(2820 S. K. m. 21) (6235 S. K. Ek m. 2)
Karar No: 111
Antalya 2. Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 28.01.2002 günlü, 2002/9 sayılı yazıda; İl ve İlçe Seçim Kurullarının iki yıl süreyle yeniden kurulmasına ilişkin Yüksek Seçim Kurulunun 12.01.2002 günlü, 21 sayılı kararının II. maddesinin B/c. belirtilen örnekte açıklama eksikliğinin bulunduğu, siyasi partiler ile meslek kuruluşlarının organ seçimlerinde görevli ilçe seçim kurulu başkanlarının belirlenmesinde aykırılık teşkil ettiği, siyasi partiler seçimlerinde 1. İlçe Seçim Kurulunun görevli olması uygunsa da bunun dışındaki seçimlerin merkez ilçe teşkilatı bulunan illerde mevcut ilçe seçim kurullarının eşit görev alanına dahil edilmesinin uygulamada birliktelik ve eşitliği sağlayacağından bahisle, bu konuda başkanlıklarına bilgi verilmesi istenilmiş olmakla konu incelendi;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasına göre siyasi partilerin il ve ilçe organları seçimleri ile il kongresi ve büyük kongre delegelerinin ve organ seçimlerinin seçimleri yargı gözetimi altında yapılır.
Aynı maddenin ikinci fıkrasında ise ilçede birden fazla ilçe seçim kurulunun bulunması halinde görevin birinci ilçe seçim kurulunca yerine getirileceği öngörülmüştür. Yasanın bu hükmü emredici bir hüküm olup mutlak şekilde uyma zorunluluğu vardır. Antalya'da büyükşehir belediyesi ile alt kademe belediyeleri kurulmuş olup büyükşehir belediyesi hudutları dahilinde birden ziyade ilçe kurulmuş değildir. Sadece merkez ilçe mevcut olup merkez ilçede dört adet merkez ilçe seçim kurulu bulunmaktadır. Kanunun sözü edilen maddesinde bir ilçede birden ziyade ilçe seçim kurulunun varlığı halinde görevin birinci ilçe seçim kuruluna ait olduğu vurgulandığına göre siyasi parti organ ve delege seçimlerinin birinci ilçe seçim kurulu başkanının gözetim ve denetimi altında yapılması gerekeceği açık seçik ortadadır.
Meslek kuruluşlarının organ seçimlerinin hangi ilçe seçim kurulu başkanının denetimi altında yapılması gerektiği meselesine gelince; 5590 sayılı "Ticaret ve Sanayi Odaları", "Ticaret Odaları", "Sanayi Odaları", "Deniz Ticaret Odaları", "Ticaret Borsaları" ve "Türkiye Ticaret, Sanayi Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği" Kanununun Ek Madde (7/A-a) fıkrasının ikinci bendine göre; "bir ilçede birden fazla ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde, seçimlerde görevli hakim Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir." Keza "6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu"nun Ek 2. Maddesinin ikinci fıkrasında aynen; "Bir yerde birden fazla ilçe seçim kurulu bulunması halinde görevli hakim Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir." hükmünün yer aldığı görülmektedir. Diğer meslek kuruluşları ile ilgili yasalarda da aynı doğrultuda hükümler mevcuttur. Yasal kurallar böyle olmakla beraber genel nitelikte bir ilke koymak gerekirse, uygulamada birliği sağlamak, iletişim ve irtibat kolaylığı bakımından meslek kuruluşlarının organ seçimlerinin bu kuruluşların iş merkezlerinin bulunduğu yer ilçe seçim kurulu başkanının gözetim ve denetimi altında yapılması hizmet gereklerine uygun olacaktır.
Bu konuda Kurulumuzun 21.02.1998 günlü, 35-13 ve 23.05.1998 günlü, 116-47 sayılı kararları da mevcuttur.
Kuşkusuz her somut olayın özelliği itibarıyla Yüksek Seçim Kurulunun görevli ilçe seçim kurulu başkanını belirleme yetkisi saklıdır.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1 - Bir ilçede birden ziyade ilçe seçim kurulu bulunduğu takdirde siyasi partilerin organ ve delege seçimlerinin birinci ilçe seçim kurulu başkanının gözetim ve denetimi altında yapılmasına,
2 - Keza bir ilçede birden ziyade ilçe seçim kurulu mevcutsa meslek kuruluşlarının organ seçimlerinde görevin meslek kuruluşunun iş merkezinin bulunduğu yer ilçe seçim kurulu başkanına ait olması gerektiğine,
3 - Kararın bir örneğinin Antalya 2. Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
09.02.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy