Yüksek İdare Mahkemesi Numara 74/1982 Dava No 6/1983 Karar Tarihi 25.03.1983
Numara: 74/1982
Dava No: 6/1983
Taraflar: Kubilay Kızılcık ile Güzelyurt Belediyesi
Konu: Ödeneksiz izne çıkarma kararının iptali istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 25.03.1983

-D.6/83 YİM 74/82

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan

Yüksek Mahkeme Huzurunda.

Mahkeme Heyeti: Şakir Sıdkı İlkay, Başkan, Salih S. Dayıoğlu, Niyazi F. Korkut.

Müstedi: Kubilây Kızılcık c/o Güzelyurt Belediyesi, Güzelyurt.

İle --

Müstedaaleyh: Güzelyurt Belediyesi ve/veya nam-1 diğerle
Güzelyurt Belediye Başkanı, Başkan Yardımcısı,
Belediye Meclis Üyeleri ve Güzelyurt şehri
Türk hemşehrileri ve/veya Güzelyurt Belediye Meclisi

A r a s -ı n d a

Müstedi namına: Ömer Adal
Müstedaaleyh namına: Recep A. Gürler ve Semral Cafer



Yasa Maddesi: Fasıl 240 madde 67 ve 69 ile 15/80 sayılı Belediyeler Yasası.

İstemin Özeti: Müstedinin mesai saatlerini değerlendirmediği, görevlerini sa-vsakladığı, işbirliği ilkelerine uygun hareket etmediği nedeniyle Müstedaaleyh tarafından bir hafta süre ile ödeneksiz izne çıkarılma kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilmesi istemi.

OLAY: Veteriner Heki-m olarak Güzelyurt Salhanesinde kesimleri denetleyip, belediye mühürünü vuran müstedi, Cumartesi ve tatil günlerinde vasıta sorunu nedeniyle görevine gelmedi. Gerekli uyarıya rağmen ayni durumu devam ettiren Müstedi, Belediye Başkanının direktifi ile, Bele-diye İdare Amiri tarafından bir hafta ödeneksiz izne çıkarıldı.
Başvuru bu karardan yapılmıştır.

SONUÇ: 15/80 sayılı Yasanın 73. maddesi Belediye Memurları hakkındaki disiplin kovuşturmasının Bakanlıkça hazırlanacak tüzükle düzenlenmesini öngörmektedir. B-öyle bir tüzük henüz yoktur. İkinci bir husus ise Müstedi aleyhine öyle bir karar alınırken müdafaa hakının tanınmadığıdır. Bu da doğal adalet ilkelerine riayetsizlikten ötürü geçerli olamaz iptal edilmesi gerekir.
Sonuçta Müstedinin ödeneksiz izne çıkarıl-ması kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına karar verilir.


HÜKÜM

Şakir Sıdkı İlkay, Başkan: Bu başvuruda Mahkemenin hükmünü Sayın Yargıç Salih S. Dayıoğlu verecektir.

Salih S. Dayıoğlu: Müstedi Güzelyurt Belediyes-inde 12.4.1978 tarihinden beri sürekli kadroda veteriner hekim olarak görev yapmaktadır. Güzelyurt salhanesinde kesilen kasaplık hayvanları kontrol edip satışa uygunluğunu denetlemek ve uygun olanlar üzerine resmi mühürü vurmak veya vurdurtmak müstedinin g-örevleri arasındadır. Bütün ilgili zamanlarda müstedi Lefkoşa'da ikamet etmekte ve görev yerine otobüs veya dolmuşla gittiği için salhanedeki bilfül kesim sırasında görevi başında bulunmamakta idi: Satışa arzedilen etlerin denetimini hafta arası sabah saat- 7 ile 8.30 arasında yapmakta idi. Cumartesi günleri ulaşım güçlükleri nedeniyle Güzelyurta daha geç giden müstedi et kontrolunu etlerin Belediye Pazarına gelişinden sonra yapardı. Bu meyanda etlerin sağlığa uygun olduğunu gösteren mühürleme işlemi et arab-asını kullanan şoför tarafından yapılırdı. Cumartesi günlerinde etlerin denetimi yapılmadan çarşıya sevkedilişi dolayısıyle Güzelyurt Belediyesi Başkanı tarafından müstediye gönderilen 28.9.1981 tarihli bir yazıda müstedinin dikkati çekilmiş ve hayvan kesi-mlerine nezaret etmediği takdirde ödeneksiz izne çıkarılacağı bilgisine getirilmişti. Müstedi Belediye Başkanına yazdığı 29.9.1981 tarihli cevabi yazıda, sair şeyler yanında, ulaşım zorlukları nedeniyle Cumartesi ve bayram günlerinde talep edildiği saatta -salhanede bulunmasının fiziken mümkün olamayacağını bildirdi.
23.2.1982 tarihinde Güzelyurt Belediye Meclisi aşağıdaki kararı aldı:

"Karar No Personele Cezai Müeyyide Uygulanması:
9/82 Belediye Meclisi Belediye Kamu Görevlileri
- Tüzüğü çıkıncaya kadar Belediye Başkanının takdirine bağlı olarak işleri savsaklayan memur ve işçilerin bir hafta ödeneksiz izinli çıkartılabilmesi için Belediye Başkanına
Yetki verilmesine oy birliği ile;
-Karar vermiştir."

23.6.1982 tarihinde Güzelyurt'ta bir kasap dükkânında mühürsüz et satışı ile ilgili olarak müstedinin dikkati çekildi ve ondan bu etlerin kontrol edilip mühürlenmesi istendi. Müstedi de bunu yaptıktan sonra İdare Amirine durumu bildirdi.- Başvurunun duruşması esnasında müstedinin d'aha başka hareketleri ve amirleri ile uyum içinde çalışmadığı iddia edildiyse de hükmümüze etkisi olmayacağı nedeniyle bunlar üzerinde durmamağı uygun gördük.
Güzelyuıt Belediye Başkanından verilen talimat uyarı-nca İdare Amiri tarafından müstediye gönderilen 15.7.1982 tarihli bir yazı ile müstedinin özetle; mesai saatlarını lâyıkı ile değerlendirmediği, görevlerini savsakladığı, diğer görevlilerle işbirliği yapmadığı, ast-
larını yersiz azarladığı ve üstlerine ge-rekli saygıyı göstermediği nedeniyle 16.7.1982 tarihinden itibaren bir hafta süre ile ödeneksiz izne çıkarıldığı duyuruldu. Bunun üzerine müstedi işbu başvuruyu dosyaladı ve yukarıda özeti verilen yazı ile Güzelyurt Belediyesinin kendisini bir hafta süre i-le ödeneksiz izne çıkarma. kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilmesini istedi.

Müstedinin hukuksal açıdan ileri sürdüğü iki nokta vardır. Birincisi müstedi hakkında alınan ve uygulanan karar disiplin kov-uşturması sonucu cezai bir müeyyidedir ve buna cevaz veren disiplin işlemleri ile ilgili tüzük henüz yapılmarnıştır. Bu yüzden müstedi aleyhine disiplin kovuşturması yapılamaz. İkincisi ise mevcut mevzuat bu tür disiplin işlemlerine cevaz verse bile müsted-iye müdafaa hakkı tanınmamıştır.
Müstedi hakkında alınan ve ona iletilip uygulanan kararın disiplin işlemi olup ceza mahiyetinde olduğuna kuşku yoktur. Nitekim kararın dayanıklılık ettiği ve alıntısı yukarıda çıkarılan 9/82 sayılı Güzelyurt Belediye Meclis-i kararından da bu husus açıklıkla görülmektedir.
15/80 sayılı Belediyeler Yasası yürürlüğe girmezden önce meriyette olan Fasıl 240 madde 67 ve 69 Belediye görevlileri hakkında disiplin işlemlerinin yapılmasına cevaz vermekte idi. Ne var ki Fasıl 240'ın tü-mü 15/80 sayılı Yasanın 165. maddesi ile yürürlükten kaldırıldı. 15/80 sayılı Yasanın 73. maddesi Belediye memurları hakkında disiplin kovuşturmasının Bakanlıkça hazırlanacak bir tüzükle düzenlenmesini öngörmektedir. Tarafların Mahkemeye bildirdiklerine gö-re böyle bir tüzük henüz yapılmamıştır. Böyle bir tüzük yokluğunda Belediye memurları hakkında yapılması düşünülen disiplin işlemlerinin başka mevzuat altında yapılıp yapılamıyacağı hususunda ise taraflar bize bir ışık tutmamışlardır. Kanımızca, müstedinin- ikinci noktası üzerinde karar vermekle başvuruyu sonuçlandırabileceğimiz için bu konuda kat'i birşey söylememeği uygun bulduk.
Müstedinin ileri sürdüğü ikinci konuda haklı olduğuna kuşku yoktur. Hakkında disiplin işleminin yapılmasına olanak veren mevzuat- olsa bile, müstedaaleyhin ilgili kararı alırken müstediye müdafaa hakkı tanımadığı taraflarca kabul edilmektedir. Müstediye müdafaa hakkı tanınmadan alınan başvuru konusu karar doğal adalet ilkelerine riayetsizlikten ötürü geçerli olamaz ve iptal edilmesi- gereklidir.
Son olarak bir hususa değinmek istiyoruz. Her ne kadar da hükmümüzde müstedi aleyhine disiplin kovuşturmasına cevaz verecek mevzuatın var olup olmadığı hususunda kesin bir görüş belirtmemişsek de Belediyeler personelinin aleyhine disiplin işle-mlerinin yapılabilmesine açıklıkla olanak verecek şekilde gerekli yasal düzenlemelerin en erken bir zamanda yapılmasını önemle salık vermekte olduğumuzu belirtmekte fayda mülâhaza etmekteyiz.


- 160 ~

Sonuç olarak başvuru kabul edilir ve Güzelyurt Beled-iyesi Başkanı tarafından alınan ve müstedinin bir hafta süre ile ödeneksiz izne çıkarılmasını öngören kararın hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve her- hangi bir sonuç doğuramayacağına karar verilir.,


(Şakir Sıdkı İlkay) (Salih S. Dayıoğlu) (Niyaz-i F. Korkut)
Başkan Yargıç Yargıç


25 Mart 1983







Full & Egal Universal Law Academy