Yüksek İdare Mahkemesi Numara 49/2006 Dava No 15/2009 Karar Tarihi 29.04.2009
Numara: 49/2006
Dava No: 15/2009
Taraflar: Akdeniz Radyo Televizyon Ltd. ile Yayın Yüksek Kurulu ve diğeri arasında
Konu: Yayın izni - Yayın iznini iptal eden kararın iptali istemi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 29.04.2009

-D.15/09 YİM: 49/06
Yüksek İdare Mahkemesinde
Anayasanın 152. Maddesi Hakkında.
Yargıç Necmettin Bostancı Huzurunda.

Davacı:Akdeniz Radyo Televizyon Ltd., 3, Şht.Özel Sok. (Foto
Filiz Binası), Lefkoşa

- ile --

Davalı:1.Yayın Yüksek Kurulu, 9 Memduh Asaf Sokak,
Köşklüçiftlik-Lefkoşa
2.Bayrak Radyo- Televizyon Kurumu, Lefkoşa

A r a s ı n d a.

Davacı namına: Avukat Ergin Ulunay
Davalı no:1 namına: Avukat Tevfik M-ut
Davalı no:2 namına: Avukat Arzu Sonuç.

----------
H Ü K Ü M

Davacı, Davalılar aleyhine ikâme ettiği işbu davada aşağıdaki şekilde talepte bulunmuştur:

"1.Yayın Yüksek Kurulunun ve/veya Yayın Yüksek Kurulu
Başkanının Davacıya gönderdiği 17.4.2006 t-arihli ve
YYK/77/2006 sayılı yazıda belirtilen Yayın Yüksek
Kurulunun 14/4/2006 tarihli ve YYK/07/2006-K sayılı
toplantısında Davacı ile ilgili aldığı kararın bir
kısmının, yani Ulusal Yayın İzninin iptali ve Ulusal
Yayın İzni nedeniyle Davacıya t-ahsis edilmiş olan Doğu
Yayın Bölgesi 105.5 FM bandı frekansının geri alınması
hususundaki kararının ve/veya işleminin tamamen
hükümsüz ve etkisiz olduğuna ve herhangi bir sonuç
doğurmayacağına dair Muhterem Mahkemenin karar
vermesi.

2.Davacını-n dava konusu zamanlarda Bayrak Radyo
Televizyon Kurumuna yaptığı birçok müracaatlarına
rağmen KKTC Doğu Yayın Bölgesine (Gazimagosa Kantara)
TV ve Radyo yayınları yapabilmesi için izin vermeyen,
yani Davalı no:1'in verdiği yayın izninin uyg-ulanmasına
ve Kantara Tepesine Davacının TV ve Radyo vericilerinin
ve antenlerinin yerleştirilmesine izin vermeyen ve/veya
yerleştirilmesini reddeden Bayrak Radyo-Televizyon
Kurumunun kararının ve/veya işleminin ve keza Bayrak
Radyo-Tele-vizyon Kurumunun sözkonusu kararı ve/veya
işlemi nedeniyle Davacının Ulusal nitelikli lisans
alabilmek kriterlerini yerine getiremediğinden Yayın
Yüksek Kurulunun yukarıda belirtilen Davacının Ulusal
Yayın izninin iptali ve Ulusal Yayın İz-ni nedeniyle
Davacıya tahsis edilmiş olan Doğu Yayın Bölgesi 105.5
FM bandı frekansının geri alınması hususundaki
kararının ve/veya işleminin tamamen hükümsüz ve etkisiz
olduğuna ve herhangi bir sonuç doğurmayacağına dair
Muhterem Mahke-menin bir karar vermesi.

3. Davacının dava konusu zamanlarda Bayrak Radyo-
Televizyon Kurumuna yaptığı birçok müracaatlarına
rağmen KKTC Doğu Yayın Bölgesine (Gazimagosa Kantara)
TV ve Radyo yayınları yapabilmesi için izin verme-yi
ihmal eden, yani Davalı no:1'in verdiği yayın izninin
uygulanmasına izin vermeyi ihmal eden ve Kantara
Tepesine Davacının TV ve Radyo vericilerinin ve
antenlerinin yerleştirilmesine izin vermeyi ihmal eden
Bayrak -Radyo-Televizyon Kurumunun sözkonusu ihmalinin
tamamen yapılmaması gerektiğine ve ihmal olunan gerekli
iznin verilmesinin gerektiğine dair Muhterem Mahkemenin
karar vermesi."

Davalılar, Davacının Talep Takririne karşılık ayrı ayrı- müdafaa takriri dosyalayarak Davacının iddialarını reddetmiş-lerdir.

Davacı davasını isbat için bir tanık dinletmiştir. Davalı no:1'de bir tanık dinletmiş, Davalı no:2 ise herhangi bir tanık dinletmemiştir. Ayrıca taraflar evraklardan oluşan 10 adet Ema-re sunmuşlardır.

Huzurumdaki şahadet ve sunulan emareler ışığında dava ile ilgili olguları aşağıdaki şekilde özetlemek mümkündür.

Davacı, radyo-televizyon yayıncılığı ile iştigal eden, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde Şirketler Mukayyitliğinde kayıtlı- bir limited şirkettir.

Davalı no:1, 6.9.1999 tarihinde KKTC Doğu Yayın Bölgesi
TV yayınları için UHF bandı Kanal 58'i ve 11.11.1999 tarihinde KKTC Batı Yayın Bölgesi TV yayınları için UHF bandı Kanal 47'yi Davacıya tahsis etti. Keza Doğu Yayın Bölgesi -Radyo Yayınları için 25.11.1999 tarihinde FM 105.5 Frekansını Davacıya tahsis etti. Ancak o tarihten beri Doğu Yayın Bölgesi için TV ve Radyo vericileri ve antenleri Kantara Bölgesine monte edilmemiştir. Monte edilmemekle ilgili nedenler ve bu konudaki sor-umluluk taraflar arasında ihtilâf konusudur.

Kantara Tepesi ile bu tepedeki tüm tesisler Davalı no:2'ye (bundan sonra bu karar amaçları bakımından BRT Kurumu olarak anılacaktır) tahsislidir.

Davalı no:1, 14.4.2006 tarihli toplantısında aldığı YYK/07/2-006-K sayılı karar ile Davacının ulusal yayın iznini iptal etti ve bu izinle birlikte Davacıya tahsis edilmiş olan Doğu Yayın Bölgesi 105.5 FM bandı frekansı da geri alındı.

Yukarıda TV ve radyo vericilerinin Kantara Tepesine monte edilmemelerinin neden-inin ve bu konudaki sorumluluğun ihtilâf konusu olduğunu belirtmiştim.

Davacının bu konudaki iddiaları özetle şöyledir: Kendisine ulusal yayın izni ve KKTC Doğu Yayın Bölgesine yönelik TV ve radyo yayın hakkı tanınmış olmasına rağmen Doğu Bölgesinde bulu-nan Kantara tepesindeki tüm tesisler BRT Kurumuna tahsisli olduğu ve BRT Kurumu kendisine vericileri ve antenleri monte etmesi için yer vermediğinden veya bu konuda ihmalde bulunduğundan Davalı no:1 ulusal yayın iznini ve KKTC Doğu Yayın Bölgesine yönelik -yayın iznini haksız bir şekilde iptal etmiştir. Bu konuda Davalılar bağımsız ve tarafsız hareket etmediler. Kendisinin kazanılmış haklarını ihlâl ettiler, kararları gerekçesizdir. Davalı no:1 karar alırken gerekli araştırmayı yapmadı, yetkilerini kötüye ku-llandı, mevzuatı yanlış uyguladı.

Davalı no:1'in bu konudaki iddiaları özetle aşağıdaki gibidir:
Davacı, yasal olarak izin aldığı tarihten itibaren en geç 1 ay içerisinde yayına başlamak zorunda idi. Deneme yayın izni alan kuruluş izin aldığı tarihten i-tibaren 6 ay içinde lisans ve yayın izni için aranan şartları tamamlamak, lisans ve yayın izni almak için kurula başvurmak zorundadır. Davacının Davalı no:2'nin tesislerinde yayın yapması yasal bir zorunluluk değildir. Davacı, Davalı no:1'den temin ettiği -geçici ulusal lisans izninin gerektirdiği kriterleri mevzuatın öngördüğü 6 aylık sürede gerçekleştirmedi, aradan geçen 7 yıl içinde gerçekleştirmedi, kendisine tahsis edilen kanalı hiç kullanmadı ve yayın yapmadı. Bu nedenle izni iptal edildi.

BRT Kurumu-nun iddiası özetle aşağıdaki gibidir:
Kantara tepesinde kendisinin anten ve vericileri vardır. Davalı no:1'in izin verdiği diğer özel TV ve radyo kuruluşları ile bu anten ve vericileri müştereken kullanmaktadır. Kapasite dolduğu için Davacı orda yayın yap-amadı. Davacının ulusal nitelikli lisans alabilme kriterlerini yerine getirmemesinin nedeni kendi ihmal ve kusurudur. Davacının frekans kullanmasına müsade etti. Yetersizlik Davacıdadır. Davacının yetersizliğini herhangi bir sorumluluğu ve yükümlülüğü olma-masına rağmen gidermeye çalıştı. Davacı kendisinden aşırı talepte bulundu. Kendisinin bu taleplere cevap verme hususunda yasal yönden ve kapasite yönünden olanağı, yükümlülüğü ve sorumluluğu yoktur. Bu meselede kendisinin yönetsel bir karar ve/veya işlem v-e/veya ihmali söz konusu değildir.

Görüldüğü gibi Davacının yayına başlamamış olması ile ilgili taraflar değişik iddialarda bulunmaktadırlar. Bu davanın çözümü Davacının temin etmiş olduğu davaya konu yayın iznini kullanabilmek için üzerine düşeni yaptı -mı? Yoksa yapmadı mı? Üzerine düşeni yaptıysa Davalı no:2 tarafından kendisine yayın yapma olanağı verildi mi? Verilmedi mi? Verilmediyse bunun haklı bir nedeni var mı? Keza bu konuda bir yükümlülüğü var mı? Sorularına verilecek cevaplardadır.

Herşeyden -önce şunu belirtmekte yarar vardır; KKTC'nde tüm kamu ve özel radyo ve TV kuruluşlarına kanal ve frekans bandı tahsisi ile yayın izni, lisans izni vermek, şartları varsa tahsisi ve izni iptal etmek yetkisi sadece Davalı no:1'e aittir. Davalı no:1'e bu yetk-iyi 39/1997 sayılı Kamu ve Özel Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Yasası vermektedir. Konu yasanın 20'nci maddesi aynen şöyledir:

"Madde 20 Telekomünikasyon Dairesi VHF/UHF
Kara ve Deniz Telsiz Sistemleri
ve Telsiz Çağrı ve Sistemleri
Tüzü-ğünün diğer kuralları saklı
kalmak koşuluyla, tüm kamu ve özel
radyo ve televizyon kuruluşlarına
kanal ve frekans bandı tahsisi ile
yayın izni ve lisans izni vermek
ve bu yasa kurallarına ve teknik
koşullara uyulmadığı durumda bu
tahsis ve izni iptal -etmek yetkisi,
sadece Kurula aittir."

Bahsi geçen 20'nci maddenin hükümleri ışığında davaya konu idari kararı yetkili makam almıştır. İlk nazarda yetki yönünden bir sakatlık görülmemektedir. Ancak yetkili idari makam idari kararı alırken hangi saikle ha-reket etmiştir. Davacı bu konuda Talep Takririnin "Hukuki Esaslar" bölümünde dava konusu kararların siyasi mülahazalarla ve partizanca alındığını iddia etmiştir.Gerçekten böyle bir durumun olması halinde idari kararın geçersiz olması gerekecektir. Davacı T-alep Takririnin "Olgular" kısmında bu iddiayı teyit edecek veya ortaya koyacak bir olguyu Mahkeme önüne koymadığı gibi Davacı namına şahadet veren Hüseyin Macit Yusuf şahadetinde bu noktaya temas etmemiştir.

Davacı kararın gerekçesiz olduğunu veya yeteri-nce gerekçe taşımadığını iddia etmektedir.

Kararda gerekçe açık bir şekilde görülmektedir. Gerekçe;"...verilen süreye kadar ulusal nitelikte lisans alabilme kriterlerini yerine getirmeme"'dir. Davacı "yerine getirmeme" iddiasını reddetmekte, Davalı BRT K-urumunun Kantara Tepesine anten ve vericileri yerleştirmesine izin vermemesi veya bu yöndeki talebi reddetmesi nedeniyle kriterleri yerine getiremediğini iddia etmektedir.

Davacı bu iddiası ile ilgili Mahkeme önüne neler koymuştur? Bu iddia bu davada bir- karar varmakta ne derece etkilidir? Hepsinden önemlisi böyle bir iddia doğru olsa bile Davalı no:1'in kararının geçerliliğini etkiler mi?

50/1983 sayılı Bayrak Radyo-Televizyon Kurumu Yasasında, BRT Kurumunun Yayın Yüksek Kurulundan yayın izni alan kuru-luşlara yer göstermesini ve teknik imkân sağlamasını öngören bir kural yoktur. Ayni şekilde Yayın Yüksek Kurulunun oluşumunu sağlayan 39/1997 sayılı yasada da böyle bir kural yoktur. Müdafaa Tanığı Yayın Yüksek Kurulu Üyesi Ferhat Atik şahadetinde bunu açı-kça ifade ettiği gibi BRT Kurumu ile istişare yükümlülüklerinin de olmadığını söylemiştir. Ayrıca istintakı esnasında tek imkânın BRT Kurumu olmadığını söylemiştir.

39/1997 sayılı yasaya göre yayınlarda BRT Kurumunun görevi izleme ve denetim görevidir. B-u konuda madde 41'de aynen şöyle demektedir:

"Madde 41 BRTK, Kurulun talebi üzerine Ulusal,
Bölgesel ve Yerel planlamalara esas
oluşturmak üzere gerekli ölçüm ve
denetimleri yapar. Radyo ve Televizyon yayınlarına ilişkin olarak Frekans
spektrumunu süre-kli izleyerek, değişik-
likleri rapor eder. Kurulun istemi
üzerine frekans planlamalarını yapar.
Ölçüm ve denetimler için gerekli araç,
gereç ve teknik donanım ile yapılacak
giderler, özel bir anlaşma ile Kurul
tarafından karşılanır.
Kurulun istemi do-ğrultusunda BRTK, yurtiçinde yapılan radyo-televizyon
yayınları ve komşu ülkelerden yapılan
karasal yayınlar ve yurtiçine uydu
aracılığı ile yapılan yayınların izlen-
mesi, gerekli hallerde frekans ve güçleri
ile yayın standartlarına uygunluğunun
denet-lenmesi gibi amaçlarla dinleme
merkezleri ve postaları kurar. Bu amaçla yapılacak giderleri, özel bir anlaşma ile
Kurul karşılar."


BRT Kurumunun yer gösterme yükümlülüğü olmamasına rağmen Emare 10'dan görüldüğüne göre sözleşme tahtında yayın izni almış- olan özel radyo ve televizyonlara BRT, kendisine tahsisli olan yayın alanlarında yer gösterip, teknik imkân sağlamaktadır.

BRT'ye tahsisli alanda yayın yapmak amacıyla Davacı üzerine düşeni yaptı mı? Yayını gerçekleştirmek amacıyla Davacı ile BRT Kurum-u arasında muhtelif yazışmalar olmuş, Davacı, BRT Kurumuna yayınla ilgili bazı enstrümanlar teslim etmiştir. Ancak yer tahsisi ve yayın gerçekleşmemiştir. Emare 10'dan görüldüğüne göre Davacı bu konuda üzerine düşeni yapmamıştır. Emare 10 yazı aynen şöyled-ir:

"Sayı: BRT 040-047-251/99Tarih: 24 Mayıs, 1999
Konu: Verici Montajı hakkında.

Sn.Macit Hakkı Yusuf
Yönetim Kurulu Üyesi
AKDENİZ RADYO TELEVİZYON Ltd.
LEFKOŞA

İlgi: 20 Mayıs 1999 tarihli yazınız.
İlgi yazı ile BRT Kurumu'ndan talep edilmiş bulun-an hizmetlere ilişkin durum özeti aşağıdaki gibidir:
Yaklaşık 4 ay kadar önce Kurumumuza teslim edilmiş bulunan Radyo Verici
cihazı, Kurum emanetine alınmıştır.
Cihazı Kurum'a teslim eden, Akdeniz Radyo TV yetkilisi Sn.Celal Bayar, YYK'ndan Kantara için - frekans beklendiğini, frekans tahsisi yapıldıktan sonra yeni cihazın Selvilitepe Verici Merkezi'ne, Selvilitepe V.M'nden alınacak cihazın da yeni frekansla Sinandağı'na aktarılmasının talep edildiğini sözlü olarak ifade etmiştir.
Akdeniz Radyo Televizyonu-, Yayın Yüksek Kurulu'ndan almış olduğu her türlü frekans tahsis belgesini bugüne kadar Kurum'umuza iletmemiştir. 39/95 sayılı yasa ve YYK'ndan alınan yöneri uyarınca frekans tahsisini belgelemeyen özel yayın kuruluşlarına BRT Kurumu'nun hizmet vermesi müm-kün değildir.
Selvilitepe V.M'ne monte edilmek üzere Kurum'umuza teslim edilmiş bulunan 5 KW'lik TV Verici Cihazı da keza, Kurum tarafından emanete alınmış olup montaj hazırlığına başlatılmıştır.
Her iki cihaza ilişkin her türlü ekipmanın Kurum'umuza tesli-m edildiği ifadesi doğru değildir. Yaklaşık 4 ay kadar önce teslim edildiği belirtilen malzeme, yalnızca 1 ad. Radyo verici cihazıdır. (RC RadCom, Type AMP KW, No 1- 3006). Yazınızda sözü edilen "Anten" veya bunun dışında kablo, konnektör vb. herhangi bir -aksesuar BRT'ye teslim edilmemiştir. Selvilitepe'ye kurulmakta olan 5 KW TV vericisinin ise aslında komple bir verici değil, yalnızca RF Amplifikatörden oluştuğu , asıl verici (Modülatör, sürücü, vb.) kısmının mevcût olmadığı kurulma aşamasında ortaya çık-mıştır.
Bayrak Radyo & Televizyon Kurumu tarafından bugüne dek size geçici olarak sağlanmış ve halen de sağlanmakta olan hizmetlerin bir esasa bağlanması, ücretinin ödenmesi, frekans tahsisinin tarafınızdan belgelenmesi ve Kurum'umuzla aranızda bir sözleşm-e imzalanması yönünde bundan önce çeşitli zamanlarda tarafınıza yapılmış bulunan davete uymadığınız da bilgilerinizdedir.
Her türlü hukuki hakkımız saklı kalmak üzere, bilgi edinilmesini rica ederim.

Hüseyin ÇOBANOĞLU
BRT Kurumu
Müdür (v.)""

-Yer gösterme ile ilgili BRT Kurumunun bir sorumluluğu olmadığı cihetle keza Davacı üzerine düşeni yapmadığı nedeni ile bu davada BRT Kurumunun ihmalinden söz edilemez. Bu nedenle BRT Kurumu aleyhindeki davanın reddi gerekir.

39/1997 sayılı yasanın 27'nci- maddesine göre Yayın Yüksek Kurulundan ulusal yayın izni temin eden bir kuruluş, bir yıl içinde KKTC alanının %70'ine yayınlarını ulaştırmak veya haftada asgari 28 saat yayın yapmak zorundadır.

Davacı yasada öngörülen kriterleri yerine getirmemiştir. Da-vacı kendisi de ulusal yayın izni kriterlerinin yerine getirilmediğini kabul etmekte, ancak bunun sorumluluğunun kendisinde olmadığını iddia etmektedir.

Yukarıda da belirttiğim gibi,39/1997 sayılı yasanın 20'nci maddesine göre kamu ve özel radyo ve T.V k-uruluşlarına kanal ve frekans bandı tahsisi ile yayın izni ve lisansı vermek yasanın kurallarına ve teknik koşullara uyulmadığı durumlarda tahsis ve izni iptal etmek yetkisi kurulundur.

Davacının dava konusu yaptığı karar Emare 9'daki karardır ve aynen -şöyledir:

"Sayı: YYK/77/2006Tarih: 17.4.2006
Akdeniz Radyo Televizyon Ltd.Şti.
Akdeniz FM Müdürlüğü
Konu: Ulusal yayın izni iptali

Yayın Yüksek Kurulu, 14 Nisan 2006 tarih ve YYK/07/2006-K sayılı toplantısında lisans başvurusu yapan kuruluşlar-ın değerlendirilmelerini gerçekleştirmiştir.
Buna göre; verilen süreye kadar, ulusal nitelikli lisans alabilme kriterlerini yerine getirmeyen kuruluşunuzun, ulusal yayın izninin iptaline ve ulusal yayın izni nedeni ile kuruluşunuza tahsis edilmiş olan doğ-u yayın bölgesi 105.5 FM bandı frekansının geri alınmasına, sadece bölgesel yayın izninizin kalmasına ve bu anlamda kuruluşunuza bölgesel yayın lisansı verilmesine oy birliği ile karar verilmiştir.
İlkay Diren
Başkan

Dağıtım: Bayrak- Radyo Televizyon Kurulu Müdürlüğü."

Davacı kriterleri yerine getirmediği için 20'nci madde uygulanmıştır. Yayın Yüksek Kurulunun kararında kanuna aykırı durum yoktur. Bu nedenle Davalı no:1'in aleyhindeki dava da iptal edilmelidir.

Netice olarak dava -red ve iptal edilir.

Masraf emri verilmez.


Necmettin Bostancı
Yargıç

29 Nisan, 2009


-


10



-


Full & Egal Universal Law Academy