Yüksek İdare Mahkemesi Numara 92/1982 Dava No 3/1983 Karar Tarihi 18.02.1983
Numara: 92/1982
Dava No: 3/1983
Taraflar: Günay Andaç ile Kamu Hizmeti Komsiyon
Konu: Nakil kararının iptali istemi - Aksi kanıtlanıncaya dek yer değiştirme istemi hizmet yararına yapılmış addolunur.
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 18.02.1983

-D.3/83 YİM 92/82

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, N. Ergin Salahi, Niyazi F. Korkut.

Anayasanın 118. Maddesi hakkında.

Müstedi: Günay Andaç, İstanbul.

ile -


Müsteda-aleyh:l. KTFD Kamu Hizmeti Komisyonu, Lefkoşa.
2. Eğitim Kültür ve Gençlik Bakanlığı
vasıtasıyle KTFD, Lefkoşa.

A r a s ı n d a.

Müstedi namına: Oktay Feridun.
Müstedaaleyh namına: Yaşar Boran.



Yasa Maddesi: 7/79 sa-yılı Kamu Görevlileri Yasasının 76(2) maddesi.

İstemin Özeti: İstanbul Dış İlişkiler Müfettişliğinde görevlendirilen Müstedinin merkez örgütüne nakli ile ilgili Kamu Hizmeti Komisyonu kararı ile Bakanlar Kurulunun bu yöndeki kararının hükümsüz ve etkisiz -olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: Muhtelif okullarda görev yaptıktan sonra İstanbul Dışilişkiler Yüksek Öğrenim Öğrenci Müfettişliğine atanan Müstedi 31.8.1982 tarihinden itibaren İstanbul'daki görevinden Bakanlı-k Merkez Örgütüne nakledildi. Bakanlık bunun hizmet yararına olduğunu iddia etmişse de, Müstedi bunun cezalandırma niyeti ile olduğunu ileri sürdü.

SONUÇ: Aksi kanıtlanıncaya kadar yer değiştirme hizmet yararına yapılmış addolunur. Ancak İKÖK Yönetim Kuru-lunun Müstedi aleyhindeki şikayeti ve bunun itiraznamede yer alması bu gibi şikayetlere itibar edildiğini gösterir. Ancak Müstedinin bu şikayetlere verdiği yanıt Bakanlıkça yerinde bulunmuş olacak ki Müstediye herhangi bir bilgi verilmemiştir. İleri sürüle-n diğer bir husus ise Bakanın İstanbulu ziyaretinde onu karşılamadığı ve görevi icabı ilgilenmediğidir. Müstedi Bakanın bir günlük İstanbul ziyaretinden haberdar olmadığını bildirmiştir.


Neticede Kamu Hizmeti Komisyonunun gerekli inceleme ve araştırmayı -yapmadan olguları yanlış değerlendirmesi sonucu aldığı yer değiştirme kararının iptal edilmesi gerekir.
13.8.1982 tarihli yer değiştirme kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.




HÜKÜM

Salih S. Dayıoğl-u: Müstedi, kamu hizmetine 21.10.1960 tarihinde girdi ve muhtelif yer ve okullarda hizmet gördükten sonra İstanbulda Dışilişkiler Yüksek Öğrenim Öğrenci Müfettişi olarak görevlendirildi.

30.6.1982 tarihinde Bakanlar Kurulu Ç(K-1)309-82 sayılı bir kararı i-le müstedinin geri Kıbrısa çağrılmasına ve bu maksada yönelik gerekli işlemlerin ilgililerce yapılmasına karar verdi.
Eğitim, Gençlik, Kültür ve Spor Bakanlığı müsteşarının Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığına yazdığı 5.8.1982 tarihli bir yazı ile müstedi h-akkında Bakanlar Kurulunca alınan karara atıfta bulunularak müstedinin İstanbuldan Bakanlık Merkez Örgütüne naklinin gerçekleştirilmesini rica etti.

13.8.1982 tarihinde toplanan Kamu Hizmeti Komisyonu istem uyarınca müstedinin İstanbuldan Bakanlık merkez -Örgütüne nakledilmesine karar verdi. Müstedi hakkında alınan nakil kararı Kamu Hizmeti Komisyonu tarafından müstediye bildirilmek üzere 17.8.1982 tarihinde bir yazı yazıldı ve 31.8.1982 tarihinden itibaren İstanbuldaki görevinden Bakanlık merkez Örgütüne n-akledildiği bildirildi ancak bu yazı, muhtelif nedenlerle, müstedinin eline 4.10.1982 tarihinde geçebildi. Müstedi 7.10.1982 tarihinde Kıbrıs'a geldi ve ilgili Bakan ve Bakanlık mensuplarıyle yaptığı görüşmelerden sonra nakledildiği yeni görevine 17.12.198-2 tarihinde başlamasına izin verildi. Nakil kararının ortadan kaldırılması çabalarını yürüten müstedi bunda başarılı olamayınca 18.10.1982 tarihinde işbu başvuruyu dosyaladı ve özetle ;

(a)Müstedaaleyh 1 olan Kamu Hizmeti Komisyonunun 13.8.1982 tarihind-e hakkında almış olduğu nakil kararının.
(b) Bakanlar Kurulunca alınan Ç(K-1)309-82 sayılı kararın tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesi isteminde bulundu.

Müstedinin avukatı istemi doğrultusunda bir k-ararın istihsali için muhtelif nedenler ileri sürmüşse de duruşmada esas itibarıyla üzerinde durduğu husus müstedinin naklinin normal ve yasaya uygun olarak değil de ceza mahiyetinde gerçekleştirildiğidir.


Müstedaaleyhleri savunan kıdemli savcı nakil işl-eminin 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 76(2) maddesi uyarınca hızmet yararı gereği yapıldığını ve bunun ceza mahiyetinde olmadığı görüşünü ileri sürdü.

İlgili şahıs da Savcılık tarafından dosyalanan itirazı benimseyerek ayrı bir itirazname dosyalam-amıştır.

7/79 sayılı Yasanın 76(2) maddesi aynen şöyledir:
"76. (1) ................... ..........................
(2) Ayni kurumun merkez ve taşra örgütlerinde görevli ve
aynı sınıfta bulunan kamu görevlileri arasında yer değiştirmenin hizmet ya-rarına olduğu gerekçesiyle bağlı bulunduğu kurumca yer değiştirme işlemi yapılması yanında Kamu Hizmeti Komisyonuna başvurulması halinde Komisyon, gerekli inceleme ve araştırmayı yaptıktan sonra istemi uygun görürse gerekli yer değiştirmeyi yapar.

(3). .- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(4). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Yukarıda alıntısı yapılan maddenin içeriğinden anlaşılacağı gibi aynı kurumun merkez ve taşra örgütlerinde görevli ve aynı sınıfta bulunan kamu görevlileri ar-asında yer değiştirme işlemi hizmet yararına olması ve ilgili kurumca Kamu Hizmeti Komisyonuna başvurulması halinde, Komisyon gerekli inceleme ve araştırmayı yaptıktan sonra istemi uygun görürse gereki yer değiştirmeyi yapar.

Yer değiştirmenin hizmet yara-rına olup olmadığı ilk etapta ilgili kurumun takdirine bırakılmış bir husustur ve bu nedene dayanılarak yapılan yer değiştirme aksi kanıtlanıncaya kadar hizmet yararına yapılmış addolunur. Bundan hareketle şimdi de müstedinin İstanbuldan Kıbrıs'a yapılan y-er değişiminin hızmet yararına olmadığı veya onu cezalandırmak gayesiyle yapıldığı iddiasının incelenmesi gerekir.

Müstedinin 1.7.1976 tarihinden itibaren Türkiyede müessif öğrenci olaylarının en yoğun olduğu bir devrede görev yaptığı bir gerçektir. Bu sü-re zarfında müstedi görevinde başarılı olmuş ve hatta Bakanlık müsteşarının müstediye gönderdiği 10.1.1978 tarihli yazı ile iki öğrenci hadisesi hakkında yaptığı çalışmalarının takdirle karşılandığı ona bildirilmişti.

Bakanlık müsteşarının müstediye gönde-rdiği 21.6.1979 tarihli bir yazı ile bir öğrenci örgütü olan İKÖK Yönetim Kurulunun müstedinin öрrenci sorunları karşısında kaytsız kaldığı, çoğu kez görev başında bulunmadığı ve öрğrenci düşmanlığı yaptığı doğrultusunda şikayette bulunduğunu bildirerek şi-kayetlere ilişkin müstedinin görüşü istenmişti. Müstedi de Bakanlığına gönderdiği 1.8.1979 tarihli yazı ile İKÖK yönetim kurulu tarafında aleyhine yapılan ithamları reddetmiş ve uzun uzadıya gerekçeli bir yanэt vermişti. Müstedi tarafından verilen bu yanıt- tatminkar bulunmuş olacak ki aleyhine herhangi bir işlem yapılmamıştır. Durum bu merkezde olmasına rağmen Bakanlık İKÖK yönetim kurulunun müstedi aleyhine yaptığı şikayeti kanıtlanmış bir şikayet olarak telakki etmiş olacak ki talimatları uyarınca Başsavc-ılıkça hazırlanan ve dosyalanan itiraznamenin gerçekler kısmında müstedinin sürekli olarak mesai saatlarına riayet etmediği, KTFD temsilciliği ile olumsuz ilişkiler içinde bulunduğu, öğrenci sorunlarının hallinde isteksizlik gösterip umursuz davrandığı doğ-rultusunda şikayetlerin alındığı iddia edilmiştir. İtiraznamede bu iddianın yapılması bu gibi şikayetlere itibar edildiğine bir işarettir. Halbuki bu şikayetler müstediye iletildiğinde müstedi bunlar hakkında bir izahat vermişti. Bu izahatın en azından doy-urucu olmadığı veya tatminkar bulunmadığı doğrultusunda müstedi hiç bir yanıt almamış ve ikaz da edilmemiştir. Hal böyle olduğuna göre bu şikayetleri aleyhine almak ve hatta bunlardan söz etmek doğru olamaz.

Müstedi aleyhine alınan ikinci bir husus da Eği-tim Bakanının 1982 Haziran ayında İstanbulda bulunduğu esnada müstedinin bu hususta en küçük bir ilgi dahi göstermediğidir. Buna bağlı olarak da müstedinin hizmet veremediği ve yararlı olmadığı iddiası yapılmaktadır. Şahadete göre Eğitim Bakanının da yer a-ldığı bir KTFD heyeti 15.6.1982-21.6.1982 tarihleri arasında Türkiyeyi ve bu arada Eğitim Bakanının da İstanbulu bir günlüğüne ziyaret ettiği, Bakanın İstanbulu ziyareti esnasında müstedinin onu karşılamadığı, ziyaret etmediği ve onunla ilgilenmediği anlaş-lmaktadır. Müstedi, Bakanı karşılamadığını ona eşlik etmediğini kabul etti ancak bunu Bakanın İstanbula gelişinden bihaber olduğuna bağladı. Müstediye göre Bakanın İstanbula vaki ziyaretini ancak onun ayrılmasından sonra öğrenmişti. Yine müstediye göre Bak-anın İstanbul ziyareti hakkında kendisine önceden haber verilmediğine göre Bakanla ilgilenmemesi konu edilemez.
Eğitim ve Kültür Bakanlığının İstanbulda bir nevi temsilcisi durumunda olan müstedinin Bakanı ile ilgilenmemesi herhalde doğru bir hareket sayıl-amaz. Ancak müstedinin de iddia ettiği gibi Bakanın ziyaretinden -hele bu ziyaret sadece bir günlük ise- haberdar edilmemişse Bakanla ilgilenememesinde ona herhangi bir kusur atfedilemez. Müstedinin, Bakanın İstanbulu ziyaretinden önceden haberdar edilmedğ-i doğrultusundaki şahadeti nakzedilmediği gibi haberdar edildiğine dair de ona herhangi bir soru sorulmamıştır. Bu durumda müstedinin, Bakanın İstanbul ziyareti ile ilgili olarak önceden haberdar edilmediği bulgusuna varmamız kaçınılmazdır. Şahadete göre K-TFD heyeti Kıbrısa avdetinde Eğitim ve Kültür Bakanı konuyu Bakanlar Kuruluna getirmiş ve 30.6.1982'de Bakanlar Kurulu da Ç(K-1)309-82 sayılı bir kararla müstedinin geri çağrılmasına karar vermiş ve Kamu Hizmeti Komisyonundan talep edilen istem de bu karar-ın ışığında yapılmıştır.



Müstedinin yer değişimi onun İKÖK yönetim kurulu tarafından yapılan şikayetlere binaen hizmet yararı öngörülerek yapıldığı gerekçesine katılma olanağı bulamadık. Daha önce de değinildiği gibi bu şikayetlerin 1979'da yapıldığı bi-r yana bunlar hakkında müstedinin verdiği izahatın tatminkar olmadığı ve yapılan şikayetlerin Bakanlıkça yerinde bulunduğuna dair müstediye herhangi bir bilgi verilmemiştir. Görünüşte müstedinin yer değişimine esas neden onun Eğitim ve Kültür Bakanının İst-anbul ziyareti esnasında onunla gerektiği şekilde görevi icabı ilgilenmemesidir. Bu neden de daha önce belirtildiği gibi hatalıdır çünkü Bakanın ziyaretinden dahi baherdar edilmeyen müstediden Bakanla ilgilenmesi esasen beklenemez. şayet haberdar edilmiş o-lsa ve yine de görevi icabı ilgilenmemiş olsaydı o vakit görevini layıkı veçhile yapmamış olduğu iddiası yapılabilirdi.

Bakanın İstanbulu ziyaretinden önceden haberdar edilmediği gerçeği en azından yer değişimini gerçekleştiren Kamu Hizmeti Komisyonu tara-fından bilinmediği ve bu bilinçsizlikten hareketle yer değişimi kararının alındığı anlaşılmaktadır. Halbuki Yasanın 76(2) maddesinin içeriği uyarınca "gerekli inceleme ve araştırma" yapılmış olsaydı müstedinin, Bakanın ziyaretinden önceden haberi olmadığı -gerçeğinin ortaya çıkacağı cihetle bu nedenle değinilerek yer değişimi gerçekleşmeyecekti. Kamu Hizmeti Komisyonunun gerekli inceleme ve araştırmayı yapmadan ve olguları yanlış değerlendirmesi sonucu müstedi ile ilgili olarak aldığı başvuru konusu yer deği-ştirme kararının iptal edilmesi kaçınılmazdır.

Sonuç olarak başvuru kabul edilir ve müstedaaleyh 1'in müstedi hakkında aldığı 13.8.1982 tarihli yer değiştirme kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.



-(Salih S. Dayıoğlu) (N. Ergin Salahi) (Niyazi F. Korkut) Yargıç Yargıç Yargıç

18 Şubat 1983





- 145 -



Full & Egal Universal Law Academy