Yüksek İdare Mahkemesi Numara 8/1986 Dava No 23/1987 Karar Tarihi 15.05.1987
Numara: 8/1986
Dava No: 23/1987
Taraflar: Arif Hasan Tahsin ile Ek. Ve Mal. Bak
Konu: Kurucu Meclisteki görevin emeklilik menfaatları açısından dikkate alınıp alınamayacağı
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 15.05.1987

-
D.23/87 YİM 8/86
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkemede
Yargıç Taner Erginel Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında

Müstedi: Arif Hasan Tahsin, Le-fkoşa
- ile -
Müstedaaleyh: KKTC Ekonomi ve Maliye Bakanlığı vasıtasıyle, Lefkoşa
A r a s ı n d a.

Müstedi namına: Gülsün Yücel ve Hüseyin Celal
Müstedaaleyh nam-ına: Başsavcılık


Yasa Maddesi: 26/77 sayılı Emeklilik Yasasının 29. maddesi ve KKTC Mecli- sinin 3 Nolu kararı.

İstemin Özeti: Müstedinin Kurucu Mecliste yaptığı görevin, emeklilik men- faatleri açısından dikkate alınması talebine, Müstedaaleyhin verdi-ği red kararının iptal edilmesi ve herhangi bir sonuç doğurmayacağı istemi.

OLAY: Emekli öğretmen olan Müstedi, KKTC'nin ilanından sonra oluşturulan Kurucu Mecliste görev aldı. Görev süresi dolan Müstedi, bu hizmetlerinin emeklilik menfaatleri açısından d-ikkate alınmasını talep etti. Müstedaaleyh Müstedinin bu talebini reddetti. Başvuru bu karardan yapılmıştır.

SONUÇ: KKTC Meclisinin 3 nolu kararının 7. maddesindeki sıralamaya göre kamu görevlisi iken Kurucu Meclis üyesi olanların Kurucu Meclisteki hizme-tleri emeklilik hakkı kazandırmıyor. Bunun karşıt kavramından kamu görevlisi olmadan Kurucu Meclis Üyesi olanların hizmetinin emeklilik hakkı kazandıracağı anlaşılmaktadır. Bu nedenlerle Müstedi baş- vurusunda haklı olmuştur.
Ekonomi ve Maliye Baka-nlığının yazısında ifadesini bulan kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.

H Ü K Ü M

Taner Erginel: Emekli bir öğretmen olan müstedi KKTC'nin ilanından sonra oluşturulan Kurucu Meckiste görev yaptı. Kur-ucu meclisin son bulması üzerine Ekonomi ve Maliye Bakanlığına başvuran müstedi emeklilik menfaatlarının yeniden düzenlenmesini talep etti. Ekonomi ve Maliye Bakanlığı müstediye gön- derdiği 3.12.1985 tarihli bir yazıda gerek KKTC Meclisinin 3 numaralı kar-arının gerekse 26/1977 sayılı Emeklilik Yasasının Kurucu Mecliste yaptığı hizmetin emeklilik menfaatları açısından dikkate alınmasına olanak vermediğini bildirdi. Müstedi bu başvuru ile 3.12.1985 tarihli yazıda ifdesini bulan bu kararın iptal edilmesini ve- herhangi bir sonuç doğurmamasını talep etmektedir.

Duruşma günü taraflar tanık dinletmiyerek yasal konuları tartışmakla yetindiler.

Tarafların büyük bir heyecanla tartıştıkları yasal konulara gelmeden önce tarafların görüş birliği içinde oldukları bir- noktayı aydınlatmak yararlı olacaktır. Bir kişi emekli olduktan sonra emeklilik hakkı kazandıran yeni bir işte çalışırsa emeklilik haklarında nasıl bir değişiklik olur?

Emeklilik Yasasının 29'uncu maddesi özetle şöyledir:

"Değişik zamanlarda emeklilik -hakkı kazandıran hizmetlerde bulunan hak sahibi kamu görevlisi devletteki en son hizmetinden emekliye ayrılır- ken geçişte emklilik hakkı kazandıran hizmeti ile yeni hizmeti birleştirilir ve emklilik menfaatleri bu birleştirilmiş hizmet üzerinden ödenir. A-ncak geçmişte aldığı ikramiye tutarı son aldığından indirilir."

Bu maddeye göre müstedinin Kurucu Meclis üyeliği emeklilik hakkı ka- zandıran bir hizmet ise bu hizmetin geçmişteki hizmet ile birleştirilmesi ve emeklilik haklarının yeniden düzenlenmesi ge-rekir. Bu konuda müstedi ile aynı görüşü paylaşan savcılık müstedinin Kurucu Mecliste geçen hizmetinin emeklilik hakkı kazandıran bir hizmet olduğunu kabul etmemektedir. 3 numaralı kararın 7'nci maddesi şöyledir:

"Kurucu Meclis Üyeliğine gelen kamu görevl-isinin bu üyelikte gerçecek hizmet sürelerinin kamu görevinden sayılmasına, Kurucu Meclis üyeliği sıfatının ve bundan doğan ödeneklerın, ilgili kamu görevlisinin hakların- da herhangi bir değişiklik yaratmamasına ve üyelik sıfatlarının sona ermesinden sonr-a kamu görevlisinin kamu görevine dönme hakkının saklı tutulmasına... karar verilir."
Yani bu maddeye göre KKTC Kurucu Meclisine üye olan kamu görevlileri emeklilik açısından ek bir menfaat sağlıyamadılar ve eski görevlerine devam ediyor kabul edildiler. -Müstedi Kurucu Meclis üyesi olmadan önce emekli idi. Emeklilerin kamu görevlisi tanımına dahil olup olmadıkları ve dolayı- sıyle 7'nci maddenin onlara da uygulanıp uygulanmıyacağı Mahkemede ilk tartışılan konu oldu. Aşağıdaki nedenlerle emeklilerin kamu gö-revlisi tanımına dahil olmadıkları görüşündeyim

a) Emeklilik Yasasının 2'nci maddesi "kamu görevlisi"ni şöyle tanımla- maktadır: "Kamu görevlisi" kamu görevi yapan kişiyi anlatır.' Bu tarifi fiilen görev yapmayan emeklileri kapsayacak şekilde yorumlamak- oldukça zordur.

b) Kamu hukukuna ilişkin eserlerde emekliler kamu görevlisi kabul edil- memektedir. Prof. Dr. A. Şeref Gözübüyük Yönetim Hukuku para 233'de "kamu görevlileri deyimi çoğu kez biri dar, diğeri geniş olmak üzere iki anlamda kullanılır. İste-r dar anlamda, ister geniş anlamda olsun birinin kamu görevlisi olabilmesi için, kamu kesimindeki bir örgüte bağlı olarak çalışması gerekir." Aynı kitabın 231'inci paragrafında emekliliğin memurluğu sona erdiren nedenlerden biri olduğu görülür. 226'ncı par-agrafta açıklandığına göre kamu görevlileri memurlar, sözleşmeliler, geçici görevliler ve işçilerden oluşmaktadır. Emeklilik ise memuriyet sona erdikten sonra meydana gelen bir durum olup herhangi bir şekilde kamu görevlileri tanımına girmemektedir.

c) 7-. maddeyi incelediğimiz zaman KKTC Kurucu Meclisinde görev yapan bir kamu görevlisinin emeklilik yönünden eski görevine devam ediyor kabul edildiğini ve eski görevine dönmesinin öngörüldüğünü görürüz. 7. paragrafın emeklileri de düşünerek kaleme alındığını- söylemek mümkün değildir. Çünkü emekli olan kişinin ne Kurucu Meclis yerine çalıştığı farzedilecek başka bir görevine de Kurucu Meclisten sonra dönebileceği bir görevi vardır.

d) 7. maddeye göre Kurucu Mecliste görev yapan kamu görevlileri emeklilik açı-sından başka bir görevde çalışıyor kabul edilmektedirler. Emekliler kamu görevlisi kabul edildikleri takdirde Kurucu Mecliste görev yapan bir kısım üyeler emeklilik açısından hiç çalışmıyor kabul edilmiş olacaklardır. Bu maddeyi yorumlayarak benzer durumda- olanlar için benzer sonuçlar çıkarmak mümkün- dür. Fakat maddeyi genişleterek bir kısım kişiler için maddenin açıkça ifade ettiğinden çok daha ağır bir sonuca ulaşmak mümkün değildir.

Savcılığın esas iddiasına gelince, Müstedi 3 numaralı kararın 7'nci m-addesindeki engeli aşsa bile Savcılık, müstedinin yine haklı olamıyacağını çünkü Kurucu Meclis üyeliğinin emeklilik hakkı kazandıran bir hizmet olmadığını iddia etmektedir. Gerek savcılık gerekse müstedi avukatı Emeklilik Yasası ve bu yasanın 3'üncü maddes-i üzerinde uzun boylu tartışarak görüşlerini kanıtlamaya çalıştılar. Bu tartışmalarda her iki görüşü destekleyen noktaların ortaya çıktığını kabul etmem gerekiyor. Ancak bir nedenle müstedinin görüşünü tercih etmek zorunluluğunu hissediyorum. Kanımca Yasa - koyucunun kendisi bu konuda Emeklilik Yasasını yorumlamış bulunmaktadır. Şöyle ki yukarıda incelediğimiz 3 numaralı kararın 7'nci maddesi KKTC Kurucu Meclis üyeliğinin emeklilik haklarına getireceği yararlanmayı sınırlamak amacıyla kabul edilmiştir. 7'nci- madde kaleme alınırken KKTC Kurucu Meclis üyeliğinin emeklilik hakkı kazandıracağı varsayımı içinde hareket edildiği açıkça ortadadır. Yasa koyucu savcılığın görüşünde olsa 7'nci maddeyi kabul etme ihtiyacını hiç duymayacaktı.

Konuya diğer bir bakış açı-sı da şöyle olabilir: 7'nci maddedeki sınırlamaya göre kamu görevlisi iken Kurucu Meclis üyesi olanların Kurucu Meclisteki hizmetleri emeklilik hakkı kazandırmıyor. Bunun karşıt kavramından kamu görevlisi olmadan Kurucu Meclis üyesi olanların hizmetinin em-eklilik hak- kı kazandıracağı anlaşılmaktadır.

Emekliler Yasama Meclisinden KKTC Kurucu Meclisine gelenlerin durumu birbirine benzemektedir ve bu üyelerin Kurucu Meclisteki hizmetleri emeklilik hakkı kazandırmıştır.

Bu nedenlerle müstedinin başvurusund-a haklı olduğu görüşündeyim. Dolayısıyle müstedaaleyh Ekonomi ve Maliye Bakanlığının 3.12.1985 tarihli yazısında ifadesini bulan kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir. Masraflar için herhangi bir emir veri-lmez.


(Taner Erginel)
Yargıç

15 Mayıs 1987



Full & Egal Universal Law Academy