(2972 S. K. m. 8, 33)
Karar No: 123
Sorgun İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 08.03.2005 gün ve 2005/28 sayılı yazıda; İlçelerine bağlı Agahefendi Mahallesinin üçe bölünerek Ahmet Efendi ve Osman Çavuş adı altında iki; Karşıyaka Mahallesinin ikiye bölünerek Güzelyurt adı altında bir; Yenidoğan Mahallesinin ikiye bölünerek Bedirbaba Mahallesi adı altında bir mahallenin kurulduğu, bu nedenle yeni oluşturulan 4 (dört) mahallede muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin ne zaman yapılacağı, bölünen mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinin görevlerinin devam edip etmeyeceği veya yeni oluşuma göre sözkonusu muhtarların yeni kurulan mahalle hudutları içerisinde ikamet etmeleri halinde görevlerinin ne şekilde devam edeceği ve bölünen mahallelerde seçim yapılıp yapılamayacağı hususlarında Başkanlıklarına görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8 inci maddesine göre, mahalli idareler seçimleri 5 yılda bir yapılır. Mahalle muhtarlığına ve ihtiyar heyeti üyeliğine seçilenlerin de 5 yıl süre ile görev yapmaları, bu maddenin doğal gereğidir. O halde, 5 yıl dolmadan veya sözü edilen Kanun'un 33 üncü maddesinde öngörülen koşullar oluşmadan muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği boşalmış sayılamaz. Öte yandan, bir mahallenin bölünmesi halinde mevcut (bölünen) mahallede de seçim yapılması gerektiğine ilişkin ne seçim ne de konu ile ilgili mevzuatta herhangi bir hüküm yer almış değildir.
Bu durumda, yeni kurulan mahalleler ile birlikte mevcut (bölünen) mahallede de seçim yapılmasına yasal olanak bulunmamaktadır.
Ayrıca, 5 yıl süre ile seçilmiş olan mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinin, bu süre dolmadan ve yasal zorunluluk bulunmadan, yeni mahalleler kurulması nedenine dayalı olarak görevlerinin sona erdirilmesi, halk iradesine olduğu kadar bu kişilerin anayasal seçilme haklarına da aykırılık oluşturur.
Kaldı ki, bir mahallenin bölünmesi halinde mevcut (bölünen) mahallede de seçim yapılmaması, bir köyün bölünmesi halinde mevcut (bölünen) köyde seçim yapılamayacağına ilişkin Kurulumuz'un yerleşik kararlarına da uyum sağlayacaktır.
Bu itibarla, bir mahallenin bölünmesi ya da birden çok mahallenin belirli kısımlarının ayrılarak yeni bir mahalle oluşturulması gibi durumlarda mevcut (bölünen) mahallede seçim yapılmaması ve sadece yeni kurulan mahallelerde seçim yapılması gerekir. Bundan ayrı olarak mahalle ayrılmasında eski mahalle varlığını korur ve seçilmiş organlarında bir boşalma ve seçimi gerektirir eksilme olmadıkça yeniden seçim yapılmaz. Olayımızda da durum bu niteliktedir. Varlığını koruyan “Agahefendi, Karşıyaka ve Yenidoğan” Mahalleleri muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinin yeni kurulan mahalleler sınırları içerisinde oturur durumda olmaları söz konusu olması halinde sonucu etkilemez. Bu hal onların görevlerini etkiler durum yaratırsa, konuya idari makamlar çözüm üretirler.
Bu sebeple, yeni teşekkül ettirilen mahalleler için seçim yapılması bu mahallelerin ayrıldığı eski mahallelerde (Agahefendi, Karşıyaka ve Yenidoğan) henüz bir boşalma söz konusu olmadığından, muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Ayrıca, bölünmek suretiyle oluşturulan Ahmet Efendi, Osman Çavuş, Güzelyurt ve Bedirbaba Mahallelerinde 2972 sayılı Kanunun 33. maddesi gözetilerek, tüm teşkilata gönderilmiş olan Başkanlığımızın 04.03.2005 tarihli ve 2005/1 sayılı Genel Yazısı eki Yüksek Seçim Kurulunun 12.02.2005 tarihli ve 51 sayılı kararı uyarınca 05 Haziran 2005 Pazar günü mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin yapılması ve bu seçimlerde kullanılacak olan sandık seçmen listelerinin ise aynı kararın 4. maddesi gereğince 15 – 24 Nisan 2005 tarihleri arasında askıya çıkartılmak suretiyle güncelleştirilip kullanılması gerektiğine karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Bölünen mahallelerde (Agahefendi, Karşıyaka ve Yenidoğan) yeniden seçim yapılmasına gerek olmadığına,
2- Sadece bölünmek suretiyle oluşturulan Ahmet Efendi, Osman Çavuş, Güzelyurt ve Bedirbaba Mahallelerinde 2972 sayılı Kanunun 33. maddesi gözetilerek, tüm teşkilata gönderilmiş olan Başkanlığımızın 04.03.2005 tarihli ve 2005/1 sayılı Genel Yazısı eki Yüksek Seçim Kurulunun 12.02.2005 tarihli ve 51 sayılı kararı uyarınca 05 Haziran 2005 Pazar günü mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçiminin yapılması ve bu seçimlerde kullanılacak olan sandık seçmen listelerinin ise aynı kararın 4. maddesi gereğince 15 - 24 Nisan 2005 tarihleri arasında askıya çıkartılmak suretiyle güncelleştirilip kullanılması gerektiğine,
3- Varlığını koruyan “Agahefendi, Karşıyaka ve Yenidoğan” mahalleleri muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinin yeni kurulan mahalleler sınırları içerisinde oturur durumda olmaları sözkonusu olması halinde sonucu etkilemeyeceğine, bu hal onların görevlerini etkiler durum yaratırsa konuya idari makamların çözüm üretmesi gerektiğine,
4- Karar örneğinin Sorgun İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı ile Kurulumuz Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğü ve İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,
14.03.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy