(2709 S. K. m. 77, 79, 127) (2972 S. K. m. 1, 6, 8, 33) (5393 S. K. m. 4, 8, 9, 12) (YSK 19.02.2015 T. 2015/219 K.) (YSK 31.01.2015 T. 2015/100 K.)
Karar No: 246
Karar Tarihi: 27/02/2015
Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 27/2/2015 tarihli yazıda aynen; “Boşalan muhtarlıklar için her yıl Haziran ayının ilk Pazar günü seçim yapılması, 2972 sayılı Kanun'un 33. maddesinin ikinci fıkrası gereğidir.
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin ikinci fıkrasında; “Milletvekili Seçimi Kanununun 7 nci maddesinin son fıkrası gereğince yapılan seçimler hariç, milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahalli idareler organlarına veya bu organların üyeliklerine ilişkin genel veya ara seçimler, milletvekili genel veya ara seçimleri ile birleştirilir.” hükmü yer almaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 127. maddesinde; “Mahalli İdareler; il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileridir.” şeklinde tanımlanmaktadır. Ayrıca, 2972 sayılı Kanun'un başlığı “Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun” olarak belirlenmiş olup, 1. maddesinin (c) bendi mahalle muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerini de kapsamaktadır.
2972 sayılı Kanun'un 8. maddesinde de; mahalli idareler seçimlerinin beş yılda bir yapılacağı hükme bağlanmıştır.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 77. maddesinin birinci fıkrasında ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 6. maddesinin birinci fıkrasında Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin dört yılda bir yapılacağı öngörülmüş; aynı Kanun'un 6. maddesinin ikinci fıkrasında ise; "Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren dört yılın dolmasından önceki son Pazar günü oy verilir. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak doksan günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihidir." hükmüne yer verilmiştir.
Bir önceki 24. Dönem Milletvekili Genel Seçimi 12 Haziran 2011 Pazar günü yapıldığından, 25. Dönem Milletvekili Genel Seçiminin 2839 sayılı Kanun'un 6. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılması gerekmektedir.
Anılan kanun hükümleri doğrultusunda; 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 33. maddesi uyarınca yapılacak olan mahalli idareler ara seçim tarihi ile Milletvekili Genel Seçim tarihi arasında, bir yıldan az bir süre kalmış olduğundan, bu seçimlerin yapılıp yapılamayacağı hususunun ve sair ilkelerin Kurulumuzun önceki uygulamaları da göz önünde bulundurularak, gerektiğinde komisyon çalışmasından sonra belirlenerek karara bağlanmasını takdirlerinize arz ederim.” denilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 77. maddesinin birinci fıkrasında ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanunu'nun 6. maddesinin birinci fıkrasında Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin dört yılda bir yapılacağı öngörülmüş; aynı Kanun'un 6. maddesinin ikinci fıkrasında ise; "Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren dört yılın dolmasından önceki son Pazar günü oy verilir. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak doksan günlük sürenin ilk günü seçimin başlangıç tarihidir." hükmüne yer verilmiştir.
Bir önceki 24. Dönem Milletvekili Genel Seçimi 12 Haziran 2011 Pazar günü yapıldığından, 25. Dönem Milletvekili Genel Seçiminin 2839 sayılı Kanun'un 6. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılması gerekmektedir.
Haziran ayının ilk Pazar günü yapılagelmekte olan mahalli idareler ara seçimleri, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunda; il genel meclisi, belediye meclisi, köy ve mahalle muhtarlıkları ile ihtiyar meclisi - heyeti üyeliği seçimleriyle sınırlandırılmıştır.
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 8. maddesinin ikinci fıkrasında; “Milletvekili Seçimi Kanununun 7 nci maddesinin son fıkrası gereğince yapılan seçimler hariç, milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahalli idareler organlarına veya bu organların üyeliklerine ilişkin genel veya ara seçimler, milletvekili genel veya ara seçimleri ile birleştirilir.” hükmü yer almaktadır.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 127. maddesinde; “Mahalli İdareler; il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileridir.” şeklinde tanımlanmaktadır. Ayrıca, 2972 sayılı Kanunun başlığı “Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun” olarak belirlenmiş olup, 1. maddesinin (c) bendi mahalle muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerini de kapsamaktadır.
2972 sayılı Kanun'un 8. maddesinde de; mahalli idareler seçimlerinin beş yılda bir yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Herhangi bir nedenle boşalan köy ve mahallelerde, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 33. maddesinin ikinci fıkrası hükmü gereği her yıl Haziran ayının ilk Pazar günü muhtarlık seçimlerinin yapılacağı bilinmektedir.
Diğer taraftan, teşkilattan intikal eden yazılarda ise, ilçelerinde yeni kurulan köy ve mahallelerin olduğu ve bu yerlerde muhtarlık ve ihtiyar meclisi - heyeti üyeliği seçimlerinin yapılıp yapılmayacağı, bazı seçim kurullarınca da bu tür seçimlerin yapılacağı, ancak seçimlerin 2972 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin 3 ve müteakip fıkraları uyarınca 60 ıncı günü izleyen ilk Pazar günü mü, yoksa Haziran ayının ilk Pazar günü mü veya milletvekili genel seçimleriyle birlikte mi yapılacağı sorulmaktadır.
Bu nedenle, yukarıda değinilen yasal düzenlemeler ve sürenin kısalığı da göz önünde bulundurularak, tüm Yurt genelinde birlikteliği sağlamak amacıyla ve seçim ekonomisi de gözetilerek;
a) 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 9. ve 12. maddeleri gereği olarak, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'un 33. maddesi uyarınca yeni kurulan mahallelerde herhangi bir nedenle yapılamamış olan muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin,
b) Herhangi bir nedenle boşalma sonucu 2972 sayılı Kanun'un 33. maddesi gereği yapılması zorunlu olan muhtar veya ihtiyar meclisi - heyeti üyeliği seçimleri ile idari değişiklikler sebebiyle yeni kurulan köy muhtar ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinin,
7 Haziran 2015 Pazar günü yapılacak olan 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimine bir yıldan az bir süre kalmış olması nedeniyle, Anayasa'nın 79. ve 298 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayanarak (a) ve (b) fıkralarında belirtilen seçimler ile 10 Mart 2015 tarihinden sonra ilânı yapılacak olan seçimlerin birleştirilerek 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılacak olan 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi ile birlikte yapılması gerektiğine,
5393 sayılı Kanun'un 4. ve 8. maddeleri gereğince Valilikçe talep edilen halkoylamalarının (plebisit) ise anılan Kanun'un 4. maddesinde öngörülen tarihte yapılmasına devam olunmasına,
Yapılacak güncelleştirme işleminde, Yüksek Seçim Kurulunun 19/2/2015 tarihli ve 2015/219 sayılı kararı ile kabul edilen "Yurt İçi Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesinin Usul ve Esasları"na ilişkin 140/I sayılı Genelgesi ile 14 Mart 2015 tarihinde askıya çıkartılacak ve 27 Mart 2015 tarihinde askıdan indirilerek kesinleştirilecek muhtarlık bölgesi askı listelerinin kullanılmasına,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılacak olan 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimine bir yıldan az bir süre kalmış olması nedeniyle, Anayasa'nın 79. ve 298 sayılı Kanun'un verdiği yetkiye dayanarak (a) ve (b) fıkralarında belirtilen seçimler ile 10 Mart 2015 tarihinden sonra ilânı yapılacak olan seçimlerin birleştirilerek 7 Haziran 2015 Pazar günü yapılacak olan 25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi ile birlikte yapılması gerektiğine,
2- 5393 sayılı Kanun'un 4. ve 8. maddeleri gereğince Valilikçe talep edilen halkoylamalarının (plebisit) ise anılan Kanun'un 4. maddesinde öngörülen tarihte yapılmasına devam olunmasına,
3- Yapılacak güncelleştirme işleminde, Yüksek Seçim Kurulunun 19/2/2015 tarihli ve 2015/219 sayılı kararı ile kabul edilen "Yurt İçi Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesinin Usul ve Esasları"na ilişkin 140/I sayılı Genelgesi ile 14 Mart 2015 tarihinde askıya çıkartılacak ve 27 Mart 2015 tarihinde askıdan indirilerek kesinleştirilecek muhtarlık bölgesi askı listelerinin kullanılmasına,
4- Bu seçimlerle ilgili seçim takviminin seçimi yönetecek olan ilçe seçim kurullarınca, Yüksek Seçim Kurulunun 31/1/2015 tarih ve 100 sayılı kararına ekli “SEÇİM TAKVİMİ” gözönüne alınarak hazırlanmasına,
5- Seçimlerin SEÇSİS parametrelerinde tanımlanmasına,
6- Seçim yapılacak köy ve mahallelerin en geç 01 Haziran 2015 tarihine kadar Kurulumuz Başkanlığına bildirilmesine,
7- Yapılacak köy muhtarlığı ve ihtiyar meclisi üyeliği ile mahalle muhtarlığı ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy pusulalarının şekline ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde Yüksek Seçim Kurulunun 7/1/2014 tarihli ve 2014/19 sayılı kararının da göz önünde bulundurulmasına,
8- Bu seçimlere ilişkin ilçe seçim kurulu başkan ve üyeleri ile büro personeline ayrıca ücret ödenmemesine,
9- Karar örneğinin;
a) Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce Kurulumuzun www.ysk.sov.tr internet adresinde yayınlanmasına, il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına iç-mail olarak iletilmesine,
b) İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığına gönderilmesine,
27/02/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy