(298 S. K. m. 14, 18, 19, 23, 43) 
Karar No: 393
Bitlis Merkez İlçe seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 24.02.2004 gün ve 180 sayılı yazıda; siyasi partilere verilecek sandık seçmen listesinin fotokopi gideri kendileri tarafından mı? yoksa seçim ödeneğinden mi? karşılanacağı ve 298 sayılı Kanunun 23. maddesi gereğince sandık kurullarında üye bulundurma hakkı bulunduğu halde ilçede teşkilatı bulunan ve seçime katılmayan siyasi partilerin sandık kurullarında üye bulundurup bulunduramayacağı hususlarında görüş bildirilmesi istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Seçim döneminde; 298 sayılı Kanunun 43/1-b ve Güncelleştirme Genelgemizin 16. maddelerine göre, sandık seçmen listelerinin birer nüshasının seçime katılan ve o ilçede teşkilatı olup talep eden siyasi partilerinin ilçe başkanlıklarına alındı belgesi karşılığında ücretsiz olarak verilmesi gerekmektedir.
Ancak, sandık seçmen listelerinin Genelgemizde belirtilen hükümler dışında siyasi partilerce tekrar istenmesi halinde, Başkanlığımızca 27.06.2003 günlü, 2003/3 sayılı Genel Yazımız ekinde gönderilen Kurulumuzun 19.04.2003 günlü, 310 sayılı kararı ile 26.01.2004 günlü, 2004/2 sayılı Genel Yazımız ekinde gönderilen 24.01.2004 günlü, 186 sayılı kararının D/4. maddesi uygulanması, sayfa başına 69.900 lira ücret alınması gerekir.
Aynı madde hükmü uyarınca, İlçede teşkilatı olmayan veya seçime katılmayan siyasi partilere sandık seçmen listeleri verilmesi mümkün değildir.
Bundan ayrı olarak, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun 14, 18 ve 19. maddelerinde; ilçe seçim kurullarının yapısı, kuruluşu ve süresi belirtilmiş, üyelerin seçiliş usulü de açık bir şekilde izah olunmuştur. Nitekim ilçe seçim kurulları bu yasal düzenleme gereğince Ocak/2004 tarihinde kurulmuş ve halen 2 yıllık görevini sürdürmektedir.
Ancak, ilçe seçim kurullarının normal zamanda kuruluşları yukarıda izah edildiği şekilde olmasına karşın, seçim sürecinde aynı Kanunun 19. maddesinin 3. bendinin 3. fıkrası “14. maddenin 11. bendi gereğince yapılan tespit ve ilandan seçime katılamayacağı anlaşılan veya o seçim çevresinde seçime katılmayan partinin ilçe seçim kurulundaki üyelerinin görevi sona erer. Bu yoldan boşalan üyelikler seçim çevresinde seçime katılan ve ilçe seçim kurulunda üyesi bulunmayan partiler hakkında birinci bentte yazılan hükümlerin uygulanması ile belirlenir.” hükmüne yer vermek suretiyle, seçime katılan ve o yerde teşkilatı bulunan siyasi partilerden ilçe seçim kurullarına üye alınacağı vurgulanmıştır. Nitekim, ilçe seçim kurulunda üyesi bulunan bir siyasi partinin o ilçede 28 Mart 2004 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler Genel Seçimlerine katılmayacağının belirlenmesi üzerine; 298 sayılı Kanunun 19. maddesinin 3. bendinin 3. fıkrası uygulanmak suretiyle, kuruldaki üyesinin görevi sona erdirilerek yerine, seçime katılan partinin üyesi alınmak suretiyle yeniden kurul oluşturulmuştur.
Bu nedenle, en son yapılan Milletvekili Genel Seçiminde en fazla oy alan 5 siyasi partiden herhangi birinin seçime katılmaması halinde ilçe seçim kurullarındaki üyelikleri anılan madde gereğince sona erecek olup, kurulda mevcut seçime katılacak diğer partilerin üyelerinin görevleri sürecek, bu siyasi partilerden boşalacak asıl ve yedek üyelikler o seçim çevresinde seçime katılan ve o yerde teşkilatı bulunan siyasi partilerden birer asıl ve birer yedek üye alınmak suretiyle ilçe seçim kurulları oluşturulacaktır.
Bu hükümlerden açıkça anlaşılacağı üzere; Siyasi partilerin bir seçim çevresinde seçime katılmamaları hallerinde ilçe seçim kurulunda görevli olan üyelerinin görevi sona ermekte, yerine o yerde seçime giren ve o yerde teşkilatı bulunan partilerden istenecek üyelerle doldurulacaktır. Bu düzenleme kurulların seçime giren ve kurulda temsil edilip hakkını koruyacak partilerin üyelerinden oluşacağı genel kuralına tamamen uyarlı bulunmaktadır.
Bu yasal düzenlemeler sandık kurullarının teşkili ile ilgili olarak da anılan Kanunun 23 ve müteakip maddelerinde aynen tekrarlanmış bulunmaktadır.
Sonuç: 1 - 298 sayılı Kanunun 43/1-b ve Güncelleştirme Genelgemizin 16. maddelerine göre, sandık seçim listelerinin birer nüshalarının seçime katılan ve o ilçede teşkilatı olup talep eden siyasi partilerin İlçe Başkanlıklarına alındı belgesi karşılığında ücretsiz olarak, ancak sözkonusu listelerin tekrar istenmesi halinde Kurulumuzun 2003/310 ve 2004/186 sayılı kararları uyarınca ücret mukabilinde verilmesine,
2 - İlçede teşkilatı olmayan veya seçime katılmayan siyasi partilere sandık seçmen listeleri verilmesinin mümkün olmadığına,
3 - En son yapılan Milletvekili Genel Seçiminde en fazla oy alan 5 siyasi partiden herhangi birinin seçime iştirak etmemesi durumunda, yukarıda açıklanan durum göz önünde bulundurularak İlçe seçim ve sandık kurullarındaki partili üyelerin çıkartılarak, bu siyasi partilerden üye alınmaması ve boşluğun 298 sayılı Kanunun 19. ve 23. maddelerindeki esaslara göre doldurulması gerektiğine ve bu değişikliğe ilişkin uygulamanın 28 Mart 2004 tarihinde yapılacak olan Mahalli İdareler Genel Seçimi kesin sonuçlarının alınmasına kadar devam etmesine,
4 - Karar örneğinin Bitlis Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
25.02.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy