Yüksek Seçim Kurulu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2709 S. K. m. 79) (5362 S. K. m. 9, 44) (298 S. K. m. 130)  
Karar No: 898  
Turgut CAM tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen dilekçede; 28/10/2007 tarihinde Kağıthane Şoförler Odasında yapılan yönetim kurulu ve başkanlık seçiminde, bir kısım üyenin daha önceden oda üyelikleri silinmiş olmasına rağmen seçime katılarak oy kullandırıldığı ve böylece yapılan seçimin mutlak butlanla sakatlandığı, bazı üyelerin ise ölü veya yurt dışında olmasına rağmen oy kullanmış gibi gösterildiği, seçime katılan Akın ATLI’nın oy pusulasında 11 kişinin yer aldığı, odaya kayıtlı üye sayısının 1800 olması nedeniyle yönetim kurulu üye sayısının 9 ile sınırlı olacağından, Akın ATLI’nın oy pusulasının geçersiz sayılması gerektiği, odada kayıtları olmayan ve hiçbir şekilde mesleki faaliyette olmadığı tespit edilen kişilerin hazurun listesine alınarak oda seçimlerinde oy kullandırıldığı, konu ile ilgili olarak İstanbul İl Seçim Kuruluna 01/11/2007 tarihinde itirazda bulundukları ve 02/11/2007 tarih ve 2007/40 sayılı karar ile ölü İrfan KOLCU ve yurt dışında olan Fatma IŞIK’ın oy kullanmaları ile ilgili ilçe seçim kurulunca karar verilmek üzere dosyanın Kağıthane İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine karar verildiği belirtilerek, yürütülen seçim işlemlerinin bu şekilde usulsüz işlemler sebebi ile iptaline,
Turgut CAM bundan ayrı olarak Kurulumuz Başkanlığına vermiş olduğu diğer dilekçesinde ise; Kağıthane 2. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına yapmış oldukları itiraza bağlı olarak Fatma IŞIK’a ait kayıtların tam olmadığı ve tamamlayıcı şekilde bilgi temin edilemediğinden 2007/31 sayılı karar ile reddedildiği, tamamlayıcı şekilde bilgi temin edilememesinin nedeninin Fatma IŞIK’ın hazurun cetvelindeki kimlik bilgilerinde T.C. Kimlik numarasının başka bir Fatma IŞIK’a ait olmasından dolayı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı e-esnaf veri tabanına da yanlış bilgi girildiğinden hazurun cetvelinde de aynı şekilde yanlış olarak yazıldığı ve diğer bilgilerin doğru olduğu, Fatma IŞIK’ın yurtdışında yaşadığı ve 15/08/2007 tarihinde yurtdışına çıkış yaptığı ve seçime katılmadığı belirtilerek, Fatma IŞIK’a ait kimlik dökümüne göre Pasaport Şube Müdürlüğünden kayıtlarının talep edilmek suretiyle araştırılması ve Kağıthane İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının 03/11/2007 tarihli ve 2007/31 sayılı kararın iptaline,
Zübeyir AKAY ve Mehmet DEMİR tarafından Kurulumuz Başkanlığına verilen dilekçelerde; bir kısım üyenin üyelik sıfatını yitirdiği halde olağan genel kurulda oy kullanmaları gerekçesiyle Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğünün istemi üzerine Kağıthane Kamyon, Kamyonetçi, Minibüsçüler, Şoförler ve Otomobilciler Odasının 28/10/2007 tarihinde zorunlu organ seçimlerinin 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanuna göre olağanüstü olarak yapıldığı, Bakanlık talimatı üzerine oda yönetim kurulunun gerekli incelemeyi yaparak üyelik vasfını yitirenleri üyelikten düşürdüğü, ancak ilçe seçim kurulunca yasal olmayan bir karar ile bu şahısların tekrar üyeliğe kabul edildiği, bir kısmının mükerrer yazıldığı ve mükerrer oy kullandığı, hatta vefat eden, yurtdışında bulunan şahısların yerine bile oy kullandırıldığı, Akın ATLI’nın başkan adayı olduğu listenin 5362 sayılı Yasanın Odaların Organları başlıklı 9. maddenin (b) bendine aykırı olarak düzenlendiği, sandık kuruluna bu konuda gerekli itirazların yapılmış olmasına rağmen, geçersiz sayılması gereken oy pusulasının geçerli sayıldığı, bu konuda ilçe seçim kuruluna yapılan itirazın da 30/10/2007 tarih ve 2007/29 sayılı karar ile reddedildiği belirtilerek, Akın ATLI’nın başkan adayı olduğu oy pusulalarının iptal edilmesi ve seçime katılan Turgut CAM’ın başkan adayı olduğu listenin kazanmış sayılmasına,
Akın ATLI tarafından Kurulumuz Başkanlığına verilen dilekçede ise; Kağıthane Şoförler Odası seçiminde seçim sonuçlarının ilçe seçim kurulu başkanlığınca onaylanarak mazbatalarının verildiği, seçimi kaybeden tarafça seçimde usulsüzlük yapıldığı iddiası ile ilçe ve il seçim kurullarına itirazda bulunulduğu, itirazlarına gerekçe olarak Fatma IŞIK isimli üyenin yurtdışında olmasına rağmen seçimde oy kullanmasının gösterildiği, ancak ilgili şahsın itirazda bulunan ve kaybeden listede Yönetim Kurulu Üyesi olarak yer alan İsa KAYA’nın kız kardeşi olduğu, karşı listede yer alan bir şahsın kendi listelerine oy vermesinin düşünülemeyeceği ve böyle bir usulsüzlüğü yapmalarının fiilen mümkün olmadığı, itiraza konu diğer şahıs olan İrfan KULCU’nun ise eski oda başkan vekili olan ve yeni listede aday olan Zübeyir AKAY ve Abdulgani MUT’un akrabası olduğu, itiraz edilen iki oyun tamamen seçimi kaybeden tarafın kasti bir oyunu olduğu, ayrıca eski yönetimde yer alan ve seçim sonuçlarına itiraz eden kişilerin geçmiş dönemde 434 kişinin üye kaydını oy kullanmamaları için yönetim kurulu kararı ile sildikleri, bu kişilerin seçim sürecinin başından itibaren seçime hile karıştırmak ve usulsüzlük yapmak için çalıştıkları, itiraz edilen iki oyun iptal edilmesi durumunda iptalin lehlerine yapılması gerektiği ve bu durumun da seçim sonucunu etkilemediği belirtilerek, yapılan itirazın reddedilmesi ve oda seçiminin lehlerine sonuçlandığının onaylanmasına, karar verilmesi istenilmiş ve Kurulumuzun 10/11/2007 tarihli ve 883 sayılı ara kararı ile istenen bilgi ve belgeler gelmiş, ayrıca, yine Mehmet DEMİR tarafından Kurulumuz Başkanlığına verilen 16/11/2007 tarihli dilekçede de; Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Esnaf ve Sanatkarlar Genel Müdürlüğünün yazısına istinaden olağanüstü genel kurul toplantısı kararı alındığı, ilk toplantının 05/09/2007, ikinci toplantının ise 10/09/2007 tarihi olarak belirlenmiş olmasına rağmen her iki toplantının da çoğunluk sağlanamadığından dolayı yapılamadığı, kayıtlı olmayan üyelerin hazurun cetvelinden çıkması nedeniyle Yüksek Seçim Kuruluna itirazda bulunulduğu ve Yüksek Seçim Kurulu tarafından seçimin durdurulduğu, ilçe seçim kurulunca da 28/10/2007 tarihinde seçim yapılmasına karar verildiği, bu tarihte ise sadece sandık kurulu oluşturularak, oy kullanma işleminin gerçekleştirildiği, olağanüstü genel kurul toplantısına hiç başlanılmadığı ve 5362 sayılı Kanunun 44. maddesi hükümlerinin yerine getirilmediği ve gündem maddesi ile ilgili görüşmenin açılmadığı, 298 sayılı Kanunun 130 uncu maddesi hükümlerine göre, seçimle ilgili bazı konularda seçimin sonuçlarına etkili olmaları nedeniyle yapılan olağanüstü itirazlarda, alt kademelerce verilen kararların kesin veya kesinleşmiş olmasının, bu itirazların Yüksek Seçim Kurulunca incelenmesine engel olmayacağı belirtildiğinden, yasaya ve buna bağlı olarak tüzüğe açıkça aykırılık oluşturan nedenlerle yapılan itirazların Yüksek Seçim Kurulu tarafından incelenmesine bir engel görülmediğinden itirazın kabulü ile seçimin iptaline karar verilmesi istenilmiş,
olmakla, konu birlikte incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
T.C. Anayasasının 79. maddesindeki “Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimlerin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikâyet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur.” şeklinde ifade edilen hüküm uyarınca; Tam kanunsuzluk olarak adlandırılan hallerde sürenin geçmiş olmasına, işlemlerin kesinleşmiş bulunmasına bakmaksızın Yüksek Seçim Kurulunun kanunsuz işlem yerine kanuna uygun işlem yapması veya yaptırması zorunludur.
298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 130. maddesinin 6. fıkrasında da, “... seçimin neticesine müessir olaylar ve haller sebebiyle yapılan itirazlar seçimin sonucu hakkında kesin karar vermek yetkisine sahip olan kurullarca, seçimin neticesine müessir görüldüğü takdirde, alt kademelerce verilen kararların kesin veya kesinleşmiş olması veya kurullara derece derece ve müddeti için müracaat edilmemiş olması, bu itirazın incelenmesine ve reddine sebep teşkil etmez.” hükmü yer almaktadır.
Nitekim; bugüne kadar Yüksek Seçim Kurulunca, İl ve İlçe Seçim Kurullarının itiraz üzerine verdiği kararlarda tam kanunsuzluk saptanması halinde, kesin olmasına bakılmaksızın 298 sayılı Kanunun 130 uncu maddesine istinaden yanlış uygulamalar kaldırılmış ve Kanuna uygun işlemler tesisine karar verilmiştir.
Somut olayda, ölü olan kişi ile yurtdışında bulunan kişinin yerlerine oy kullanılması iddiasının sabit olması seçimin neticesine müessir olacağından, tam kanunsuzluk oluşturan bu hal nedeniyle itirazın incelenmesi gerekmiştir.
5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun;
9. maddesinin (b) bendinde; “Yönetim kurulu: Başkan dahil olmak üzere, üye sayısı 1000’den az olan odalarda yedi, üye sayısı 1000-2000 olanlarda dokuz, 2000’den fazla olan odalarda onbir kişiden oluşur ve genel kurul üyeleri arasından dört yıl süreyle görev yapmak üzere seçilir. Aynı sayıda yedek üye seçilir.” hükmü yer almaktadır.
49. maddesinin dokuzuncu fıkrasında; esnaf odası organ ve yönetim kurulu başkanlarının seçiminde kullanılacak olan oy pusulalarının, asıl ve yedek üyeler belirtilmek suretiyle her türlü şekilde düzenleneceği belirtilmiştir.
Ara kararımıza cevaben;
A) Kağıthane 2. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca gönderilen 19/11/2007 tarihli ve C.05.0.SKB.4.34.19-800.01.15 sayılı yazıda;
Kağıthane İlçesinde 28/10/2007 tarihinde yapılan Kağıthane Kamyon, Kamyonetçi, Minibüsçüler, Şoförler ve Otomobilciler Odası seçimine ilişkin olarak Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca 1.662 üye listesinin gönderildiği, itiraz süresince de 171 kişinin kayıtlarının yapılarak toplam üye sayısının 1.773 kişi olduğu,
Fatma IŞIK’ın Umurbey Eski İlkokul Binasında kurulan 1036 nolu sandığa ait seçmen listesinde kaydının bulunup bulunmadığı ve kayıtlı ise 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan Anayasa değişikliğinin halkoyuna sunulmasında oy kullanıp kullanmadığına ilişkin olarak, Kağıthane İlçesinde “Umurbey” adı altında bir mahalle veya beldenin bulunmadığı ve ayrıca yapılan seçmen sorgulamasında Fatma IŞIK’ın seçmen kaydına rastlanmadığı,
B) Fatma IŞIK’ın nüfus kayıt örneği ile Yolcu Sorgulama Sonuçlarını gösterir çizelgesi Ankara Emniyet Müdürlüğü Pasaport Şube Müdürlüğüne gönderilerek, 01/01/2007 - 08/11/2007 Yılları Yolcu Sorgulama Sonuçlarını gösterir çizelgede yer alan 17/07/2007 tarihinde Türkiye’ye giriş, 15/08/2007 tarihinde de Türkiye’den çıkış yapan Fatma IŞIK’ın nüfus kaydı gönderilen kişi olup olmadığı sorulmuş ve bu konuda Ankara Valiliği Emniyet Müdürlüğünden alınan 23/11/2007 tarihli ve B.05.1.EGM.45.06.00.48.07.03.Tah.Br.Dos No: 03 ( ) 07/327698 sayılı yazıda da;
Sami kızı 1965 doğumlu Fatma IŞIK’ın 17/07/2007 tarihinde Edirne Kapıkule Kara Hudut Kapısından giriş ve 15/08/2007 tarihinde aynı hudut kapısından çıkış yaptığının Pol-Net bilgisayar kayıtlarından anlaşıldığı, Pol-Net yolcu sorgulama sisteminde TR-I-706411 seri nolu pasaportun hamilinin Sami kızı 1965 doğumlu Fatma IŞIK olduğunun daha önceki giriş kayıtlarından anlaşıldığı,
bildirilmiştir.
Dosya içindeki bilgi ve belgelerden:
28/10/2007 tarihinde yapılan Kağıthane Şoförler Odasında yapılan yönetim kurulu ve başkanlık seçiminde, 873 kişinin oy kullandığı, ancak sandıktan çıkan zarf sayısının 872 olduğu, oyların sayım ve dökümünden; Turgut CAM’ın listesinin 432, Akın ATLI’nın listesinin ise 434 oy almış oldukları, ancak 24/01/2007 tarihinde öldüğü tespit edilen İrfan KOLCU ile 15/08/2007 günü Kapıkule Hudut Kapısından yurtdışına çıkan ve bir daha dönmeyen Fatma IŞIK’ın yerine sahte imzalar atılarak oy kullanıldığı hususunun sabit olduğu tespit edilmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle; 28/10/2007 tarihinde yapılan Kağıthane Kamyon, Kamyonetçi, Minibüsçüler, Şoförler ve Otomobilciler Odası seçiminde ölü olduğu belirlenen İrfan KOLCU ile yurtdışında bulunan Fatma IŞIK’ın yerlerine oy kullanılmış olmasının bu iki oyun iptalini gerektirdiği, iki oyun iptal edilmesi halinde ise seçimin sonucu değişebileceği, ayrıca Akın ATLI’nın oy pusulasında asıl ve yedek üye sayısının 5362 sayılı Kanunun “Odaların Organları” başlıklı 9. maddesinin (b) bendine aykırı olarak fazla yazılmış olması ve bu durumların yukarıda belirtilen tam kanunsuzluk halini oluşturup seçim sonucunu doğrudan etkiler nitelikte bulunması nedeniyle seçimin iptali ile Kağıthane 2. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca yeni bir seçim tarihi belirlenerek yeniden seçim sürecinin başlatılarak duyurulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- Turgut CAM, Zübeyir AKAY ve Mehmet DEMİR’in yapmış oldukları itirazların kabulüne,
2- 28/10/2007 tarihinde yapılan Kağıthane Kamyon, Kamyonetçi, Minibüsçüler, Şoförler ve Otomobilciler Odası seçiminin tam kanunsuzluk nedeniyle iptaline,
3- Kağıthane 2. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca 5362 sayılı Yasanın 49. maddesinin 12. fıkrası uyarınca yeni bir seçim tarihi belirlenerek ilgililere ve Bakanlığa duyurulmasına,
4- Karar örneğinin gereği için Kağıthane 2. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına, bilgi için Turgut CAM, Zübeyir AKAY, Mehmet DEMİR ve Akın ATLI’ya gönderilmesine,
01/12/2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy