Yüksek İdare Mahkemesi Numara 8, 42, 65/2001 Dava No 1/2005 Karar Tarihi 14.01.2005
Karar Dilini Çevir:
Yüksek İdare Mahkemesi Numara 8, 42, 65/2001 Dava No 1/2005 Karar Tarihi 14.01.2005
Numara: 8, 42, 65/2001
Dava No: 1/2005
Taraflar: Serdar Murat Topal vd ile Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi vd
Konu: Küçük ve Müsriflere ait malların satılması
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 14.01.2005

-D.1/2005 Birleştirilmiş
YİM 8/01, 42/01 ve 65/01

Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Yargıç Seyit A. Bensen Huzurunda.
YİM: 8/2001
Davacı : 1. Serdar Murat Topal, Murat- Cankat Sokak, Ümit
Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
2. Elif Lütfiye Topal, Murat Cankat Sokak, Ümit
Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
3. Ebru Zeynep Topal, En Yakın Arkadaşı, Annesi ve -
Doğal Vasisi Safiye Belli Vasıtasıyle, Murat Cankat Sokak, Ümit Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
4. Kyrenia Jasmine Court Hotel and Casino Ltd.,
Naci Talat Cad., Girne
ile -
Davalı : 1. Şirketler Mukayyidi vasıtasıy-la KKTC
2. Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi
vasıtasıyla KKTC.
A r a s ı n d a.


YİM: 42/2001

Davacı : 1. Serdar Murat Topal, Murat Cankat Sokak, Ümit
Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiy-e
2. Elif Lütfiye Topal, Murat Cankat Sokak, Ümit
Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
3. Ebru Zeynep Topal, En Yakın Arkadaşı, Annesi ve
Doğal Vasisi Safiye Belli Vasıtasıyle, Murat Cankat Sokak, Ümit Apartmanı No.10-/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
4. Kyrenia Jasmine Court Hotel and Casino Ltd.,
Naci Talat Cad., Girne
ile -
Davalı : 1. Şirketler Mukayyidi vasıtasıyla KKTC
2. Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi
vas-ıtasıyla KKTC

A r a s ı n d a.


YİM: 65/2001

Davacı : 1. Serdar Murat Topal, Murat Cankat Sokak, Ümit
Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
2. Elif Lütfiye Topal, Murat Cankat Sokak, Ümit
- Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
3. Ebru Zeynep Topal, En Yakın Arkadaşı, Annesi ve
Doğal Vasisi Safiye Belli Vasıtasıyle, Murat Cankat Sokak, Ümit Apartmanı No.10/6, Yeşilköy, İstanbul - Türkiye
4. Kyrenia Jasmine Cour-t Hotel and Casino Ltd.,
Naci Talat Cad., Girne
- ile -
Davalı : 1. Şirketler Mukayyidi vasıtasıyla KKTC
2. Resmi Kabz Memurluğu ve Mukayyitlik Dairesi
vasıtasıyla KKTC
3. Resmi Kabz ve Mukayyitlik Dairesi va-sıtasıyle
KKTC
4. Gelir ve Vergi Dairesi Müdürlüğü vasıtasıyle KKTC
A r a s ı n d a.


Davacılar namına : Avukat Ergin Ulunay
Davalılar namına : Kıdemli Savcı Süleyman Candar
İlgili Şahıs Birsu Hilâl Altıntaş.






----------------------

H Ü K Ü M


1. Birleştirilmiş olarak dinlenen işbu davalarda esasa ilişkin
olgular üzerinde herhangi bir ihtilâf yoktur. Olgular özetle şöyledir:-
2. Davacı 1,2 ve 3 Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup,
İstanbul'da ikamet e-tmektedir.

3. Davacı 4 şirket ise, KKTC Şirketler Mukayyitliğinde kayıtlı
bir limited şirket olup, KKTC'de Hotel ve Casino işletmeciliği ile iştigal etmektedir.
4. Davacı 1, 2 ve 3, Davacı 4 şirketin hissedarıdır.
5. 7.6.1992 doğumlu küçük Emir Ömer- Topal ve 29.7.1996 doğumlu
küçük Ömer Lütfi Topal Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup
İstanbul'da ikamet etmektedir.
6. 250 adet hisseye sahip küçük Emir Ömer Topal ile 250 adet
hisseye sahip küçük Ömer Lütfi Topal da Davacı 4 şirketin
- hissedarıdır.
7. Davacı 4 şirketin 2 küçük hissedarı, anneleri ve yasal
vasileri olan Birsu Hilâl Altıntaş vasıtasıyle İstanbul'da Beşiktaş 6. Noterliğinde yaptıkları 3.7.1997 tarihli hisse devir mukaveleleriyle hisselerini diğer şirket hissedarlarına s-atıp devrettiler.
8. Yapılan devirler Davacı 4 şirketin Yönetim Kurulunun
11.8.1997 tarihli kararıyle onaylanarak Davacı 4 şirketin Hissedarlar Siciline kaydedilmesine karar verildi.
9. Bu karar doğrultusunda Davacı 4 şirketin Hissedarlar
Sicilinde (O-rtaklar Pay Defterinde) 18.8.1997 tarihinde gerekli değişiklikler yapılarak küçük Emir Ömer Topal ve küçük Ömer Lütfi Topal şirket hissedarlığından çıkarıldı ve söz konusu hisseler, diğer şirket hissedarları olan Davacı 1,2 ve 3'e devredilip, Hissedarlar S-icil Defterine kaydedildi.
10. Yukarıdaki değişiklikler Davalılara bildirilmek istenmişse
de devredenler küçük olduğu nedeniyle Mahkeme kararı temin edilmesi salık verilmiştir.
11. Bunun üzerine T.C İstanbul 10.Asliye Hukuk Mahkemesinden
11.8.2000 -tarihinde bir tesbit kararı temin edildi.
12. Mahkeme kararında, küçüklere ait hisselerin satışının
gerçekleşmiş olduğu hususunun Türk Yasalarına göre veli
tayin edilmiş olan annenin ayrıca bir Mahkeme izni
almasına gerek ve imkân olmadı-ğının tesbitine karar
vermiştir.
13. Davacılar avukatları vasıtasıyle Davalı 1'e 22.9.2000
tarihli bir yazılı müracaatta bulunarak herhangi bir Mahkeme kararı gerekmiyor ise de, söz konusu küçüklerin ve annelerinin sakin olduğu İstanbul Mahkemesind-en ilgili tesbit kararının temin edildiği ve bu karar KKTC İstanbul Başkonsolosluğu tarafından onaylandığına göre herhangi bir başka ileri işleme gerek olmaksızın uygulanarak müracaatına ekli M.Ş.32 A formasında öngörülen hissedar değişikliklerinin Mukayyi-tlik nezdindeki dosyaya işlenmesini talep etti.
14. Davalılar, Davacı avukatına 30.10.2000 tarihli yanıtı ile
Fasıl 277, Küçükler ve Müsrifler Vesayet Yasasının 19(1)(a) maddesi kuralları gereğince küçüklerin malının satılması Mahkemeden emir alınması ko-şuluna bağlı olduğunu, Mahkeme emri olmadan küçüğün adındaki herhangi bir malın başka herhangi bir şahsa satılmasının mümkün olmadığını, hisse devri ancak Mahkeme kararı ile mümkün olabileceğini, dosyalanmış olan belgelerin bu durumda işleme konmasının müm-kün olmadığını Davacı avukatına bildirdi.
15. Bu yanıt üzerine Davacılar 11.1.2001 tarihinde
dosyaladıkları YİM 8/2001 sayılı dava ile, diğer şeyler meyanında, Davacı 4 şirketin ve/veya Davacıların, Davacı 4 şirket nezdinde küçük Emir Ömer Topal ve küçü-k Ömer Lütfi Topal isimlerine kayıtlı hisselerin diğer hissedarlara yapılan hisse devirlerini bildiren 22.9.2000 tarihli yazılı müracaatı ile diğer ilgili belgeleri işleme koymayı reddeden ve sözkonusu küçük Emir Ömer Topal ve küçük Ömer Lütfi Topal'ın his-se devirleri için Mahkeme emri talep eden 30.10.2000 tarihli Davalı 1'in ve/veya Davalıların kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına Mahkemenin karar vermesini talep ettiler.
16. Davacı 4 şirket, sermaye ve eko-nomik varlıklarını yeniden
değerlendirmesi sonucu 16.12.2000 tarihinde yapılan Olağanüstü Genel Kurul Toplantısında Şirketin yetkili sermayesinin 7.000.000.000.000.TL'dan 9.420.755,000,000.-TL'sına çıkartılmasına ve artırılan herbiri 1,000,000.TL. kıymet-inde 2,420,755 adet hisseleri Şirket hissedarlarının hisse oranlarına göre tahsis edilmesine ve Şirketler Mukayyitliğine gerekli müracaatların yapılmasına karar verildi.
17. Bu karar üzerine ek hisseler Davacı 4 Şirketin üyeler
Sicil Defterinde yer -alan hissedarlara tahsis edildi.
18. Davacı 4 şirket ve/veya Davacılar 16.12.2000 tarihinde
sermaye artışı yapıldığını ve bu artırılan hisse sermayesinin Davacı 4 şirketin mevcut hissedarları olan Davacı 1,2, ve 3'e hisseleri oranında tahsis edildiğini,- Davacı 4 şirket Murakıbı vasıtasıyle, 18.12.2000 tarihinde Şirketler Mukayyitliğine bildirdi.
19. Davalılar, Davacı 4 şirketin Murakıbına dava konusu
sermaye artışını ve hisse tahsislerini Davacı 4 şirketin dosyasına kaydetmeyi reddettiklerini 12.1.200-1 tarihinde sözlü olarak bildirdiler.
20. Bunun üzerine Davacılar 27.3.2001 tarihinde dosyaladıkları
YİM 42/2001 sayılı dava ile, diğer şeyler meyanında, Davacı 4 şirket 16.12.2000 tarihli Olağanüstü Genel Kurul kararı ile Davacı 4 şirketin 7,000,000,0-00,000.-TL. kayıtlı sermayesini 2,420,755,000,000.TL. ilave edilmek suretiyle 9,420,755,000,000.TL'sına artırdığından, bu ek sermaye artışını ve bu ek sermaye artışı ile ilgili her hissenin itibarı kıymeti 1,000,000.-TL. olmak üzere 2,420,755 adet adi hiss-eye bölüşüldüğünü Davalı 1'e ve/veya Davalılara bildiren Davacı 4'ün 18.12.2000 tarihli M.Ş.14 formasını ve müracaatını işleme koymayı reddeden ve reddettiğini 12.1.2001 tarihinde Davacı 4 şirketin Murakıbına sözlü olarak bildiren Davalı 1'in ve/veya Daval-ıların kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına Mahkemenin karar vermesini talep ettiler.
21. Davacı 4 şirket, Murakıbı vasıtasıyle 14.3.2001 tarihli
bir dilekçeyle yukarıda belirtilen hususlarda gerekçeli yaz-ılı cevap talep etti.
22. Davalı 2, Davacı 4 şirket Murakıbına, Davacı 4 şirketin
16.12.2000 tarihinde sermaye artışı sonucu yapılan tahsislerin Şirketler Mukayyitliği kayıtlarında görülen hissedarlara yapılmadığı nedeniyle tahsislerin müracaat edildiği- şekilde yapılamayacağını 28.3.2001 tarihli yazı ile bildirdi.
23. Bu yazı üzerine Davacılar 10.5.2001 tarihinde
dosyaladıkları YİM 65/2001 sayılı dava ile, diğer şeyler meyanında, Davalı 2'nin Davacı 4 şirketin Murakıbına verdiği 28.3.2001 tarihli yazı-sında Davacı 4 şirketin sermaye artışı sonucundaki tahsislerinin Mukayyitlik kayıtlarında görülen hissedarlara yapılması gerektiği ve tahsislerin müracaat edildiği şekilde yapılamayacağı kararının tamamen hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç -doğurmayacağına Mahkemenin karar vermesini talep ettiler.
24. Her 3 dava Davalılara tebliğ edildikten sonra yapılan
müracaat ışığında her 3 davada ismi geçen ve davadan etkilenebilecek küçük Emir Ömer Topal ve küçük Ömer Lütfi Topal, anneleri ve/veya e-n yakın arkadaşı sıffatıyle Birsu Hilâl Altıntaş vasıtasıyle her 3 davaya da İlgili Kişi olarak 1.11.2001 tarihinde dahil edildi.
25. Davalılar ve İlgili Kişi davalara ayrı ayrı Müdafaa
dosyaladılar.
26. Davaların duruşmasında taraflar iddialarını -ispat yönünde
herhangi bir tanık çağırmamışlar, sadece 38 adet belgeyi emare 1-38 olarak ibraz edip Mahkemeye hitap etmekle yetindiler.
27. Davacılar avukatı Mahkemeye hitabında küçük Emir Ömer
Topal ve küçük Ömer Lütfi Topal'ın Türkiye Cumhuriye-ti
vatandaşı olup İstanbul'da ikamet ettiklerini, Davacı 4 şirketteki hisselerini anneleri vasıtasıyle devreden küçüklerin KKTC'ye hiç gelmediklerini ve yasal ikametgâhlarının Türkiye'de olduğunu, dolayısıyle ahvali şahsiyelerini düzenleyen ve/veya akit -yapma yeteneklerini düzenleyen Türkiye Cumhuriyeti hukuku olduğunu, bu hukuka göre velileri ve yasal vasileri olan anneleri vasıtasıyle her çeşit satışı ve devri yapmak hak ve yeteneğine sahip olduğunu ve Türkiye Cumhuriyeti Yasalarına göre herhangi bir Ma-hkeme emri temin etmeleri gerekmediğini, kaldı ki T.C. İstanbul 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.8.2000 tarihinde küçüklere ait hisselerin satışının gerçekleşmiş olduğu hususunun Türk Yasalarına göre veli tayin edilmiş olan annenin ayrıca bir Mahkeme izni -almasına gerek ve imkân olmadığı hususunda bir tesbit kararı aldığını, gerekli araştırma yapılmış olsaydı yabancı küçüklerin hisselerinin devri için herhangi bir Mahkeme kararı gerekmediğinin belirlenmiş olacağını ve herhalükârda küçüklerin ve annelerinin -sakin olduğu İstanbul Mahkemesinden temin edilen tesbit kararının yeterli olacağı sonucuna varılabileceğini söylemiştir.
28. Davacılar avukatı devamla Davalıların kararları, Fasıl
277, Küçükler ve Müsrifler Vesayet Yasasına aykırı
olduğunu, çünkü -Fasıl 277'nin 2. maddesine göre malını yani hisselerini devreden küçüğün ikamet ettiği Kaza Mahkemesini yetkili kıldığını, dolayısıyle KKTC'de ikamet etmeyen küçüklere Fasıl 277'nin 19. madde hükümlerinin teşmil edilemeyeceğini, kaldı ki sözkonusu küçükler-in hisse devirleri Davacı 4 şirketin Üyeler Sicil Defterine işlenmiş olup, üyelik ve hissedarlıktan çıkarılmış bulunduklarını, söz konusu küçükler ve anneleri bu durumu bilmelerine rağmen Üyeler Sicil Defterini düzeltmek için herhangi bir dava açmadıkların-ı, dolayısıyle Davalılar, Davacı 4 şirketin Şirketler Mukayyitliğindeki dosyasına gerekli değişiklikleri işlemekle yükümlü olduklarını ileri sürdü.
Davacılar avukatı ayrıca, YİM 42/2001 ve YİM 65/2001 sayılı davalar ile ilgili olarak 66/99 sayılı İşletmel-erin Sermaye ve Ekonomik Varlıklarının Yeniden Değerlendirilmesi Yasasına göre Davacı 4 şirketin sermaye ve ekonomik varlıklarının yeniden değerlendirilmesi nedeniyle kayıtlı hisse sermayesinin artırılması sonucu isdar edilen hisse senetleri Davacı 4 şirke-tin Üyeler Sicil Defterinde (Ortaklar Pay Defterinde) kayıtlı olan hissedarlara hisseleri oranında tahsis edildiğini, bu nedenle Davacı 1,2, ve 3'e gerekli tahsislerin yapıldığını ancak, birer küçük olan Emir Ömer Topal ve Ömer Lütfi Topal'a Davacı 4 şirke-tin Üyeler Sicil Defterinde hissedar olarak kayıtlı olmadıklarından, bu kişilere herhangi bir hisse tahsisi yapılamayacağını ileri sürdü.
Mahkemede Davalıları temsilen bulunan Savcı ise, YİM 8/2001 sayılı dava ile ilgili olarak Fasıl 277'nin 19(1)(a) madde-si kuralları gereğince, herhangi bir küçüğün malının satılması Mahkemeden emir alınması koşuluna tabi olduğunu, bu bağlamda hisse devrinin ancak Mahkeme kararı ile olabileceğini savunmaktadır.
Savcı ayrıca YİM 42/2001 ve YİM 65/2001 sayılı davalarla ilgili- olarak, 66/99 sayılı İşletmelerin Sermaye ve Ekonomik Varlıklarının Yeniden Değerlendirilmesi Yasası gereğince işletmelerin sermaye artışını güncelleştirmelerinin bir hak olduğunu, ancak işletmelerin konu yasa tahtında meydana gelen sermaye artış miktarın-ı hissedarlara hisse oranlarına göre tahsis etmesi gerektiğini, halbuki, Davacılar tarafından tescil edilmesi istenen sermaye artışı sonucundaki tahsislerinin, Davalı Mukayyitlik kayıtlarında görülen hissedarlara yapılmadığı nedeniyle işleme konmadığını, b-u nedenle dava konusu kararların mevzuata uygun olduğunu savunmaktadır.
İlgili Kişi de Savcının görüşlerine katılmıştır.
Yukarıda belirtilenlerden görülebileceği gibi, Davalılar YİM 8/2001 sayılı davadaki dava konusu kararlarını Fasıl 277, Küçükler ve Müsr-ifler Vesayet Yasasının 19.(1)(a) maddesine dayandırmışlardır. Yasanın 19.(1)(a) maddesi aynen şöyledir.
"19.(1) Küçüğün malının vasisi Mahkemeden o hususta bir
emir almaksızın:-
Küçüğün herhangi bir malını satamaz, ipotek veremez
veya başka ş-ekilde elden çıkaramaz."
34. Yasanın 19.(1)(a) maddesi kuralları yorum gerektirmeyecek
derecede açıktır.
35. -Yasanın 19(1)(a) maddesi kuralları gereğince, küçüğün herhangi bir malının satılması Mahkemeden emir alınması koşuluna tabidir. Küçüğün malının vasisi Mahkeme emri almadan, küçüğün adındaki herhangi bir malı başka herhangi bir şahsa satması mümkün değildir-. Mal devri ancak, Mahkeme kararı ile mümkün olabilir.
36. Fasıl 277'nin 6(b) maddesine göre yasa kurallarına bağlı
kalınması koşuluyla, bir küçüğün yasal babası
hayatta değilse, küçüğün anası, küçüğün şahsının ve malının vasisi olur.
37. Mahkemey-e emare 35 olarak ibraz edilen T.C. Beyoğlu 4.
Asliye Hukuk Mahkemesinin 4.9.1996 tarihli kararına göre küçüklerin babası Ömer Lütfi Topal'ın öldürülmesi nedeniyle adı geçen çocukların velâyetleri anneleri Birsu Hilâl Altıntaş'a verilmiştir.
38. Yasamız-a göre, küçüklerin babası ölü olması nedeniyle, bu
davada ismi geçen küçüklerin anneleri Birsu Hilâl Altıntaş, yasa kurallarına bağlı kalınması koşuluyla, küçüklerin hem şahsının hem de mallarının vasisi olmuştur.
39. Vasinin yetkileri sınırsız olmayıp,- bu yetki Yasanın 19.
maddesi ile sınırlandırılmıştır.
40. KKTC'de bulunan mallar için, Birsu Hilâl Altıntaş
küçüklerin malının vasisi olarak, Yasanın 19 (1)(a)
maddesinde belirtildiği gibi, küçüklere ait hisseleri
satabilmesi için- KKTC Mahkemesinden izin alması gerekir.
41. Huzurumuzdaki davada Davacılar, T.C. İstabul 10. Asliye
Hukuk Mahkemesinin 11.8.2000 tarihli tesbit kararını emare olarak sunmakla birlikte, küçükler adına kayıtlı hisselerin satışı ile ilgili olarak KKTC Mahk-emelerinden temin edilen herhangi bir Mahkeme emri ibraz etmediler. Küçüklere ait hisselerin devri ile ilgili KKTC Mahkemesinden temin edilen herhangi bir Mahkeme emri olmadığına göre vasi anneleri tarafından küçükler adına Davacı 1,2 ve 3'e yapılan satışı-n geçerli olmaması gerekir. Küçüklere ait malların Yasanın 19(1)(a) maddesine aykırı bir şekilde satılıp elden çıkarılması yine ayni Yasanın 19(2) maddesi tahtında Mahkemece geçersiz ilan edilebilir. Geçersiz ilan ile ilgili olarak, Mahkemeye herhangi bir -müracaat yapılmadığından bu hususta daha fazla bir şey söylemek doğru olmaz.
42. Davacı 4 şirket, Mahkeme emri olmaksızın, küçükler adına
aktedilen hisse satış mukavelesini kabul edip Şirketin Hissedarlar Sicil Defterinde gerekli değişiklikleri yapıp his-se devirleri ile hissedarlıktan çıkarılma işlemlerini yapmaması gerekirdi. Davacı 4 şirketin, Mahkeme emri olmaksızın, yapmış olduğu işlemler yasanın 19(1)(a) maddesine aykırıdır.
43. Bu durumda Davalıların, küçüklere ait hisselerin diğer
hissedarla-ra satışı ile ilgili Mahkeme emri olmaksızın,
Davacı 4 şirketin yasaya aykırı olarak Hissedarlar Sicil
Defterinde yapmış olduğu hisse devirleri ile
hissedarlıktan çıkarılma işlemlerini geçerli bir işlem
olarak kabul edip Davacı 4 şi-rketin Şirketler
Mukayyitliğindeki dosyasına işlemeleri mümkün değildir.
44. Davacılar avukatı Mahkemeye hitabesinde küçüklerin Türkiye
Cumhuriyeti vatandaşı olup İstanbul'da ikamet ettiklerini, dolayısıyle ahvali şahsiyelerini düzenleyen ve/veya- akit yapma yeteneklerini düzenleyen Türkiye Cumhuriyeti hukuku olduğunu, bu hukuka göre velileri ve yasal vasileri olan
anneleri vasıtasıyle her çeşit satışı ve devri yapmak hak ve yeteneğine sahip olduğunu ve Türkiye Cumhuriyeti Yasalarına göre herhangi- bir Mahkeme emri temin etmeleri gerekmediğini, keza, Fasıl 277'nin 2. maddesine göre malını devreden küçüğün ikamet ettiği Kaza Mahkemesini yetkili kıldığını, dolayısıyle KKTC'de ikamet etmeyen küçüklere Fasıl 277'nin 19. madde hükümlerinin uygulanamayaca-ğını savunmuştur.
45. Prensip olarak milletlerarası mal hukukuna lex rei sitae,
yani malın bulunduğu yer hukuku hâkimdir. Gerek taşınır gerekse taşınmaz mallar bakımından, Türk hukukunda da lex rei sitae kaidesi geçerlidir. Hukukumuzda da bu prensip geç-erlidir.
-46. Malların bulunduğu yer hukuku ayni hak ve mükellefiyetlerin alanını tayin ettiği gibi bir malın hukuki özelliğini, meselâ devredilip edilemeyeceğini de tesbit eder. Bir malın taşınır veya taşınmaz mal olduğunu da o malın bulunduğu yer hukuku söyler.
4-7. Yargıtay/Hukuk 1/97 (D.19/98) sayılı davada şirket hisselerinin taşınır mal olduğuna hükmedilmiştir.
48. Davacı 4 şirket, KKTC'de kayıtlı bir şirket olduğuna göre, bu şirketteki hisselerle ilgili herhangi bir işlemin de yapılıp yapılmayacağını hisseler-in bulunduğu yer hukuku yani KKTC hukuku tayin eder.
49. Davacı 4 şirketteki hisse devirlerini düzenleyen hukuk malların bulunduğu yer hukuku yani KKTC hukuku olduğuna göre, küçüklerin ahvali şahsiyelerini düzenleyen Türkiye Cumhuriyeti hukuku bu davaya u-ygulanamaz. Fasıl 277'nin 2. maddesi Mahkemenin bölgesel yetkisi ile ilgili olup, Yasanın uygulanması ile ilgili değildir. Yasanın 19. madde hükümlerinin, KKTC'de ikamet etmeyen küçüklere, uygulanamayacağına ilişkin Yasada herhangi bir hüküm yoktur. Bu dur-umda Davacılar, küçüklerin malları ile ilgili Fasıl 277, 19(1)(a) maddesine uygun olarak Davalılara Mahkeme emri ibraz etmekle yükümlüdür.
50. Yasal durum yukarıda belirtildiği gibi olduğuna göre, Mahkeme emri olmaksızın, Davacıların hisse devirleri ve h-issedar değişiklikleri ile ilgili olarak dosyalatmış oldukları belgelerin Davalılar tarafından işleme konmasına yasal yönden olanak yoktur. Aksi halde Davalılar yasal olmayan bir işleme taraf olabilirlerdi. Bu nedenle Davacıların öne sürdüğü savlar reddol-unur.
51. Yukarıda belirtilenlerin tümü ışığında, küçüklere ait hisse devirleri ve hissedar değişiklikleri ile diğer ilgili belgelerin, Mahkeme emri olmaksızın işleme konmaması yönündeki Davalıların kararları hatalı değildir, bilâkis yasaya uygun, doğru b-ir karar olduğu kanaatindeyim.
52. Yukarıda belirtilenlerden anlaşılacağı gibi Davacılar YİM 8/2001 sayılı davada başarılı olamamışlardır.
53. Davacıların diğer taleplerine gelince; Davacıların YİM 42/2001 ve YİM 65/2001 sayılı davalarda başarılı olmalar-ı için öncelikle YİM 8/2001 sayılı davada başarılı olmalarına bağlıdır. Davacılar YİM 8/2001 sayılı davada başarılı olmadıklarından, YİM 42/2001 ve YİM 65/2001 sayılı davalarda da ayni gerekçelerle başarılı olmaları mümkün değildir.
54. Sonuç olarak Birle-ştirilmiş YİM 8/2001, YİM 42/2001 ve YİM 65/2001 sayılı davalar ret ve iptal olunur. Dava masrafları Davacılar aleyhine olacaktır.


14 Ocak, 2005



Seyit A. Bensen
Yargıç
-


5



-


Full & Egal Universal Law Academy