Yüksek İdare Mahkemesi Numara 62/1984 Dava No 1/1985 Karar Tarihi 09.01.1985
Numara: 62/1984
Dava No: 1/1985
Taraflar: Mehmet İmamoğlu ile Milli Eğ.Kül.Gen.Ve Sp.Bak.
Konu: Görevden alınan üst kademe yöneticisinin barem ayarlaması
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 09.01.1985

-D.1/85YİM 62/84
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan

Yüksek Mahkeme Huzurunda
Mahkeme Heyeti: Salih S. Dayıoğlu, N. Ergin Salâhi,
N iyazi F. Korkut.
Anayasanın 118 Maddesi hakkında.

Müstedi: Mehmet A. İmamoğlu, Lefkoşa.

- ile -

Müstedaaleyh: M-illi Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı vas. KKTC, Lefkoşa.

Arasında.

Müstedi namına: Cebbar Niyazi Müstedaaleyh namına: Akın Sait.



Yasa Maddesi: 53/77 sayılı Üst Kademe Yöneticileri Yasasının 3(1) maddesi, 7 /79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasın-ın 2(5) ve 51(2) (c) maddeleri, 10/70 sayılı Öğretmenler Yasası ve 43/83 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik) Yasası.

İstemin Özeti: Müstedinin Üst Kademe Yöneticiliği mevkünden alınması nedeni ile kendisine 17B üzerinden maaş ödenmesinin hatalı bir işlem- olduğuna dair karar istemi.

OLAY: Kamu görevine öğretmen olarak atanari Müstedi, bilahare memuriyet ve üst kademe yöneticiliği yaptı. Müdüriyette iki yılını doldurmadan görevden alındı ve müşavir olarak görevlendirildi ve maaşı 17B üzerinden ödenmeye baş-landı. Müstedi bu görevden alındıktan sonra maaşının 17B üzerinden değil de barem 18A üzerinden olması gerektiğini savundu ve gerekenin yapılmasını talep etti. Müstedaaleyh, Müstedinin bu talebini üst kademe yöneticisi atanmadan önce, bareminin en az 17B o-lmadığı ve asgari 2 yıl üst kademe yöneticiliği yapmadığı için isteminin yerine getirilemiyeceğini vurguladı. Müstedi ise iddiasında bu mevkiye atanmadan önce füli maaşının 17B baremi altında olmadığını ileri sürdü.

SONUÇ: Bir kamu görevlisinin bareminin -saptanması onun fülen çektiği maaş ile değil, atandığı görevin yasa ile belirlenen baremine bakmakla mümkündür. Müstedinin ne taban ne de tavan itibarıyle 17B'ye girdiğinden söz edilemez. Bu durumda Müstedinin durumunun 7/79 sayılı Yasanın 51(2)(c) maddesi- çerçeve- sinde mütalâa edilip bu maddenin şart bendinin kendisine uygu- lanma olanağı yoktur.
Sonuç olarak başvuru reddolunur.



HÜKÜM
Salih S. Dayıoğlu: İşbu başvuruda aşağıda özetlenen olgular hususunda taraflar arasınd-a herhangi bir ihtilâf yoktur. Şöyle ki:

Müstedi 1.1.1970 tarihinde kamu görevine öğretmen olarak girdi ve muhtelif ortaokullarda çalıştıktan sonra en son 20 Temmuz Lisesinde öğretmen olarak görev yapmakta iken aynı maaş ile Milli Eğitim, Kültür, Gençlik -ve Spor Bakanlığı tarafından eski Eserler ve Müzeler Dairesine aktarıldı. Bu dairede çalışırken müstedinin yıllık maaşı 7080x180-7440x264-8496x348-9888x372-11004X408-13860 KL idi. Üçlü kararname ile üst kademe yöneticisi olarak atandığında müstedinin füli -yıllık maaşı 12636KL idi.
Müstedi, 26.5.1983 tarihinde üçlü bir kararname ile 1.6.1983 tarihinden geçerli olmak üzere Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdürü mevküne atandı. Bu mevki 53/77 sayılı Üst Kademe Yöneticileri Yasası altında bir üst kademe yönetic-isi mevküdir ve bu yasaya göre bu mevkün baremi Eski barem 28 yeni barem 18A'dır.

Üçlü bir kararname ile kendisini üst kademe yöneticisi olarak atama isteminde bulunan ilgili Bakanın değişmesinden sonra, 25.1.84 tarihli üçlü bir kararname ile müstedi 26.1-.1984 tarihinden geçerli olmak üzere atandığı Eski Eserler ve Müzeler Dairesi Müdür mevkünden alındı ve aynı dairede müşavir olarak 'istihdam edildi. Bu tarihten bu yana da müstediye eski barem 25 yeni barem 17B üzerinden maaş ödenmeğe başlandı. Müstedi, 2-8.3.1984 tarihli ve sayın Başbakana yazdığı bir yazı ile sair şeyler meyanında üst kademe yöneticisi olarak görevden alındıktan sonra maaşının barem 17B üzerinden değil de ba18Aüzerinden olması gerektiğini savundu ve bu doğrultuda gerekenin yapılmasını tal-ep etti. Gereği için ilgili bakanlığa iletilen müstedinin dileği Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı müsteşarı tarafından 27.4.1984 tarihli bir yazı ile yanıtlandı. Bu yazı ile değiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 51(2)-(c) maddesi hükümleri ışığında, müstedinin üst kademe yöneticisi olarak atanmazdan önce bulunduğu kadronun bareminin en az 17B olmadığı veya üst kademe yöneticisi olarak asgari iki yıl üst kademe yöneticilıği yapmadığı içın müşavirliğe getırildikten sonra -ona barem 17B üzerinden maaş ödenmesinin hatalı bir işlem olmadığı ve dolayısıyle yukarıda özetlendiği gibidir.
Önümüzdeki konuyu ilgilendirdiği ölçüde ilgili yasaların ilgili maddelerini incelemek ve daha sonra olguları bunlar ışığında değerlendirmek gere-kir.

Değiştirilmiş şekliyle 53/77 sayılı Üst Kademe Yöneticileri Yasasının 3(1) maddesi bir kamu görevlisinin üst kademe yöneticiliği mevküne atanabilmesi için atanacağı mevkün aynı Yasanın 6.maddesindeki hizmet şemasında aranan nitelikleri haiz olmas-ına ek olarak işgal ettiği mevkün maaşının barem 20'nin altında bir mevki olmamasını öngörür.
Aksi kanıtlanıncaya dek idarenin yapmış olduğu bir işlemin doğru ve yasal olduğu karinesinden hareketle ve de müstedinin üst kademe yöneticisi olarak atanmasıyle -ilgili işlemin hatalı olduğu ve bu nedenle geri alındığı iddiası yapılmadığına göre onun ( müstedinin) üst kademe yöneticisi olarak atandığında 53/77 sayılı yasanın aradığı asgari evsafı haiz olduğunun, dolayısıyle atama tarihinde bareminin eski barem 20 y-eni barem 15'in altında olmadığının kabul edilmesi ge- rekir.

Değiştirilmiş şekliyle 53/77 sayılı Yasanın 4. maddesi görevden alınan bir üst kademe yöneticisine verilecek özlük haklarıyle ilgilidir. Bu madde aynen şöyledir:
"4. İlgili kararname ile atanan- bir kamu görevlisi, kendisini bu göreve atama isteminde bulunan aynı Bakanın görev süresi içerisinde tekrar eski görevine iade edilmediği ve Bakanın değişikliği nedeniyle aynı yöntemle bu görevinden alındığı takdirde, bu göreve atanmadan önce iktisap etti-ği bareme bakılmaksızın en az barem 25 üzerinden müşavirliğe getirilir. Ancak bu göreve atanmadan önce ikitisap ettiği hak, barem 25'in üzerinde ise bu baremi almaya devam eder."
Bu maddenin içeriğinden açıklıkla görülebileceği gibi müstedi, kendisini üst -kademe yöneticisi olarak atama isteğinde bulunan ilgili bakanın döneminde görevinden alınmadığı cihetle ona uygulanacak barem -önceki baremi de eski barem 25'in üzerinde olmadığına göre- eski barem 25 yeni barem 17B'dir.
Müstedi, talebini, değiştirilmiş şe-kliyle 54/77 sayılı yasanın hükümlerine değil de değiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 51(2)(c) maddesine dayandırmıştır. Bu madde aynen şöyledir:

52.(2)(c) Üst kademe yöneticiliği kadrolarından birine, Üst Kademe Yöneticisi olarak- atanan bir kamu görevlisi, kendisini bu göreve atama isteminde bulunan, aynı Bakanın görev süresi içinde tekrar eski görevine döndürülmediği ve ilgili Bakanın değişmiş olması nedeniyle Üst Kademe Yöneticileri Yasasında öngörülen yöntemle üst kademe yöneti-ciliği görevinden alındığı takdirde bu göreve atanmadan önce bulunduğu kadro bareminden kazandığı hak dereceleriyle, Üst Kademe Yöneticileri Yasasının üzerinden müşavirliğe getirilebilir ve bu baremde üst kademe yöneticiliği yaptığı her hizmet yılına karşı-lık bir kademe ilerlemesi alır.


Ancak, üst kademe yöneticisi olarak atanmadan önce, bulunduğu kadronun baremi en az barem 17B olan veya atanmadan önce bulunduğu kadronun baremine bakılmaksızın asgari iki yıl üst kademe yöneticiliği yapan bir kamu görevl-isi Üst Kademe Yöneticileri Yasasının bu konudaki kurallarına bakılmaksızın, üst kademe yöneticiliği yaptığı mevkün maaşını almaya devam eder."
Müstedinin bu madde ile ilgili olarak iddiası şöyledir: Üst Kademe Yöneticisi olarak atanmazdan önce müstedinin -füli maaşı 12636KL idi. Barem 17B ise ilgili zamanlarda 12108x480-15468KL idi. Bu durumda, müstediye göre, atanmadan önce bareminin 17B baremi altında olduğu söylenemez.
Müstedaaleyhin bu konudaki iddiaları ise iki noktada toplanmaktadır. Bunlar özetle şöy-ledir:
(1) Değiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasasının 51(2)(c) maddesi asli görevi öğretmen olan müstediye uygulanamaz. Çünkü 7/79 sayılı Yasanın 2(5) maddesi öğretmenlere uygulanacak Yasanın kendi özel yasa kuralları olduğunu açıkça söy-lemektedir. S1(2)(c) maddesinin öğretmenlere de şamil olacağını yasa koyucu murat etmiş olsaydı bu niyetini eçici 8. madde ile 4l.ve 43. maddeleri saklı tuttuğu gibi S1(2)(c maddesini de saklı tutabilirdi. Bu yapılmadığına göre müstedi 7/79 sayılı Yasanın- 51(2(c) maddesi uyarınca bir hak talep edemez.
(2) Ahar suretle olmak üzere müstedinin üst kademe yöneticisi mevküne atanmazdan önceki baremi 17B değildi. Atama tarihinde bir alt baremden gelip de 17B baremi içine girmesi onun bareminin 17B olduğu manasın-a alınamaz.
İlk önce müstedaaleyhin 2. iddiasını ele almayı uygun bulduk. Hiç olmazsa 7/79 sayılı Kamu Görevlileri Yasası ama ları bakımından "baremin belirlenme konusunu açıklığa kavuşturmuştur. Söz konusu yasanın 1. cetveli ve onu takip eden muhtelif tad-ilâtlarla baremler 4'ten 19'a kadar sıralanmış, bunların taban ve tavanları tesbit edilmiştir. Örneğin 43/82 sayılı Kamu Görevlileri (Değişiklik No.3) Yasasının 1. cetveli barem 4'ü 5316x144-6324 ve barem 5'i 5604X144-6612 olarak tesbit etmiştir. Bir kamu -görevlisinin bareminin saptanması onun fülen çektiği maaş ile değil atandığı görevin yasa ile belirlenen baremine bakmakla mümkündür. Yukarıdaki örnek bir rehber olarak alınırsa 4'te olan bir görevli süre geçişiyle bareminin tavanını yani 6324KL'nı fülen a-lırsa, bu husus onun barem S'den maaş çektiği anlamına gelmez. ,
Öğretmenlerle ilgili özlük haklar ise birtakım güçlükler arzetmektedir. Muhtelif değişiklik Yasalarıyle değiştirilmış şekliyle 10/70 sayılı Öğretmenler Yasasında Kamu Görevlileri Yasasında ol-duğu gibi barem belirlemesi yoktur. Barem belirlenmediği için bu sınıfa mensup kişilerin Üst Kademe Yöneticileri Yasasından faydalanmamaları


elbette ki düşünülemez. Ancak uygulamada bir takım güçlükler çıkabilir. Kanaatımızca Üst Kademe Yöneticileri Yas-ası bakımından Öğretmenler Yasa.sı kapsamında olan Kamu görevlileri için "barem"in belirlenmesinde dikkate alınacak kıstas en son kademe başlangıcı ile yıllık ödeneğin tavanı olması gerekir. Bu kıstas uygulama alanına konduğunda bir öğretmen yıllık maaş gö-stergesinin son kademesinde ise ve bu kademenin tabanı barem 15'in tabanının altında tavanı ise barem 15'in tavanı altında değilse bu gibi öğretmenin Üst Kademe Yöneticileri Yasası bakımından barem 15'in altında bir mevkide bulunduğu söylenemez. Aynı kısta-s ve tefsirin değiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Yasanın 51(2)(c) maddesine uygulanması halinde önümüzdeki başvuruda şöyle bir tablo ile karşılaşırız: Müstedinin üst kademe yöneticisi olarak atanmazdan hemen önceki yıllık ödeneği, maaş bareminin kademesi o-lan 11004x408-13860 üzerinden kademe ilerlemesi ile 12636KL idi. Aynı dönemde barem 17B ise 12108x480- 15468 KL idi. Bu durumda müstedinin, gerek taban ve gerekse tavan itibarıyle barem 17B'ye girdiğinden söz edilemez. Atama tarihinde fiilen yıllık ödeneği-nin 12636 KL olduğu bir gerçek olmakla birlikte bu miktar daha düşük bir baremden kademe ilerlemesi ile geldiği hatırdan uzak tutulmamalıdır. Bu bir yana, barem 17B dendiğinde bunun temsil ettiği 12108x48Q-15468 KL göz önünde bulundurulmalıdır. Müstedinin -bareminin tavanı ise hiçbir zaman 15468 KL'ye ulaşamayacağına göre onun, bareminin 17B olduğunu söylemeğe imkân yoktur.

Bu durumda müstedinin durumunun değiştirilmiş şekliyle 7/79 sayılı Yasanın 51(2)(c) maddesi çerçevesinde mütalâa edilip bu maddenin şar-t bendini kendisine uygulama olanağı yoktur.
Başvuru bu şekilde neticelendirildikten sonra müstedaaleyhin l. noktasını inceleyip bir karara varmak gereksizdir.
Sonuç olarak başvuru reddolunur.


(SalihS. Daytoğlu)(N. Ergin Salâhi)(Niyazi F. Korkut)
- Yargıç Yargıç Yargıç

9 Ocak 1985





- 5 -



Full & Egal Universal Law Academy