Yüksek Seçim Kurulu - 06.06.2022
Karar Dilini Çevir:


(2709 S. K. m. 79) (5362 S. K. m. 49) (298 S. K. m. 111, 132)

 

Karar No: 72

 

KARAR

 

……… İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından Kurulumuz Başkanlığına gönderilen 07.02.2022 tarih ve E.64410 sayılı yazı ekinde yer alan ……… 'a ait dilekçede; 13.01.2022  tarihinde yapılan ……… Lokantacılar, Kebapçılar, Baklavacılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf Odası Seçimlerine ilişkin olarak genel kurul ilanının verildiği tarihin ilk toplantı tarihinden 2 gün sonra olduğu, anılan oda seçimlerinde 117 oy olarak seçilen ……… 'nin meslek dalı ile ilgili hem ……… Ticaret Odasında hem de  ……… Lokantacılar, Kebapçılar, Baklavacılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf Odasında kaydı olduğundan seçime girmesinin hukuka aykırılık teşkil ettiği, Ticaret Müdürlüğünce kurulan Mutabakat Komisyonunda ……… 'nin esnaf olmadığına ve tacir olduğuna karar verildiği, sandık kurulunun sandıklar açılmadan önce 258 kişinin oy kullandığını ifade etmesine rağmen sayımlarda 117 oyun ……… 'ye, 114 oyun ……… 'ya ve 39 oyun ise kendisine çıktığı, oy toplamının 270 olduğu ve tutanaklara 270 olarak yazıldığı, gazete ilanı ile ilgili hata olduğundan dolayı seçimlerin iptaline ve yenilenmesine, ……… 'nin esnaf odasındaki üyeliğinin geçersizliğine ve seçimlere katılamayacağına, yapılan seçimlerdeki imza ve oy pusulalarının tekrar kontrol edilmesine ve sayımın tekrarlanmasına, ……… 'ye verilen mazbatanın ve yapılan seçimin iptaline karar verilmesi istenilmiş olmakla konu incelendi.

 

GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ

 

5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu'nun “Organ ve yönetim kurulu başkanlarının seçimleri” başlıklı 49'uncu maddesinde, “Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının organ seçimleri ile yönetim kurulu başkanlarının seçimi tek dereceli olarak, yargı gözetiminde gizli oyla ve açık tasnifle yapılır.

 

Seçim yapılacak genel kurul toplantısından en az yirmi gün önce, genel kurul üyelerini gösteren Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanından hazırlanmış genel kurul toplantısına katılacaklar listesi, toplantının gündemi, yeri, günü, saati ile çoğunluk sağlanamadığı takdirde yapılacak ikinci toplantıya ilişkin hususları belirleyen bir yazı ile birlikte üç nüsha olarak o yer ilçe seçim kurulu başkanlığına verilir. Birden fazla ilçe seçim kurulu bulunan yerlerde görevli hakim, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenir.

 

Hakim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip inceleme yapmak suretiyle varsa noksanlıkları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak genel kurul üyelerini belirleyen listeyi ve diğer hususları onaylar, onaylanan liste ile toplantıya ilişkin diğer  hususlar seçim kurulu ile ilgili esnaf  ve sanatkârlar meslek kuruluşunun merkezinde ve genel kurulun yapılacağı yerde asılmak suretiyle, ayrıca Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanında yedi gün süre ile ilan edilir. akim, gerektiğinde ilgili kayıt ve belgeleri de getirtip inceleme yapmak suretiyle varsa noksanlıkları tamamlattırdıktan sonra seçime katılacak genel kurul üyelerini belirleyen listeyi ve diğer hususları onaylar, onaylanan liste ile toplantıya ilişkin diğer  hususlar seçim kurulu ile ilgili esnaf  ve sanatkârlar meslek kuruluşunun merkezinde ve genel kurulun yapılacağı yerde asılmak suretiyle, ayrıca Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanında yedi gün süre ile ilan edilir.

 

Yedi günlük ilan süresi içinde listeye yapılacak itirazlar hâkim tarafından incelenir ve en geç iki gün içerisinde kesin olarak karara bağlanır.

 

Bu suretle kesinleşen listeler ile toplantıya ilişkin diğer hususlar onaylanarak ilgili esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşuna gönderilir.”

 

“Seçilme Şartları” başlıklı 50'nci maddesinde, ''Genel kurul üyelerinin esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarına genel başkan, başkan ve yönetim, denetim, disiplin kurullarına üye olarak seçilebilmeleri için gerekli şartlar şunlardır:

 

a) Denetim kurulu üyeliği için en az lise, bu şartı taşıyan üye bulunmadığı takdirde sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul mezunu olmak; Konfederasyon denetim kurulu üyeliğine dışarıdan seçilecekler için dört yıllık yüksek okul mezunu ve denetim formasyonunu haiz olmak; disiplin kurulu üyeliği için en az lise mezunu olmak; yönetim kurulu üyeliği için ise en az ilkokul mezunu olmak.

 

b) Konfederasyon denetim kuruluna dışarıdan seçilecekler ve yeni kurulan odalar hariç, en az iki yıldır odaya kayıtlı olmak ve halen çalışıyor bulunmak.

 

c) Türk Ceza Kanununun 53'üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından hapis cezasına mahkûm olmamak.

 

Seçilme şartlarından bir veya birkaçını taşımadığı sonradan anlaşılanlar ile bu şartlardan en az birini görev süreleri içinde kaybedenlerin üyelikleri kendiliğinden sona erer. Bu durumda üyeliğin düşmesi ve en fazla oy alan yedek üyeden başlamak üzere yeni üyenin üyeliğe davetine ilişkin karar ve işlemler yönetim kurulunca yerine getirilir." hükümleri yer almaktadır.

 

Dosya muhteviyatının incelenmesinden; ………. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından verilen 15.01.2022 tarihli 2022/12 sayılı kararda; ……… Lokantacılar, Kebapçılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf  Odası seçimlerine katılacak üye listesinin 20.12.2021 - 26.12.2021 tarihleri arasında askıya çıkarıldığı, askı süresi içerisinde herhangi bir itirazda bulunulmadığı, kanun ve yönetmelikler gereğince seçimlere yapılacak itirazların sadece askı süresinde yapılacağı, askı süresi içerisinde herhangi bir müracaatlarının bulunmadığı seçim bittikten sonra itirazda bulunulduğu anlaşıldığından itirazın kesin olarak reddine karar verildiği, ilgililer tarafından yapılan itirazlar üzerine ……… İl Seçim Kurulu Başkanlığı tarafından verilen 20.01.2022 tarihli 2022/1 ve 2022/2 sayılı kararlarda, oda seçimleriyle ilgili itirazların ilçe seçim kurulu başkanlıklarınca kesin olarak karara bağlandığı il seçim kuruluna ancak ilçe seçim kurulu başkanlıklarınca seçim iptaline karar verilmesi durumunda veya seçimin durdurulmasına karar verilmesi halinde başvurulabileceği hükme bağlanmış olup bu gerekçelerle itirazın değerlendirmeye alınmaması ve karar verilmesine yer olmadığına kesin olarak karar verildiği anlaşılmaktadır.

 

Yüksek Seçim Kurulunun 26.01.2022 tarihli ve 2022/40 sayılı kararı ile 13.01.2022 tarihinde yapılan ……… Lokantacılar, Kebapçılar, Baklavacılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf Odası seçimlerine ilişkin olarak genel kurul ilanının Kanunun öngördüğü süreden sonra yapılması, seçimi kazanan ……… 'nin aynı meslek dalı ile ilgili hem ……… Ticaret Odasına hem de ……… Lokantacılar, Kebapçılar, Baklavacılar, Pastacılar ve Tatlıcılar Esnaf Odasına kaydının olması bu nedenle adı geçenin oda üyeliğinin geçersizliğinin tespitine, seçilmişliğinin iptaline karar verilmesi talebinin değerlendirilerek tam kanunsuzluk hali bulunmayan taleplerin kesinlik nedeniyle reddine karar verilmiştir.

 

Anayasa'nın 79'uncu maddesi ile 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'un 111/2 ve 132/4'üncü maddeleri uyarınca Yüksek Seçim Kurulunun verdiği kararlar kesindir.

 

Yasalar, Yüksek Seçim Kurulu kararlarının yeniden inceleme yoluyla ele alınmasına olanak tanımamaktadır.

 

Kurulumuzca yapılan değerlendirme neticesinde;

 

- Gerekçeleri açıklanmış bulunan Kurulumuzun 26.01.2022 tarihli ve 2022/40 sayılı kararı kesin olduğundan itirazın kesinlik nedeniyle reddine,

 

- Talep dilekçesinin "3" nolu bendi yönünden ilk kez itiraz geldiğinden ………. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının 15.01.2022 tarih ve 2022/12 sayılı kararında tam kanunsuzluk hali bulunmamakla birlikte, iddiaların soyut olması nedeniyle bu yöndeki talebin de reddine, karar verilmesi gerekmiştir.

 

SONUÇ: Açıklanan gerekçelerle;

 

1- Gerekçeleri açıklanmış bulunan Kurulumuzun 26.01.2022 tarihli ve 2022/40 sayılı kararı kesin olduğundan itirazın kesinlik nedeniyle reddine,

 

2 - Talep dilekçesinin "3" nolu bendi yönünden ilk kez itiraz geldiğinden ………. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığının 15.01.2022 tarih ve 2022/12 sayılı kararında tam kanunsuzluk hali bulunmamakla birlikte, iddiaların soyut olması nedeniyle bu yöndeki talebin de reddine,

 

3- Karar örneğinin ……… 'a tebliği için ………. İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına gönderilmesine,

 

10.02.2022 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Full & Egal Universal Law Academy