(2709 S. K. m. 76, 79) (2972 S. K. m. 31, 36) (2839 S. K. m. 11) (765 S. K. m. 59, 81, 65, 491, 492, 522, 525) (647 S. K. m. 4)
Karar No: 232 
Salıpazarı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 19/04/2006 tarihli ve C.05.0.SKB.4.55.10-42 sayılı yazısı ekinde bulunan Samsun İl Jandarma Komutanlığının 06/03/2006 tarih, ASYŞ: 4830-31-06/B.T (3259) sayılı yazısında; Samsun İli Kavak İlçesi Şeyhresul Köyü Muhtarı M.G’nin Büyükbaş Hayvan Hırsızlığı suçundan dolayı mahkumiyetinin bulunduğuna yer verilmiş olduğundan ve durum Kurulumuz Başkanlığına intikal etmemiş ise de, konu Kurulumuzca ihbar kabul edilmiş ve Kurulumuzun 29/04/2006 tarihli, 169 sayılı ara kararı ile istenilen bilgi ve belgeler gelmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2972 sayılı Kanunda yer alan seçilme yeterliliğine ilişkin hükümlerin bir kısmı T.C. Anayasasının 76 ncı maddesindeki amir hükme dayandığından seçilenin Türk olmadığı, yaşının Kanunda gösterilenden küçük olduğu, okur-yazar olmadığı, seçilme yeterliliğini kaybettiren bir mahkumiyeti bulunduğuna ve benzeri tam kanunsuzluk hallerine ilişkin ihbar ve itirazların, seçim sonuçlarının kesinleşmesinden sonra dahi, T.C. Anayasasının 79 uncu maddesinin verdiği görev ve yetkiye dayanılarak Yüksek Seçim Kurulunca her zaman incelenebileceği Kurulumuz tarafından kabul edilmektedir.
Tam kanunsuzluk olarak kabul edilen kişinin sabıkasının olup olmadığı iddiasını araştırmak ve iddianın doğruluğu halinde, seçildikleri kesinleşen ve ilgili kurullarca bu konuda mazbata düzenlenip kendilerine verilen seçilmiş kişilerin tutanağının iptali yetkisi Kurulumuza ait olup, İl ve İlçe Seçim Kurullarına bu konuda görev verilmemiştir.
Samsun İli Kavak İlçesi Şeyhresul Köyü muhtarlığına seçilen ve tutanağını alarak bugüne kadar bu görevi yürüten M.G’nin seçilmeye engel mahkumiyeti bulunduğu iddiasının, tam kanunsuzluk halini içermesi nedeniyle, Yüksek Seçim Kurulunca karara bağlanması gerektiğinden Kavak İlçe Seçim Kurulunun itirazı inceleyerek karar verme yetkisi bulunmamaktadır.
İstek, 28/04/2004 tarihinde yapılan Mahalli İdareler Genel Seçiminde Samsun İli Kavak İlçesi Şeyhresul Köyü muhtarı M.G’nin seçilmeye engel mahkumiyeti olduğuna ilişkindir. Bu yönüyle istemin yasal dayanağı 2972 sayılı Kanunun 31 ve 36 ncı maddelerinin yollamada bulunduğu 2839 sayılı Kanunun 11 inci maddesidir.
Samsun İli Kavak İlçesine bağlı Şeyhresul Köyü muhtarlığına seçilen M.G’nin;
Samsun 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 08/04/1983 tarih ve 1982/89 Esas, 1983/320 Karar sayılı kararıyla “Birlikte Büyükbaş Hayvan Hırsızlığı” suçundan T.C.K’nun 492/9-son, 65/3., 59., 81/2. ve 5617 sayılı Kanunun 13. maddeleri uyarınca 6 Yıl 3 Ay hapis cezası ile cezalandırıldığı ve T.C.K.nun 525. maddesi uyarınca da 6 Yıl 3 Ay müddetle emniyeti umumiye nezareti altında bulundurulmasına karar verildiği ve mahkumiyet kararının 29/05/1984 tarihinde kesinleştiği,
Bafra Sulh Ceza Mahkemesinin 26/12/1989 tarih ve 1986/2387 Esas, 1989/1409 sayılı kararı ile ”Büyükbaş Hayvan Hırsızlığı ve Hırsızlık Malı Bilerek Satın Almak” suçundan T.C.K’nun 491/5, 522 ve 59/2. maddeleri gereğince 5 ay hapis cezası ile cezalandırıldığı ve 647 sayılı Kanunun 4. maddesi gereğince de verilen hapis cezasının 45.000 lira ağır para cezasına çevrildiği ve bu cezanın da 12/01/1990 tarihinde kesinleştiği, ancak M.G’nin başvurusu üzerine söz konusu mahkumiyetleriyle ile ilgili olarak Samsun 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 16/03/1994 tarihli, 1994/34 D.İş sayılı kararı ile mahkumiyetlerinden doğan tüm Memnu Hakların İadesine karar verildiği ve söz konusu memnu hakların iadesi kararının yasal yollarına başvurulmaksızın 24/03/1994 tarihinde kesinleştiği,
Kavak İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının 06/06/2006 tarih ve 2006/66 sayılı yazı ve eki belgelerin incelenmesinden, ayrıca adı geçenin 09/05/2006 tarihli anlatımlarından anlaşılmıştır.
Memnu Hakların İadesi kararının, karar tarihinden öncesine değil sonrasına hak doğurucu bir karar niteliğinde olduğu, bu nedenle Memnu Hakların İadesi kararının kesinleşmesinden sonra ilgilinin seçilme yeterliliğini yeniden kazanacağı, ayrıca bu konuda verilmiş Yüksek Seçim Kurulunun bir çok kararı da bulunmaktadır.
Ayrıca, Memnu Hakların İadesi Kararının her türlü ceza mahkumiyetinden doğan yasaklanmış haklar geri verilebileceğinden ve adı geçen Memnu Hakların İadesi kararını seçim tarihi olan 28/04/2004 tarihinden önce almış olduğundan ve bu karar usulünce seçimden önce kesinleşmiş olması nedeniyle M.G’nin seçilme engeli ortadan kalkmış olup istemin reddi gerekmektedir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle;
1- İhbar tam kanunsuzluğu içerdiğinden ve tutanak kesinleşmesinden sonra karar verme yetkisi ilçe seçim kurullarının yetkisinde bulunmadığından Kavak İlçe Seçim Kurulu Başkanlığınca verilen 04/05/2006 tarih ve 2006/163 sayılı kararın kaldırılmasına,
2- M.G’nin mahkumiyetlerine ilişkin olarak Memnu Hakların İadesi kararını seçim tarihi olan 28/04/2004 tarihinden önce almış ve bu kararın usulünce seçimden önce kesinleşmiş olması nedeniyle, adı geçenin seçilme engeli ortadan kalkmış olduğundan muhtarlık tutanağının iptaline ilişkin istemin reddine,
3- Karar örneğinin Kavak İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,
10/06/2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi.  (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy