Yüksek İdare Mahkemesi Numara 58/1986 Dava No 42/1987 Karar Tarihi 30.09.1987
Numara: 58/1986
Dava No: 42/1987
Taraflar: Harika Sayı ile K.T.M.M.O.B. Yetki Kurulu
Konu: Özel hukuk alanına giren konularda, yürütsel ve yönetsel eylemin söz konusu olamaması –Yetki aşımı
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 30.09.1987

-
D.42/87 YİM 58/86
Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkemede
Yargıç Niyazi F. Korkut Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi hakkında


Müstedi: 1. Harika Sayı, Lefk-oşa ve diğerleri
- ile-
Müstedaaleyh: K.T.M.M.O.B. Yetki Kurulu vasıtası ile KKTC, Lefkoşa.
A r a s ı n d a.

Müstedi namına: Abdurrahman Şeref
Müstedaaleyh namın-a: Ali Fevzi Yeşilada.

Yasa Maddesi: 1 2/76 sayılı Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin Kuruluş Yasası, 1980 Proje yarışmaları Yönetmeliğinin 30. maddesi ve 1979 Mimarlık ve İnşaat Mühendisliği Ortak Mesleki Hizmet ve Denetim Tüzüğünün 20 madd-esi.

İstemin Özeti: Müstedi 1'in jüri üyelerinden biri ile ortak olduğu yolunda itirazda bulunması üzerine, yetki kurulunun tüm değerlendirmelerini geçersiz sayan ve birinci gelen proje dışındaki tüm ödeneklerin yapılmasına, jüriyi zan altında tutan kişin-in durumunun görüşüldükten sonra durumun saptanmasına ilişkin Müstedaaleyh kararının hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına ilişkin karar verilmesi istemi.

OLAY: Müstediler, merhum Dr. Fazıl Küçük'ün Anıttepedeki mezarı ve çevr-e düzenlemesi için proje yarışmasına katıldılar. Yetkili jüri yaptığı değerlendirme sonucunda Müstedilerin hazırladığı projeyi 1. seçti. Jüri kararından sonra Müstedi 1'in jüri üyelerinden biri ile ortak olduğu yolunda itirazda bulunulması üzerine yetkili -jüri tüm kararlarını iptal etti ve yapılan itirazı değerlendirene dek birinci projenin ödentisinin K.T.M.M.O.B'de tutulmasına diğerlerinin satın alınmasına, karar verdi.

Başvuru bu karardan yapılmıştır.

SONUÇ: Özel hukukun içerdiği hususlar yürütsel -ve yönetsel eylemler olmayıp bu tür eylemlerin iptali için Yüksek İdare Mahkemesine başvuruda bulunulamaz ve Nüstedilerin başvurularının bu nokta yönünden reddedilmesi gerekir. Ve yine Mimarlık ve Mühendislik Proje Yarışmaları Yönetmeliğinin 30. maddesine -göre jüri, yarışmaya girme hakkı olmayanları saptayıp ona göre işlem yapma yetkisine haizdir ancak jüri kararlarına itiraz hakkı bulunmayıp verilen kararlar kesindir. Bu duıumda jürinin Müstedilerin projesini l. olarak seçip kararını verdikten sonra bunu o-rtadan kaldırmaya yetkisi yoktur. Alınan karar yetki aşımı i1e alınmıştır.
Başvuru reddolunur.

Atıfta Bulunulan Yargısal İçtihatlar:
1- YİM 12/79 sayılı Yüksek İdare Mahkemesi kararı.
____________________


H Ü K Ü M

Niyazi F. Korkut: Müstediler, -Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğince 9.9.1985 tarihinde yarışmaya çıkarılan merhum Dr. Fazıl Küçük'ün Anıttepe'deki mezarı ve çevre düzenlemesi proje yarışmasına katıldılar.

Yetkili jüri tarafından yapılan değerlendirme sonucunda müstedilerin- müştereken hazırladıkları proje l. olarak seçildi ve jüri kararı 21.2.1986'da açıklandı. Jüri kararının açıklanmasından sonra müstedi 1'in jüri üyelerinden biri ile ortak olduğu yolunda itirazda bulunulması üzerine Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Bi-rliği Yetki Kurulu jürinin tüm değerlendirmelerinin geçersiz sayılması, birinci gelen proje dışındaki projelerin her birinin l00,000TL karşılığında satın alınması, jüri ödeneklerinin yapılmasına ve jürinin zan altında tutulmasına neden olan Necdet Turgay'ı-n durumu görüşülüp açıklığa kavuşturulana dek ödentisinin Odada tutulmasına ve projenin hangi yöntemle ve nasıl saptanacağının ileriki bir tarihte yapılacak bir toplantıda ele alınmasına ilişkin bir karar aldı.

Bu karar üzerine müstediler işbu başvuruyu -dosyalıyarak 17.3.1986 tarihinde alınıp aynı gün müstedilerin bilgisine gelen konu kararın ve işlemlerin hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç doğuramayacağına ilişkin bir karar verilmesini istediler.


Müstediler başvuru konusu kararın yetki-siz olarak alındığını ve kararın gerekçesinin makul olmadığını ve müstedaaleyhin yetkilerini kötüye kullandığını ileri sürdüler.

Müstedaaleyh bu başvuruya itirazda bulundu. Dosyalanan itiraznamede öncelikle bir ön itirazda bulunularak başvuru konusu kara-rın Arıayasanın 152. maddesi anlamında yürütsel ve yönetsel yetki kullanan bir organ ya da makam tarafından alınmamış olduğundan başvuru konusu yapılamıyacağı, konu kararın develte bağlı olmayan Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği tarafından alın-dığı cihetle KKTC'nin bu başvuruda taraf olarak gösterilemiyeceği ve bu nedenle başvurunun bu ünvanla ileri gidemeyeceği ileri sürüldü.

Müstedaaleyh itirazına devamla müstedaaleyhin konu kararı almaya yetkili olduğu ve gerekçesinin de makul ve yeterli ol-duğu ve yetki aşımı ile yetkiyi kötüye kullanmanın konu olmadığını ileri sürdü. Müstedaaleyh ilgili yönetmeliğe göre jüri üyelerinden biriyle ortak olanların yarışmaya katılamayacağına ve müstedi 1'in jüri üyelerinden Necdet Turgay ile ortaklığı olduğunun -Şirketler Mukayyitliğinden temin edilen evrakla saptanması üzerine ilgili kararın alındığını savundu. Başvurunun duruşmasında taraflar tanık çağırmayıp Mahkemeye hitap etmekle yetindiler.

Müstedi avukatı Mahkemeye hitabında müstedaaleyhin I2/76 sayılı Kı-brıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin Kuruluş Yasası ile kurulan bir kamu tüzel kişiliği olduğunu ve aldığı kararların Yüksek İdare Mahkemesi denetimine tabi olduğunu, başvuru konusu kararın 1980 Proje Yarışmaları Yönetmeliğine göre jüri kararına -itiraz edilemiyeceği ve müstedaaleyhin kararı değiştirme yetkisi olmadığı, ve müstedilerin yarışmaya girme hakları yok idiyse jürinin bir sonraki projeyi l. ilan etme yetkisi olduğu ve bu nedenle alınan karar yetki aşımı ile alınmış bir karar olduğu cihetl-e hükümsüz ve etkisiz olduğunu savundu.

Müstedaaleyh adına konuşan savcı ise, sair şeyler yanında başvurunun Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Yetki Kurulu vasıtası ile KKTC aleyhine açıldığını, Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'n-in bir Kamu Tüzel Kişiliği olduğunu ve yönetsel bir başvurunun doğrudan onlar aleyhine açılması gerketiğini ve onların aldığı kararlardan devletin sorumlu tutulamıyacağını, alınan kararın da idari nitelikli bir karar. olmadığını, özel hukuk alanına giren b-ir mesele olduğunu, araştırma sıonucu müstedi 1 ile jüri üyesi Necdet Turgay'ın ortak oldukları saptanınca jüri kararının iptali yönüne gidildiğini savundu.

12/76 sayılı yasa incelendiğinde Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin yasa ile belirl-enen seçilmiş organları ve ayrı bütçesi olup devlet ile iç içe kurulmuş olmadığı ve devletin herhangi bir organından emir almadan işlerini yürüttüğü görülmektdir. Bu nedenle konu Birliğin aldığı kararlardan KKTC'ni sorumlu tutarak KKTC'yi böyle bir davada -taraf yapmak olası değildir. Bu bir yana Müstediler ile Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği arasındaki konu karar kamu hukuku kapsamı dışında olup özel hukuk alanına girer. Bu nedenle özel koşullar ile 12/76 sayılı Yasa uyarınca kurulmuş bir orga-n olan Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinin müstediler ile ilgili olarak aldığı başvuru konusu kararın kamu ile ilgisi olmayıp başvuru konusu karar Anayasanın 152. maddesi anlamında, yürütsel ve yönetsel yetki kullanılması sonucu alınmış bir ka-rar olmadığı hususunda bulgu yaparım.

Özel hukukun içerdiği hususlar ise YİM 12/79 sayılı başvuruda da vurgulandığı gibi yürütsel ve yönetsel eylemler olmayıp bu tür eylemlerin iptali için Yüksek İdare Mahkemesine başvuruda bulunulamaz ve müstedilerin ba-şvurularının bu nokta üzerinden reddedilmesi gerekir.

Ancak bu karardan istinaf edilebileceği dikkate alınarak başvuru konusu kararın yetki aşımı ile alınıp alınmadığını da incelemek gerekir.

1979 Mimarlık ve İnşaat Mühendisliği Ortak Mesleki Hizmet ve- Denetim Tüzüğünün 20. maddesi uyarınca yapılan 1980 Mimarlık ve Mühendislik Proje Yarışmaları Yönetmeliği'nin 30. maddesi aynen şöyledir:

"30. Ödül (derece ve mansiyon) kazananlarla, satın alınanlar jürice kimliklerinin belirlenmesi yoluyla onurlandırıla-n yarışmacılar tutanağa geçtikten sonra, bu yarışmacıların kimlik zarfları açılır ve isimleri bir tutanak ile saptanır. Zarflar açıldığında, ödül alan yarışmacılarda yarışmaya girme hakkı olmayan çıkarsa aldığı ödül geçersiz sayılır. Bu ödül ondan sonra ge-len yarışmacıya verilir. Aynı yarışmada aynı kişi veya aynı kişi ile birlikte katılanlar birden çok ödül alamazlar. Jüri tutanağı üyelerce imzalandıktan sonra iki kopyası jüri başkanı eliyle yarışmayı çıkaran kuruma verilir; Jüri kararlarına itiraz edileme-z. Verilen karar kesindir."

Bu maddeden de görülebileceği gibi yarışmacılar arasında yarışmaya girme hakkı olmayanları saptayıp ona göre işlem yapma ilgili jürinin yetkisinde olup jüri kararlarına itiraz hakkı bulunmayıp verilen kararlar kesindir.

Bu b-aşvuruya konu jüri müstedilerin projesini 1. olarak seçip kararını 21.2.1986 tarihinde açıklamıştır. Bu karardan sonra Yetki Kurulunun bu kararı ortadan kaldırmaya yetkisi yoktur ve alınan karar yetki aşımı ile alınmış bir karardır. Başvurunun yukarıda de-ğinilen nedenle reddedilmesi gerektiği kanaatına varılmasa idi müstediler bu nokta üzerinden istemlerinde başarılı olacaklardı.


Sonuç olarak başvuru reddolunur.

Masraflarla ilgili herhangi bir emir verilmez.



- (Niyazi F. Korkut)
Yargıç

30 Eylül 1987



Full & Egal Universal Law Academy