet Partisi,
24- Millet ve Adalet Partisi,
25- Milliyetçi Hareket Partisi,
26- Muhafazakâr Yükseliş Partisi,
27- Özgürlük ve Dayanışma Partisi,
28- Saadet Partisi,
29- Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi, 30-Türkiye Komünist Partisi,
31 - Yurt Partisi
olduğuna,
b) Diğer partilerin ise genel kongre veya teşkilatlanma koşulunu yerine getiremedikleri, dolayısıyla 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin 11. fıkrasında öngörülen nitelikleri kazanamadıklarına,
karar verilmiştir.
Kurulumuzun anılan kararında büyük kongresini yapmadığı gerekçesiyle Komünist Partiye yer verilmemiştir.
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun;
"Siyasi parti sicili" başlıklı 10. maddesinde;
Cumhuriyet Başsavcılığınca her siyasi parti için bir sicil dosyası tutulur.
Bu sicil dosyasında:
a) Kuruluş bildirisi ve ekleri;
b) Merkez organları ile, teşkilat kurdukları il, ilçe ve beldeleri, bunların organlarında görev alanların adlarını, soyadlarını, doğum yer ve tarihlerim, meslek veya sanatlarını ve ikametgahlarını gösterir onaylı listeleri,
c) Partinin faaliyetlerini düzenleyen her türlü yönetmelikler ve diğer yayınları,
d) Partiye kayıtlı üyelerin, ilçelere göre (b) bendindeki bilgileri içeren listeleri,
Cumhuriyet Başsavcılığınca istenilen sicille ilgili diğer bilgi ve belgeler de bu dosyaya konulur.
Siyasi partiler, (b) ve (c) bentlerindeki bilgi ve belgeler ile bunlarda ve parti tüzük ve programlarında yapılan değişiklikleri, yayın veya değişiklik tarihinden itibaren onbeş gün içinde; (d) bendindeki listeler ile bunlarla ilgili değişiklikleri ise, altı ayda bir Cumhuriyet Başsavcılığına gönderirler.
Siyasi partilerin kapatılmaları veya kapanmaları sicillerine işlenir.
Bu sicil herkese açıktır. Soruşturma ile ilgili bilgilerin gizliliğine ilişkin hükümler saklıdır.
Siyasi Partilerin bu Kanuna göre yapacakları kongre delege seçimlerinde ve ön seçimlerde (b) ve (d) bentleri gereğince Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmiş üye listeleri esas alınır.
Cumhuriyet Başsavcılığı, üye listelerinin düzenlenmesi, yazımı, bunların ilçe seçim kurullarına gönderilmesi ve buna ait işlerde 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 31 inci maddesinin üçüncü fıkrasındaki esaslar dairesinde personel görevlendirebileceği gibi, bu işlerin yürütülmesinde kamu kurum ve kuruluşlarına ait teknik araçlardan da yararlanabilir. Görevlendirileceklere 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 182 nci maddesine göre ücret ödenir. Bu ücretler ile hizmetin ifası için gerekli ödenek Genel Bütçeden ödenir."
"Siyasi partilerin seçimlere katılması" başlıklı 36. maddesinde; "Siyasi partilerin seçimlere katılabilmesi için illerin en az yarısında oy verme gününden en az altı ay evvel teşkilat kurmuş ve büyük kongrelerini yapmış olması veya Türkiye Büyük Millet Meclisinde grubu bulunması şarttır.
Bir ilde teşkilatlanma, merkez ilçesi dahil o ilin ilçelerinin en az üçte birinde teşkilat kurmayı gerektirir."
düzenlemesi yer almaktadır.
298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin onbirinci fıkrası ve 2820 sayılı Kanun'un 36. maddesi ile siyasi partilerin belirli bir tarihte kanunun aradığı koşulların tümüne birlikte sahip olmaları suretiyle eşit şartlarda seçime girmeleri amaçlanmıştır.
Söz konusu koşulların, oy verme tarihinden en az altı ay evvelki tarihte birlikte gerçekleşmesinin gerektiği maddenin özünden ve sözünden açıkça anlaşılmaktadır.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 79. maddesi ile seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma görevi verilen Yüksek Seçim Kurulu, bu kapsamda siyasi partilerin kanunun aradığı şartlara sahip olmaları koşuluyla eşit şekilde ve dürüstlükle yarışacakları ortamı hazırlamakla yükümlüdür. Bunu sağlayabilmek için de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından tüm siyasi partilerin teşkilat kütüğü istenerek, 2820 sayılı Kanun'un 36. maddesinde öngörülen; illerin en az yarısında oy verme gününden (7 Haziran 2015) en az altı ay evvel teşkilatını kurup kurmadığı ve büyük kongrelerini yapıp yapmadığı incelenerek, bu koşulları sağlayan partilerin seçimlere girme yeterliliğine sahip olduğunu belirleyerek Resmî Gazete'de yayımlanmak suretiyle ilân eder. Anılan Kanun'un 36. maddesindeki düzenlemenin emredici bir hüküm olduğu ve takdire yer bırakmadığı da kuşkusuzdur.
Nitekim, Kurulumuzca Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından getirtilen teşkilat kütüğü üzerinde yapılan inceleme sonunda 30/1/2015 tarihli ve 98 sayılı kararı ile seçime katılma yeterliliğine sahip siyasi partiler belirlenerek ilân edilmiştir.
Komünist Partinin mezkur itirazı üzerine bir maddi hata olma ihtimaline karşı teşkilatlanma durumu Kurulumuz Başkanlığının 09/02/2015 tarih ve 611 sayılı yazısı ile sorulmuş, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 10/02/2015 tarihli, 315 sayılı yazı ve ekinde CD ortamında yeniden gönderilen Komünist Partiye ilişkin teşkilat kütüğü ile Komünist Partinin 1. Olağan Kongresinin 6/12/2014 tarihinde gerçekleştirdiğine ilişkin 12/02/2015 tarihli, 340 sayılı yazının birlikte incelenmesi sonucunda;
Komünist Partinin oy verme günü olan 7 Haziran 2015 tarihinden altı ay öncesi olan 7 Aralık 2014 tarihi itibariyle illerin en az yarısında teşkilatlanmasını tamamladığı ve ilk büyük kongresini 6 Aralık 2014 tarihinde yaptığı, dolayısıyla 298 sayılı Kanun'un 14. maddesinin onbirinci fıkrası ile 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu'nun 36. maddesinin öngördüğü koşullara sahip olduğunun tespit edilmesi nedeniyle, 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine katılma koşullarını taşıdığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle, Kurulumuzun 30/01/2015 tarihli ve 2015/98 sayılı kararı ile belirlenip ilân olunan siyasi partilerden ayrı olarak, Komünist Partinin de 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine katılabileceğinin tespitine karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Kurulumuzun 30/01/2015 tarihli ve 2015/98 sayılı kararı ile belirlenip ilân olunan siyasi partilerden ayrı olarak, Komünist Partinin de 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimlerine katılabileceğinin tespitine,
2- Daha önce tespit ve ilân edilen siyasi partilere yapılan bildirimlerin ve gönderilen kararların tutanak karşılığı Komünist Parti Genel Başkanlığı yetkililerine elden tebliğine,
3- Kararın Resmî Gazete'de yayımlanmasına,
4- Karar örneğinin;
a) Komünist Parti Genel Başkanlığına gönderilmesine,
b) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun internet sitesi www.ysk.gov.tr adresinde yayınlanmasına ve il - ilçe seçim kurulu başkanlıklarına Kurum içi elektronik posta
ile iletilmesine,
13/2/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy