Yüksek İdare Mahkemesi Numara 79/1983 Dava No 8/1984 Karar Tarihi 26.03.1984
Karar Dilini Çevir:
Yüksek İdare Mahkemesi Numara 79/1983 Dava No 8/1984 Karar Tarihi 26.03.1984
Numara: 79/1983
Dava No: 8/1984
Taraflar: Tahsin Köseoğlu ile Sağ. Ve Çal. Bak. Vd
Konu: Sigortalılığın iptali – Bir yasa açık ve zımni suretle olsun, aksine hüküm içermediği sürece geleceğe matuftur - Zamanaşımı
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 26.03.1984

-D.8/84 YİM 79/83

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, N. Ergin Salâhi,
Niyazi F. Korkut.

Anayasanın 118. Maddesi hakkında.

Müstedi: Tahsin Köseoğlu, Kırıkkale, Lefkoşa.
-
ile -

Müstedaaleyh:KTFD Sağlık ve Çalışma Bakanlığı vasıtasıyle
KTFD Başsavcılığı Lefkoşa.

2- KTFD Sağlık ve Çalışma Bakanlığına bağlı Sosyal Sigortalar Dairesi Müdürlüğü vasıtasıyle KTFD Başsavclığı, Lefkoşa.

3- KTFD Sosyal- Sigortalar Dairesi Lefkoşa Şube Müdürlüğü vas. KTFD Başsavcılığı, Lefkoşa.

Arasında.

Müstedi namına: Hüseyin Besimoğlu ve Serhan Çınar.
Müstedaaleyh namına: Argun Korkut.



Yasa Maddesi: 16/76 sayılı Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Y-asasının 3, 4, 5 ve 8. maddeleri.

İstemin Özeti: Müstedaaleyhin, Müstedinin sigortalılığını iptal eden yazısının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangibir sonuç doğurmayacağına dair karar verilmesi istemi.

OLAY: Müstedi aleyhine dosyalanan ithamname il-e işe başladığı tarihten itibaren iş bildirgesini ilgili makama vermediği ve sigorta primlerini yazılı ihtara rağmen ödemediği gerekçelerine atfen dava okundu. Müstedi bu davalarda ikrar ile mahkûm oldu ve taksitlerle primleri ve gecikme zamlarını ödedi. B-ilahare Sosyal Sigortalar Dairesi Müdürü ve Sigorta İşleri Müdür Yardımcısı Müstedinin sigortalılık işlemlerini, sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihte 65 yaşını doldurmuş olduğu gerekçesine atfen iptal etti. Müstedi avukatı bir defa sigorta edilen b-irisinin sigortalılıktan çıkarılmasına yasal olanak olmadığını iddia etti.

SONUÇ: 9/81 sayılı değişiklik yasası ile esas yasanın 5. maddesine getirilen değişiklikle daha önceki yasada olmayan sigortalılık yaş haddi getirilmiştir. Bir yasa açık veya zımni- suretle olsun aksine hüküm içermediği sürece geleceğe matuf olarak tefsir edilir.

Müstedi sözkonusu madde uyarınca ilk defa sigortalı edildiğinde 65 yaşını doldurmuştu. Yasa koyucu, yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra dikkate alınacağını kastetmiş -olsaydı, "ilk defa sigortalı olan" söz dizisini koymaya gerek duymayacaktı.
Başvuru reddolunur.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
1-YİM 99/77 sayılı Teki M. Bodamyalızade ile Personel Dairesi arasındaki Yüksek İdare Mahkemesi kararı.




HÜKÜM

Salih- S. Dayıoğlu: Müstedi işbu başvuru ile müstedaaleyh 3 tarafından kendi namına avukatına yazılan 24.6.1983 tarihli yazıda müstedinin sigortalılığının iptal edildiği biçimde ifadesini bulan yazının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramay-acağına karar verilmesi isteminde bulundu.

Başvuruya mesnet teşkil eden olgular hususunda taraflar arasında hiçbir ihtilâf yoktur. Olgular şu şekilde özetlenebilir:
Müstedi 2.2.1911 doğumludur. Müstedi aleyhine Lefkoşa Kaza Mahkemesinde dosyalanan 3245/81- sayılı ithamname ile ona 1.6.1977 ile 11.11.1980 tarihleri arasında Kırıkkale'de iş bildirgesini işe başladığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde ilgili makama vermediği ve 15.1.1981 tarihinde Lefkoşa'da şahsına ait sigorta primlerini yazılı ihtara ra-ğmen ilgili makama ödemediği davaları getirildi. Bunun üzerine müstedi 28.12.1981 tarihinde müstedaaleyh 3'e sözü edilen bildirgeyi sundu ve işbu bildirgede çiftçi ve çoban olduğunu ve 1.6.1977'den beri çalıştığını beyan etti. 19.1.1982 tarihinde sonuçlana-n ceza davasında kendi ikrarı ile müstedi mahkûm edildi ve ona verilen.cezadan başka ödemesi gereken primleri 21 gün zarfında ödemesi emrolundu. Nitekim müstedi muhtelif tarihlerde 1.6.1977'den sonra ödemesi gerken primleri gecikme zammı ile birlikte müste-daaleyh 3'e ödedi. Bu ödemeler 17 Mart 1983 tarihine kadar devam etti.

Sosyal Sigortalar Dairesi Müdürü ve Sigorta İşleri Müdür Yardımcısı tarafından Sosyal Sigortalar Dairesi Lefkoşa Şube Müdürlüğüne yazılan 20.6.1983 tarihli bir yazı ile müstedinin sigo-rtalı olarak çalışmaya başladığı tarihte yani 1.6.1977 tarihinde 65 yaşını doldurmuş olduğu cihetle esas Yasaya 9/81 sayılı Yasa ile getirilen değişiklik nedeni ile sigortalı olamayacağından müstedinin sigortalılık işlemlerinin iptalini ve ödemiş olduğu pr-imlerin kendisine iade edilmesi istendi. Bu yazı ışığında da müstedinin sigortalılık işlemleri iptal edildi ve bu hususta gerek müstediye ve gerekse avukatına bilgi verildi. İşbu başvuru konusu ise sözü edilen yazının içeriğidir, diğer bir deyimle müstedaa-leyh 3'ün müstedinin sigortalılık işlemlerinin iptal edilmesine ilişkin işlemlerine karşı yapılmıştır.

Yaşlılık sigortasını içeren yasa 16/76 Kıbrıs Türk Sosyal Sigortalar Yasasıdır. Bu Yasanın amacı 3. maddede belirlendiği gibi iş kazaları ile meslek kaz-aları, hastalık, işsizlik, malüllük, yaşlılık, evlenme, ölüm hallerinde Yasada yazılı şartlara uymak sureti ile kişilere sosyal sigorta yardımı sağlamaktır.

16/76 sayılı Yasanın 4. maddesi ile Yasaya göre sigortalı olanlar belirlenmiştir. Müstedinin, Yasa-nın uygulanmasına başlandığı tarihte bu maddede belirlenen kişiler sınıfına girdiği taraflarca kabul edilmektedir.

Aynı Yasanın 5. maddesi ise Yasa altında sigortalı sayılmayanları belirlemektedir. Müstedinin 1.6.1977 tarihinden itibaren bu madde içine gi-rmediği de taraflarca kabul edilmektedir.

Keza 16/76 sayılı Yasanın 8. maddesi ise 4. maddede belirtilenleri Yasa uyarınca sigortalı addetmiştir. 16/76 sayılı Yasada yaş haddi söz konusu olmadığı cihetle müstedinin 1.6.1977'de Yasa uyarınca sigortalı adde-dildiği de taraflarca kabul edilmektedir. Nitekim bundan hareketle müstedaaleyh 3 yasa uyarınca sigortalı addedilen müstedinin iş yeri bildirgesini ve ödemekle mükellef olduğu primleri sırası ile ibraz etmediği ve ödemediği içindir ki onu Mahkemeye sevk et- mişti r.

Daha sonra 9/81 sayılı değişiklik Yasası ile esas Yasanın 5. maddesine değişilik getirildi. Getirilen bu değişiklik ile 5. maddenin ilgili kısmı aynen şöyledir:-

"5. Bu Yasanın uygulanmasında:
(1). . . . . . .

(2). . . . . . .

(3). . . . . .- .

(4). . . . . . .

(5). . . . . . .

(6). . . . . . .

(7) (a) İlk defa sigortalı olduğu zaman 65 yaşını doldurmuş olanlar,


(b). . . . . . . .

(8). . . . . . . .
sigortalı sayılmazlar."

Müstedaaleyhlere göre 9/81 sayılı Değişiklik Yasası ile o güne- kadar sigortalı addedilen müstedi sigortalılıktan yasa ile çıkarılmıştır.

Müstedi avukatına göre ise müstedi sigortalı olduktan sonra onun sigortalılıktan çıkarılmasına yasal olanak yoktur.

Görlüyor ki bütün konu değiştirilmiş şekli ile 16/76 sayılı Yas-anın S(7)(a) maddesinin tefsirine bağlıdır. Geçmiş birçok kararlarımızda da belirttiğimiz gibi bir yasa açık veya zımni suretle olsun aksine bir hüküm içermediği sürece geleceğe matuf olarak tefsir edilir. Acaba (a) fıkrası bu ilke ışığında nasıl bir şekil-de tefsir edilmelidir? Tefsir kurallarından bir diğeri ise bir yasanın belli bir maddesine veya onu oluşturan sözcüklere ilkiri onların doğal anlamının verilmesidir. Gör:- YİM 99/77 Teki M. Bodamyalızade ile Personel Dairesi. Bu ilkelerden hareketle müsted-ının 16/76 sayılı Yasa ile sigortalı addedildiği ilk tarih 1.6.1977 tarihidir. Dolayısıyle müstedinin ilk defa sigortalanması 1.6.1977 tarihinde başladı. Bu tarihte ise müstedinin, tartışma konusu edilmeyen 2.2.1911 doğum tarihi dikkate alındığında 65 yaşı-nı doldurduğu kendiliğinden meydana çıkar. Alıntısı yapılan fıkrada "ilk defa sigortalı olduğu zaman" söz dizisini "sigortalı olan kişilerin geçmişte sigortalı oldukları tarih" olarak okumaktan başka bir şekilde okumak mümkün değildir. Şayet Yasa koyucu ya-ş haddini 9/81 sayılı Yasasının yürürlüğe girdiği tarihten sonra dikkate alacağını kastetmiş olsaydı "ilk defa sigortalı olduğu zaman" söz dizisini kullanmaya hiç gerek duymayacaktı. Yukarıda söylenenlerden de anlaşılacağı gibi müstedi başvurusunda muvaffa-k olamamıştır.

Sonuç olarak başvuru reddolunur.


(Salih S. Dayıoğlu) (N. Ergin Salâhi) (Niyazi F. Korkut) Yargıç Yargıç Yargıç

26 Mart 1984





- 304 -



Full & Egal Universal Law Academy