Yüksek İdare Mahkemesi Numara 41/1993 Dava No 8/1993 Karar Tarihi 16.04.1993
Numara: 41/1993
Dava No: 8/1993
Taraflar: Sinan Hayır vd ile Muhaceret Dairesi Müdürlüğü vd
Konu: Tanıklık için KKTC’ye giriş yapma talebi
Mahkeme: YİM
Karar Tarihi: 16.04.1993

-D.8/93 YİM 41/93

Yüksek İdare Mahkemesi Olarak Oturum Yapan
Yüksek Mahkeme Huzurunda
Yargıç Taner Erginel Huzurunda
Anayasanın 152. Maddesi hakkında.

Müstedi: 1. Sinan Hayır-, İstanbul.
2. Sabri Tahir n/d Sabri Tahir Girneli, Lefkoşa.
ile
Müstedaaleyh: 1. Muhaceret Dairesi Müdürlüğü vasıtasıyle KKTC Lefkoşa.
2. İçişleri, Köyişleri ve Çevre Bakanlığı vasıtasıyle KKTC
Lefkoşa.
3. Bakanlar Kurulu vasıtasıyle KKTC- Lefkoşa.
A r a s ı n d a.

Müstediler namına: Avukat Hüseyin İzveren.
Müstedaaleyhler namına: Savcı Müjgan Irkad.



K A R A R

Bu ara emri istidasında Müstediler hale-n KKTC dışında, Türkiyede bulunan Müstedi 1'in 820/91 sayılı davada tanıklık yapmak üzere KKTC'ye girebilmesi için bir Mahkeme emri talep emektedirler.

İstidanın olguları özetle şöyledir: Lefkoşa Kaza Mahkemesinde 820/91 sayılı bir dava açarak Davalılard-an 500,000 Dolar talep eden Müstedi (2), Sabri tahir davasını kanıtlayabilmek için Müstedi (1), Sinan Hayır'ı tanık olarak dinletmek istemektedir. Davanın duruşma günü olan 17.2.1993 tarihinden 1 gün önce söz konusu davada tanıklık yapmak için Türkiyeden E-rcan Havaalanına gelen Müstedi (1) KKTC'ye girme olanağı bulamadı. Bunun nedeni de bir süre önce yani 18.1.1993 tarihinde İçişeri Bakanlığının Müstedi 81)'in KKTC'ye girişini yasaklamış olmasıydı. Diğer bir ifade ile İçişleri Bakanlığı Müstedi (1)'ı stop l-iste almıştı. Bu nedenle davada tanıklık yapmadan geri dönmek zorunda kalan Müstedi (1), bir süre sonra Müstedi (2) ile birlikte Yüksek İdare Mahkemesinde bir başvuru dosyaladı. Bu başvuruda Müstediler Müstedi (1)'in KKTC'ye girişini yasaklayan kararın ipt-alini talep ettiler. Başvuruya ek olarak önümüzdeki ara emri istidasını da dosyalayan Müstediler Müstedi (1)'in 820/91 sayılı davada tanıklık yapmak için KKTC'ye girmesine olanak sağlayacak bir emir verilmesini talep etmektedirler.

İstidanın duruşamsında- Müstedi (2) ile 820/91 sayılı davada Müstedi (2)'nin Avukatı İsmet izer şahadet verdiler. Müstedi (2) özetle 820/91 sayılı davanın ciddi ve önemli bir dava olduğunu, Müstedi (1)'in davanın kilit tanığı olduğunu, bu davada Davalılardan kefil sıfatıyle öded-iği parayı talep ettiğini, Müstedi (1)'in gerek kefil ilişkisini gerekse paranın ödendiğini bilen bir kişi olduğunu, Müstedi (1)'in herhangi bir vukuatı olmayan iyi bir vatandaş olduğunu, geçmişte turist statüsünde KKTC'ye çok kez geldiğini ve hiçbir olaya- neden olmadığını, 820/91 sayılı davada Davalıların kendisini kilit tanıktan mahrum etmek ve davayı kazanmak için Güvenlik Kuvvetlerini yanıltarak bu yasaklama kararının alınmasına neden olduklarını söyledi.

İkinci tanık Avukat İsmet izer Müstedi (2)'nin- şahadteini destekleyerek 820/91 sayılı davanın ciddi bir dava olduğunu, Müstedi (1)'in bu davanın kilit tanığı olduğunu, bu tanık dinlenmeden davanın adil bir sonuca ulaşamayacağını söyledi.

Müstedilerin davalarını kapamalarından sonra Müstedaaleyhler t-arafın-dan şahadet vern İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Mehmet Ali Özyalçın Güvenlik Kuvvetlerinden aldığı bir yazı üzerine Müstedi (1)'in stop liste alındığını, adi suçlarda Bakanlığın kendi yöntemleri ile araştırma yaparak bir kişiyi stop liste koyabileceği-ni, ancak bazan Güvenlik Kuvvetlerinin güvenlik amacıyla yaptıkları bir araştırma soucu bir kişiyi stop liste aldıklarını söyledi.

Duruşması yapılan her davada tarafların iddialarını kanıtlamak için tanık dinletme hakları vardır. Bu hakka ilişkin Anayasa-nın 17(4)(b)(c) maddeleri şöyledir:

-"Herkes davasını sunmak, delillerini göstermek veya tanıkalrın yasaya uygun olarak doğrudan doğruya sorguya çekilmesini istemek hakkına sahiptir."
-
Görüleceği gibi bir davada tanık dinletmek herkesin sahip olduğu Anaysal bir haktır. Buna paralel olarak Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasası da bir davada tarafların iddialarını kanıtlamak için Mahkemeye tanık celbedebi-leceklerini belirtmektedir.

Önümüzde-ki istidada dikkati çeken husus başvuru konusu ile ara emri istidasının çok farklı gerekçelere dayanmasıdır. daha açık bir ifade ile önümüzdeki başvruunun başarıya ulaşma olasılığı ilk bakışta zor görünmedine karşılık ara emri istidasına Müsetdilerin çok h-aklı nedenleri olduğunu kabul etmemiz gerekir. Önemli bir davada tarafların birinin kilit tanığı dinletememesi adaletin gerçekleşmesini engelleyecek ve dolayısıyle celbetmek isteyen kişinin yanısıra daletin de zarar görmesine neden oalcaktır. Bu nedenle ya-sal bir engel olmadığı takdirde ara emri istidasına olumlu yaklaşmak ve Müstedi (1)'in 820/91 sayılı davada şahadet vermek üzere ülkeye girişine izin vermek grektiği görüşündeyim. Müstedi (2)'nin 820/91 sayılı davadaki avukatı İsmet İzer Müstedi (1)'in 2 g-ün için ülkeye girmesinin şahadetini verebilmesi için yterli olacağını söylemiştir. Kanımca bu istidaya özgü koşullarda Müstedi (1)'in davada şahadet vermek üzere ülkeye girişine izin vermek Yüksek İdare Mahkemesinin takdir hakkı sınırları içerisindedir. M-üstedi (1)'in KKTC'ye girişi güvenlik nedeni ile sakıncalı bulunmuş ve yasaklanmıştır. Öyle anlaşılıyor ki Güvenlik Kuvvetlerinin bu değerlendirmesi Müsetdi (1('in sürekli olarak veya tekrar tekrar KKTC'ye girme olasılığı dikkate alınarak yapılmış bir değe-rlendirmedir. İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Müstedi 81)'in şahadet vermek üzere gelip KKTC'de kalacağı 2 gün içinde kontrol edilemeyeceği ve bu sürede güvenlik açısından sakıncalı işler yapabileceği hsusunda birşey söylememiştir. Bu nedenlerle ara emri isti-dasını kabule tmenin uygun oalcağı görüşündeyim.

Yukarıda özetini verdiğim olguları dikkate aldıktan sonra Müstedi (1)'in 820/91 sayılı davanın duruşmasının tayin edildiği ve Müstedi (1)'in dinleneceği bir tarihte 2 gün kalmak üzere KKTC'ye girebilmesi i-çin yasaklama kararının kaldırılmasına emir veririm. Güvenlik Kuvevtleri söz konusu 2 günde Müstedi (1)'in sakıncalı davranış yapmasını önlemek için gerekli gördüğü her türlü tedbiri alabilecektir.


(Taner Erginel)
- Yargıç

16 Nisan 1993


-


-3-



-


Full & Egal Universal Law Academy