Yüksek Seçim Kurulu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2820 S. K. m. 20, 21)
Karar No: 107 
Ağrı İl Seçim Kurulu Başkanlığı aracılığı ile Kurulumuz Başkanlığına Adalet ve Kalkınma Partisi Ağrı İl Başkanı Sadrettin KOCABEY tarafından gönderilen 13/03/2006 tarihli dilekçede; Adalet ve Kalkınma Partisi Ağrı Merkez İlçe Başkanlığınca İl Yönetim Kuruluna sunulmadan Ağrı Merkez İlçe Seçim Kuruluna sunulan delege sayısal dağılım listesine ilişkin olarak Ağrı Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına yaptıkları itiraz üzerine 07/03/2006 tarihli, 2006/1 sayılı karar ile anılan delege listesinin iptal edildiği, ancak Adalet ve Kalkınma Partisi Ağrı Merkez İlçe Başkanlığınca Ağrı İl Seçim Kuruluna yapılan itiraz üzerine 13/03/2006 tarihli, 2006/94 sayılı karar ile itirazın kabul edilerek, Ağrı Merkez İlçe Seçim Kurulunun 2006/1 sayılı kararının iptal edildiği, bu nedenle Ağrı İl Seçim Kurulunun anılan kararının kaldırılarak, parti tüzüğüne uyulmaksızın prosedüre aykırı olarak belirlenen delege listesinin iptali istenilmiş olmakla, konu incelenerek;
GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:
2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununun 20. maddesinin;
3. fıkrasında; “Delege seçimleri; köy ve mahallelerde partinin bu yerlerde son genel seçimde aldığı oy miktarı, seçime katılmamış partilerde ise üye sayısı esas alınmak suretiyle bu yerlere verilecek kontenjanlara göre yapılır. Köy ve mahallelerdeki üye sayısı delege kontenjanı verilmesini gerektiren nispetin altında ise bu durumdaki köy ve mahallelerin diğer köy ve mahallelerle birleştirilerek delege seçilmesi mümkün olur.”,
4. fıkrasında; “Yapılan delege seçimleri bir tutanakla tespit edilerek, tutanak parti ilçe başkanlığına gönderilir.”,
5. fıkrasında da; “Parti tüzüğünde, münhasıran delege seçimi işlemlerini yürütmek üzere köy veya mahallelerdeki üyelerden birinin görevlendirilmesi öngörülebilir.”,
hükümlerine yer verilmiştir.
Bunlara paralel olarak, anılan Parti Tüzüğünün;
29. maddesinde; ilçe yönetim kurulunun, kongreden üç ay önce kongre delege dağılım listesini hazırlayacağı ve il yönetim kurulunun onayına sunacağı ve onaydan sonra ilan edileceği ve listenin ilanından itibaren 15 gün içinde yapılacak itirazların, il yönetim kurulunca kesin olarak karara bağlanacağı,
30. maddesinde ise;
Delege seçiminin, köy ve mahalle ölçeğinde yapılacağı, ilçe yönetim kurulunca; her köy ve mahallede kayıtlı parti üyelerinin listelerinin, üye kayıt defterine uygun olarak ayrı ayrı hazırlanıp köy ve mahalle temsilcisi veya yönetimine gönderileceği, üyelerin tanınmasını sağlayacak bilgileri içerecek şekilde düzenlenecek bu listelerin, delege seçiminden en az 15 gün önce köy ve mahallede uygun bir yerde ve ilçede ilçe binasında askıya çıkarılmak suretiyle duyurulacağı, listelerin seçim yapılana kadar askıda kalacağı, listelerin askıya çıkarıldığı tarih ile indirildiği tarihin, askı yapılan yerlerde birer tutanakla tespit edileceği,
İlçeye bağlı belde var ise beldeye bağlı mahallelerden belde kongresi tarafından seçilecek ilçe kongresi delege sayısının belde kongresinden önce ilçe yönetim kurulunca belirleneceği ve belde başkanlığına bildirileceği,
Partiye kayıtlı olduğu halde listede yer verilmeyen veya üye olmadığı halde listede yazılı olan kişilerle ilgili olarak, askı tarihinden itibaren 5 gün içinde ilçe yönetim kuruluna partili her üye tarafından itiraz edilebileceği,
İlçe yönetim kurulunun, itirazı iki gün içinde karara bağlayacağı, itirazın kabulü halinde, listede gerekli düzeltmenin yapılacağı, ilçe yönetim kurulu iki gün içinde karar vermez veya kararı red şeklinde olursa, ilgili kişinin 3 gün içinde il başkanlığına itiraz edebileceği, il yürütme kurulunca verilecek kararın, parti içi işlemler açısından kesin olduğu, ilçe başkanlığının bu karara uymasının zorunlu bulunduğu, kişinin il yürütme kurulunca verilmiş kararı ibraz ederek delege seçimine iştirak edebileceği, itiraz üzerine düzeltme yapılan listelerin ilan edileceği,
Mahalle ve köy delege seçimlerinin nerede ve hangi saatler arasında yapılacağı, delege seçmen listesinin askısında belirtileceği, belli edilmiş gün ve saatte, delege seçimi yapabilmek için, kesinleşmiş delege seçmen listesinde yer alan üyelerin salt çoğunluğunun katılımı aranacağı, yapılacak yoklamaya göre salt çoğunluk yok ise, aynı gün ve aynı yerde iki saat sonra hazır bulunan üyelerin katılımı ile delege seçiminin yapılacağı,
Delege seçimlerinin, ilçe yönetiminin görevlendireceği kişi veya kişilerin gözetim ve denetiminde gizli oy, açık tasnif esasına göre liste yöntemi ile yapılacağı,
Delege seçimlerine karşı seçimden itibaren 3 gün içinde il yönetim kuruluna itiraz edilebileceği ve il yönetim kurulunun vereceği kararın kesin olduğu,
hükme bağlanmıştır.
Ağrı İl Seçim Kurulunun 13/03/2006 tarihli, 2006/94 sayılı kararında; Parti ilçe kongrelerinde oy kullanacak partili delegelerin seçilmeleri ile ilgili işlemlerin partilerin iç işlemleri olduğu, bu düzenlemelerle ilgili olarak seçim kurulu başkanlıklarına bir görev verilmemesi nedeniyle itirazı kabul ederek, Ağrı Merkez İlçe Seçim Kurulunun 07/03/2006 tarihli ve 2006/1 sayılı kararının iptaline karar verilmiş olduğu anlaşıldığından, anılan İl Seçim Kurulu kararı usul ve yasaya uygun bulunmuştur.
2820 sayılı Kanunun 21 inci maddesinde, yapılacak itirazların İlçe Seçim Kurulu Başkanı Hakim tarafından inceleneceği ve kesin olarak karara bağlanacağı hüküm altına alınmıştır. Ağrı Merkez İlçe Seçim Kurulunca verilen 07/03/2006 tarihli, 2006/1 sayılı kararın ilçe seçim kurulu başkanınca değil, Ağrı Merkez İlçe Seçim Kurulunca alınmış olması da yasaya uygun değildir.
Ayrıca, Adalet ve Kalkınma Partisi Kongre Yönetmeliğinde; kongre delege seçimlerinin nasıl ve ne şekilde yapılacağı Yönetmeliğin 15., 18., 19. ve 22. maddelerinde düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen yasal düzenlemelerden de anlaşılacağı gibi parti ilçe kongrelerinde oy kullanacak partili delegelerin seçilmeleri ve seçimleri, ilgili partinin iç iş ve işlemleri olup, sözkonusu yasal düzenlemelerde seçim kurulu başkanlıklarına verilmiş bir görev ve yetki bulunmadığından yapılan itirazın reddine karar vermek gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Ağrı İl Seçim Kurulunca verilen 2006/94 sayılı karar usul ve yasaya uygun bulunduğundan itirazın reddine,
2- Karar örneğinin itirazda bulunan Sadrettin KOCABEY ile Ağrı İl ve Merkez İlçe Seçim Kurulu Başkanlıklarına gönderilmesine,
18.03.2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Full & Egal Universal Law Academy