Yüksek İdare Mahkemesi Numara 99/2017 Dava No 1/2021 Karar Tarihi 22.01.2021
Numara: 99/2017
Dava No: 1/2021
Taraflar: Olgun Amcaoğlu Ali Hacı Hasan Kanlı Terekesi’nin Tereke İdare Memuru sıfatıyla ve diğeri ile Gönyeli Belediyesi ve/veya Belediye Başkanı ve/veya Belediye Meclisi ve/veya Meclis Üyeleri ve/veya Gönyeli şehri hemşerileri arasında
Konu: İdari işlemin dayandığı bir başka idari işlemin varlığı halinde dayanak idari işlemin dava edilmesi gerektiği - dayanak idari işlemin yoklukla sakat olmasının sonucu değiştirmemesi - davanın reddi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 22.01.2021

-D.1/2021 YİM: 99/2017


Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında


Mahkeme Heyeti: Mehmet Türker, Tanju Öncül, Beril Çağdal


Davacı: No.1- Olgun Amcaoğlu, Ali Hacı Hasan Kanlı
Terekesi'n-in Tereke İdare Memuru sıfatıyla,
Kanlıköy, Lefkoşa.
No.2- Olgun Amcaoğlu, Hatice Ali n/d Hatice İsmail
Bafidi Terekesi'nin Tereke İdare Memuru
sıfatıyla, Kanlıköy, Lefkoşa.

ile -

Davalı: Gönyeli Belediye-si ve/veya Belediye Başkanı ve/veya
Belediye Meclisi ve/veya Meclis Üyeleri ve/veya
Gönyeli şehri hemşerileri - Gönyeli.

A r a s ı n d a


Davacılar namına: Avukat Şefik Aşçıoğulları
Davalı namına:- Avukat Ezer Özsoy


----------------


K A R A R


Mehmet Türker: Davacılar, Davalı aleyhine dosyalamış oldukları bu dava ile;

"A- Davalının, Davacılara ait Gönyeli Belediyesi sınırları
içer-isinde bulunan Kanlıköy'de Pafta/Plan: XXI/18.E.I,
ada C, Parsel 227+22+122 (Blok A) + 31 üzerinde bulunan
20 adet arsa üzerine KKTC'de meri mevzuata ve/veya
uygulamaya uygun olarak inşa edilen yapılara ve/veya
gayrımenkullere getir-ilen elektrik kablolarının
yeraltından yapılmaması nedeniyle Final Approval
(Nihai Onay ve/veya Onay Belgesi) verilmeyeceğine
mütedair 04/05/2017 tarihinde verilen karar ve/veya
kararlarının ve/veya işemlerinin ve/veya ihmallerini-n
tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi
bir hukuki sonuç doğurmayacağına dair bir hüküm
ve/veya karar ve/veya emir verilmesi,

B- Muhterem Mahkemenin uygun göreceği bir çare, ve

C- Dava masraflarının davalı tarafından -ödenmesine dair
emir verilmesi"


taleplerinde bulunmuşlardır.


Davanın duruşması esnasında Davacı üç tanık, Davalı ise bir tanık celpederek dinletmiş ve 35 adet emareyi ibraz etmişlerdir.

Taraflar ihtilafsız olgu olarak aşağıdaki hususla-rı beyan edip, zapta geçirmişlerdir:

1- Davacı No.2, 86/2004 numaralı Hatice Ali n/d Hatice İsmail
Bafidi Terekesi'nin Tereke İdare Memurları'ndan birisidir.

2- Davacı No.1, 85/2004 numaralı Ali Hacı Hasan Kanlı Mustafa
Terekesi'nin Tereke İdare -Memurları'ndan birisidir.

3- Dava konusu Belediye sınırları içerisinde bulunan
Kanlıköy'de, Pafta/Plan:XXI/18.E.I, Ada C, Blok 122,
Parsel 227+22+40 (Blok A) + 31 üzerinde bulunan 13 adet
arsa, 7 numaralı arsa üzerinde yapılan inşaat bu
ter-ekelerin malvarlığı arasındadır;

4- Davacıların, Belediye sınırları içerisinde bulunan
Kanlıköy'de, Pafta/Plan:XXI/18.E.I, Ada C, Blok 122,
Parsel 227+22+40 (Blok A) + 31 üzerinde bulunan 13 adet
arsa ve bilhassa 7 numaralı arsa üzerinde yapıl-an inşaata
"Nihai Onay" ruhsat verilmesi ile ilgili meşru
menfaatleri bulunmaktadır;

5- Gönyeli Belediyesi sınırları içerisinde bulunan
Kanlıköy'de, Pafta/Plan:XXI/18.E.I, Ada C, Blok 122,
Parsel 227+22+40 (Blok A) + 31 üzerinde bulunan 13- adet
arsa ve bilhassa 7 numaralı arsa üzerine yapılan inşaata
"Nihai Onay" vermeye yetkili makam Davalıdır;

6- Gönyeli Belediyesi sınırları içerisinde bulunan
Kanlıköy'de, Pafta/Plan:XXI/18.E.I, Ada C, Blok 122,
parsel 227+22+40 (Blok A) + 3-1 üzerinde bulunan 13 adet
arsa ve bilhassa 7 numaralı arsa üzerine KD 85/2010 dosya
numaralı ve 1261 numaralı Yol İnşa etmek/Bina İnşaası
için Arazi Bölmek/Bina bölmek için Davacılara ruhsat
verilmiştir;

7- Gönyeli Belediyesi sınırları içe-risinde bulunan
Kanlıköy'de, Pafta/Plan:XXI/18.E.I, Ada C, Blok 122,
Parsel 227+22+40 (Blok A) + 31 üzerinde bulunan 13 adet
arsa ve bilhassa 7 numaralı arsa üzerine KD 136/2013 dosya
numaralı ve 6974 numaralı İnşaat İzni verilmiştir;

8- Tel-ekominikasyon Dairesi Müdürlüğü, Davalıya atfen yazılan
24.6.2013 tarihli ve TDL.0.00-T.12/12-157-13/544 sayılı
yazıda dava konusu arsalarla ilgili "Onay Belgesi"
verilmesinin uygun olduğunu bildirdi.

9- Su İşleri Dairesi, Davalıya atfen yazıla-n 1.7.2013 tarihli
ve SİD.0.00-51/78/4(A)-13/182 sayılı yazıda dava konusu
arsa parselasyonu ile ilgili "Onay Belgesi" verilmesinin
uygun olduğunu bildirdi.

10- Lefkoşa Polis Müdürlüğü, Davalıya atfen yazılan 26.6.2013
tarihli ve 06/1-13-31 -sayılı yazıda dava konusu yere
yapılan inşaat ile ilgili "Onay Belgesi" verilmesinin
uygun olduğunu bildirdi.

11- Karayoları Dairesi, Davalıya atfen yazılan 13.8.2012
tarihli ve KYD.0.00-5/7-12/761 sayılı yazıda dava konusu
yere yapılan i-nşaat ile ilgili "Onay Belgesi" verilmesinin
uygun olduğunu bildirdi.

12- Davacılar ve/veya Avukatı, Davalıya gönderdiği 4.4.2017
tarihli yazı ile dava konusu arsa parselasyonu ile ilgili
"Nihai Onay Belgesi" verilmesini talep etti.

13- D-avalı Davacılara göndermiş olduğu 4.5.2017 tarihli
yazı ile izin verilemeyeceğini bildirdi.

TARAFLARIN İDDİA VE TALEPLERİ
Davacılar, Davalı Gönyeli Belediyesinin, Gönyeli Belediyesi sınırları içinde Kanlıköy'de Pafta/Plan XXI/18.E.I, Ada C, Blok -122, Parsel 227+22+40 (Blok A) + 31 üzerinde 13 adet arsa açma için parselasyon yapma izni ve 7 numaralı arsa üzerine inşaat yapma izni vermesine rağmen yapılan arsa parselasyonlarına ve inşa edilen yapıya getirilen elektrik hatlarının yer altından geçiril-mediği nedeniyle Final Approval (Nihai Onay) vermemesinin Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası'na, Fasıl 170 Elektrik Yasası'na ve ilgili diğer mevzuata aykırı olduğundan Davalının 4/5/2017 tarihinde almış olduğu Final Approval vermeme kararının hük-ümsüz ve etkisiz olduğuna karar verilmesi gerektiğini ileri sürmektedirler.

Davalı ise Davacılara parselasyon ve inşaat izni verirken koşul koyma yetkisi bulunduğunu, Emare 1 parselasyon iznini verirken de bu izni bazı şartlar koyarak verdiğini, bu ş-artlardan bir tanesinin ise, "yapıldı projelerinin, nihai onay alınmadan önce Belediyeye verilmesi ve onay alınması" olduğunu, Davacıların bu şarta uymadığını, elektrik projesini Belediye'ye verip onay almadığını, Gönyeli Belediyesinin uygulamasının aksine-, yapılan parselasyona elektrik hatlarını yer altından değil de havadan getirmekle iznin bu şartına aykırı davrandıklarını, Belediyenin Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası'nın verdiği yetki ile Davacılara nihai tasvip (Final Approval) vermediğini, -Davacıların davalarının reddedilmesi gerektiğini ileri sürmektedir.

İNCELEME
Davacıların Davalı Gönyeli Belediyesi sınırları içerisindeki Kanlıköy'de Pafta/Plan XXI/18.E.I, Ada C, Blok 122, Parsel 227+22+40 (Blok A) + 31 üzerinde Gönyeli Belediyesin-in verdiği parselasyon izni ile parselledikleri
13 adet arsa ve 7 numaralı arsa üzerine yapılan inşaata nihai tasvip (Final Approval) verilmesini talep etmesi üzerine Davalı 4/5/2017 tarihli kararı ile Davacıların bu talebini reddetmiştir. Davalının 4/5/2-017 tarihli dava konusu kararı aynen şöyledir:

"SN.Av.Şefik Aşçıoğulları Tarih:04/05/2017
Mine Apt.No:4, Mehmet Akif Cad.,
Cengiz Topel Sok., Köşlüçiftlik
Lefkoşa


HAKLARIMIZA HALEL GELMEKSİZİN

Müvekkiliniz adına -4.4.2017 tarihli dilekçe ile
Kanlıköy'de Pafta/Plan XXI/18.E.1 Ada: C, Parsel 227+22+122
(Blok A) +31 üzerinde bulunan 20 adet arsa üzerine ve/veya
7 numaralı arsa üzerine inşa edilen yapılara ve/veya
gayrımenkullere Final Approval (Nihai Onay)- Belgesi verilmesi
yönünde talepte bulunduğunuz malumunuzdur.

Gönyeli hudutları içerisinde yapılan arsa
parselasyonlarında ve/veya inşa edilen yapılara getirilen
elektrik hatlarının yeraltından geçirilmesi gerekmektedir.
Belediyemizin ilgil-i birimi tarafından yapılan inceleme
ve değerlendirme sonucu yukarıda referansları verilen
yapılara ve/veya gayrımenkullere getirilen elektrik
kablolarının yeraltından yapılmadığı tespit edilmiştir.
Dolayısıyle Kanlıköy'de Pafta/Plan XXI/18.E.1 Ada:C-,
Parsel 227+22+122 (Blok A) +31 üzerinde bulunan 20 adet
arsa üzerine ve/veya 7 numaralı arsa üzerine inşa edilen
yapılara ve/veya gayrımenkullere Final Approval (Nihai
Onay) Belgesi verilemeyeceğini tarafınıza bildiririm.


- Saygılarımla
Ferruh Dülgeroğlu
Gönyeli Belediyesi
Müdür(a)"


Davacılara göre, Parselasyon, inşaat izni vermek, bu izinleri verirken şart-lar koymak ve Final Approval (Nihai Tasvip) vermek Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası kurallarına göre Belediye'nin yetkisindedir. Fasıl 170 Elektrik Yasası kurallarına göre KKTC Devleti bölgesinde enerji üretimi, iletimi, dönüşümü, dağıtımı, satı-şı, temininde yetkili kurum Kıbrıs Türk Elektrik Kurumudur. Elektrik projesi yapmak, proje uygulamak ve herhangi bir yere elektrik akımı sağlamak, elektrik akımı sağlarken elektrik hatlarını yeraltından veya yer üstünden geçirmeye karar vermek Kıbrıs Türk -Elektrik Kurumunun görev ve yetkisindedir. Belediyenin Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunun yapacağı projeyi nasıl yapacağını, nasıl uygulayacağını denetleme ve onay verme yetkisi bulunmamaktadır. Belediyenin Kurum'un yaptığı projeye ve uygulamasına müdahale etm-e ve kendi onayına tabi tutma yetkisi Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası kurallarında bulunmamaktadır. Fasıl 96'ya göre, Belediye sadece nihai tasvip vereceği yere yeterli elektrik akımı sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmeye yetkilidir.

Da-valı ise Davacılara birtakım koşullara bağlı olarak inşaat izni verdiğini, Emare 1 İnşaat Ruhsatına konan bu koşullardan bir tanesinin, "yapıldı projeleri nihai onay alınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartı ile" olduğunu, bu şart-a göre Davacıların, Elektrik Projesini de Gönyeli Belediyesine verip, Gönyeli Belediyesinin onayını aldıktan sonra uygulamaları gerekmesine rağmen elektrik projesini Gönyeli Belediyesine verip onayını almadan, elektrik hatlarını havadan geçirip elektrik ak-ımı temin ettiklerini, Gönyeli Belediyesinin 2008 yılından itibaren tüm parselasyon ve inşaatlara sağlanacak elektriğin yeraltından yapılmasını istediğini ve hatların yeraltından çekildiğini, Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası'na göre inşaat ve pa-rselasyon izni verme ve izin verirken şart koyma yetkisinin Belediye'ye ait olduğunu, Belediye'nin koyduğu bu şarta Davacıların uymadığını bu nedenle, Davacılara Final Approval (Nihai tasvip) verilmediğini, kararın Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasa-sı'na uygun olduğunu ileri sürmektedir.

Tarafların bu karşıt iddialarını mesele ile ilgili yasal durum ışığında inceleyip dava konusu kararın hukuka uygun olup olmadığını saptamak gerekmektedir.

Tarafların da üzerinde durduğu Fasıl 96 Yollar v-e Binalar Düzenleme Yasası'nın ve Fasıl 170 Elektrik Yasası'nın mesele ile ilgili maddeleri şöyledir:

Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası:

-"Yetkili Makamdan ruhsat almadan yol açılması v.s ve bina inşa edilmesinin
yasak olması3.(1) Hiç bir kimse (2). fıkrada öngörüldüğü biçimde yetkili makamdan veya 14. maddenin (2). fıkrasının ikinci koşul bendi uyarınca Planlama ve İnşaat Dairesi Müdüründ-en önceden ruhsat almadıkça;
(a) Yol açamaz veya inşa edemez;
(b) Bina inşa edemez veya edilmesine göz yumamaz
veya izin veremez veya mevcut bir binayı yıkamaz,
yeniden inşa edemez veya ona herhangi bir tadilat,
- ilave veya tamirat yapamaz veya böyle bir yıkıma veya
tamirat yapılmasına göz yumamaz veya izin vermez;
(c) herhangi bir araziyi, üzerinde sadece tarım veya ormancılık için kullanılan binalardan başka herhangi bir bina bulunup -bulunmadığına bakılmaksızın ayrı arsalara ayıramaz veya parselleyemez;
(d) herhangi bir binayı böyle bir ayırımın herhangi bir inşaatı gerekli kılıp kılmadığına bakılmaksızın ayrı konutlara
bölemez.
(e) Yukarıda belirtilen işlerin vey-a şeylerin herhangi
birini yapmaya başlayamaz.
(2) Yetkili makam;
(a) Belediye sınırları içinde herhangi bir bölgede ilgili Belediye Meclisidir.
Ancak, Bakanlar Kurulu herhangi bir taşra
belediyesinde, belediye meclisi yerine ye-tkili makam
olarak ilçe Kaymakamına veya Kaymakamın
başkanlığında en çok altı kişiden oluşan bir kurul
atayabilir:
Yine ancak, Bakanlar kurulu herhangi bir İnkişaf Encümeni
Bölgesi için, yetkili- makam olarak, o bölgenin Köyler (İdare
ve İnkişaf) Yasası kuralları uyarınca kurulan Encümeni
atayabilir.
-
Yetkili makamın
koyacağı koşullar9.(1)Yetkili makam, bu Yasanın 3. maddesi kuralları uyarınca ruhsat verirken, yürürlükteki Tüzüklere bağlı kalınması koşuluyla, ruhsata, aşağıda gösterildiği biçimde, koşul koyma yetkisine sahiptir;(a)Bir yol aç-ılması veya yapılması ile ilgili olarak;(i)Yolun genişlik, uzunluk ve konumu; (ii)Seviyesi, meyli ve drenajı;(iii)Yolun hangi malzemeden ve ne biçimde yapılacağı;(iv)Köprülerin, menfezlerin veya yan hendeklerin yapılması; -(v)Dilekçeye konu yola bitişik herhangi bir yolun genişletilmesi.(b)yeni bina inşası veya mevcut bir binaya ilave, tadilat veya tamirat ile ilgili olarak ;
(i)Binanın dış duvarları, temel, dam, baca veya başka dış kısmının inşa edileceği- malzeme ve bunların ölçüleri ve kalınlığı (ii)Binanın herhangi bir iç kısmının, sağlamlık açısından hangi malzemeden inşa edileceği; (iii)Drenaj ve kirli su lağımları için öngörülecek hususlar; (iv)Herhangi bir binada ya-ngın çıkmasını veya yayılmasını önleyecek hususlar;
(v)Binanın bitişik bulunduğu yol üzerine çıkan balkon veya çıkıntının genişliği; (vi)Herhangi bir bina içinde veya herhangi bir bina ile ilgili olarak kuyular, her tipte tuvaletler, -ayrı kulübedeki kademhane , çukur, fosseptik, emici çukur ve lağım çukuru; (vii)Herhangi bir binanın konut veya inşa edildiği veya tasarlandığı başka herhangi bir amaç için işgali ile ilgili olarak havalandırma, ışıklandırma ve sağlığın korunması-; (viii)Binanın hangi amaçlar için kullanılabileceği; (ıx)İnşaatta çalıştırılan kişilerin güvenliği; (x)Yeni bir bina ile ilgili olarak uygun bir kaldırım yapılması; (xı)yeterli otopark yeri ayrılması,47/1984 (xi-i)Dört ve daha çok katlı binalarda sakinleri barındıracak bodrum beton blok sığınağın yapılması.(c)İnşaat amaçları için arazi açılması veya bölünmesi ile ilgili olarak;(i)Sınırın işaretlenmesi ve sınır işaretlerinin ölçüleri;(ii)Yeterli s-u sağlanması ve tesisi;(iii)Doğal ve yapay su yollarının başka yere çevrilmesi;
(iv)Arsanın düzeltilmesi;(v)Yollar, hendekler, köprüler ve menfezler inşası;(vi)Dilekçeye konu arazinin bitişik olduğu yolun genişletilmesi;31/1976-(vii)Yetkili makam, inşaat amacıyla taksim edilecek (parselleme) alandan kamu yararı için bedelsiz olarak, uygun görülecek yerden yeşil alan almağa yetkilidir. Yeşil alan için alınacak alan tutarı, taksim edilecek alan büyüklüğünün % 10'unu aşamaz.
Kamu -yararı için yetkili makam tarafından alınacak yeşil alanın mülkiyeti, ilgili yerel kuruluşa intikal eder ve Tapu ve Kadastro Dairesi Müdürlüğünce kütüklerde gerekli düzenlemeler yapılır.
18/1979(viii)Her arsaya yeterli elektrik akımının sağlanması;-18/1979(ix)Yeterli otopark alanı sağlanması;
(d)(55/1989 sayılı İmar Yasası ile yürürlükten kaldırılmıştır).(2)Mevcut bir yola cephesi olan herhangi bir arazi ile ilgili olarak bu Yasanın 3 (1) (c) maddesi uyarınca bir dilekçe sunulduğu hall-erde, yetkili makam, dilekçe mevcut yola cephesi olmayan kısımlarını da parsellenmesini içermedikçe, o arazinin inşaat amaçları için taksimi konusunda ruhsat vermeyi reddedebilir ve yola cephesi olmayan arsaların sayısı, yetkili makamın kendi takdirine gör-e uygun göreceği biçimde mevcut yola cephesi olan arsa sayısı oranında olur."

Fasıl 170 Elektrik Yasası:
"Yasanın Uygulanması3. Bu Yasa kuralları tüm Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bölgesinde enerji üretimi, iletimi, dönüşümü, dağıtımı, satışı, tem-ini ve kullanılışına uygulanır.
Ancak, Bakanlar Kurulu, bu Yasa yürürlüğe girdiği tarihte enerji üretimi, iletimi, dönüşümü, dağıtımı, satışı ve temini ile uğraşan herhangi bir şirket veya kişiye 4. Madde uyarınca bir Emirname verirken ilgili şirket veya -kişiyi bu Yasanın tüm kurallarından veya herhangi bir kuralından, Emirnamede belirlenecek süre için muaf tutabilir."
 Mesele ile alakalı olan ve ihtilafın çözümünde göz önünde alınması gereken ancak tarafların hiç değinmediği bir maddede 66/1993 say-ılı Elektrik (Değişiklik) Yasası ile değiştirilen Fasıl 170 Elektrik Yasası'nın tadil edilmiş 16. maddesidir. Bu madde aynen şöyledir:

"Özel Amaçlar İçin Elektrik Temini

66/199316. (1) Bu Yasada aksine herhangi bir kural bulunmasına bakılmaksızın, Kurum-, Elektrik tedarik ettiği herhangi bir mahalde, enerji için elektrik akımı tedarik edilmesini isteyen yetkili bir işletmeci dışında, herhangi bir yere veya binanın sahibinin veya işgalcisinin başvurusu üzerine, böyle bir kişinin Kurum ile sözleşme yaparak,- ilgili bölge veya mahale akım verilmesini sağlamak amacıyla Kurum tarafından geçmişte yapılmış veya tesis edilmiş veya yapılması veya tesis edilmesi gerekli olan şebeke, trafo, tesis ve sair alt yapı yatırımlarına, temin edileceği tarihteki cari fiyatlar-la katkıda bulunmayı veya bu gibi kişinin elektrik akımı verilmesini istediği yere akımın verilmesi için mevcut herhangi bir tesis dışında, Kurum tarafından yapılması gerekli
işlerin ve tesislerin tüm bedelini ödemeyi taahhüt eder ve Kurum

tarafından s-aptanmış tarifelere göre talep edilecek masrafları öderse, böyle bir kişiye akım verir.

(2) Elektrik akımı verilmesi istenen yere, hangi dağıtım şebekesinden veya trafo merkezinden akım verileceğini, Kurum, ilgili dağıtım şebekesi veya trafo merkezinin ye-terlilik durumunu ve bölge veya mahallin mevcut veya ilerideki gelişme ve gereksinimlerini dikkate alarak saptar.
(3) Bu madde amaçları bakımından "Kurum" 4,2,1975 tarih ve 6216 sayılı Bakanlar Kurulu kararı ile oluşturulmuş Kıbrıs Türk Elektrik Kurumunu v-eya Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Elektrik Kurumunu anlatır."

Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası'nın
3. maddesine göre, Davacıların yapmak istedikleri Arsa Parselasyonu ve inşaatlara ruhsat ve daha sonra nihai tasvip (Final Approval) -verme yetkisi Davalı Gönyeli Belediyesindedir. Yani, bu hususta yetkili merci Gönyeli Belediyesidir. Yasa'nın 9. maddesine göre ise yetkili makam olan Belediye yetkili merci olarak ruhsat verirken vereceği ruhsata 9. maddede belirtilen şartları koyma yetki-sine sahiptir.

Davalı, Davacılar ve diğerlerine KD 85/2013 No.lu dosya tahtında Fasıl 96 madde 3'e istinaden Gönyeli Karyesinde,
Blok C, Varaka/Harita XXI/18.E.1, Kıta 31-22-40 227 üzerinde parselasyon izni vermiş ve Fasıl 96 madde 9'a istinaden, v-erdiği parselasyon iznine yani Emare 1 ruhsata şu koşulları koymuştur:

"Yukarıda referansları verilen parsel üzerine
parselasyon yaparak 13 arsa ile 1 yeşil alana bölünmesi
için geçerlidir.

1) Yağmur suyu kanalları + kanalizasyon projele-ri
Gönyeli Bel. alınacak görüşlere göre yapılacaktır.
2) Yapıldı projeleri Nihai Onay alınmazdan önce
Gönyeli Bel. verilmesi ve onaylanması şartı ile."



Davalı Gönyeli Belediyesinin, Emare 1 Parselasyon iznine konan şartlardan biri olan, -"yapıldı projeleri nihai onay alınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması" şartına elektrik projesinin de dahil olduğunu ve Davacıların hazırlanan elektrik projesini Belediyeye verip onay almaları gerektiğini iddia edip, buna bağlı olarak- Emare 23 4/5/2017 tarihli kararında, Gönyeli hudutları içerisinde yapılan arsa parselasyonlarında ve/veya inşa edilen yapılara getirilen elektrik hatlarının yeraltından geçirilmesi gerektiği, yapılan inceleme sonucu referansları verilen yapılara ve/veya g-ayrımenkullere getirilen elektrik kablolarının yeraltından yapılmadığının tespit edildiği sebebine dayanarak Davacıların Final Approval (Nihai Tasvip) talebini reddettiği görülmektedir.

Davalı Avukatı hitabında, Davalı Belediye'nin Emare 1 Ruhsat ile- Davacılara parselasyon izni verirken, "yapıldı projelerinin nihai onay alınmadan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylaması" şartını koymasına rağmen Davacıların Belediye'nin bu kararına itiraz etmediklerini ve bu kararı dava etmediklerini bu neden-le, Davacının davasının ileri gidemeyeceğini iddia etmiştir.

Davalı tanıkları elektrik projesinin de bir yapıldı projesi olduğunu, Gönyeli Belediyesinin 2008 yılından beri parselasyon izni vermek için elektrik hatlarının yer altından geçirilmesi şar-tını koyduğunu, Emare 1 ile Davacılara parselasyon izni verirken bu nedenle elektrikle ilgili yapıldı projelerinin de nihai onay alınmadan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartının konduğunu söylemişlerdir.

Davacıların dava ettiği -karar dikkatlice incelendiğinde, "Gönyeli Belediyesi hudutları içerisinde yapılan arsa parselasyonlarında ve/veya inşa edilen yapılara getirilen elektrik hatlarının yeraltından geçirilmesi gerekmektedir" denmek sureti ile Emare 1 parselasyon ruhsatındaki e-lektrik yapıldı projesinin Davalı Belediye'ye verilmesi ve Davalı Belediye'nin onaylaması şartına uyulmadığı ve elektrik kablolarının yeraltından geçirilmediği nedeniyle Davacıların Final Approval taleplerinin reddedildiği ortaya çıkmaktadır.

Davacıl-ar Davalının 4/5/2017 tarihli, "Gönyeli hudutları içerisinde yapılan arsa parselasyonlarında ve/veya inşa edilen yapılara getirilen elektrik hatlarının yeraltından geçirilmesi gerekmektedir. Belediyemizin ilgili birimi tarafından yapılan inceleme ve değerl-endirme sonucu yukarıda referansları verilen yapılara ve/veya gayrımenkullere getirilen elektrik kablolarının yeraltından yapılmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyle Kanlıköy'de Pafta/Plan XXI/18.E.1 Ada:C, Parsel 227+22+122 (Blok A) +31 üzerinde bulunan 20- adet arsa üzerine ve/veya 7 numaralı arsa üzerine inşa edilen yapılara ve/veya gayrımenkullere Final Approval (Nihai Onay) Belgesi verilemeyeceğini tarafınıza bildiririm." içerikli kararına karşı dava açmıştır. Davacıların dava ettiği 4/5/2017 tarihli dav-a konusu karar ve/veya işlemin dayanağı, daha önce atıfta bulunduğum ve içeriğini aktardığım, Davalının 8/5/2013 tarihli Emare 1 ve Emare 15 olarak ibraz edilen karar ve/veya işlemi ve/veya bu karar ve/veya işlemde yer alan, "Yapıldı Projeleri nihai onay a-lınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartı ile" kısmıdır. Davalının Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası'na istinaden, Emare 1 gereğince Davalılara parselasyon izni ve/veya ruhsatı vermesi ve bu ruhsata Emare 1'in içeriğinde -belirtilen şartları koyması ayrı bir idari karar ve/veya idari işlemdir. Mahkeme huzurundaki şahadete göre elektrik projesi de bir yapıldı projesidir. Davacıların bir yapıldı projesi olan elektrik projesini, Davalı Gönyeli Belediyesine vermediği ve onay al-madığı da bir gerçektir. Davalı, Davacıların elektrik projesini kendisine vermedikleri ve onayını almadıkları gerekçesi ile dava konusu kararı alarak Davacılara nihai onay belgesi vermeyi reddetmiştir.

Yukarıda da belirttiğim gibi Davalı Gönyeli Be-lediyesi esasen 8/5/2013 tarihli Emare 1 karar ve/veya işlemine ve/veya bu işlemdeki şarta yani, "yapıldı projeleri nihai onay alınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması" şartına dayanarak aldığı dava konusu 4/5/2017 tarihli kararı ve/ve-ya işlemi ile Davacılara nihai onay belgesi vermemiştir. Anlaşılacağı gibi Davacıların dava ettiği ve iptalini talep ettiği 4/5/2017 tarihli Davalının işlem ve/veya kararının dayanağı Davalının 8/5/2013 tarihli karar ve/veya işlemidir. Davacıların dava ett-iği ve iptalini talep ettiği 4/5/2017 tarihli kararın dayanağı olan Davalının 8/5/2013 tarihli kararının, 4/5/2017 tarihli kararın iptali için ikame edilen bu dava altında yargısal denetime tabii tutulup tutulamayacağının incelenmesi gerekmektedir.

B-ir idari kararın hukuka aykırı veya yok hükmünde olduğu iddiasında olan ve böyle bir karardan etkilenen meşru bir menfaati olan kişilerin kararın iptali için Yüksek İdare Mahkemesinde dava açması gerektiği, bir idari karar veya işlemin hukuka uygun olduğun-un bir karine olduğu ve idari kararın yok hükmünde olup olmadığına ikame edilen iptal davasının esasında idari yargı yeri yani, Yüksek İdare Mahkemesi tarafından karar verilebileceği Yüksek İdare Mahkemesinin de benimsediği yerleşmiş İdare Hukuku prensiple-ridir.

Bu prensiplerle ilgili olarak YİM 217/2016 D.32/2017'de şöyle denmektedir:


"KKTC Anayasası'nın 152. maddesi ve idare hukuku
kurallarına göre, idarenin bir karar veya işleminin
Anayasa'ya, herhangi bir yasaya veya Anayasa veya-
yasalara uygun olarak çıkarılan mevzuata aykırı olduğu
veya idarenin yetkisini aşarak veya yetkisini kötüye
kullanarak bir karar aldığı iddiası ile Yüksek İdare
Mahkemesine iptal davası açılabilir. Böyle bir iptal
davası ancak, idareni-n aldığı karar nedeniyle meşru

menfaati olumsuz yönde ve doğrudan doğruya etkilenen
kişi tarafından açılabilir.

Bir idari işlemin hukuka aykırılığı ve buna bağlı
olarak sakatlığı basit bir sakatlık olabileceği gibi,
ağır ve hatta -yoklukla malul olacak derecede çok ağır
bir sakatlık da olabilir. İdari bir organ, makam veya
idarenin yetkilerini kullanan kişinin kararının sakatlığı
basit de olsa çok ağır da olsa, bu karara karşı gerek
hukuka aykırılık, gerekse yok h-ükmünde olduğu iddiası
ile Yüksek İdare Mahkemesinde ancak bir iptal davası
açılarak iptali talep edilebilir. Yüksek İdare Mahkemesinde
bir idari karara karşı basit sakatlık ve hukuka aykırılık
veya ağır sakatlık ve yoklukla malul olduğu -iddiası ile
iptal davası açabilmek ve davanın ileri gidebilmesi için
davayı ikame edenin bu karar nedeniyle menfaatinin ihlâl
edilmesi ve meşru menfaatinin olması bir ön koşuldur.
Hukuka aykırı olduğu veya yok hükmünde olduğu nedeniyl-e
bir idari karar aleyhine dava açanın bu karardan
menfaatinin olumsuz etkilendiğini ve meşru menfaati
olduğunu ortaya koyması gerekmektedir.

İdare Hukukunda, bir idari karar veya işlemin hukuka
uygun olduğu bir karine olup, hukuka- aykırı veya yok
hükmünde olup olmadığına iptal davasının esasında idari
yargı yeri tarafından (KKTC'de Yüksek İdare Mahkemesi)
incelenip bir karar verilebilmektedir. Kişilerin idari
kararın yok hükmünde olduğu iddiası ile ikame ettikle-ri
iptal davasının esasının dinlenebilmesi için, bu iddia ile
bir karara karşı iptal davası ikame eden kişinin, bu
karardan dolayı etkilenen meşru bir menfaatinin var olması
gerekmektedir."

YİM 135/2012 D.18/2014'te ise şöyle denm-ektedir:
"İdare Hukukunun temel prensiplerinden biri, idari
işlem ve kararların, hukuka uygun olduklarına dair bir
yargı kararına gereksinim duymadan, hukuka uygun kabul
edilerek, ilgililer üzerinde hukuki sonuç doğurmasıdır.
Hukuka uygun-luk karinesi olarak bilinen bu prensibe göre,
Bakanlar Kurulu tarafından geri alınmamış veya ilga
edilmemiş veya mahkeme tarafından iptal edilmemiş mezkûr
Bakanlar Kurulu Kararı, halen hukuka uygun icrai nitelikli
bir idari karar olarak -yürürlüktedir."


Bu prensiplere göre, bir idari kararın Yargısal Denetiminin yapılabilmesi için idari yargıda bir davanın açılması gerektiği tartışmasızdır. İdari yargı yerinin huzurunda bir dava olmadan bir idari kararı denetlemesinin hukuken müm-kün olmadığı açıktır. Ancak, bir idari karar veya işlem için bir iptal davası açılmışsa ve bu idari işlemin dayandığı yok hükmünde başka bir işlem varsa, dava edilen ve iptali talep edilen işlemin dayanağı olan yok hükmündeki işlem de açılmış olan bu dava -altında İdari Yargı Yeri tarafından denetlenebilir. Bu inceleme, hukuka aykırı olduğu iddia edilen bir idari işleme karşı açılan iptal davası altında iptali istenen işlemin dayandığı yok hükmündeki işlemin de denetlenmesidir. Daha açık bir anlatımla, bu in-celeme, ikame edilen ve İdari Yargı Yeri huzurunda var olan bir iptal davası altında yapılacak bir Yargısal Denetimdir. Diğer bir deyişle, İdari Yargı Yeri önünde, yani bu meselede Yüksek İdare Mahkemesi önünde, hukuka aykırılığı iddia edilen ve ayni zaman-da bu işlemin dayandığı yok hükmündeki işlemin de denetlenebileceği her iki işlemden dolayı meşru menfaati ihlal edilmiş ve dava açmakta meşru menfaati var olan bir kişinin, yani Davacıların, ikame etmiş olduğu bir iptal davası bulunmaktadır.

İdari Y-argı, Hukuk Devletinde, hukuka bağlılığı esas olan, kamu idaresinin eylem ve işlemlerinin, hukuka uygunluğunun, bağımsız yargı yerlerince, yargılama yöntemleri kullanılarak denetlenmesinin sağlanması için var olan yargı düzenidir. (Gör.Danıştay 7. Dairesin-in E.2009/721 K.2011/221 24/1/2011 tarihli kararı)

Kamu hukuku alanında faaliyette bulunan idarenin, idari nitelikteki tüm eylem ve işlemlerinin İdari Yargı denetimine tabi olması Hukuk Devleti olmanın bir gereğidir. Böyle bir denetimin yapılması yu-karıda belirttiğim idare hukuku prensipleri ve YİM 217/2016 D.32/2017 ve YİM 135/2012 D.18/2014 sayılı davalardaki prensiplere aykırılık teşkil etmemektedir. Tam aksine, dayanağı yok hükmünde bir işlem olan ve buna bağlı olarak hukuka aykırı ve sakat olan -bir işlemin hukuka aykırı olduğu nedeniyle iptali için dava açıldığı halde yok hükmünde olan dayandığı işlem dava edilmediği nedeniyle yok hükmündeki dayanak işlemini ve yok hükmünde bir işleme dayandığı nedeniyle hukuka aykırı olan ve iptali için dava edi-len böyle bir işlemi idari yargı denetimi dışında bırakmak ve iptali için ikame edilen davayı iptal ederek yok hükmündeki işleme dayanan, hukuk dışı olan bir işlemin yürürlükte kalmasını sağlamak Hukuk Devleti ilkesine ve idari yargı denetiminin amaçlarına- tamamıyle ters düşmektedir.

Yüksek İdare Mahkemesinde açılan bir dava ile dava edilen ve iptali talep edilen bir idari karar ve/veya işlemin dayandığı karar ve/veya işlem yok hükmündeyse, Yüksek İdare Mahkemesinin bu karar veya işlem ile ilgili dav-ada bir talep olmasa da dava konusu edilmeyen ancak, dava konusu edilen kararın dayanağı olan karar ve/veya işlemin yok hükmünde olup olmadığını resen dikkate alabileceği ve yok hükmünde olduğunu tespit edebileceği öğretide ve TC Danıştay kararlarında da b-enimsenmiştir.

Bu hususta Tufan Erhürman'ın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İdari Yargılama Hukuku isimli kitabın 621. sayfasında şöyle denmektedir:

"d) Yokluk Mahkemelerce Re'sen Dikkate Alınabilir
Mahkemeler istemle bağlı olduklarından-, bir iptal
davasında yalnızca dava konusu idari işlemin hukuka
aykırı olup olmadığı incelenir. Ancak, dava konusu
işlemin dayandığı işlem yok hükmündeyse, mahkeme,
bu konuda herhangi bir talep olup olmadığına
bakılmaksızın, dava konus-u edilmeyen işlemin yok
hükmünde olduğunu tespit edebilecektir."


Türkiye'de de Danıştay yok hükmünde olan bir işleme dayanılarak yapılmış bir idari işlemin sebep unsuru yönünden sakat ve hukuka aykırı olduğuna karar verirken, dava edilen işlemin- dayanağı olan işlemin yok hükmünde olduğunu ayni dava altında saptamaktadır. Diğer bir deyişle Danıştay, doğrudan yokluğun tespitinin istenmediği ancak, İdari Yargının önüne gelen bir uyuşmazlıkta, uyuşmazlığa konu işlemin dayanağı olan yok hükmündeki işl-eme dayanılarak yapılan işlemi iptal ederken ayni davada resen dayanak işlemin yokluğuna da karar vermektedir. Danıştay 7. D., E.2006/722 K.2007/1680, 11.4.2007 tarihli kararda:

"Bu hukuki durum karşısında; ortada, 4458 sayılı
Kanunun 24'üncü ve i-zleyen maddeleri uyarınca tahakkuk
ettirilen, para cezalarına matrah olarak alınabilecek
herhangi bir verginin bulunmaması; dolayısıyla,
cezalandırmayı gerektiren eylemin oluşmaması nedeniyle,
alınan kararların hukuki sonuç doğurması olanaklı
de-ğildir. Bu bakımdan; yok hükmünde olan ceza kararlarına
dayanılarak düzenlenen ödeme emrinde sebep unsuru
yönünden hukuka uyarlık bulunmadığından, ödeme emrinin
iptali istemiyle açılan davayı reddeden mahkeme kararında
isabet görülmemiştir."

denm-ektedir.


Danıştay 7. D., E.2007/695 K.2007/4612 8/11/2007 tarihli kararda ise şöyle denmektedir:

".İdari işlemin 'varlık' koşullarının yokluğu, bizzat
idari işlemin de yokluk sonucunu doğuracağından, işlem
hiç doğmamış kabul edilir ve hiçb-ir zaman hukuka uygun
bir duruma getirilemeyecekleri gibi bir başka işleme de
hukuki dayanak oluşturamazlar.
.........................................................
.........................................................

Olayda, para cez-ası kararlarına süresi içerisinde
itiraz edilmemesi üzerine ödeme emri düzenlediği
anlaşılmakta ise de, ödeme emri içeriği cezaları konu
edinen kararın alındığı tarih itibarıyla, dayanağı olan
ek gümrük ve katma değer vergilerinin iptal edilmiş
- olduğu açıktır. İptal edilen ek tahakkuk tutarı
üzerinden hesaplanan para cezasına ilişkin olup,
düzenlendiği tarih itibarıyla varlık koşulu bulunmayan,
her türlü etkiden yoksun para cezası kararı, hak ya da
yükümlülük doğurmak suretiyle bağlayıc-ı nitelik
kazanamayacağı gibi, bu kararın bir başka işleme hukuki
dayanak oluşturması da mümkün değildir.

Bu bakımdan, para cezalarının tahsili amacıyla
düzenlenen ödeme emrinin dayandığı ceza kararı yok
hükmünde olduğundan, ödeme emrinde be-lirtilen borcun
bulunmadığı kuşkusuzdur."


İdare hukukunun bu prensibi çerçevesinde, Davalı Gönyeli Belediyesinin 4/5/2017 tarihli karar ve/veya işleminin dayanağı olan 8/5/2013 tarihli karar ve/veya işlemindeki yapıldı projesi olan elektrik projes-inin, "nihai onay alınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartı"nın resen incelenerek yok hükmünde olup olmadığının saptanması gerekmektedir.

Bu davada Davacı tarafından 4/5/2017 tarihli karar dava edilmiş olmakla birlikte, duru-şma boyunca 4/5/2017 tarihli karar ve/veya işlemin dayanağı olan 8/5/2013 tarihli karar yani bir yapıldı projesi olan elektrik projesinin, "nihai onay alınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartı"nı Davalı Gönyeli Belediyesinin koyma-ya ve/veya böyle bir karar almaya yetkisi olup olmadığı da ciddi bir şekilde tartışılmış, taraflar bu konuda iddia ve argümanlarını ileri sürmüşlerdir. Bu nedenle, bu dava altında dava edilen 4/5/2017 tarihli işlemin dayanağı olan 8/5/2013 tarihli işlem de- Yüksek İdare Mahkemesi huzurunda açılmış ve dinlenmiş olan bu davada 4/5/2017 tarihli kararla birlikte iptal davasına konu olmuş ve hukuka uygun olup olmadığı ve/veya yok hükmünde olup olmadığı da tartışılmıştır.

Yetkili merci olan Davalı Belediy-e'nin, Fasıl 96 madde 3'ün verdiği yetkiye dayanarak ruhsat verirken koyabileceği şartlar Fasıl 96 Yollar ve Binalar Düzenleme Yasası'nın 9. maddesinde belirtilmektedir. 9'uncu maddenin (c) fıkrasında belirtilen ve yetkili makam olan Belediye'nin, inşaat a-maçları için arazi açılması ve taksimi için koyabileceği şartlar arasında elektrikle ilgili olarak belirtilen tek şart (c) fıkrasının (viii) bendinde belirtilen, "her arsaya yeterli elektrik akımının sağlanması" şartıdır. 9. maddenin bütününde ve Yasa'nın -başka herhangi bir maddesinde de Belediyenin elektrikle ilgili koyabileceği başka hiçbir şart bulunmamaktadır. Buna göre, Davalı Belediyenin Parselasyon ruhsatı verirken elektrik sağlanması ile ilgili koyabileceği tek şart, parselasyon yapılan araziye her -arsaya yeterli olacak elektrik akımı sağlanmasıdır.

Fasıl 170 Elektrik Yasası'nın 66/1993 sayılı Değişiklik Yasası ile tadil edilen yukarıya aktardığım 16. maddesindeki düzenlemeye göre, özel amaçlar için elektrik temininde tek yetkili merci Kıbrıs T-ürk Elektrik Kurumudur. Elektrik temin edilmesini talep eden kişinin başvurusu üzerine, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu ve talep eden kişi arasında yapılacak bir sözleşme ile kişi şebeke, trafo ve sair altyapı yatırımlarına katkıda bulunmayı veya elektrik temi-ni istediği yere elektrik akımı temin edilebilmesi için herhangi bir tesis dışında Kurum tarafından yapılması gerekli işlerin tüm bedelini ödemeyi taahhüt eder ve Kurum tarafından saptanmış tarifelere göre talep edilecek masrafları öderse bu kişiye elektri-k akımı verilir. Ayni maddenin (2). fıkrası gereğince, elektrik akımı verilmesi istenen yere, hangi dağıtım şebekesinden veya trafo merkezinden akım verileceğini, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu, ilgili dağıtım şebekesi veya trafo merkezinin yeterlilik durumun-u ve bölge veya mahallin mevcut veya ilerideki gelişme ve gereksinimlerini dikkate alarak saptar. Anlaşılacağı üzere elektrik akımı verilmesi istenen bir yere hangi dağıtım şebekesi veya trafodan ve ne şekilde elektrik verileceği tamamen Kıbrıs Türk Elektr-ik Kurumunun takdir ve yetkisindedir.

Bu yasal duruma göre, Davalı Gönyeli Belediyesinin Davacılara Emare 1 Parselasyon İzni'ni verirken elektrik projesi ile ilgili herhangi bir şart ve/veya elektrik projesinin Belediyeye verilmesi ve onayına sunulma-sı şartlarını koyma veya parselasyon izni verilen yere elektriğin nereden ve ne şekilde getirileceğine dair bir şart koyma ve/veya elektrik verilmesi istenen yere elektrik akımı verilmesi için çekilecek hatların havai değil de yer altından çekilmesi şartın-ı koyma yetkisi bulunmamaktadır. Bu nedenlerle, Davalı tarafından alınan ve Emare 1 parselasyon iznine konan elektrikle ilgili yapıldı projesinin nihai onay alınmadan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartı yetkisizce konmuş bir şarttır. B-una bağlı olarak, Davalı Gönyeli Belediyesi tarafından 8/5/2013 tarihinde alınan Emare 1 kararın ve/veya işlemin elektrikle ilgili olan, "yapıldı projelerinin Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartı ile" kısmı yetkisizce alınmış yok hükmünde bi-r karar ve/veya işlem olup iptal edilmesi gerekmektedir. Davalı Belediye'nin Davacılara verdiği Emare 1 Parselasyon İznine ve/veya inşa edilen yapılara Final Approval (Nihai tasvip) vermemesinin dayanağı ve/veya sebep ve/veya gerekçesi, Emare 1 izne konu g-ayrımenkullere getirilecek elektrikle ilgili projenin nihai onay alınmazdan önce Davalı Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şartına Davacıların uymaması ve bu gayrımenkullere getirilen elektrik kablolarının yeraltından geçirilmemesidir. Davalının- yukarıda belirttiğim yasal durum nedeniyle yetkisizce aldığı ve yok hükmünde olduğunu saptadığım karara ve/veya işleme dayanarak ve/veya bu karar ve/veya işlemde yetkisizce koyduğu ve yok hükmünde olduğunu tespit ettiğim şarta dayanarak Davacıların Final -Approval (Nihai tasvip) talebini reddetmesi yetkisizce alınmış, yok hükmünde olan ve başka bir işleme hukuki dayanak olamayan bir işleme dayanarak almış olduğu bir karar
olduğundan sebep unsurundan yoksun, sakat ve hukuka aykırı
bir karardır. Bu nedenler-le de iptal edilmesi gerekmektedir.

Netice itibarıyla:

1) Davalının 8/5/2013 tarihli Emare 1 kararının elektrik projeleri ile ilgili olduğu oranda, "yapıldı projeleri nihai onay alınmazdan önce Gönyeli Belediyesine verilmesi ve onaylanması şart-ı ile" kısmının yok hükmünde olduğuna ve hükümsüz ve etkisiz olup herhangi bir sonuç doğuramayacağına;

2) Davalının, Davacılara ait Gönyeli Belediyesi sınırları içerisinde bulunan Kanlıköy'de Pafta/Plan:XXI/18.E.I, Ada C, Parsel 227+22+122 (Blok A) +-31 üzerinde bulunan 13 adet arsa parselasyonuna ve/veya bu arsalar üzerine ve/veya 7 numaralı arsa üzerine inşa edilen yapılara ve/veya gayrımenkullere getirilen elektrik kablolarının yeraltından yapılmaması nedeniyle Final Approval (Nihai Onay) verilemeye-ceğine dair 4/5/2017 tarihli kararının sakat ve hukuka aykırı bir karar olduğuna ve hükümsüz ve etkisiz olup herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar veririm.

Dava masraflarının Davalı tarafından ödenmesine emir verilir.


Tanju Öncül:
Mesele ile i-lgili olarak layihalar, tarafların iddiaları, olgusal durum ve mevzuat, Sn.Meslektaşım Mehmet Türker bey tarafından yazılan kararda yer verildiği şekliyledir. Bu nedenle bunların tekrarına girilmeyecektir.
Emare 1, aynı zamanda Emare 15 olarak kayıtlı ev-raktan görüldüğü üzere:

" YOLLAR VE BİNALAR DÜZENLEME YASASI
(Fasıl 96-Madde 3)
Dosya No: KD 85/2013 Adı Soyadı:Hasan Onbaşı ve Diğerleri
YOL İNŞAA ETMEK/BİNA İNŞASI İÇİN ARAZİ BÖLMEK/BİNA BÖLMEK
İÇİN RUHSAT
Gönyeli Kariyesinde, bl-ok C Varaka/Harita XX1/18E1 kıta 122 üzerinde, Belediye Başkanı tarafından imzalı ilişik planlar ve dökümanlar gereğince, aşağıda belirtilen hususların yerine getirilmesi şartı ile; yol inşa etmek/bina inşası için arazi bölmek/bina bölmek için ruhsat veril-ir.
-Bu ruhsat Sokaklar ve Binalar Kanunu, Fasıl 96'nın 9'uncu maddesi tahtında belirtilen ve uyulması gereken aşağıdaki
şartlara tabi olarak verilmiştir.

(a)Her arsaya, İlgili Makamı tatmin edecek miktarda içme
suyu temin edilmedikçe ve su tesisatı yapılmad-ıkça onay belgesi verilmeyecektir.

-Yukarıda referansları verilen parsel üzerine parselasyon yapılacak 13 arsa ile 1 yeşil alana bölünmesi için geçerlidir.

1)Yağmur suyu kanalları + kanalizasyon projeleri Gönyeli
Belediyesinden alınacak görüşlere göre yapılacaktır.


2)Yapıldı projeleri -nihai onay alınmazdan önce Gönyeli
Bel. verilmesi ve onaylanması şartı ile

2.Bundan başka Sokaklar ve Binalar Kanunu, Fasıl 96'nın
6'ncı maddesi gereğince aşağıdaki şartlar eklenir.

3.Bu ruhsat düzenlendiği tarihten itibaren bir yıl süre ile -
geçerlidir.
................................................................................................................... ......."

içerikli bir ruhsat 8.5.2013 tarihinde Davacıya verilmiştir. Alıntılanan kısımdan da görüleceği üzere-, ilgili ruhsat yapıldı projelerinin nihai onay alınmazdan önce Davalıya verilmesi ve Davalı tarafından onaylanması şartıyla verilmiştir.
Şahadet ve tüm huzurumuzdakiler incelendiğinde, yapıldı projelerinden biri olan elektrik projesinin Gönyeli Belediyes-ine verildiği ve Gönyeli Belediyesi tarafından onaylandığı söylenebilir hale gelememektedir. Daha açık bir deyişle, yapıldı projesi niteliğindeki elektrik projesinin Davalının onayından geçtiği söylenememektedir. Anlaşılan odur ki Davalı da, temelde bu ger-ekçeden hareketle Davacıya nihai onay belgesi vermemiş haldedir.
Emare 1, aynı zamanda Emare 15 olarak kayıtlı ruhsat, hukuki niteliği açısından incelendiğinde konu ruhsatın, birel işlem niteliğinde olduğu gerçeği ile karşılaşılmaktadır. Kısacası, Davalı -8.5.2013 tarihinde yukarıda belirtilen şartı da ihtiva eden bir birel işlem yapmış, diğer bir deyişle, belirtilen şarta bağlı bir idari karar vermiştir.
Huzurumuzda, anılan idari kararda yer bulan şartın iptal edilmesine dair bir davanın bulunmadığı açık-tır. İptal talebi olmadıkça idari kararın veya bir kısmının Mahkemece iptal edilemeyeceği ise YİM 217/2016 Dağıtım 32/2017'de:
"İdari bir organ, makam veya idarenin yetkilerini
kullanan kişinin kararının sakatlığı basit de olsa çok ağır da olsa, bu kara-ra karşı gerek hukuka aykırılık, gerekse yok hükmünde olduğu iddiası ile Yüksek İdare Mahkemesinde ancak bir iptal davası açılarak iptali talep edilebilir. "
şeklinde vurgulanmıştır.
Konu idari karar veya belirtilen özdeki şart içeren kısmı iptal edilmedik-çe, bu şartın idareyi ve Davacıyı bağladığı da tartışma götürmez haldedir.
YİM 135/2012 Dağıtım 18/2014'de dile getirilen;
" İdare Hukukunun temel prensiplerinden biri, idari işlem ve kararların, hukuka uygun olduklarına dair bir yargı kararına gereks-inim duymadan, hukuka uygun kabul edilerek, ilgililer üzerinde hukuki sonuç doğurmasıdır. Hukuka uygunluk karinesi olarak bilinen bu prensibe göre, Bakanlar Kurulu tarafından geri alınmamış veya ilga edilmemiş veya mahkeme tarafından iptal edilmemiş mezkûr- Bakanlar Kurulu kararı, halen hukuka uygun icrai nitelikli bir idari karar olarak yürürlüktedir."
şeklindeki içtihat da bu hususu açıkça ortaya koymaktadır.
Huzurumuzdaki mesele bu hukuki gerçeklik ışığında incelendiğinde, Emare 1 (aynı zamanda Emare 15)- olarak kayıtlı ruhsattaki şart iptal edilmediği ve hukuka uygun olarak varlık göstermeye devam ettiği ve yapıldı projeleri nitelikli elektrik projesi de Gönyeli Belediyesine bu şart gereği verilip Gönyeli Belediyesince onaylanmadığı için, Davalının nihai -onay vermemesinde hukuka aykırılık bulunduğu söylenebilir hale gelememektedir. Bu nedenle, Davacının davasının ret ve iptali kaçınılmaz haldedir.
Sonuç olarak;
Davanın ret ve iptal edilmesine ve dava masraflarının Davacılar tarafından Davalılara ödenmesin-e karar veririm.

Beril Çağdal: Her iki kararı önceden okuma fırsatım oldu. Sayın Tanju Öncül'ün kararında belirtilenler ve varılan sonuçla hemfikirim. Bu nedenle davanın ret ve iptal edilmesi ve dava masraflarının Davacı tarafından ödenmesine emir verilme-si gerektiği görüşündeyim.


Mehmet Türker:
Sonuç olarak oyçokluğu ile Davacıların davası ret ve iptal edilir.

Dava masrafları Davacılar tarafından ödenecektir.


Mehmet Türker Tanju Öncül Beril Çağdal
Yargıç - Yargıç Yargıç



22 Ocak, 2021








21





Full & Egal Universal Law Academy