Yüksek İdare Mahkemesi Numara 78/1989 Dava No 37/1989 Karar Tarihi 30.06.1989
Numara: 78/1989
Dava No: 37/1989
Taraflar: Kıvanç M. Riza vd ile Lefkoşa Türk Belediyesi
Konu: İnşaat izni talebi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 30.06.1989

-D.37/89 YİM 78/89

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkemede
Yargıç Aziz Altay Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi hakkında

Müstedi: 1. Kıvanç M. Riza, 1 Lütfibiber-oğlu Sokağı, Lefkoşa
2. Neriman Kıvanç Riza, 12 Lütfibiberoğlu Sokağı, Lefkoşa
-ile-
Müstedaaleyh: Lefkoşa Türk Belediyesi veya namı diğerle Lefkoşa Türk
Belediye Başkanı, Başkan Yardımcısı, Belediye Üyeleri ve
Lefkoşa Şehri Türk Hemşehrileri
- A r a s ı n d a

Müstedi namına: Kıvanç M. Riza
Müstedaaleyh namına: Fatma Ertuğrul



Yasa Maddesi: Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasası, 35/77 sayılı Eski Eserler Yasası, Yollar ve Bina-lar Yönetmeliğinin 6(6)(a) maddesi.

İstemin Özeti: Müstedilerin müşterek maliki oldukları arsa üzerine yapmak istedikleri inşaata Müstedaaleyhlerin red kararı vermesinin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi is-temi.

OLAY: Kendilerine tapulu arazi üzerinde bina yapmak için proje yapan Müstediler, Müstedaaleyhden onay talep ettiler. Müstedaaleyh Müste-dilerin ileride herhangi bir müşkilata maruz kalmamaları için projeyi Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun gö-rüşlerine sundu. Kurul projeye bazı koşullara bağlı olarak tadil edilmesi şartını koydu. Bakanlar Kurulu da bunu onayladığı için Müstedilere inşaat ruhsatı verilmedi.

SONUÇ: Müstedilerin üzerinde inşaat yapmak istedikleri arsanın Eski Eserler Yasası uyarı-nca taşınmaz eski eser olarak tescil edildiği veya koruma sınırları dahilinde olduğu iddia edilmediği gibi bu konuda herhangi bir belge veya başka şahadet de ibraz edilmiş değildir. Bu nedenle Taşınmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından alına-n ve Bakanlar Kurulunca onaylanan konu karar yasal dayanaktan yoksundur.
-Müstedaaleyhin Müstedilere inşaat ruhsatı verilmesini reddeden kararın hükümsüz ve etkisiz olduğunu ve herhangi bir sonuç doğurma-yacağına karar verilir.
-



H Ü K Ü M

Müstediler karı-koca olup Lefkoşa'da İbrahim Paşa mahallesinde kain pafta/harita XXI/46.2.IV, Blok C parsel numarası 41 olan arsanın 812 numaralı koçanla müştereken malikidirler. Müstediler, konu arsa üzerinde yapmak istedikleri inşaat için- 29.12.1988 tarihinde müstedaaleyhe bir proje sundular ve- -kendilerine inşaat ruhsatı verilmesini istediler. Müstedaaleyh 11.4.1989 tarihinde müstedilere gönderdiği bir yazıda, sundukları inşaat projesine Taşınmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu'nun 129 numaralı toplantısında aldığı ve Bakanlar Kurulunun 22.-3.1989 gün ve E.(K-3) 272-89 sayılı kararı ile onaylanan kararında yüksekliğin 40 ayağı geçmemesi, çatı ilâve edilmesi ve tüm doğramalarda ahşap veya kahverengi aleminyum kullanılması koşulları getirdiğini ve projede bu koşullara uygun tadilât yapılması ha-linde ruhsat verilmemesi için bir neden kalmayacağını, aksi takdirde projeye mevcut hali ile izin verilmesine imkân olmayacağını bildirdi. Müstediler bunun üzerine bu başvuruyu dosyaladılar ve müstedaaleyhin 11.4.1989 gün ve 23/76/10 sayılı yazısında ifade-sini bulan red kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesini istediler.

Müstedaaleyh dosyaladığı itiraznamede, değiştirilmiş şekli ile Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasası altında yayınlanan Yollar ve Binalar- Yönetmeliğinin 6(6)(a) maddesi altında Bakanlar Kurulunun, başka şeyler yanında, binanın kat adedi ve yüksekliği ile ilgili olarak sahalar tesbit etme yetkisi bulunduğunu, 22.3.1989 gün ve E(K-3) 272-89 sayılı kararının resmi gazetede yayınlandığını, beli-rtilen koşullara uymayan müstedilerin projelerine ruhsat verilmediğini, Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasasının 24. maddesi Eski Eserler Yasası altında bir ruhsat alınmadıkça belediye tarafından verilecek bir ruhsatın geçersiz olduğunu öngördüğünden ve Eski E-serler ve Anıtlar Yüksek Kurulu ile Bakanlar Kurulu müstedilere talep ettikleri yükseklikte inşaat izni verilmesini uygun bulmadıkla- rından müstedaaleyhin sunulan proje için inşaat ruhsatı vermediğini öne sürdü.

Başvurunun duruşmalarında taraflar tanık- çağırmadılar ve sadece emare olarak ibraz edilen belgelerle yetinerek Mahkemeye yasal durum hakkında hitabelerde bulunurlar.

Müstedaaleyhin, Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasasının 3. maddesi altında belediye hudutları dahilindeki inşaatlar için ruhsat ver-me yetkisi bulunduğu kuşkusuzdur. Müstedaaleyh ruhsat verip vermeyeceğini incelerken sunulan projenin konu Yasa ve onun altında yapılan tüzüklere uygun olup olmadığına bakar. Müstedilerin sundukları projenin konu Yasa ve Tüzük kurallarına uygun olduğu müst-edaaelyhlerce kabul edilmektedir. Ancak müstedaaleyh, ileride müstedilerin herhangi bir müşkilâta uğramamaları için Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasasının 24. maddesine dayanarak, sunulan projeyi Eski Eserler ve Müzeler Dairesine ileterek görüş istediğini ve- Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun projenin yukarıda belirtilen koşullara uygun şekilde tadil edilmesi şartını koyduğunu ve Bakanlar Kurulu da bunu onayladığı için müstedilere inşaat ruhsatı verilmediğini iddia etti.

Yapılan beyanlardan müstediler-in daha ziyade binanın yüksekliğine getirilerek istenen kısıtlamadan yakındıkları anlaşılmaktadır. Müstedaaleyhin inşaat ruhsatı verirken koyabileceği koşullar Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasasının 9. maddesinde belirlenmiş olup bunun dışında başka herhangi- bir koşul koymasına olanak yoktur. Bu itibarla, müstedaaleyhin projeyi Eski eserler ve Müzeler dairesine ileterek onun görüşleri doğrultusunda ruhsat verme yönüne gitmesi yasal dayanaktan yoksun bir yöntemdir. Müstedaaleyhin, kararına dayanak olarak kabul- ettiği Yasanın 24. maddesi ise, Eski Eserler Yasası altında ruhsat alınması gereken hallerde, böyle bir ruhsat alınmadıkça müstedaaleyhin vereceği ruhsatın yürülüğe girmemesini öngörmektedir, ki bu da müstedaaleyhin ruhsat vermesini engelleyen veya dikkat-e alması gerken bir husus değildir.

Müstedaaleyh, Bakanlar Kurulunun Yollar ve Binalar Yünetmeliğinin 6(6)(a) maddesi altındaki yetkilerini kullanarak binanın yüksekliğini sınırladığını, Bakanlar Kurulunun bu kararı ile bağlı olduğu için de inşaat ruhsat-ı vermediğini iddia etmiştir. Yönetmeliğin 6(6)(a) maddesi altında Bakanlar Kuruluna verilen yetki, her binanın kat adedi, yüksekliği, her yapının yapı-arsa alanı veya yapı açısı veya bunların hepsi veya herhnagi birisi ile ilgili olarak ek veya çeşitli s-ınırlamalar konacak sahaları belirlemektedir. Başka bir deyişle, Bakanlar Kurulunun yetkisi, her inşa edilecek bina için konacak münferit kısıtlamaları belirleme olmayıp, kısıtlamaların konacağı bölgeleri belirlemektedir. Durum bu olduğuna göre, Bakanlar K-urulunun E(K-3)373-89 sayılı kararı ile bölge belirlenmeden yapılan kısıtlama, Yollar ve Binalar Yönetmeliğinin 6(6)(a) maddesine ters düştüğünden yasal dayanaktan yoksundur.

Bakanlar Kurulunun Resmi Gazetede yayınlanan E(K-3)272-89 sayılı kararında Taşı-nmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 21.2.1989 tarihinde yaptığı 129 numaralı toplantısında aldığı kararın 35/77 sayılı Eski Eserler (Değişiklik) Yasasının 2. maddesi uyarınca onaylandığı belitilmektedir. Bundan da anlaşılacağı gibi, Bakanlar Kuru-lunun söz konusu kararı Yollar ve Binalar Yönetmeliğinin 6(6)(a) maddesi altında bir karar olmayıp 35/77 sayılı Eski Eserler (Değişiklik) Yasasının 2. maddesi uyarınca alınan bir onay kararıdır.

Taşınmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun inşaatı k-ıstılayıcı bir karar alabilmesi ve Bakanlar Kurulunun anaylayabilmesi ıçin, ilgili taşınmaz mal hakkında 35/75 sayılı Eski eserler Yasası hükümlerine uygun olarak taşınmaz esk eser olduğu veya korunma sınırları dahilinde bulunduğu hususunda ilgili merciler-ce gerekli kararların alınmış olması gerekir.

Bu meselede müstedilerin, üzerine inşaat yapmak istedikleri arasanın 25/75 sayılı eski Eserler Yasası uyarınca taşınmaz eser olarak tescil edildiği veya koruma sınırları dahilinde olduğu iddia edilmediği gib-i bu konuda herhangi bir belge veya başka şahadet de ibraz edilmiş değildir. Bu nedenle Taşınmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından alınan ve Bakanlar Kurulunca onaylanan konu karar yasal dayanaktan yoksundur. Dolayısıyle Taşınmaz Eski Eserle-r ve Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından alınan ve Bakanlar Kurulunca onaylanan söz konusu kararı benimseyip müstedierin projesine inşaat ruhsatı vermemekle, müstedaaleyh Fasıl 96 Yollar ve Binalar Yasası altındaki yetkilerini aşmış veya kötüye kullanmıştır.
-
Sonuç olarak, müstedilerin Lefkoşa'da İbrahim Paşa Mahallesi, pafta/harita XXI/46.2.IV, Blok C, parsel 41 Üzerinde yapmak istedikleri inşaatla ilgili olarak sundukları proje için müstedaaleyhin müstedilere gönderdiği ve inşaat ruhsatı verilmesini reddede-n 11.4.1989 tarih ve 23/76/10 sayılı yazıda ifadesini bulan kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.



Müstedaaleyhin müstedilere işbu başvuru masraflarını ödemesi için emir verilir.


(Aziz Altay)
- Yargıç

30 Haziran 1989



-


-570-



-


Full & Egal Universal Law Academy