Yüksek Seçim Kurulu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2972 S. K. m. 31, 36) (2839 S. K. m. 11, 18) (442 S. K. m. 33)
Karar No: 2486
Bafra İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı aracılığı ile Kurulumuz Başkanlığına Beşir AKIN tarafından gönderilen 02.08.2004 tarihli dilekçede; 28 Mart 2004 tarihinde yapılan seçimde Samsun İli Bafra İlçesi Köseli Köyü muhtarlığına seçilen Selim TÜRKÖZ’ün aynı zamanda Bafra İşletmesi Tekel Müdürlüğünde bekçi olarak çalıştığı belirtilerek, muhtarlık seçiminin iptal edilmesi ve seçimin yenilenmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Dilekçede sözü edilen muhtarın, seçildiği tarihte kamu görevlisi olduğu gerekçesiyle tutanağının iptaline ilişkindir.
Yüksek Seçim Kurulunca benimsenen uygulamaya göre köy ve mahalle seçimleri sebebiyle yapılan itirazlar üzerine İl Seçim Kurulunca verilen kararlar kesin olmakla beraber, .... 2972 sayılı Kanunun 31 ve 36 ıncı maddelerinin yollamada bulunduğu, 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 11 inci maddesi ve Anayasasının 76 ncı maddesinde öngörülen seçilme yeterliliğine ilişkin koşullardan seçilenin Türk olmadığına, yaşının Kanunda gösterilenden küçük olduğuna, okur-yazar olmadığına, seçilme yeterliğini kaybettiren bir mahkumiyeti bulunduğuna ve benzeri tam kanunsuzluk hallerine ilişkin ihbar, itiraz ve iddiaların seçim sonuçlarının kesinleşmesinden sonra dahi, T.C. Anayasasının 79 uncu maddesinin verdiği görev ve yetkiye dayanılarak Yüksek Seçim Kurulunca her zaman incelenebileceği Kurulumuz tarafından kabul edilmektedir.
İtiraza konu olan husus her şeyden önce Köy Kanununun 33 üncü maddesinin uygulanması ile ilgili bulunduğundan, seçim kurullarının bu konudaki görevlerine ilişkin bu husus, yukarıda da belirlenmiş olduğu gibi “benzer tam kanunsuzluk” hallerinden birini oluşturmaktadır. Gerçekten görev, kamu düzeni ile yakınen ilgilidir. Seçim kurullarının yetki ve görevlerini aşarak verdikleri kararların kamu düzeninde yaratabileceği belirsizlik ve karmaşa dikkate alındığında bu konuda seçim kurulları kararlarının Yüksek Seçim Kurulunca, diğer tam kanunsuzluk hallerinde olduğu gibi her zaman incelenebileceği kabul edilmelidir.
2972 sayılı Kanuna göre, muhtarlık seçimlerinde adaylık usulü yoktur. Aynı Kanunun 31 inci maddesinde memuriyet seçilmeye engel hallerden sayılmamıştır. Aynı maddede, 2972 sayılı Kanunun atıf yaptığı diğer konulardaki seçilmeye engel hallerinde muhtar seçimlerinde geçerli olduğu ve yine aynı Kanunun 36 ıncı maddesinde 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununa yollamada bulunulmuş ise de, bu yollama, az önce belirtildiği gibi “seçilmeye mani hal” olarak sınırlandırılmıştır. Anılan Kanunun seçilemeyeceklere ilişkin 11 inci maddesinde, memuriyet seçilmeye engel, diğer bir deyimle “seçilmeye mani” hal olarak sayılmamıştır. Aynı Kanunun 18 inci maddesinde, kamu görevlilerinin belli sürelerde “ayrılma isteğinde bulunmadıkça” adaylıklarını koyamayacakları ve aday gösterilemeyecekleri belirtilmiştir. Maddedeki ifadeden de açıkça anlaşılacağı üzere, memuriyet adaylığa engeldir, fakat seçilmeye engel değildir. Adaylığa engel bir husus, seçimden sonra da seçilmeye engel bir durum arzeder ise de bu durum, sadece “adaylık” söz konusu hallerde vardır. Adaylık söz konusu değil ise, bu durumun seçimden sonra seçimi yapılan görev için yasal bir engel oluşturup oluşturmadığına bakılmalıdır. Bu konu ise seçim kurullarının görevi dışındadır.
442 sayılı Köy Kanununun 33 üncü maddesi “köy muhtarlığına ve ihtiyar meclisi üyeliğine seçildikten sonra” sayılan 8 hal kapsamında bulunanların muhtar ve ihtiyar meclisi üyeliğinden İl veya İlçe İdare Kurulunca çıkarılacaklarını hükme bağlamıştır.
Netice olarak: Muhtarlık seçiminde adaylığın öngörülmemiş bulunmasına, adaylık için önceden istifanın gerekmemesine, seçim sonrasında iki görevin birlikte yürütülüp yürütülemeyeceği konusundaki yetkinin –ortada seçilme yeterliğine ilişkin bir durum bulunmadığından- il ve ilçe idare kurullarına ait bulunmasına göre; istemin Görev nedeni ile reddine karar verilmek gerekmiştir.
Bu nedenle, itirazın reddine karar verilmelidir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1 - İtirazın görev nedeniyle reddine,
2 - Karar örneğinin Bafra İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına ve itirazda bulunan Beşir AKIN’a gönderilmesine,
10.08.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy