Yüksek İdare Mahkemesi Numara 8/1984 Dava No 15/1984 Karar Tarihi 13.07.1984
Numara: 8/1984
Dava No: 15/1984
Taraflar: Kâmil Kunt ile Eko. Ve Ma. Bakanlığı
Konu: Mücahitlik hizmetlerinin emeklilik menfaatleri bakımından dikkate alınması istemi - 42/83 sayılı Yasanın ileriye dönük uygulanacağı
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 13.07.1984

-D.15/84 YİM 8/84

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan

Yüksek mahkeme Huıurunda

Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, Niyazi F. Korkut, Aziz Altay.

Anayasanın 118. Maddesi hakkında.

Müstedi: Kâmi-l Kunt 33 Alayköy, Lefkoşa.

ile -

Müstedaaleyh: Ekonomi ve Maliye bakanlığı vasıtasıyle KKTC Lefkoşa.

A rasında.

Müstedi namına: Ahmet M. Berberoğlu ve Ülkü Sağır.
Müstedaaleyh namına: Yaşar Boran.
-


Yasa Maddesi: 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 72(a) maddesi ile 42/83 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasası.

İstemin Özeti: Değişiklik Yasasının yürürlüğe girdiği tarihte, emekli olan Müstediye uygulanamayacağı ile ilgili Müstedaaleyh kara-rının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: Müstedi kamu görevlisi olmadan önce 6 yıl 8 ay mücahitlik yaptı. Bilahare Kamu Hizmetine girdi ve 1978 de emekli oldu. Kamu Görevlileri Yasasına yapılan- değişiklikle mücahitlik süreleri ile ilgili getirilen menfaatlerden faydalanmak üzere Müstedaaleyhe müracaat etti. Müstedaaleyh Müstediye verdiği yanıtta konu maddenin sadece fülen görevde bulunan kamu görevlilerine uygulanabileceğini belirterek talebini -reddetti.
Başvuru Müstedaaleyhin bu kararından yapılmıştır.

SONUÇ: 42/83 sayılı Yasanın ileriye dönük olduğuna ve bu Yasanın yürürlüğe girdiği tarihte Müstedi kamu görevlisi olmadığına göre, onun bu Yasadan faydalanması sözkonusu olamaz. Yasa koyucu bunun- geçmişe dönük uygulanmasını istemiş olsaydı bunu açıkça söyleyebi- lirdi.
SonUç olarak başvuru reddolunur.


HÜKÜM

Salih S. Dayıoğlu: Müstedi, işbu başvuru ile, müstedaaleyhin kendisine göndermiş olduğu 9.1.1984 tarihli yaz-ıda 42/83 sayılı Kamu Görevli-
leri (Değişiklik) Yasasının yürürlüğe girdiği 8.7.1983 tarihinde kamu görevinde olmadığı nedeniyle mücahitlik hizmetlerinin emeklilik maaşının yeniden düzenlenmesine imkân vermediği biçiminde ifadesini bulan yazıdaki kararını-n tamamen hükümSüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesi isteminde bu- lundu.

Olgular hususunda taraflar arasında herhangi bir ihtilâf yoktur. Şöyle ki; Müstedi kamu görevine 1974 tarihinde girmezden önce 6 yıl 8 ay mü-cahitlik görevi yapmıştır. Müstedi Kasım 1978 tarihinde Başbakanlık Devlet Plânlama Örgütü Plânlama Hizmetleri Sınıfı 13-16 bileşik bareminin 5. basamağından emekliye ayrıldı.

42/83 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasası ile 7/79 sayılı Kamu Görevlil-eri Yasasına 72(A) maddesi ile getirilen bir değişiklikle kamu görevlilerine verilecek maaşın hizmet süresine uygun olarak ayarlanmasını kamu görevlileri kadrolarına atanmadan önce yaptığı mücahitlik süresinin dikkate alınmasını ve gerek bu madde amaçları -ve gerekse emeklilik amaçları bakımından hizmet süresine ,eklenmesini öngördü. Sözü edilen 72(A) maddesi aynen şöyledir:

"72.(A) Kamu görevlilerine verilecek maaşın hizmet süresine uygun olarak ayarlanmasında, Kamu görevlisi kadrolarına atanmadan önce, ya-pılan mücahitlik süresi dikkate alınır ve gerek bu madde amaçları gerek emeklilik amaçları bakımından hizmet süresine eklenir.
Bulunduğu hizmet sınıfı içinde barem tavanına gelen kamu görevlilerine bu hakları terfi alıp da yüksek bir bareme geçtileri zaman- uygulanır."

Yürürlüğe giren yeni 72(A) maddesinden sonra müstedi müstedaaleyhe bir yazı yazarak kendisinin de kamu görevine ğirmezden önce 6 yıl 8 aylık mücahitlik hizmeti bulunduğunu ve bu sürenin dikkate alınarak emeklilik maaşının Emeklilik Yasasının -30(1) maddesi gereğince yeniden ayarlanmasını talep etti. Müstedaaleyh ise müstediye yazmış olduğu ve başvuru konusu yapılan yazı ile sözü edilen 72(A) maddesinin sadece fülen görev yapmakta olan kamu görevlilerine uygulanabileceğini, kendisinin emekli olm-ası nedeniyle isteminin yerine getirilemiyeceğini bildirdi.Başvurunun duruşmasında müstedi savlarını iki noktada toplamış bulunmaktadır:

1. Başvuru konusu yapılan karar alınırken değiştirilmiş şekli ile Kamu Görevlileri Yasasına dayanılarak alınmıştır. Ha-lbuki bu hatalıdır ve müstedaaleyhin müstediye göndermesi gereken karar emeklilik yasasını göz önünde bulundurarak ve bu yasanın hükümlerini özellikle 30(1)'i dikkate alarak bir karar alması gerekirdi.

2. Yukarıdaki sava alternatif olarak müstedaaleyh eme-klilik yasasının 30(1) maddesini yanlış yorumladı. Doğru yorumlamış olsaydı
Sözü edilen maddede geçen "ödenekler" sözcüğüne geniş bir tefsir vermesi ve emekli olmasına rağmen müstedinin geçmişte kamu görevine atanmazdan önce yapmış olduğu mücahitlik hizmet-i de göz önünde bulundurularak gerekli barem içi artışlarının ona verilmesi gerekirdi.

Müstedaaleyh tarafından bulunan savcı ise müstedinin her iki noktasına da cevaben başvuru konusu yapılan cevapta müstedaaleyhin müstediye göndermiş olduğu yazıda en azı-ndan Emeklilik Yasasına zımnen dahi olsa atıfta bulunduğunu ve Kamu Görevlileri Yasasına getirilen değişiklik ise müstediyi emekli olduğu nedeniyle kapsamadığını savundu.

Yukarıda özeti verilen 1. noktayı müstedi lehine bulacak olsak bile böyle bir sonucu-n ona pratikte bir yarar sağlayacağından ciddi kuşkumuz olmakla beraber gerçekten savcının da ileri sürdüğü gibi başvuru konusu yapılan yanıtta 42/83 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasası ismen, Emeklilik Yasası ile zımnen belirtilmektedir. Başvuru k-onusu kararın ilgili kısmı aynen şöyledir:

"İlgi müracaatınıza atfen, 42/83 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasasının yürürlüğe girdiği 8.7.1983 tarihinde kamu görevinde olmadığınız cihetle, mücahitlik hizmetlerinizin bu yasa amaçları bakımından dikk-ate alınarak emeklilik maa ınızın eniden düzenlenmesine imkân örülmemektedir."

Yukarıda alıntısı yapılan yazıda altı çizilen sözcüklerden görülebileceği gibi "emeklilik maaşınız" denirken muhakkak ki müstedinin emekli olduğu ve de durumunun halen yürürlük-te olan değiştirilmiş şekli ile 26/77 sayılı Emeklilik Yasası çerçevesinde mütalâa edildiği görülecektir. Bu nedenle müstedinin ileri sürdüğü 1. nokta üzerinde herhangi bir haklılık payı göremiyoruz.

2. noktaya gelince; 42/83 sayılı Yasa ile getirilen 72(-A) maddesi daha önce yukarıda iktibas edilmişti. Bu maddenin içeriğinde geriye dönük olarak uygulanacağına dair herhangi bir ibare olmadığı açıktır. Esasen müstedi de böyle bir iddiada da bulunmuş değildir. Müstedinin tek dayandığı Yasa maddesi 26/77 sayıl-ı Yasanıri 30(1) maddesidir. Bu maddenin 1. fıkrası aynen şöyledir:

"30. Bu Yasanın başka kurallarına bakılmaksızın:

(1) Herhangi bir nedenle emekliye ayrılmış kişinin, emekliye ayrılmış olduğu görevin emeklilik amaçları için kabul edilen ödeneklerinde, -sonradan yükselme olması halinde, böyle bir kişinin emeklilik maaşı yeniden ayarlanır ve yükselme olduğu tarihten başlayarak kendisine ödenir.

Bu fıkrada geçen "emeklilik amaçları için kabul edilen ödenekler" söz dizisinin tefsiri ise aynı Yasanın 2. madd-esine şöyle tanımlanmaktadır:



"Madde 2:

Bu Yasa Metin başka türlü gerektirmedikçe ................

"Emeklilik amaçları için kabul edilen ödenekler" 4. Madde Kapsamına giren ödeneklerin tümünü anlatır."

Yasanın 4. maddesinin ilgili kısmı ise aynen şö-yledir:

"4. (1) Bu Yasa amaçları bakımından, emeklilik amaçları için aşağıdaki ödenekler esas alınır;

(a) Maaş,
(b) Temsil Ödeneği,
(c) Makam Ödeneği,
(ç) Kişisel ödenek,
(d) İaşe ödeneği,
(e) İaşe ve ibate ödeneği,
(f) İyi ahlâk ödeneği,
(g) Liyakat -ödeneği."

Yukarıda alıntısı yapılan 26/77 sayılı Yasanın 30( 1 ) maddesi müstedinin emekliye ayrılmış olduğu görevin emeklilik amaçları için kabul edilen ödeneklerinde ancak herhangi bir yükselme olması halinde söz konusu maddenin işlerlik kazanabileceği -kesindir. O halde yanıtlandırılması gereken soru tadil edilmiş şekliyle 7/79 sayılı Yasanın 72(A) maddesinin bu gibi ödeneklerde herhangi bir yükselme getirip getirmediğidir.
Müstedi, halen çalışmakta olan kamu görevlilerinin geçmişteki mücahitlik hizmetle-rinin dikkate alınmasıyle ve onlara kademe ilerlemesi verilmesiyle maaşlarında bir yükselme olduğunu ve binaenaleyh bu yükselmenin de aynı oranda kendisine yansıması gerektiğini iddia etti. .

42/83 sayılı Yasa ile 7/79 sayılı Yasaya getirilen 72(A) maddes-i müstedinin emekliye ayrıldığı baremde herhangi parasal bir yükselme getirmemiştir. Bu husus müstedi tarafından da kabul edilmektedir. Müstedinin emekliye ayrılmazdan önce bulunduğu bareme halen bulunan diğer kamu görevlilerinin maaşlarında bir yükselme o-lduğu bir gerçek olmakla birlikte bu yükselme maaşlarının istinad ettirildiği baremlerinin veya 26/77 sayılı Yasanın 4. maddesinde belirlenen sair ödeneklerin herhangi birisinde bir yükselme olmasından ileri gelmemektedir. Bu yükselme halen görevde bulunan- kamu görevlilerinin geçmişte yapmış oldukları mücahitlik süresinin dikkate alınmasıyle barem içi artış şekliı>deki uygulamanın bir sonucudur. Diğer bir deyimle maaştaki yükselme, 4. maddede belirlenen ödeneklerin yükseltilmesi ile değil de ilgili kamu gör-evlisinin geçmişte mücahitlik yapıp yapmadığına bağlanmıştır. 42/83 sayılı yasa da ileriye dönük olduğuna ve bu yasanın yürürlüğe girdiği tarihte nıüstedi kamu görevlisi olmadığına göre, onun bu yasadan yararlanması söz konusu olamaz. Yasa koyucu, 42/83 sa-yılı yasanın geçmişe dönük olarak uygulanmasını istemiş olsaydı, bu hususu diğer bazı yasalarda olduğu gibi açıkça söyleyebilirdi.

Yukarıda söylenenlerden anlaşacağı gibi müstedi başvurusunda muvaffak olmamıştır.

Sonuç olarak başvuru reddolunur.


(Salih- S. Dayıoğlu)(Niyazi F. Korkut) (Aziz Altay) Yargıç Yargıç Yargıç

13 Temmuz 1984





- 336 - -



Full & Egal Universal Law Academy