(2709 S. K. m. 175) (3376 S. K. m. 6)
Karar No:  195  
Vakfıkebir İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 18/02/2008 tarih ve C.05.0.SKB.4.61.12-140.05-32 sayılı yazıda; 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunla ilgili olarak 21/10/2007 tarihinde Ülke genelinde yapılan halkoylamasında Vakfıkebir İlçesi Seçmen Kütüğünde ve sandık listesinde kaydı ve oy kullanma yeterliliği bulunduğu halde hukuki veya fiili mazereti olmaksızın katılmayanların, 28/05/1987 tarihinde yürürlüğe giren 3376 sayılı Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunun 6/2. maddesi hükmü dahilinde her bir seçmenin 19,00 YTL. İdari Para Cezası ile cezalandırılmasına dair kararların Yüksek Seçim Kurulunun 26/12/1987 tarih ve 788 sayılı kararının 5. maddesi hükmü gereğince Başkanlıklarınca her seçmen için ayrı ayrı yazılmakta olduğu, Yüksek Seçim Kurulunun söz konusu 1987/788 sayılı kararının 6. maddesinde, 3376 sayılı Kanunun 6. maddesinin 2. fıkrasının uygulanması sırasında ilçe seçim kurulu başkanlıklarının para cezası kararları dolayısıyla yaptıkları çalışmalar sebebiyle 250 seçmen hakkındaki kararlar için bir günlük ücret tahakkuk ettirilebileceğinin hüküm altına alındığı, yapılan halkoylamasında Vakfıkebir İlçesi Seçmen Kütüğünde ve sandık seçmen listesinde kaydı ve oy kullanma yeterliği bulunduğu halde hukuki veya fiili mazereti olmaksızın katılmayanların sayısının çok olduğu, aynı zamanda Vakfıkebir Adliyesinde faaliyet gösteren Çarşıbaşı İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının da iş ve işlemlerini görmekte bulunan seçmen kütük bürosunda sadece bir seçim müdürünün görev yaptığı, başkaca seçim personelinin bulunmadığı, söz konusu seçmenlerle ilgili para cezasına dair kararların yazımı işlemlerinin mevcut Vakfıkebir Seçmen Kütük Bürosu Müdürü tarafından yerine getirildiği belirtilerek, 3376 sayılı Kanunun 6. maddesinin 2. fıkrasının uygulanması ile ilgili mesai ve fazla mesai saatleri dışındaki hafta sonu çalışmaları nedeniyle seçmen kütük bürosu personeline de ücret tahakkuk ettirilip ettirilmeyeceği, ücret tahakkuk ettirilecek ise kaç gündelik üzerinden veya hangi esaslar dahilinde yapılacağı hususunda görüş bildirilmesi istenilmiş ve 23/02/2008 tarihli, 105 sayılı Kurulumuz Kararı ile Yüksek Seçim Kurulu Başkanvekili Ahmet BAŞPINAR Başkanlığında, Üyeler Necati SÖZ ve Kırdar ÖZSOYLU’dan oluşturulan komisyon bu konudaki çalışmasını tamamlamış olmakla, konu ve komisyonca hazırlanan karar incelenerek;       
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
Kurulumuzun 23/02/2008 tarihli ve 105 sayılı kararı ile Yüksek Seçim Kurulu Başkanvekili Ahmet BAŞPINAR Başkanlığında, Üyeler Necati SÖZ ve Kırdar ÖZSOYLU’dan oluşturulan komisyon çalışmayı tamamlayarak sonrasında bir karar düzenlemiştir.
Düzenlenen 22/03/2008 tarihli “Komisyon Kararı”nda, aynen;
“Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunca 31/05/2007 tarihinde kabul edilen 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un, Anayasa’nın 175. maddesi uyarınca halkoyuna sunulmasının uygun görülmesi üzerine, Anayasa’nın anılan maddesi ve 3376 sayılı “Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun” uyarınca 5678 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun, Resmi Gazetenin 16/06/2007 tarihli, 26554 sayılı nüshasında yayımlanmasını müteakiben, 3376 sayılı Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanun’un 2. maddesi gereği, halkoylamasının 21 Ekim 2007 Pazar günü yapılması Kurulumuzca 30/07/2007 tarihli ve 2007/740 sayı ile kararlaştırılmış ve 21 Ekim 2007 tarihinde Halkoylaması yapılarak neticelendirilmiştir.
3376 sayılı Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulması Hakkında Kanunun 6. maddesinin ikinci fıkrasında; “Seçmen kütüğünde ve sandık listesinde kaydı ve oy kullanma yeterliği bulunduğu halde halkoylamasına, hukuki veya fiili mazereti olmaksızın katılmayanlar, ilçe seçim  kurulu  başkanı  tarafından  onikibinbeşyüz lira para cezası ile cezalandırılırlar. Ancak, halkoylaması gününden itibaren üç ay içinde hukuki veya fiili mazeretini bildiren ve mazereti ilçe seçim kurulu başkanınca geçerli görülenlerden bu para tahsil edilmez. İlçe seçim kurulu başkanınca verilen para cezası ile ilgili kararlar kesindir.” hükmüne yer verilmiştir.
Kanun hükmünden açıkça anlaşılacağı üzere, oy kullanmayan seçmenlere uygulanacak para cezasının uygulanıp uygulanmayacağı konusunda Yüksek Seçim Kurulu görevli olmayıp, bu konuda ilçe seçim kurulu başkanı olan hakimlerimiz görevlidir.
21 Ekim 2007 tarihinde yapılan Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulmasına katılım oranının geçmiş seçimlere ve halkoylamalarına nazaran çok düşük olduğu bilinmektedir. Yukarıda belirtilen 3376 sayılı Kanunun 6. maddesinin ikinci fıkrası gereği, oy kullanmayan seçmenlere uygulanacak para cezası için her seçmen hakkında ayrı ayrı karar alınması yerine SEÇSİS’ten liste alınarak topluca karar verilmesi daha uygun olabilecektir.
Öte yandan, 3376 sayılı Kanunda ve başkaca kanunlarda,  oy kullanmayan seçmenler için alınacak kararların her seçmen için ayrı ayrı alınacağına veya belirli bir kritere göre yapılacağına dair hüküm bulunmamaktadır. Söz konusu kanun hükmünde, sadece oy kullanmayan seçmenlere para cezasının uygulanacağı vurgulanmıştır. Oy kullanmayan seçmenleri kapsar şekilde toplu olarak alınacak bir kararın, anılan kanun hükmüne aykırılık teşkil etmeyeceği düşünülmektedir.
Bilindiği üzere, karar yazılması işleminde günün  teknolojisi olan bilgisayardan, hatta Kurulumuz SEÇSİS programından faydalanılacağından, artık daktilo ile karar yazımının söz konusu olmadığı ve bundan dolayı da hatalı bir yazım söz konusu olmayacağından zaman kaybından da bahsedilemeyeceğinden, seçim kurulu başkanlarımız ile seçmen kütük bürosu personelimizin bu bilgilerin doğruluğunu ayrıca detaylı olarak kontrol etmelerine de gerek kalmayacağı bilinen bir gerçektir. Zaten SEÇSİS’in amaçlarından biri de, tüm seçim iş ve işlemlerine hız kazandırmak ve hataları en aza indirmektir.
Artık, SEÇSİS’e bağlı olarak yürütülecek çalışma raporları ve yazılacak kararların bilgisayar ortamında hazırlanacak olması nedeniyle, tüm çalışmalarda geçmiş dönemlere nazaran büyük bir emek sarf edilmemektedir.
Kaldı ki; bu işlemlerin sonuçlandırılması konusunda, 3376 sayılı Kanunda veya başkaca kanunlarda belirli bir süre öngörülmediğinden, dışarıdan geçici personel çalıştırılmadan, büro personelinin resmi çalışma gün ve saatleri içinde yapacakları çalışma ile gerçekleştirilmesi mümkün olabilecektir. İlçe seçim kurulu başkanı hakimlerimizin de aynı yönde görev ifa edecekleri açıktır.
Bütün bu açıklamalar göz önüne alındığında; 3376 sayılı Kanunun 6. maddesinin ikinci fıkrasının uygulanması ile ilgili olarak yürütülecek çalışmaların öncelikle mesai saatlerinde ve zamana yayılarak asli görev olarak yerine getirilmesinin ön planda tutulması ve bu amaçla, ilçe seçim kurulu başkanlarına para cezası kararları dolayısıyla yapacakları çalışmalar sebebiyle, yine aynı paralellikle mesai ve fazla mesai saatleri dışında hafta sonu çalışmaları nedeniyle seçmen kütük büroları personeline ücret tahakkuk ettirilmesine gerek görülmediği düşünülmektedir.
Ayrıca, oy kullanmayan seçmenlere para cezası uygulaması cihetine gidildiğinde; Bu işlemler için kağıt ve bilgisayar sarf malzemesi (Toner vs.) kullanılacağının ve yine 29 Mart 2009 tarihinde yapılacak Mahalli İdareler Genel Seçimleri nedeniyle tüm yurt genelinde MERNİS kayıtları ile Kurulumuz SEÇSİS’de kayıtlı seçmenlerin eşleştirilmesi işlemi ve buna bağlı olarak genel seçimden önce uzun süreye yayılacak bir güncelleştirme çalışması yapılacağının da göz önünde bulundurulması gerekmektedir.”
önerisinde bulunulmuştur.
Bu nedenle, komisyonca yapılan değerlendirme sonucu düzenlenen 22/03/2008 tarihli kararın Kurulumuzca uygun görüldüğüne ve 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulmasına, hukuki ve fiili mazereti olmaksızın katılmayan seçmenler hakkında 3376 sayılı Kanunun 6 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının uygulanması sırasında ilçe seçim kurulu başkanlarının para cezası kararları dolayısıyla yaptıkları çalışmalar sebebiyle, yine aynı paralellikte seçmen kütük bürosu personeline aynı kapsamda ücret ödenemeyeceğine karar verilmelidir.
Sonuç: Açıklanan nedenlerle;
1- Komisyonca yapılan değerlendirme sonucu düzenlenen 22/03/2008 tarihli kararın Kurulumuzca uygun görüldüğüne,
2- 21 Ekim 2007 tarihinde yapılan Anayasa Değişikliğinin Halkoyuna Sunulmasına, hukuki ve fiili mazereti olmaksızın katılmayan seçmenler hakkında 3376 sayılı Kanunun 6 ıncı maddesinin ikinci fıkrasının uygulanması sırasında ilçe seçim kurulu başkanlarının para cezası kararları dolayısıyla yaptıkları çalışmalar sebebiyle, yine aynı paralellikte seçmen kütük bürosu personeline aynı kapsamda ücret ödenemeyeceğine,
3- Karar örneğinin Kurulumuz İdari ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı ile Vakfıkebir İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına ve tüm il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine,
29.05.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy