(5393 S. K. m. 9, 12) (2972 S. K. m. 33)
Karar No: 121
KARAR
Mahalli idareler ara seçimlerine ilişkin olarak yapılacak seçim harcamalarının esasları son olarak Yüksek Seçim Kurulunun 17/03/2020 tarihli ve 203 sayılı Kararı ile belirlenmiş olup, söz konusu Kararda Yüksek Seçim Kurulunun 04/02/2016 tarihli ve 81 sayılı Kararına atıfta bulunularak, yapılacak ödemelerin söz konusu karar doğrultusunda yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Ancak; son yıllarda Başkanlığımız taşra teşkilatı personel sayısındaki artışla birlikte (özellikle merkez ilçelerimizde) söz konusu Kararın uygulanmasında bazı sıkıntılar yaşanmaktadır. Örneğin tek sandıklı bir seçimde dahi 10 personeli olan bir ilçe seçim kurulu, tüm personeline 4'er gündelik ödeyerek toplamda 40 gündelik ödeme yaparken, iki personeli bulunan bir ilçe seçim kurulunda ise aynı sandık sayısına sahip bir seçim için toplamda 8 gündelik ödemesi yapılmaktadır. Mahalli idareler ara seçimlerinin diğer genel seçimlere kıyasla iş yoğunluğunun daha az olduğu da göz önüne alınarak, Yüksek Seçim Kurulunun 04/02/2016 tarih ve 2016/81 sayılı Kararın yeniden değerlendirilmesi hususunda Kurulumuzun 10/03/2021 tarih ve 2021/106 sayılı Kararı ile oluşturulan Komisyon çalışmalarını tamamlamış olmakla, konu incelendi.
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ
5393 sayılı Belediye Kanununun;
- 9 uncu maddesinin ikinci fıkrasında; “Belediye sınırları içinde mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, bölünmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi, belediye meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine valinin onayı ile olur.”
- 12 nci maddesinin birinci fıkrasında; "4, 6, 7, 8 ve 9 uncu maddelerde belirtilen kararlar kesinleşme tarihini takip eden yılın ocak ayının birinci gününden itibaren yürürlüğe girer. 4 üncü maddeye göre belediye kurulan yerlerde 2972 sayılı Mahallî İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 29 uncu maddesine göre seçim yapılır.” ikinci fıkrasında; "8 inci maddede geçen birleşme ve katılmalara, 9 uncu maddede geçen mahalle kaldırılmasına, 11 inci maddede geçen belediye ve köy tüzel kişiliğinin kaldırılmasına veya bir beldenin köye dönüştürülmesine dair kararlar ilk mahallî idareler seçimlerinde uygulanır ve seçimler bu yerlerin yeni durumlarına göre yapılır.”
2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun “Boşalan muhtarlık, ihtiyar meclisi ve heyeti üyeliği için seçim yapılması” başlıklı 33 üncü maddesinde;
"Köy veya mahalle muhtarlığının herhangi bir sebeple boşalması halinde ihtiyar meclisi veya heyetinin birinci üyesi durumu, yazılı olarak ilgili seçim kuruluna ve mahallin en büyük mülkiye amirine bildirmek zorundadır.
Boşalan muhtarlıklar için her yıl haziran ayının ilk Pazar günü seçim yapılır. Seçim yapılıncaya kadar muhtarlık görevi mahallin en büyük mülkiye amiri tarafından atanacak muhtar vekili tarafından yürütülür.
Seçim döneminin sona ermesinden önce ihtiyar meclisi veya heyeti üye sayısının yedeklerinin de getirilmesinden sonra üye tamsayısının, köylerde tabii üyeler hariç, yarısına düşmesi halinde, muhtar, durumu bir hafta içinde ilgili seçim kurulu başkanlığına ve bilgi için de mahallin en büyük mülkiye amirine bildirmeye mecburdur.
Bu bildirim üzerine ilçe seçim kurulu başkanlığınca durum 48 saat içinde ilan edilir. İlan tarihinden sonra gelen 60 ıncı günü takip eden ilk pazar günü oy verilir.
İhtiyar meclisi veya heyeti seçiminin yapılması gerektiği hallerde köy veya mahalle muhtarlığı da boşalmış ise, Haziran ayı beklenmeksizin her iki seçim beraber yapılır."
hükümleri yer almaktadır.
Yukarıda yer alan hükümlerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda;
a) Herhangi bir nedenle muhtarlığı boşalan köy ve mahallelerde 2972 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre her yıl Haziran ayının ilk Pazar günü muhtarlık seçimlerinin,
b) Bir mahallenin bölünerek ve bir kısmı korunmak suretiyle yeni oluşturulan mahallelerde 5393 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile 12 nci maddesinin birinci fıkrası uyarınca kararın kesinleşme tarihini takip eden yılın Ocak ayının birinci gününden itibaren yürürlüğe girmesi gerektiğinden, 2972 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin üç ve devamı fıkraları uyarınca ilân tarihinden sonra gelen 60 ıncı günü izleyen ilk Pazar günü muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin yapılması gerekmektedir.
Ara seçim niteliği taşıyan bu seçimlerde görev alacak kişilerle ilgili gündeliklerin söz konusu seçimlerin gerektirdiği çalışmalar genel seçimlere oranla sınırlı olduğundan, ödeneğin harcanılmasında tasarruf ilkelerinin göz önünde bulundurulmasına ve bu kapsamda;
1) İlçe Seçim Kurulu Başkanına en fazla toplamda;
1 - 6 sandık bölgesi için en fazla (4)
7 - 12 sandık bölgesi için en fazla (5)
13 - 20 sandık bölgesi için en fazla (7)
21 - 30 sandık bölgesi için en fazla (9)
31 - 45 sandık bölgesi için en fazla (12)
46 ve üzeri sandık bölgesi için en fazla (15)
gündelik ödenmesine,
2) İlçe Seçim Kurulu üyelerine ise 298 sayılı Kanunda belirtilen görevleri yapmak üzere çalıştıkları süreler esas alınmak suretiyle en çok ikişer gündelik ödenmesine,
3) İl seçim kurulu başkan ve üyelerine 298 sayılı Kanunda belirtilen görevleri yapmak üzere çalıştıkları süreler esas alınmak suretiyle en fazla ikişer gündelik ödenmesine,
4) Sandık kurulu başkan ve üyelerine,
Kurs verilen sandık kurulu başkanlarına (3)
Kurs verilmeyen sandık kurulu başkanlarına (2)
Kamu görevlisi olan ve eğitim verilen üyeye (2)
Kamu görevlisi olan ve eğitim verilmeyen üyeye (1)
Siyasi partili üyelere (1)
gündelik ödenmesine,
5) Seçim personelinin ihtiyaçtan fazla olması halinde resmi tatil günlerinde dönüşümlü olarak görev yapmaları esas olup, bu kapsamda çalıştırılan personel sayısına bakılmaksızın toplamda;
1 - 6 sandık bölgesi için en çok (3)
7 - 2 sandık bölgesi için en çok (5)
13 - 20 sandık bölgesi için en çok (7)
21 - 30 sandık bölgesi için en çok (9)
31- 45 sandık bölgesi için en çok (11)
46 ve üzeri sandık bölgesi için en çok (13)
gündelik ödenmesine,
6) Askı yeri görevlilerine, sandık seçmen listelerinin askıya çıkarılmasına esas olarak çalıştıkları süre göz önünde bulundurularak en çok ikişer gündelik ödenebileceğine,
7) Bina sorumlularına 10 sandığa kadar ikişer, 10 sandıktan fazlasına üçer gündelik ödeneceğine, ancak bina sorumlularına ücret ödenebilmesi için en az 4 sandık kurulunun aynı binada görev ifa etmesi gerektiğine, 4 sandıktan az olan yerlerde bina sorumlusu görevlendirilemeyeceğine,
8) Sandıkların kurulacağı okulda 5 sandığa kadar tek hizmetli görevlendirilip en fazla iki gündelik ödenebileceğine, sandık sayısının 5'ten fazla olması ve okulda birden fazla hizmetliye ihtiyaç duyulması halinde iki hizmetlinin de görevlendirilebileceğine ve bu hizmetlilerin her birine en fazla ikişer gündelik ödenebileceğine,
9) İlçe Seçim Kurulu Başkanınca kamu kurum ve kuruluşlarından şoför görevlendirilmesi durumunda, görevlendirilen şoförlere çalışma süresi gözetilerek en çok ikişer gündelik ödenebileceğine,
10) Seçim günü ve seçim takvimi süresince (seçim müdürlüğü personeli bulunmaması durumu hariç) dışarıdan personel çalıştırılamayacağına,
Ayrıca, seçim personelinin tek ve sandık sayısının fazla olduğu durumlarda dışarıdan personel çalıştırılabilmesi için Başkanlığımızdan izin alınması gerektiğine,
11) Örnek: 104 sayılı Harcama Çizelgesinin en geç 10 gün içinde SEÇSİS ve DYS üzerinden gönderilmesine,
karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ
Açıklanan nedenlerle;
1- Yüksek Seçim Kurulunun 04/02/2016 tarih ve 2016/81 sayılı kararının yürürlükten kaldırılmasına,
2- Ara seçim niteliği taşıyan bu seçimlerde görev alacak kişilerle ilgili gündeliklerin söz konusu seçimlerin gerektirdiği çalışmalar genel seçimlere oranla sınırlı olduğundan, ödeneğin harcanılmasında tasarruf ilkelerinin göz önünde bulundurulmasına ve bu kapsamda;
a) İlçe Seçim Kurulu Başkanına en fazla toplamda;
1 - 6 sandık bölgesi için en fazla (4)
7 - 12 sandık bölgesi için en fazla (5)
13 - 20 sandık bölgesi için en fazla (7)
21 - 30 sandık bölgesi için en fazla (9)
31 - 45 sandık bölgesi için en fazla (12)
46 ve üzeri sandık bölgesi için en fazla (15)
gündelik ödenmesine,
b) İlçe Seçim Kurulu üyelerine ise 298 sayılı Kanunda belirtilen görevleri yapmak üzere çalıştıkları süreler esas alınmak suretiyle en çok ikişer gündelik ödenmesine,
c) İl seçim kurulu başkan ve üyelerine 298 sayılı Kanunda belirtilen görevleri yapmak üzere çalıştıkları süreler esas alınmak suretiyle en fazla ikişer gündelik ödenmesine,
ç) Sandık kurulu başkan ve üyelerine,
Kurs verilen sandık kurulu başkanlarına (3)
Kurs verilmeyen sandık kurulu başkanlarına (2)
Kamu görevlisi olan ve eğitim verilen üyeye (2)
Kamu görevlisi olan ve eğitim verilmeyen üyeye (1)
Siyasi partili üyelere (1)
gündelik ödenmesine,
d) Seçim personelinin ihtiyaçtan fazla olması halinde resmi tatil günlerinde dönüşümlü olarak görev yapmaları esas olup, bu kapsamda çalıştırılan personel sayısına bakılmaksızın toplamda;
1 - 6 sandık bölgesi için en çok (3)
7 - 12 sandık bölgesi için en çok (5)
13 - 20 sandık bölgesi için en çok (7)
21 - 30 sandık bölgesi için en çok (9)
31- 45 sandık bölgesi için en çok (11)
46 ve üzeri sandık bölgesi için en çok (13)
gündelik ödenmesine,
e) Askı yeri görevlilerine, sandık seçmen listelerinin askıya çıkarılmasına esas olarak çalıştıkları süre göz önünde bulundurularak en çok ikişer gündelik ödenebileceğine,
f) Bina sorumlularına 10 sandığa kadar ikişer, 10 sandıktan fazlasına üçer gündelik ödeneceğine, ancak bina sorumlularına ücret ödenebilmesi için en az 4 sandık kurulunun aynı binada görev ifa etmesi gerektiğine, 4 sandıktan az olan yerlerde bina sorumlusu görevlendirilemeyeceğine,
g) Sandıkların kurulacağı okulda 5 sandığa kadar tek hizmetli görevlendirilip en fazla iki gündelik ödenebileceğine, sandık sayısının 5'ten fazla olması ve okulda birden fazla hizmetliye ihtiyaç duyulması halinde iki hizmetlinin de görevlendirilebileceğine ve bu hizmetlilerin her birine en fazla ikişer gündelik ödenebileceğine,
ğ) İlçe Seçim Kurulu Başkanınca kamu kurum ve kuruluşlarından şoför görevlendirilmesi durumunda, görevlendirilen şoförlere çalışma süresi gözetilerek en çok ikişer gündelik ödenebileceğine,
h) Seçim günü ve seçim takvimi süresince (seçim müdürlüğü personeli bulunmaması durumu hariç) dışarıdan personel çalıştırılamayacağına,
Ayrıca, seçim personelinin tek ve sandık sayısının fazla olduğu durumlarda dışarıdan personel çalıştırılabilmesi için Başkanlığımızdan izin alınması gerektiğine,
ı) Örnek: 104 sayılı Harcama Çizelgesinin en geç 10 gün içinde SEÇSİS ve DYS üzerinden gönderilmesine,
3) Karar örneğinin;
a) İl ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına,
b) Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğüne,
c) Kurulumuz www.ysk.gov.tr adresinde ve Kurumsal Portalda yayınlanması için Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğüne,
gönderilmesine,
17/03/2021 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)
Full & Egal Universal Law Academy