(2972 S. K. m. 8, 29, 33)

Karar No: 203

KARAR

Başkanlık Makamınca Kurulumuza sunulan 05/03/2020 tarihli yazıda; “2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 1. maddesinin (c) bendi; köy ve mahalle muhtarları ile ihtiyar meclisi ve heyeti üyelerinin, seçim sistemini, usulünü, dönem ve zamanlarına ait esaslarla, aday olabilme ve seçilme ilkelerine ait hükümlerini kapsamaktadır.

2972 sayılı Kanunun 8. maddesinde; mahalli idareler seçimlerinin beş yılda bir yapılacağı belirtilmiş, yine aynı Kanunun 29. maddesinin son fıkrasında ise; mahalli idareler genel seçimine bir yıldan az bir süre kalmış ise, mahalli idareler ara seçiminin yapılamayacağı öngörülmüştür.

2972 sayılı Kanunun 33. maddesinin ikinci fıkrasında; boşalan muhtarlıklar için her yıl Haziran ayının ilk Pazar günü seçim yapılacağı,

Yine, aynı Kanunun 33. maddesinin üçüncü ve müteakip fıkralarında; seçim döneminin sona ermesinden önce ihtiyar meclisi veya heyeti üye sayısının yedeklerinin de getirilmesinden sonra üye tamsayısının, köylerde tabii üyeler hariç, yarısına düşmesi halinde, ilân tarihinden sonra gelen 60. günü takip eden ilk Pazar günü seçim yapılması hususu ile ihtiyar meclisi ve heyeti seçiminin yapılması gerektiği hallerde köy veya mahalle muhtarlığı da boşalmış ise, Haziran ayı beklenmeksizin her iki seçimin beraber yapılacağı,

belirtilmiştir.

Bununla birlikte; bazı ilçe seçim kurulu başkanlıklarından alınan yazılarda bağımsız bir köy haline getirilen yerleşim birimlerinde muhtarlık ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinin yapılacağı tarih hakkında tereddüde düşüldüğü bildirilmiş, yeni kurulan ve kuruluşları kesinleşen köylerde, muhtar ve ihtiyar meclisi üyeliği seçiminin ne zaman yapılacağı konusunda yasalarda bir açıklık bulunmadığından, Yüksek Seçim Kurulunun bugüne kadarki uygulamaları dikkate alınarak, yeni kurulan yerleşim biriminin yönetimsiz kalmaması bakımından, bu gibi yerlerde 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunun 33. maddesi uyarınca işlem yapılarak keyfiyetin ilanı ve ilanı takip eden 60. günü izleyen ilk Pazar günü seçim yapılması gerektiği hususu tüm teşkilata Kurulumuz kararları veya Başkanlık yazıları ile duyurulmuştur.

Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler ve sürenin kısalığı da göz önünde bulundurularak, tüm Yurt genelinde birlikteliği sağlamak amacıyla ve seçim ekonomisi de gözetilerek;

Herhangi bir nedenle boşalma sonucu 2972 sayılı Kanunun 33. maddesi gereği yapılması zorunlu olan muhtar veya ihtiyar meclisi - heyeti üyeliği seçimlerinin 07 Haziran 2020 tarihinde yapılması hususunun karara bağlanması ve bu seçimlere ilişkin olarak;

a) Kullanılacak sandık seçmen listelerindeki seçmen sayılarının,

b) Bu listelerin askıya çıkış ve iniş tarihlerinin,

c) Yapılacak mahalle muhtarlığı ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy pusulalarının usul ve esaslarının ve gerekli görülecek sair hususların Kurulumuzun önceki uygulamaları da göz önünde bulundurularak, gerektiğinde komisyon çalışmasından sonra belirlenerek karara bağlanmasını takdirlerinize arz ederim.”

denilmiş olmakla, konu ile ilgili yasal düzenlemeler ile Yüksek Seçim Kurulu ilke kararları ve Kurulumuzun 05/03/2020 tarihli ve 2020/161 sayılı kararı ile oluşturulan Komisyonca hazırlanan karar taslağı incelenerek;

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Haziran ayının ilk pazar günü yapılması gereken mahalli idareler ara seçimleri, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanun'da; il genel meclisi, belediye meclisi, köy ve mahalle muhtarlıkları ile ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçimleriyle sınırlandırılmıştır.

Bugüne kadar ilçe ve il seçim kurullarından "Belediye meclisi veya il genel meclisi üyeliklerinin herhangi bir sebeple boşaldığı ve meclis üye sayısının yedeklerinin de getirilmesinden sonra üye tamsayısının yarısından aşağıya düştüğü veya yeni belediyelerin kurulduğu" hususunda Yüksek Seçim Kuruluna bir bildirimde bulunulmamıştır.

Bu durumda, 7 Haziran 2020 Pazar günü sadece herhangi bir nedenle boşalmış bulunan köy ve mahalle muhtarlıkları ile ihtiyar meclisi/heyeti üyelikleri seçimleri yapılacaktır.

İhtiyar meclisi veya heyeti üyeliğinin herhangi bir sebeple boşalması halinde söz konusu seçimlerin ilân tarihinden sonra gelen 60. günü izleyen ilk pazar günü yapılması gerekmekte ise de, boşalan muhtarlıklar için ara seçim tarihi olan 7 Haziran 2020 Pazar gününe az bir zaman kalması nedeniyle seçim ekonomisi dikkate alınarak, seçim tarihi 6 Nisan 2020 tarihinden sonraya rastlayan ve henüz ilânı yapılmayan ihtiyar meclisi veya heyeti üyeliği seçimlerinin 7 Haziran 2020 Pazar günü muhtarlık seçimleri ile birlikte yapılması uygun bulunmuştur.

Ara seçimlerde seçim takvimindeki işlerin düzenli biçimde yürütülmesi için muhtarlık bölgesi askı listelerinin tüm yurttaki seçimin yapılacağı bölgelerde aynı tarihlerde askıya çıkarılıp askıdan indirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle, ilçe seçim kurullarınca hazırlanacak seçim takviminde muhtarlık bölgesi askı listelerinin 20 Nisan 2020 Pazartesi günü askıya çıkarılması ve 28 Nisan 2020 Salı günü askıdan indirilmesi uygun görülmüştür.

Yapılacak işlemin aşağıda belirtilen ilkeler doğrultusunda Seçim Bilişim Sistemi (SEÇSİS) kapsamında yürütülmesi gerekmektedir.

a) SEÇSİS kullanım kılavuzunda belirtildiği şekilde yapılacak seçim, bilgisayar ortamında tanımlanacaktır.

b) İlçe seçim kurulları, seçim yapılacak köy ve mahalleleri en geç 17 Nisan 2020 Cuma gününe kadar Yüksek Seçim Kuruluna bildireceklerdir.

c) İlçe seçim kurulları, SEÇSİS'ten alacakları muhtarlık bölgesi askı listelerini 20 Nisan 2020 Pazartesi günü askıya çıkaracaklar ve 28 Nisan 2020 Salı günü saat 17.00’de askıdan indireceklerdir.

ç) Seçmen hareketinin son tarihi 7 Mayıs 2020 Perşembe günü olarak belirlenecektir.

d) Herhangi bir nedenle organları boşalan köy ve mahallelerde 7 Haziran 2020 Pazar günü yapılacak seçimlerde, SEÇSİS merkezi seçmen kütüğünde güncelleştirilen bilgilere göre oluşturulan sandık seçmen listeleri alınarak kullanılacaktır.

Güncelleştirme işlemi, Yüksek Seçim Kurulunun 28/12/2018 tarihli ve 2018/1134 sayılı kararı ile kabul edilen Yurt İçi Seçmen Kütüğünün Güncelleştirilmesi Usul ve Esaslarına dair 140/I sayılı Genelge'nin bu karara aykırı olmayan hükümleri çerçevesinde yapılacaktır. Güncelleştirme sırasında her türlü yayın aracıyla (ücretsiz olmak kaydıyla) yapılacak duyurularla vatandaşların seçim müdürlüklerine başvurmaları sağlanacaktır.

e) Yüksek Seçim Kurulunun 26/12/2018 günlü, 2018/1129 sayılı Kararıyla kabul edilen 138 sayılı Genelge' de mahalle ve köy seçimleri için SARI renkli oy zarflarının kullanılacağı belirtilmiş ise de, 7 Haziran 2020 tarihinde yapılacak olan ara seçimlerde ilçe seçim kurullarında mevcut bulunan MAVİ, TURUNCU ve SARI renkli eski logolu oy zarfları öncelikle kullanılacaktır.

Başkanlığımızdan zarf talep edilmesi durumunda eski logolu MOR renkli oy zarfları gönderilebilecek ve seçimlerde kullanılacaktır. Bir muhtarlık seçiminde yalnızca tek renk oy zarfının kullanılması gerekmekte olup, aynı muhtarlık seçiminde birden fazla renkte oy zarfı kullanılmayacaktır.

Ayrıca ara seçimlerde; sandık seçmen listelerinin, her sandık için 400 seçmeni kapsayacak biçimde düzenlenmesi ve yapılacak köy muhtarlığı ve ihtiyar meclisi üyeliği ile mahalle muhtarlığı ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy pusulalarının usul ve esaslarının da aşağıdaki şekilde karara bağlanması uygun görülmüştür.

SONUÇ:

Yukarıda açıklandığı üzere;

1- Herhangi bir nedenle boşalan köy ve mahalle muhtarlıkları ile ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçimlerinin 7 Haziran 2020 Pazar günü birlikte yapılmasına,

2- Bu seçimlerin başlangıç tarihinin 6 Nisan 2020 Pazartesi günü olduğuna,

3- Seçim günü 6 Nisan 2020 Pazartesi gününden sonraki tarihlere rastlayan muhtar, ihtiyar meclisi veya heyeti üyeleri seçimlerinin 7 Haziran 2020 Pazar günü yapılmasına,

4- 20-28 Nisan 2020 tarihleri arasında askıya çıkacak ve bu seçimlerde kullanılacak muhtarlık bölgesi askı listelerinin güncelleştirme işlemlerinin, Yüksek Seçim Kurulunun 28/12/2018 tarihli ve 2018/1134 sayılı kararı ile kabul edilen 140/I sayılı Genelgesi uyarınca yapılmasına,

5- Ara seçimlerde kullanılacak sandık seçmen listelerinin, her sandık için (400) seçmeni kapsayacak şekilde düzenlenmesine,

6- Ara seçimlerle ilgili seçim takviminin ilçe seçim kurullarınca belirlenmesine,

7- Ara seçim yapacak ilçe seçim kurullarının, askı süresi içinde kendilerine teslim edilen veya edilmeyen adres beyan formları ile ilgili genel seçimlerden farklı olarak;

a) 140/I sayılı Genelge'nin 8. maddesinin (b) fıkrası kapsamında ilçe seçim kurulu başkanlıklarına teslim edilen adres beyan formları ile ilgili işlemlerin nüfus müdürlüklerince yapılıp yapılmadığının “SEÇSİS Seçmen Sorgulama SEC_001” ekranından kontrol edilmesi ve bu kişilerin oy kullanabilir durumda olup olmadıkları (seçmenlik durumları) hakkında karar verilmesi, (MERNIS-Adres Kayıt Sistemi aracılığı ile sürekli güncelleştirme yapıldığından “Seçmen Adres Günleme (SEC_003_ASKI)” ekranından ilçe seçim kurullarınca yapılacak bir işlem bulunmamaktadır.)

b) Adres beyan formları ilçe seçim kurulu başkanlıklarına teslim edilmediği halde sürekli güncelleştirme nedeniyle ve ilçe seçim kurulunun bu yönde kararı olmadan seçmen kütüğüne kaydı yapılan kişileri, sandık ataması işleminden önce SEÇSİS’te “Raporlar-Seçmen dökümleri - Ara Seçimler Askı Döneminde Bilgisi Değişen Seçmenlerin Listesi” raporunu alarak tespit etmeleri,

c) Tespit edilen bu kişilerin sandık seçmen listelerinde yer almamaları için sandık ataması işleminden önce SEC_003 ekranı aracılığı ile “itirazen donduruldu" seçeneği ile dondurmaları ve bu işlemi müteakip sandık atamasını gerçekleştirmeleri,

ç) Bu seçmenlerin dondurulan kayıtlarının ara seçim sonrası oy kullanabilir hale getirilmesi,

gerektiğine,

8- 7 Haziran 2020 Pazar günü yapılacak olan seçimlerde görev alacak kişilere gündelik ödenmesi ile sair harcamaların, Kurulumuzun 04/02/2016 tarihli, 2016/81 sayılı kararında belirtildiği şekilde yapılması gerektiğine,

9- Yüksek Seçim Kurulunun 26/12/2018 tarihli, 2018/1129 sayılı Kararıyla kabul edilen 138 sayılı Genelge'de mahalle ve köy seçimleri için SARI renkli oy zarflarının kullanılacağı belirtilmiş ise de, 7 Haziran 2020 tarihinde yapılacak olan seçimlerde ilçe seçim kurullarında mevcut bulunan MAVİ, TURUNCU ve SARI renkli eski logolu oy zarfları öncelikle kullanılması gerektiğine,

Başkanlığımızdan zarf talep edilmesi durumunda eski logolu MOR renkli oy zarfları gönderilebilecek ve seçimlerde kullanılacaktır. Bir muhtarlık seçiminde yalnızca tek renk oy zarfının kullanılması gerekmekte olup, aynı muhtarlık seçiminde birden fazla renkte oy zarfı kullanılamayacağına,

10- Yapılacak köy muhtarlığı ve ihtiyar meclisi üyeliği ile mahalle muhtarlığı ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy pusulalarının şekli ile geçerli/geçersizliğine ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde, Yüksek Seçim Kurulunun 26/12/2018 tarihli, 2018/1129 sayılı Kararıyla kabul edilen 138 sayılı Genelge'nin 47 ve 48. maddeleri ile Yüksek Seçim Kurulunun 26/12/2018 tarihli, 2018/1130 sayılı kararının göz önünde bulundurulmasına,

11- Sadece muhtarlık veya sadece ihtiyar meclisi/heyeti üyeliği seçimi yapılması durumunda, 2972 sayılı Kanun’un 32. maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen birleşik oy pusulasının uygulanma imkânı bulunmadığına,

12- 01/01/2020 tarihinden önce yeni kurulan köylerle, mahalle iken köy statüsüne dönüşen yerleşim birimlerinde 2972 sayılı Kanunun 33. maddesinin dört ve beşinci fıkraları uyarınca ilân tarihinden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü seçim yapılması gereken ancak oy verme günü 6 Nisan 2020 Pazartesi gününden sonraki tarihlere rastlayan seçimlerin, 7 Haziran 2020 Pazar günü bu Kararda belirtilen ilkelere göre yapılmasına,

13- 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 89. maddesinde belirtilen hükümler çerçevesinde, 7 Haziran 2020 Pazar günü yapılacak olan köy ve mahalle muhtarlıkları ile ihtiyar meclisi/heyeti üyelikleri seçimlerinde tüm yurtta oy verme başlangıç ve bitiş saatlerinin 08.00 - 17.00 olarak belirlenmesine,

14- Karar örneğinin, Seçmen Kütüğü Genel Müdürlüğünce www.ysk.gov.tr adresinde ve Yüksek Seçim Kurulu kurumsal portalında yayımlanmasına,

15- Karar örneğinin Seçim Hizmetleri Genel Müdürlüğünce il ve ilçe seçim kurulu başkanlıklarına gönderilmesine,

17/03/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

 


Full & Egal Universal Law Academy